- ABŞ-dən sülhməramlıların Qarabağı tərk etməsinə - Reaksiya
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
- Rusiyanın sülhməramlı kontingenti Azərbaycanı tərk edir - Video
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
- Tanınmış həkim telefon nömrəsini satışa çıxardı – 26 min manat
İntiharla bahar arasında hansı əlaqə var?
Hadisə27 mart 2017 12:56
Hələ XIX əsrdə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində məlum olub ki, yaz aylarında intiharlar çoxalır, qış aylarında isə azalr.
"Yaz aylarında intiharların sayı qışa nəzərən 20-60% artıq olur", - İsveçdəki Uppsala Universitetinin psixiatriya professoru Fotis Papadopoulos deyir.
Doktor Papadopoulos intiharlarla yaz fəsli arasında əlaqəni öyrənir.
Bu, ilk baxışdan düşünə biləcəyimizə ziddir. Yəni biz daha çox gecələrin uzun olduğu qaranlıq günləri pis əhvalla assosiasiya edirik.
Bəs bu necə olur?
Bir cavab variantına görə, bu fenomen qanda serotonin hormonunun səviyyəsinin dəyişməsi ilə bağlıdır. Serotonin əhval-ruhiyyəni nizamlayan hormondur.
Araşdırmalar göstərir ki, yay aylarında qanda serotoninin miqdarı qış aylarına nisbətən daha çox olur. Bundan başqa, alimlər gün ərzində günəşli saatların sayı ilə serotonin ifrazının düz mütənasib olduğunu müəyyən ediblər.
Bundan başqa, serotonin inhibitoru (SSRI) olan, qanda serotoninin səviyyəsini artıran bəzi antidepressantların az sayda xəstələrdə intihar riskini artırdığı da məlumdur.
"Biz bilirik ki, pasietnləri antidepressantlarla müalicə edəndə onların əhvalının yüksəlməsi azı 3 - 4 həftə çəkir".
Bu müddət ərzində bəzi adamlar psixi cəhətdən daha fəal və ya həyəcanlı olur. Bu isə potensial olaraq onların öz düşüncələrinə görə hərəkət etməsi riskini artırır.
Ola bilsin ki, günəş işığı da az sayda insana belə təsir edir", - Papadopoulos deyir.
Papadopoulos 12 mindən artıq intihar qurbanı barədə həm məhkəmə-tibb ekspertizasının məlumatını, həm də meteoroloji məlumatları diqqətlə öyrənərək belə nəticəyə gəlib ki, ay ərzində günəşli saatların sayı ilə intihar riski arasında əlaqə var.
Ancaq məlumatın aid olduğu fəslin təsiri altında əksər adamlarda bu əlaqə yoxa çıxır.
Ölümünə yaxın antidepressant qəbul etmiş insanlarda isə bu əlaqə qalır.
"Bu, serotonerji nəzəriyyənin təsdiqi kimi təfsir edilə bilər", - Papadopoulos deyir.
Gün işığı ilə intihar arasında əlaqə aydın deyil. Qeyd edilməlidir ki, bu əlaqə yalnız az sayda insana təsir edir.
Sözügedən fenomeni izah etmək üçün başqa nəzəriyyələr də irəli sürülür.
Onlardan biri immun sistemin havadakı pollenə (bitki tozuna) reaksiyası, bununsa öz növbəsində beyin kimyasını dəyişdirməsidir.
"Bitkilərin çoxalma dövrünün insanların özünəqəsd davranışı ilə bağlı olması ideyası çox da ağlabatan deyil. Ancaq biz ağacların polleninin yüksək səviyyəsi ilə qadınlarda qeyri-zorakı intihar araslnda əlaqə aşkar etmişik", - Merilend Universitetinin Tibb Məktəbinin professoru Teodor Postolache deyir.
Onun sözlərinə görə, immun hüceyrələrin davranışını dəyişən sitokin terapiyasının da intihar meylləri ilə əlaqəsini sübut edən dəlillər var.
Ancaq bu, az sayda pasientə şamil edilir. Gün işığı ilə intihar arasında əlaqə hələlik tam öyrənilməyib.
Ancaq qeyd edilməlidir ki, o, yalnız az sayda insana təsir edir. Antidepressant preparatlar ideal müalicə üsulu deyil.
Depressiya, əhval-ruhiyyə və bizim gün işığı ilə münasibətlərimiz isə hələ də tam öyrənilməyib.
Ancaq bu sahəni dərindən araşdırmağa dəyər. BBC Azəri
Oxşar xəbərlər
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 2024 12:08
- İlham Əliyevə telefon açıb xahiş etdi
17 aprel 2024 10:38
- Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
15 aprel 2024 20:43
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 2024 17:25
- Vəkillik fəaliyyətindən qovulmuş Sevil Hacıyeva məmurları TERROR-çuluqda ittiham edir
15 aprel 2024 10:27
- Zakir Fərəcovun işlətdiyi və aldadaraq, milyonlarını vermədiyi bir qrup iş adamı bir daha Prezidentə üz tutdu
13 aprel 2024 09:29
- Türkiyədə 2028-ci il seçkiləri: Əkrəm İmamoğlu, yoxsa Səlcuk Bayrakdar?
12 aprel 2024 12:56
- SOCAR-ın sabiq vitse-prezidenti Mikayıl İsmayılovun keçmiş gəlini dövlət başçısına müraciət etdi
10 aprel 2024 23:08
- Boşanmadan əvvəl bunları bilməlisiniz - Ali Məhkəmənin yeni qərarının tam mətni
10 aprel 2024 20:01
- Erməni çoban sürüsü ilə Azərbaycan ərazisinə keçdi, atışma başladı, yaralı var ...
10 aprel 2024 19:48
Xəbər lenti
- Mikayıl Cabbarova yeni müavin təyin edildi - Sərəncam
18 aprel 11:56
- ABŞ-dən sülhməramlıların Qarabağı tərk etməsinə - Reaksiya
18 aprel 11:43
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 11:07
- Rusiyanın sülhməramlı kontingenti Azərbaycanı tərk edir - Video
17 aprel 11:26
- İlham Əliyevə telefon açıb xahiş etdi
17 aprel 10:38
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
17 aprel 10:29
- Tanınmış həkim telefon nömrəsini satışa çıxardı – 26 min manat
16 aprel 11:15
- Ailəli müəllim məktəbli ilə çılpaq halda maşında yaxalandı
16 aprel 11:06
- Müharibə veteranlarına şad xəbər: 80 manat artırılır – Deputat məbləği açıqladı
16 aprel 10:17
- Vəzifədə olan dayısının evindən 90 min oğurlayıb - Qumarda uduzdu
16 aprel 10:08
- 2300 maaşım idi, ayda 15 min manat paket alırdım - Sabiq nazir
16 aprel 09:45
- Məktəb direktoru haqda son qərar - Qalan ömrünü həbsdə keçirəcək
16 aprel 09:31
- Almaniya kansleri - 66 yaşım var, heç vaxt marixuana çəkməmişəm
15 aprel 21:16
- Sabiq baş həkimə hökm oxundu - 8 il 6 ay həbs
15 aprel 20:53
- Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
15 aprel 20:43
- Akif Çovdarov yenidən məhkəmədə: 30 milyonluq əmlakın taleyi necə olacaq?
15 aprel 10:22
- Tokayev İrəvanda səfərdədir - Foto
15 aprel 09:49
- Dubayda qızıldan hazırlanan alt paltarları satışa çıxarıldı
14 aprel 20:39
- İmişlidə məktəbliləri cərəyan vurub öldürdü
14 aprel 18:44
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 17:25
- Vəkillik fəaliyyətindən qovulmuş Sevil Hacıyeva məmurları TERROR-çuluqda ittiham edir
14 aprel 16:37
- İrandan qovulan, Fransada səfil vəziyyətinə düşən, Amerikada ömürlük cəza alan erməni qatilin faciəli sonluğu...
14 aprel 15:24
- Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14 aprel 11:41
- Narkotik satan AXUND həbs olundu - Foto
13 aprel 13:04
- Kür çayında batan ata və altı yaşlı qızının FOTOSU
13 aprel 10:05
- Zakir Fərəcovun işlətdiyi və aldadaraq, milyonlarını vermədiyi bir qrup iş adamı bir daha Prezidentə üz tutdu
13 aprel 09:29
- Çingiz Abdullayev xəstəxanaya yerləşdirildi - Vəziyyəti ağırdır
13 aprel 08:38
- Əməkdar artist vəfat etdi
12 aprel 21:21
- Günəş "öləndə" nələr baş verəcək?
12 aprel 21:03
- Türkiyədə 2028-ci il seçkiləri: Əkrəm İmamoğlu, yoxsa Səlcuk Bayrakdar?
12 aprel 12:56
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya