““Azərsun”un tam nəzarətinə verilsəydi, əsl fəlakət olardı”
Bu il ilk dəfə olaraq, bazarımızda bazar qanunlarının işlədiyinin şahidi oluruq. İlk dəfədir ki, mövsümü gələn – yəni tələbat artan məhsulun bahalaşmadığını, əksinə bir qədər də ucuzlaşdığını görürük. Söhbət şəkər tozundan gedir. O məhsuldan ki, illər boyudur hər yay gələndə - qış hazırlıqları mövsümü başlayanda ən azı 10-15 faiz bahalaşırdı. Və bəlkə də dünyada yalnız bizdə belədir: mövsümü gələn məhsulun qiyməti qaldırılır. Halbuki bazar qanunlarının işlədiyi ölkələrdə belə hallarda tələbat artan məhsulun qiymətini bir qədər endirirlər ki, daha çox müştəri cəlb edib, daha çox məhsul satsınlar.
"Qafqazinfo" xəbər verir ki, indiyədək Azərbaycanda biz bunun tam əksinin şahidi olmuşuq – çünki bazarımızda qaydaları bazarın özü deyil, onu hissələrə bölüb inhisarına alan qruplar diqtə edib. Konkret şəkər tozu bazarının çox əhəmiyyətli hissəsi – istehsal bütünlüklə, idxalın də böyük payı “Azərsun” şirkətinin nəzarətində olub. İstehsalda indi də bu şirkət təkdir – Azərbaycanda şəkər tozu yeganə olaraq “Azərsun”un İmişlidəki zavodunda istehsal olunur. Lakin ötən ildən etibarən idxaldakı monopolizmin aradan qaldırılması sayəsində artıq bu şirkət şəkər tozu bazarında hökmran mövqedə deyil. Bu üzdən də bazarı elə bazar qanunları idarə edir – mövsüm gələndə qiymət qalxmır, əksinə, enir. Nəticədə, may ayından bəri şəkər tozunun hər kiloqramında 5-6 qəpiklik azalma var – 1,23-1,25 manatdan 1,17-1,19 manata düşüb. Bəlkə də bu azalma kimlərəsə kiçik, əhəmiyyətsiz görünə bilər, amma əvvəla, bu,yay boyu qış üçün mürəbbə-kompot hazırlayan ailələrin büdcəsində hiss olunur. Ən əsası isə azalmanın həcmi deyil, faktın özüdür.
Tam əminəm ki, “Azərsun”un ölkəyə şəkər tozu idxalına əlavə rüsum tətbiq kimi ifrat monopolist istəyi reallaşmış olsaydı, indi yenə əvvəlki kimi bu məhsulu mövsümqabağı olandan azı 5-6 qəpik baha qiymətə alacaqdıq.
Xatırladım ki, ötən ilin sentyabrında hökumət yerli istehsalı daxili tələbatı artıqlaması ilə ödəyən, ən əsası isə bir deyil, bir neçə istehsalçısı olan bəzi məhsulların idxalına əlavə rüsum tətbiq etdi. Bu qərardan az sonra “Azərsun Holding”in rəhbəri Abdolbari Gözəl bəyan etdi ki, onlara bazarda tək rəqib olan Ukrayna məhsulunun ölkəyə idxalına əlavə rüsum tətbiq olunması xahişi ilə hökumətə müraciət ediblər. Hökumətdən səs çıxmadığını görən şirkət rəsmiləri bir neçə aydan sonra təklifləri barədə yenə danışdılar. Bildirdilər ki, istehsal etdikləri bir neçə yerli məhsulun idxalına əlavə rüsum tətbiq olunması üçün hökumət və Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət ediblər. İkinci dəfə eyni məsələnin qabardılması şirkətin istəyinə çatmaq üçün fəaliyyətini dayandırmadığını göstərir.
Şükür ki, hökumətdəkilər “Azərsun Holdinq”in ifrat monopolist marağından irəli gələn təklifinə müsbət cavab verməməyin daha doğru yol olduğunu anlayıblar. Əksi olub, şəkər tozu bazarı bütünlüklə “Azərsun”un nəzarətinə verilsəydi, istehlakçılar üçün əsl fəlakət olardı. Bir istehlakçı kimi, bu şirkətin istehsalı olan şəkər tozunun keyfiyyətindən çox narazıyam və hökumətin məni kimi digər on minlərlə istehlakçını o məhsula məcbur buraxmasını təsəvvür etməyə belə çəkinirəm…
Sadə bir həqiqət var: Azərbaycanda şəkər tozunun tək istehsalçısı “Azərsun”dur. Tək – rəqibsiz istehsalçı - tək monopolist deməkdir. Bu kimi hallarda isə qiymət və keyfiyyəti bazarın deyil, satıcı-monopolistin təyin etməsi aksiomdur. Bir istehsalçıya məcbur qoyulan alıcının seçim imkanının olmayacağı, tək satıcının isə bu şəraitdən öz maraqları naminə bəhrələnib qiymət və keyfiyyətlə istədiyi kimi oynayacağı da həmçinin.
Çox istərdim ki, digər əsas tələbat məhsulları bazarında da bazar qaydaları işləsin. Yaşasın, bazar qaydaları ilə işləyən azad bazar.
Dünya Sakit
NUH.az
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 2024 11:47
- Dedik ki, bir neçə saata Xankəndiyə daxil olacağıq - Prezident
25 aprel 2024 11:35
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 2024 17:25
- Terror zamanı Müslüm Maqomayevin də muzeyi yanıb ...
23 mart 2024 17:53
- Azərbaycanlı ictimai fəalı Türkiyədə kim döy(dür)üb?-Zərəçəkən bəzi məmurlardan şübhələnir-Video
22 mart 2024 20:55
- Azərbaycanda tanınmış şairi motosiklet vurdu: Ciddi xəsarət aldı - Foto
22 mart 2024 13:22
- Atəş açandan sonra yerə tüpürüb keçdi...
16 mart 2024 10:38
- Sahibkarlarla Fərəcov arasında borc qalmaqalı - Bizi aldadır, pulumuzu vermir
15 mart 2024 22:48
- Adların mənası – TAM SİYAHI
12 mart 2024 21:50
- Sumqayıtın qorxu doğuran daha bir problemi: Kütləvi şəkildə çoxalan təhlükəli küçə itləri..
10 mart 2024 20:52
- Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
25 aprel 13:05
- Mikayıl İsmayılov gəlininə qarşı hegemonluğunu davam etdirir FOTO/VİDEO
25 aprel 13:01
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 11:47
- Dedik ki, bir neçə saata Xankəndiyə daxil olacağıq - Prezident
25 aprel 11:35
- Xadimə məktəb direktorunu niyə bıçaqlayıb?
25 aprel 11:07
- Keçmiş başçının hospitalından şikayət
24 aprel 21:35
- BAKCELL bütün ölkəni Bulvardakı konsertə çağırır
24 aprel 21:20
- Onu oğlum yandırmayıb, şantaj üçün özü üzərinə benzin töküb - Yenilənib
24 aprel 20:57
- Prezidentlərin məhdud tərkibdə görüşü oldu - Foto
24 aprel 20:28
- Japarov Azərbaycandadır - Yenilənib
24 aprel 11:42
- MM-də iki deputat arasında gərginlik
23 aprel 22:43
- Oğluma Ali Baş Komandanın adını verəcəyik - Fotolar
23 aprel 18:36
- NAR Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi
23 aprel 18:28
- Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi - Putin
23 aprel 08:45
- Zakir Qaralovun əmisi qızı məhkəməyə verildi
22 aprel 21:28
- Məktəb direktoru həmin qadından 300 min alıbmış
22 aprel 21:14
- Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib?
22 aprel 18:57
- Əliyev Putinlə görüşdü - Video
22 aprel 18:45
- Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxıldı
22 aprel 18:40
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 12:48
- Bəraət alan şəxs, Gömrük Komitəsindən milyon yarım təzminat istədi
22 aprel 12:39
- Gürcüstan DTX məktəblərdə mümkün terror aktı ilə bağlı hərəkətə keçdi
22 aprel 11:53
- İki Avropa ölkəsi gizli şəkildə birləşməyə hazırlaşır
22 aprel 10:24
- Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
22 aprel 10:13
- Atatürk və Ərdoğanı təhqir edən şəxs həbs olundu
21 aprel 22:31
- Bu ölkə məktəblərdə rus dilinin tədrisindən İMTİNA EDİR
21 aprel 21:14
- SOCAR-ın sabiq vitse prezidenti Mikayıl İsmayılovun oğlu Xətai məhkəməsinə müraciət etdi – 100 min TƏZMİNAT
21 aprel 20:20
- BU BİTKİ ürəyi daim sağlam saxlayır
21 aprel 19:09
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 18:53
- 700-dən artıq şagirdi məktəbdə yandıran general – o, Hitlerin başkəsəni olduğunu etiraf edib...
21 aprel 15:49