6 türk əsgəri bu qəbiristanlıqda dəfn olunub
Bakı Dövlət Universitetinin müəllimi Qismət Yunusoğlu Azərbaycanda şəxsiyyəti məlum olmayan türk şəhid məzarlarının tarixçəsini araşdırır.
Bundan öncə paytaxtın Mərdəkan və Qobustan qəsəbələri, Abşeron rayonun Fatmayı kəndi, Binəqədi rayonunun Xocasən qəsəbəsindəki adsız türk şəhid məzarlarını araşdıran Q. Yunusoğlu bu dəfə Ucar rayonunun Təzə Şilyan kəndində və Xırdalanda olub. O bununla bağlı məqaləsini “Qafqazinfo”ya təqdim edib.
Məqalədə qeyd olunur ki, Ucar rayonunun Təzə Şilyan kəndinin qədim “Yunuslu məhəlləsi”ndəki qəbiristanlıqda (bu qəbirstanlıqdan keçən əsrin 60-70-ci illərinədək istifadə olunmuşdur) ay-ulduz nişanlı və bir əsrlik yaşı olan bir ağac başdaşı qalmaqdadır. Bu qəbirdə 1918-ci ilin iyun ayının 2-ci yarısında hay-daşnak-bolşevik quldurlarının bu kənddə yerli əhaliyə qarşı törətdikləri soyqırımın qarşısının alınmasında vuruşaraq şəhid olmuş canbir-qanbir doğma, qardaş türk döyüşçüsü (adı-soyadı bilinməsə də) uyuyur. Ümumilikdə həmin döyüşlər zamanı 6 türk əsgəri şəhid olmuş, bu qəbiristanlıqda dəfn edilib. (keçən əsrin 70-80-ci illərinədək bu qəbirlər salamat olub).
Kənd sakini Tahir Allahverdi oğlu Kərimovun bildirdiyinə görə, indi adı-soyadı naməlum olmayan 6 türk şəhidinin qəbrı bu qəbirstanlıqda dəfn edilmiş babası Ələkbər Kərim oğlu Kərimovun (1835-1910) məzarı ətrafında olub. Bu kəndin ətrafında Göyçay çayının sol qolu olan Qarasu çayının yatağı boyunca yerləşən “Məşədi Hüseyn gözü”, “Sərdar gözü” adlanan hissələrində qanlı döyüşlər olmuş və mənfur quldurların öldürüldüyü yer indi “erməni batan” adlandırılır.
Araşdırmaçının sözlərinə görə, 1918-ci ilin yay, iyun-avqust aylarında hay quldur dəstələri Bakı şəhəri ətrafı yaşayış məntəqələrində günahsız dinc azərbaycanlılara qarşı milli-dini ədavət zəmnində törətdikləri soyqırımın izlərinə hazırda Xırdalan şəhəri qəbirstanlığının ətəyində, Bakı-Quba avtomobil yolunun sağ hissəsində 100 metrlik uzunluqda yol boyunca yerləşən hissədə də rast gəlinir. O vaxt bu yer “Uzun dərə” adlanıb. Həmin illərdə Xırdalan kəndində 70-80 ev olmuş, 500-ə qədər əhali yaşayıb. “Uzun dərə”də qazılmış səngərdə (o zaman həmin yerlər qobu, yarğan formalı əkin-örüş sahələri olmuşdur) qanlı döyüşlər zamanı şəhid olmuş türk əsgərlərindən biri (adı-soyadı məlum deyil) orada dəfn olunub. Həmin səngər sonralar el arasında “Qan çanağı” adlanıb. Bu qəbir keçən əsrin 60-70-ci illərinədək mövcud olmuş, onun yeri barədə yaşlı kənd sakinlərindən Mehdi Nəcəf oğlu Quliyev (1901-1981), Naib Rzaqulu oğlu Quliyev məlumat veriblər. Həmin döyüşlər zamanı yerli müdafiə dəstəsinin üzvü Orucbala Oruc oğlu (1875-1918) da şəhid olmuş, kənd sakini Əbdurrəhman Mahmud oğlu, Məhəmməd Ənnağı oğlu qansızlar tərəfindən isə qətlə yetiriblər.
Hay-daşnak-bolşeviklərin Xırdalan kəndində törədikləri qanlı olayların şahidləri olmuş Hacı molla Qafur Axund molla Ələsgər oğlu (1822-1925), Zabitə Əlbirxan oğlu Aslanova, Əbülfəz Hacı Qasım oğlu (1886-1984) həmin hadisələr barədə bildikərini, şahidi olduqlarını kənd sakinlərinə bildiriblər.
NUH.az
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 2024 15:46
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 2024 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 2024 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 2024 22:20
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 2024 17:29
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 2024 21:05
- Kramarenkonun yumruq davası, Banişevskinin etiraz çağırışları – Neftçini cəzadan Brejnev xilas edib
25 mart 2024 13:59
- Taleh Qaraşovu öldürmək istəyiblər
25 mart 2024 11:29
- Hitlerin aqibəti – Müəmmаlаr dumаnındа GİZLƏDİLƏN HƏQİQƏTLƏR + FOTOLAR
25 mart 2024 10:54
- İtaliyada XVI əsrə aid qadın VAMPİR-in siması bərpa edildi
25 mart 2024 10:42
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 21:04
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 22:41
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 21:20
- Prezident və xanımına qarşı sui-qəsd cəhdinin detalları 28 il sonra açıqlandı - Əl-Qaidə-nin planı
25 mart 16:06