Ziya Bünyadovun qətlinin üstü baş prokurorun kabinetində açılıb
1997-ci il fevralın 21-də böyük alim, akademik Ziya Bünyadov qətlə yetirilib. Akademikin qətlində günahlandırılaraq ömürlük həbs cəzasına məhkum olunmuş Nizami Nağıyevlə saxlanıldığı Qobustan Qapalı Həbsxanasında görüşüb müsahibə almışıq.
Həyatının 54-cü ilini yaşayan Nizami Nağıyev 18-ci ildir ki, həbsxanadadır. O, 2000-ci ildən ömürlük məhbuslar üçün nəzərdə tutulan kamerada qətlin digər iştirakçısı Mahir Zeynalovla birgə saxlanılır.
İqtisad Universitetini qırmızı diplomla bitirən Mahir Zeynalov da, Dövlət Gömrük Komitəsinin inspektoru olmuş Nizami Nağıyev də bu gün Qobustan Həbsxanasının divarları arasında 21 il əvvəl törətdikləri dəhşətli qətlin cəzasını çəkməkdədirlər.
(Əvvəli bu linkdə:http://hurriyyet.org/xeber/ziya_bunyadovu_vuranda_rusca_ana_soyusu_soydu_-_qatilin_qandonduran_etiraflari)
***
Burada hər bir addım nəzarət altındadır. Yatmaq da, yuxudan oyanmaq da, yemək də, içmək də, televizora baxmaq da, hamamda yuyunmaq da və s., hər şey rejimlədir. Sərbəst hərəkət azadlığı yoxdur. Üstəlik sayıqlığı 1 saniyə belə əldən vermək olmaz...
Həbsxana həyətində sanki bir başqa həyatdır. Əhənglə ağardılmış çoxsaylı barakların ətrafında qara paltarlı dustaqlar gözə dəyir. Köhnəlmiş binalardan birinin qabağında iki əsgərin ortasında əli qandallı dustaq dayanıb. Orta yaşlı, dolu bədənli dustağın əynindəki nimdaş gödəkçənin qolları arasından qandal parıldayır...
Bu odur - ömürlük məhbus Nizami Adil oğlu Nağıyev. Yaşadığı binanın blokunda akademik Ziya Bünyadova bıçaqla xəsarət yetirən Bakı sakini, Azərbaycan vətəndaşı. Onunla həbsxanada görüşən “Yeni Müsavat”ın müxbirinə hər şeyi anladır...
“Hadisədən sonra dəstə dağılmışdı”
- O vaxtlar mətbuatda qarışıq yazırdılar. Hər qəzet bir cür yazırdı. Kimsə çıxıb bir söz deyəndə yazırdılar. Hər dəfə yazılar eyni olmurdu. Kim nə istəyirdi, onu da yazırdı. İstintaqla bağlı da ciddi bir məlumat olmurdu. Dediyim kimi bizi axtaran da yox idi. Tariyelə də bunu dedim. Dedim sakitçilikdir. Artıq Xətaidəki anbarı təhvil vermişdik. Mən gömrükdə işləyirdim. Tariyel Moskvada, Mahir, Cavanşir nə işlə məşğul olurdular bilmirdim. Qalibi də sərhəddə öldürmüşdülər. Hadisədən sonra dəstə dağılmışdı.
- Qalib Babayev sərhəddə öldürüləndən sonra onun yas məclisinə getmişdiz?
- Yox, getmədik. Düşündük ki, qardaşı birdən bizdən şübhələnər. Ona görə getmədim.
“Gömrükdə işə düzəlmişdim”
- Heç qəbrinin üstünə də getmədiz?
- Tariyel Azərbaycana o hadisədən 2 ildən sonra qayıdıb gəldi. Bundan sonra yığışıb Xaçmaza, Çiçi kəndində onun qəbrinin üstünə getdik. 1999-cu ilin yayının sonları idi. Tariyel Moskvadan qayıdandan sonra daha Montində yaşamadı. Pirşağıdakı bağına köçüb orada yaşamağa başladı. Atasından qalma bağ idi. O qayıdıb gələndən sonra heç görüşməyə vaxt olmurdu. Hadisədən sonra gömrükdə işə düzəlmişdim, bir gün səhər növbəsində olurdum, bir gün də axşam. Görüşə bilmirdik.
Nizami Nağıyev atası Adil Nağıyevlə
- Gömrükdə işə hadisədən dərhal sonra düzəlmişdiz?
- Fevralda hadisə olmuşdu, dekabrda artıq gömrükdə işləyirdim.
- İşə düzəlməyinizə kim kömək etdi?
- Atam işə düzəltmişdi. Demişdi ki, qardaşların kimi sən də get bir işin qulpundan yapış, gələcəyin olsun. Əkin biçindən, alverdən bir şey olmaz.
- Gömrükdə vəzifəniz nə idi?
- İnspektor idim. Sərnişinləri yoxlayırdım, əsasən yük şöbəsində olurdum, yüklərə nəzarət edirdim. Günüm işdə keçirdi.
“O bizi aparıb elə bir işin içinə salmışdı ki...”
- Düşünürdüz ki, bu işin üstü açılmayacaq?
- 3 ildə bizi faktiki axtaran olmadı. Ağlımıza nə gələrdi ki, bizi müəyyən edib həbs edə bilərlər.
- Tariyellə bu haqda söhbətləriniz olurdu?
- Tariyel də gələndən sonra adi həyatımızı yaşayırdıq. Bu haqda demək olar ki, danışmırdıq.
- Nəsrullah ilə əlaqə qalırdı?
- O, 2000-ci ilin əvvəlində gəlib çıxdı. Tariyel gedib onunla görüşmüşdü. Mənə də demişdi ki, birdən Nəsrullah sənə yaxınlaşsa, yaxınlıq vermə, de ki, nə sözün var, Tariyelə de, mənə yaxın gəlmə. Mən də dedim ki, bizi Nəsrullah ilə sən tanış etdin, biz Nəsrullah tanımırdıq. Həmin vaxt Tariyel özü də baş verənlərə görə peşman olmuşdu. O bizi aparıb elə bir işin içinə salmışdı ki... Artıq həmin vaxt onun 2 uşağı vardı, yoldaşı 3-cü uşağa hamilə idi. Bilirdi ki, bunun sonu yoxdur. Arada söhbət olanda da deyirdi ki, bizim uşaqların aqibəti necə olacaq? Ona deyirdim ki, bu işin üstü açılsa, hamımız əlli-ayaqlı gedəcəyik, məhv olacağıq. İt kimi peşman idi.
- Deyirsiniz ki, Ziya Bünyadovu sizə ilkin olaraq Aydın adı ilə tanıtmışdılar. Dəstə daxilində sizlərin də gizli adınız vardı?
- Yox, bizim gizli adlarımız yox idi. Bilirdik ki, o tərəfdən gələn Nəsrullahın, Məhəmmədin adları qondarmadır. Onlar öz adlarını demirdilər.
Ziya Bünyadovu qətlə yetirən dəstəni telefonları ələ verib
- Bəs sizin ən qorxduğunuz məsələ - bu işin üstü necə açıldı?
- 2000-ci ildə prokurorluğun rəhbərliyi dəyişildi. Heydər Əliyev göstəriş vermişdi ki, bu işin üstü hökmən açılmalıdır. Təxminən may ayı idi. Tariyeldə bir telefon nömrəsi vardı, onu hadisədən çox sonra ləğv eləmişdi. O telefon nömrəsi kimin adına idi, həmin adamı istintaqa çağırmışdılar. Həmin adam da Tariyelin telefon nömrəsini bilirdi. Tariyel gəlib dedi ki, nömrə kimin adınadır, onu istintaqa çağırıblar. O adam da nömrənin məndə olduğunu bilir. Ona dedim ki, evimiz yıxıldı. Sonradan Cavanşirin oğurladığı telefonların sahiblərini də istintaqa çağırmağa başladılar.
- Hansı telefonlardan söhbət gedirdi?
- Hadisədən əvvəl istifadə edilən telefonlar vardı.
- Qətldən əvvəl Ziya Bünyadovu izlədiyi zaman Tariyelin istifadə etdiyi telefonları müəyyən etmişdilər?
- Hə, həmin telefonlar oğurluq sənədlərlə alınmışdı. Sənədlərin sahibi Tariyelin həmin nömrəni işlətdiyini bilirdi. İstintaqçılar da həmin nömrədən qətldən əvvəl və sonra 2 zəng olduğunu aydınlaşdırmışdılar. Təxmin etmişdilər ki, cinayətdə istifadə edilən nömrədir. Sahibini axtarmışlar, onu da tapmışdılar.
- Sizdə o adamların istintaqa çağırılması haqda məlumat haradan idi?
- Xanların maşınından əmisi oğlunun pasportunu oğurlayıb işdə istifadə edilən telefon nömrələrini almışdlar. Xanlar da Cavanşirə demişdi ki, əmisi oğlunu istintaqa çağırıblar, sıxırlar. Beləcə bilirdik ki, adamları çağırırlar. Ətrafda salam-əleykimiz olan adamları da çağırırdılar. Peycerlərlə də maraqlanmağa başlamışdılar.
Dəstənin ölkədən qaçmaq planı olub
- Başa düşmüşdüz ki, istintaqçılar sizləri müəyyən edə biliblər?
- Bilirdik ki, geci-tezi var. Həmin günlərin birində Tariyel dedi ki, gəl Mərdəkana dəniz kənarında görüşək. 2000-ci ilin iyul ayı idi. Getdim, Tariyel çox həyəcanlı idi. Dedi ki, Cavanşirin qardaşı Aslanı çağırıblar istintaqa, gözləyək, görək nə xəbərlə gələcək. Axşamüstü Aslan gəldi, Cavanşirə dedi ki, istintaqda səni istəyirlər, sən mütləq istintaqa getməlisən. İstifadə olunan 2 telefonun hər ikisini o almışdı. Tariyel Cavanşirlə bir kənara çəkilib söhbətə başladılar. Nə dedilər, nə söhbət elədilər bilmədim. Qayıdıb gəldilər, Tariyel dedi ki, gələn cümə, bir də o biri cümə saat 10-da Günəşlidə poçtun qabağına gələrsən. Buradan o tərəfə gedəcəyik.
Nizami Nağıyev
- Yəni ölkədən çıxacaqdız?
- Hə, getməli idik. 2 cümə günü Günəşlidə poçtun qabağına getdim. Evdə də demişdim ki, Rusiyaya gedirəm. Tariyellə Cavanşir görüşə gəlmədilər. O gündən Tariyellə Cavanşir haqda xəbərim olmadı. Belə başa düşdüm ki, qaçıb ölkədən çıxıblar. Bizi də qoyub qaçıblar. Sentyabrın 28-də məni istintaqa çağırdılar. Çünki mən Tariyelə bir xarici pasport almışdım. O, Moskvadan qayıdandan sonra iyun ayında pasportu alanda öz poliklinikamızdan ona sağlamlıq kağızı almışdım. Bunu istintaqçılar araşdırıb bilmişdilər. Bizimlə anbarda kim işləmişdi, hamını çağırmışdılar. Fəhlələr, qarovulçular dindirilmişdi, barəmizdə kifayət qədər məlumat toplamışdılar. Mən də istintaqa gəldim. Tariyellə Cavanşir artıq yox idi, Qalib ölmüşdü, Mahirin də harada olması haqda məlumatsız idim. 2 gün sorğu-sual etdilər. Dindirdilər, deyirdim ki, xəbərim yoxdur. Sonda baş prokurorun kabinetinə apardılar.
- Kimlər vardı orada?
- Ramil Usubov, müavini Zahid Dünyamalıyev, Zakir Qaralov, Rüstəm Usubov, Ramiz Rzayev və 2-3 nəfər başqa adamlar vardı. Ramiz Rzayev başladı suallar verməyə. Baxırdım ki, haradasa məlumatlıdırlar.
- Nə deyirdilər ki, belə qənaətə gəlirdiniz?
- Telefonların alınmasından danışırdılar, elə məqamları deyirdilər ki, bilirdim ki, xəbərləri var. Amma boynumdan atırdım, deyirdim mən eləməmişəm. İranlılar söhbəti də ortaya çıxmışdı.
- O məsələ necə olmuşdu?
- Bilmirəm axı. Sadəcə suallarından başa düşürdüm ki, artıq iş gedib, mənə deyirdilər ki, siz onlarla işləmisiz. Haqqımda kifayət qədər məlumatlı idilər. Görürdüm ki, çıxış yolu qalmayıb. Tariyelgil görüşə gəlsəydilər, mən də onlarla qaçıb ölkədən gedəcəkdim. İstintaqçıların əlində idim. Qaçan yerim yox idi.
- Baş verənləri etiraf eləməyə başladız?
- Sual-cavabın ən qızğın vaxtında baş prokuror Zakir Qaralov yerindən qalxıb iti addımlarla mənə yaxınlaşdı, sağ qolumdan bərk-bərk tutub silkələdi, yuxarı qaldırdı, dedi ki, bax bu əlinlə vurmusan. Bu əlində tutduğun bıçaqla vurmusan.
“Hə, bundan sonra başladım danışmağa”
- Və başladız danışmağa?
- Hə, bundan sonra başladım danışmağa. Nə baş vermişdisə, hamısını dedim. Sonradan Tariyelin o biri dəstəsində olan lənkəranlı uşaqları da tutdular. Orada 3 nəfəri tutdular, Xanlar, Maarif və bir başqası. 1 nəfər də qaçıb o tərəfə (İrana) keçmişdi.
- İş materillarını oxuyanda, sizin məhkəmədə ittihamları rədd etməyiniz diqqətimi çəkdi. İndi dediklərinizi o dövrdə niyə dilə gətirmirdiz?
(ardı var)
- Kramarenkonun yumruq davası, Banişevskinin etiraz çağırışları – Neftçini cəzadan Brejnev xilas edib
25 mart 2024 13:59
- Hindistanın Baş naziri SSRİ-də Novruz Bayramını necə bərpa edib? –Bakıda ilk Novruz şənliyi Moskvanı nə üçün qorxudub?
25 mart 2024 00:52
- Ordumuzun əsgəri intihar etdi
24 mart 2024 23:16
- Bağanis-Ayrım soyqırımından 34 il ötür - VİDEO
24 mart 2024 19:54
- Qafqaz Hüquqi Xidmətlər Mərkəzinin baş direktoru İlqar Abbasov Baş prokurora müraciət etdi
19 mart 2024 09:44
- 80 yaşlı amerikalı qanunsuz olaraq qoyun və arqarların nəhəng hibridlərini yetişdirib
17 mart 2024 19:38
- Adların mənası – TAM SİYAHI
12 mart 2024 21:50
- Hüseyn Abdullayev dövlət əleyhinə çıxış edənləri maliyyələşdirməkdə ittiham edilir
11 mart 2024 16:49
- Bağırov və Beriya müsavatçı olublar - Ermənilərlə 40 il bir evdə yaşayan inqilabçının qohumu DANIŞDI
11 mart 2024 00:30
- Fazil Mustafanın vurulduğu silah polkovnik-leytenantın evində gizlədilib
3 mart 2024 11:22
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 21:04
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 22:41
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 21:20
- Prezident və xanımına qarşı sui-qəsd cəhdinin detalları 28 il sonra açıqlandı - Əl-Qaidə-nin planı
25 mart 16:06