"Nənəm erməniyə ərə gedə bilməzdi..." - Həcərin nəticəsi

Azərbaycan tarixində iz qoymuş, fəaliyyətləri ilə xalqa xidmət etmiş tarixi şəxsiyyətlərimizin hansısa qüvvələr, şəxslər, “araşdırmaçılar” tərəfindən ləkələnməsi davam edir. Bir çoxları ictimai, siyasi xadimlərimizə, tarixi şəxsiyyətlərimizə çamur atır, onlar haqqında böhtanlar uydururlar. Təəssüfedici məqam bundan ibarətdir ki, tarixi saxtalaşdıranlar öz iddialarında rus, erməni mənbələrinə, arxiv “sənəd”lərinə istinad edirlər. Azərbaycan qaçaqçılıq hərəkatının görkəmli nümayəndəsi Qaçaq Nəbinin həyat yoldaşı olmuş Həcər haqqında irəli sürülən ittihamlar da əks-təbliğat kampaniyası sırasında yer alır.
Qaçaq Nəbi, Həcər nəslindən olan, əvvəllər Türkiyədə, hazırda isə Avstraliyanın Melburn şəhərində yaşayan Mehmet Elturan müsahibəsində qadın qəhrəmanımız haqqındakı bütün böhtanlara tutarlı cavab verdi.
O bildirdi ki, babasının valideynləri Azərbaycandan təxminən 100 il öncə Türkiyəyə köçüblər: “Qaçaq Nəbinin oğlu Əhməd babamın atasıdır. Əhməd bəyin 3 övladı olub: – iki oğlan, bir qız. Əhməd bəyin 8 nəvəsi olub. Bəziləri dünyasını dəyişib, bəziləri Türkiyədə və dünyanın başqa-başqa yerlərində yaşayırlar.
Nəbinin oğlanları Əhməd və Xəlilin məzarları Türkiyədədir. Xəlil bəyin nəticələri ilə əlaqələrimiz var”.
Əhməd bəy qardaşı Xəlillə, eləcə də qohumlarıyla birlikdə 1915-ci ildə, qaçaqaç vaxtı, gərgin dönəmdə Türkiyəyə gəlib: “Həmin illərdə doğum qeydiyyatı dəqiq deyildi. Buna görə də qohumlarım doğum tarixlərini doğru-dürüst bilmirdilər. Həmin vaxt Nəbinin nəvəsi – babam Mehralı 3-4 yaşlarında olub. Nənəm də təxminən bu yaşda imiş”.
O dönəmdə Qars ruslar tərəfindən işğal edildiyindən Nəbinin oğlu Əhməd yaxınları ilə Türkiyəyə Ağrıdağdan keçiblər: “Qars rus işğalından qurtulduqdan sonra İğdırdan buraya köçüblər. Onlar orada yaşadılar və biz də orada dünyaya gəldik.
Sənədlərdə Nəbi və Həcər babamın atasının valideynləri kimi qeyd edilib. Qeydlər isə 1925-ci ildə aparılıb.
Mən sizə danışdıqlarımı babamdan və nənəmdən eşitmişəm. Onlar bu haqda danışanda 11-12 yaşım olardı. Söyləyirdilər ki, Həcər 1860-cı ildə Qubadlının Yuxarı Mollu kəndində doğulub. Biz həmin kəndi Molla adlandırırıq. Nəbi, əsasən, Naxçıvan və Zəngəzur qəzalarında mübarizə aparıb.
Babam danışardı ki, onun qəhrəmanlığı Cənubi Azərbaycana da yayılmışdı. Rus hökuməti və yerli bəylər illər boyu onun dəstəsini məhv etməyə can atıblar. Babamın babası olan Nəbi pusquya düşərək öldürülüb.
Babam danışırdı ki, Həcərlə yanaşı, bacısı Mehri xanım da Nəbinin zülmkarlara qarşı mübarizəsində fəal iştirak edib”.
Həcər isə 1914-cü ildə Aşağı Mollu kəndində dünyasını dəyişib: “O ki qaldı Həcərin guya erməniyə ərə getməsi məsələsinə… Təəssüf ki, əri Nəbi ilə birlikdə əlinə silah götürüb illərlə döyüşmüş qadın haqqında ən çirkin böhtanları yağdırırlar.
66 yaşındayam. Övladlarım, nəvələrim, nəticələrim var. Yalan danışmaq mənə yaraşmaz. Nənəmin, babamın, habelə ata-anamın Nəbi və Həcər haqqında söhbətləri zamanı belə bir şey eşitməmişəm. İkincisi, heç Həcərin erməniyə ərə getməsinə imkan da yox idi. Nəbi qətlə yetiriləndə övladları təxminən 15 yaşında olardı. Belə olan halda Həcər necə ərə gedə bilərdi?
Yeri gəlmişkən, nəzərinizə çatdırım ki, onların bir qız övladı da olub. Əhmədlə Xəlil mübarizəni dağlarda davam etdiriblər. Lakin qız kiçik olduğundan Həcər nənəmlə birlikdə qalırmış.
Nənəm xəstəlikdən dünyasını dəyişib. O öldükdən sonra iki oğlu Türkiyəyə gəlib. Amma qızın başına nə gəldiyindən, onun sonrakı taleyi haqda dəqiq heç nə bilmirik. Babam onun ermənilər tərəfindən qətlə yetirildiyini deyirdi. Danışırdı ki, onlar Nəbinin qisasını qızından alıblar. Amma bu haqda dəqiq məlumata malik deyilik”.
Mehmet bəyin sözlərinə görə, Həcərin erməniyə ərə getməsi haqda böhtanlar məqsədli kampaniyadır: “Erməniyə qarşı döyüşmüş şəxs düşmənə necə ərə gedə bilər? Bu, iftiradır, böhtandır, yalandır. Niyə Həcərə sahib durmuruq? Nə üçün belə çirkin kampaniya aparanları susdurmursunuz?
Axı nə üçün tariximizi rusun, erməninin öhdəsinə buraxırıq? Bu insanlar bizim üçün savaşmadılarmı?”
Bu işi onların öhdəsinə buraxdığımızdan Həcərin də həyatını o cür ləkələyiblər: “Mən artıq bu böhtanlardan iyrənirəm. Qaçaqçılıq hərəkatının fəal üzvü, qəhrəman qadın haqda belə demək şərəfsizlikdir. Axı Həcər bir vaxtlar Nəbinin mübarizə apardığı, Azərbaycan xalqının düşməni sayılan erməniyə niyə ərə getməliydi? Həcər kimi qadın bunu necə edə bilərdi? İki gənc oğlu olan, yaşlı qadın belə addım atardımı? O, Nəbi ilə 20 ildən çox çiyin-çiyinə mübarizə aparıb”.
Müsahibim bildirdi ki, indi onun Həcərə böhtan atan ermənipərəst “araşdırmaçıları” susdurmaq imkanı yoxdur: “Təəssüf ki, Azərbaycandan çox uzaqlardayam. Əgər orada yaşasaydım, Həcərə böhtan atan ünsürlərin cavabını verərdim.
Oğlanlarının yaşı 15-dən çox idi. Əhmədin oğlu – babam həmişə deyirdi ki, atam dağlarda savaşırdı”.
İndi Həcərlə Nəbinin nəslinin onlarla davamçısı Türkiyədə yaşayır: “Onlarla əlaqə saxlayıram. Hər biri bütün bunlardan narahatlıq keçirdiyini bildirir. Təəssüf ki, son günlər Azərbaycanda da Həcər barəsində böhtanlar yayımlanır. Biri yazır ki, guya erməniyə ərə gedib. Digəri onların övladının olmadığını iddia edir. Bu yalanlar ortaya çıxanda 50-yə yaxın insan mənə zəng etdi, məktub yazdı. Xahiş etdilər ki, bu məsələlərə aydınlıq gətirim. Bütün bunlara heyrətləndim. Bizim xalqın düşmənləri qadına böhtan atırlar, bizimkilər isə buna şərik çıxırlar. Axı bu qadına niyə ləkə yaxırlar? Ondan nə istəyirlər?”
Nəbi və Həcər haqqında dolğun məlumatları atasından və babasından aldığını deyən Mehmet Elturan Nəbiylə Həcərin nəvəsinin 90-cı illərdə dünyadan köçdüyünü bildirdi: “Babam Mehralı 1991-ci ildə 80 yaşında vəfat etdi. Lakin bu yaş da dəqiq deyildi, təxmini rəqəm idi. Çünki o vaxtlar vəziyyət fərqli olduğundan sənədlər it-bata düşüb, qeydiyyat olmayıb. Həmin səbəbdən də babamın yaşı dəqiq deyildi.
Babam danışırdı ki, atası Əhməd bəylə acı günlər yaşayıblar. Xəstəliklər, erməni qətliamları onun şahidi olduğu şeylərdir.
Yeri gəlmişkən, maraqlı faktı nəzərinizə çatdırım: nənəmin – yəni Əhmədin həyat yoldaşının doğum günü 1859-cu il kimi qeyd edilib. Sənədlərdə qeyd edilib ki,1926-cı ildə onun övladı olub. 1859-cu ildə anadan olmuş qadın 1926-cı ildə dünyaya “uşaq gətirir”. Guya 67 yaşında. Axı bu ola bilməz. Deməli, köhnə tarixlə yeni tarix qarışıb”.
Nəbi və Həcər haqqında nənəsi və babasından, valideynlərindən eşitdiklərini danışan Mehmet Elturan vurğuladı ki, SSRİ Türkiyə üçün qapalı olduğundan Türkiyə də bu imperiya üçün qapalı idi: “1992-ci ildə Türkiyədə vəzifəyə təyin olundum. 2000-ci ildə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin rəsmisi kimi Azərbaycana səfər etdim. Sizin ordunun, Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi Akademiyasının qonağı oldum. Bakıda generallara dedim ki, Azərbaycan mənim vətənimdir. Babalarım burada yaşayıblar. Həmin vaxtlar gördüm ki, Nəbinin, Həcərin Azərbaycanda heykəlləri, fotoları var. “Atları yəhərləyin” filminə də Azərbaycanda baxdım. Onların həyatı haqqında çəkilən filmdə guya övladlarının olmaması vurğulanır. Təbii ki, bu, yalandır. Lakin filmin sovet dövründə çəkildiyini də nəzərə almalıyıq. Bakıda olanda mənə dedilər ki, həmin dövrdə filmi qəsdən belə çəkdilər ki, kimsə ermənilərə qan uddurmuş Nəbinin nəvə-nəticələri ilə maraqlanmasın”.
Ermənilər “Atları yəhərləyin” filminin çəkilişinə, ssenarisinə müdaxilə ediblər, təzyiq göstəriblər: “İndi yağdırılan böhtanlar təkcə onlara deyil, həm də bizə qarşı yönəlib”. (Karabakhmedia.az)
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 2025 12:31
- Ukrayna hərbi kəşfiyyatı Sibirdə QAZ kəmərini PARTLATDI ...
12 iyul 2025 12:55
- Paraşütlə tullanıb... ÖLMƏK neçəyədir?
9 iyul 2025 11:09
- DTX-nin Yekaterinburqdan gətirdiyi İbrahimov kimdir ?
4 iyul 2025 09:31
- Gürcü bədənində rus başı formalaşdırmaq xülyası – Rus şovinizmi və gürcülər...
3 iyul 2025 19:43
- Rusiyanın Azərbaycandakı DANA MONOPOLİYASI
2 iyul 2025 13:52
- Əsir Qafqaz - Rusiya regiona gənə kimi yapışıb, qoparılma prosesi ağrılı gedir
1 iyul 2025 18:42
- Mənim oğlumun ölümündə bu hakimiyyət günahkardı - ƏHMƏD ORUC
1 iyul 2025 13:44
- İki İosifin və iki ittifaqın intriqası – Tito dirənməsə, Moskva və London Balkanı böləcəkmiş
30 iyun 2025 16:26
- İran rəhbərliyindən yaralı erməniyə xüsusi dəqqət
30 iyun 2025 00:40
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 01:17
- NAXÇIVAN hoteli sökülür
19 iyul 00:56
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
18 iyul 23:50
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33