56 il öncəki Sumqayıt üsyanı
7 noyabr 1963-cü il, saat 10.00. SSRİ-nin bütün şəhərlərində olduğu kimi, Sumqayıtda da Oktaybr inqilabının ildönümü ilə bağlı şəhərin mərkəzi meydanı bayram nümayişinə hazır olub. Şəhər Partiya Komitəsinin birinci katibi Nadir Balakişiyevin göstərişi ilə müəssisə və təşkilatlardan müəyyən olunmuş sayda insanlar dəstə-dəstə meydana doğru üz tutublar. Tribunada onları şəhər rəhbərliyi salamlayıb, mikrafonla səsləndirilən şüarlar zəhmətkeşlər tərəfindən alqışlanıb.
İlk yarım saatda hər şey qaydasında gedib. Amma qəfil transpartyorları daşıyan avtomobilin meydanın mərkəzində dayanması bayram tədbirini başqa məcraya yönəldib. Həmin avtomobilin üstünə çıxan gənc oğlan İosif Stalinin portretini qaldıraraq "Yaşasın Stalin”, "Ura” deyə şüarlarla var səsi ilə qışqırmağa başlayıb. Bir göz qırpımında avtomobilin ətrafına yüzlərlə insan toplaşıb. Onların çoxunun əlində Stalinin şəkilləri olub.
Toplaşanlar Nikita Xruşovun əleyhinə hiddətli şəkildə ifadələr səsləndirməyə başlayıblar və bir neçə dəqiqə keçdikdən sonra Xruşovun meydanda quraşdırılmış böyük portretini daş-qalaq edib, portreti cıraraq ayaq altına atıblar.
Milisin hadisəyə müdaxiləsi nəticəsiz qalıb. Onlar meydanda etirazçılar tərəfindən döyülüblər. Tribunada dayanan şəhər rəhbərləri dərhal oranı tərk etmək məcburiyyətində qalıblar.
Etirazçıların sayı isə artıb, narazı kütlənin qarşısını almaq mümkün olmayıb. Onlar şəhərin küçələrinə axışaraq ərzaq dükanlarının, poçtun və digər dövlət qurumlarının inzibati binalarının şüşələrini sındırıblar.
Məsələyə aydınlıq gətirmək istəyən Sumqayıt şəhər milis şöbəsinin rəis müavini David Kidiaşvili etirazçılara yaxınlaşanda sərt təpki ilə üzləşib və fiziki təzyiqə məruz qalıb.
Hiddətləri aşıb-daşan kütlə şəhər milis şöbəsinə üz tutub. Min nəfərə yaxın insanın eyni vaxtda şöbənin qarşısında peyda olması milis əməkdaşlarını qorxuya salıb və onlar içəridən qapını bağlayıblar. Etirazçıların şöbəyə daxil olmaq ehtimalını düşünən milislər narazı kütləyə əvvəlcə xəbərdalıq ediblər, sonra isə pəncərələrdən havaya atəş açmağa başlayıblar. Bu qarşıdurma zamanı 14-15 yaşlı bir yeniyetmə güllə yarası alıb. Onu təcili xəstəxanaya çatdırıblar və həkimlər yeniyetmənin həyatını xilas edə biliblər.
Milis şəbəsinin qarşısında dayanan şöbəyə məxsus avtobus və iki motosiklet etirazçılar tərəfindən yandırılıb.
Etirazşıların bir qismi isə meydanda öz mitinqlərini davam etdiriblər. Onlar öz çıxışlarında Xruşovu lənətləyərək, onun yarıtmaz siyasəti nəticəsində sosial problemlərin burulğanında batdıqlarını qeyd ediblər.
Şahidlərin söylədiklərinə görə, məhz həmin ərəfədə SSRİ-nin digər şəhərlərində olduğu kimi Sumqayıtda da ərzaq qıtlığı yaranıb, hətta bəzən bir-iki sutka mağazalarda çörək də tapılmayıb.
Maraqlı məqamlardan biri odur ki, Sumqayıt hadisəsi ilə bağlı Azərbaycan KP MK-da keçirilən iclasda Sumqayıt qiyamının siyasi və sosial motivdə olduğu bir cümlə ilə olsun belə qeyd edilməyib. Hadisənin səbəbi bir neçə gəncin sərxoş vəziyyətdə ictimai asayişi pozmaları kimi göstərilib.
Sumqayıt hadisəsində ən yadda qalan məqam isə səhər İcraiyyə Komitəsinin sədri ilə bağlıdır. Həmin ərəfədə bu vəzifədə Azərbaycanın birinci katibi Vəli Axundovun qardaşı Kamal Axundov işləyib. Şəhərdə kifayət qədər nüfuza sahib olan Kamal Axundov hadisə başlananda şəhər rəhbərliyindən yeganə şəxs olaraq narazı kütlənin qarşısına çıxıb. Etirazçılardan biri ona yaxınlaşaraq Stalinin portretini Axundova verib və amiranə tonla ondan "Yaşasın Stalin” deməyi tələb edib. Çıxılmaz vəziyyətdə qalan Kamal Axundov "Yaşasın Stalin” deyə yaxasını etirazçılardan qurtara bilib... musavat.com
- Fahişələrin sayı niyə ARTIR? – İntim xidmət və QİYMƏTLƏR
17 mart 2024 14:29
- Sumqayıtda TANK MƏRMİSİ haradandır, cənablar ? - FOTO/VİDEO
17 mart 2024 13:46
- Sahibkarlarla Fərəcov arasında borc qalmaqalı - Bizi aldadır, pulumuzu vermir
15 mart 2024 22:48
- Sumqayıtda 10 milyonluq ZƏMANƏT qalmaqalı: Başçı və sağ əli borcu necə qaytaracaq?
12 mart 2024 16:07
- Sumqayıtın icra başçısı Zakir Fərəcovun milyonlarını mənimsədiyi naəlac iş adamlarından, Prezidentə ŞOK MÜRACİƏT
12 mart 2024 10:56
- Cənab Prezident! Köməyinizə ehtiyacımız var, Zakir Fərəcov bizi işlədib pulumuzu vermir..
11 mart 2024 16:41
- Səhər saatlarında üzücü xəbər gəldi: Sumqayıtda 5 nəfər...
11 mart 2024 11:36
- Sumqayıtın qorxu doğuran daha bir problemi: Kütləvi şəkildə çoxalan təhlükəli küçə itləri..
10 mart 2024 20:52
- Milli Teatr Günüdür
10 mart 2024 13:30
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları....
3 mart 2024 12:09
- Qafqaz Hüquqi Xidmətlər Mərkəzinin baş direktoru İlqar Abbasov Baş prokurora müraciət etdi
19 mart 09:44
- Bu gün İlaxır çərşənbədir
19 mart 09:30
- Prezident Xankəndi ilə bağlı faktları açıqladı
18 mart 21:06
- Prezident Xankəndidə Novruz tonqalını alovlandırdı - Foto
18 mart 12:54
- Azərbaycana yaz gəlir: 20 mart, saat 07:06
18 mart 12:51
- Bir sıra QHT-lər isə yalnız sədrlərdən ibarətdir
18 mart 12:38
- Putin 87,32 faiz səslə liderdir - Yenilənir
18 mart 09:25
- Əfqanıstanda avtobus yandı: 20-dən çox sərnişin öldü
17 mart 21:58
- Doldur piyaləmi Arazdan mənim - Sənət yoldaşları Rübabə Muradova haqqında
17 mart 21:21
- Putin gedir, Rusiya parçalanır?.. - 5 ssenari
17 mart 20:59
- Müdafiə Nazirliyi MÜHÜM MƏLUMAT yaydı - VİDEO
17 mart 20:48
- Azərbaycan və NATO liderləri mətbuata bəyanatla çıxış etdi
17 mart 20:40
- Mikrobioloq gözəlliyin sirrini açdı: bağırsaqlarınızın qeydinə qalın!
17 mart 20:05
- 80 yaşlı amerikalı qanunsuz olaraq qoyun və arqarların nəhəng hibridlərini yetişdirib
17 mart 19:35
- Atamı KQB öldürdü... - Onun Andranik haqqında yazdığı romanı kim oğurlamışdı? - FOTO
17 mart 19:10
- Həbsdən buraxılacaq 1 nömrəli qanuni oğru ilə bağlı ŞOK İDDİA
17 mart 18:42
- Azərbaycanda 18 yaşlı oğlanın əlində qumbara partladı, ölən var
17 mart 18:24
- OBA marketdən alınan şirniyyatdan qurd çıxdı - FOTO/VİDEO
17 mart 17:55
- Əhmədin Kreml sərgüzəşt-ləri – Çörçillin oğlu ilə mübahisə edib və...
17 mart 17:43
- Mənzurə - Bakıda bir dənə hamburger 100 manat pul verdim
17 mart 17:24
- Azərbaycanın səfiri Ruslan Nəsibov etimadnaməsini Prezidentə təqdim edib
17 mart 16:58
- Azərbaycanda təmirə ehtiyacı olan 660 MƏKTƏB var
17 mart 16:47
- Ələtdə tikiləcək yeni hava limanı haqda maraqlı detal ...
17 mart 16:20
- 17 əsgərin faciəvi ölümü Ermənistanı qarışdırdı – VİDEO
17 mart 15:55
- NATO Baş katibinin Bakı səfəri – Stoltenberq ağır şərtlərlə gəlir
17 mart 15:45
- Bizi türk kababları gözləyir – Aşotyan..))
17 mart 15:30
- NATO Baş katibinin Bakı səfəri – Stoltenberq ağır şərtlərlə gəlir
17 mart 15:20
- Dövlət Baxçalıdan Ərdoğana ÇAĞIRIŞ
17 mart 14:36
- Fahişələrin sayı niyə ARTIR? – İntim xidmət və QİYMƏTLƏR
17 mart 14:29
- Tramp - Mən seçilməsəm, ABŞ qan gölünə çevriləcək
17 mart 14:13