"Suriya böhranından sonra Türkiyə Qarabağla daha yaxından maraqlanacaq"
Müsahibə11 noyabr 2019 10:43

Asiya-Sakit Okean Araşdırmalar Mərkəzinin direktoru, professor Selçuk Çolakoğlunun oxu.az-a müsahibəsi
- Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın noyabrın 13-də ABŞ-a səfər edəcəyi gözlənilir. Sizcə, ABŞ Prezidenti Donald Trampla görüşdə hansı müzakirələr aparılacaq?
- Tramp-Ərdoğan görüşündə iki vacib məsələnin ön plana çıxacağını söyləmək olar. Bunlar Suriya münaqişəsi və ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasında Türkiyə əleyhinə qəbul edilən qətnamələrdir.
İlk olaraq Suriya böhranı son aylarda ikitərəfli münasibətlərdə ən çox müzakirə edilən mövzulardan biri idi. Ancaq Türkiyənin "Barış pınarı” əməliyyatından sonra bu müzakirələr yeni bir mərhələyə qədəm qoydu.
ABŞ hərbçiləri Suriya ilə sərhəddən geri çəkilərkən yaranan boşluğu Rusiya və Suriya hərbçiləri doldurdu. Ərdoğanla Rusiya lideri Vladimir Putin arasında Soçidə baş tutan görüşdən sonra bu mövzu Türkiyə və Rusiya arasında daha aktuallıq kəsb etməyə başladı.
Digər tərəfdən, "Barış pınarı” əməliyyatı ABŞ dairələrində Türkiyəyə qarşı cəbhəni hərəkətləndirdi. Təkcə demokratlar deyil, respublikaçılar da Donald Trampın "Barış pınarı” əməliyyatı üçün Ərdoğana "yaşıl işıq” yandırmasını tənqid etdilər.
Bildiyimiz kimi, Suriya məsələsi ilə əlaqəli olaraq Nümayəndələr Palatasında Türkiyəyə qarşı iqtisadi sanksiyaları özündə ehtiva edən qətnamə qəbul olundu.
Bu qanun layihəsinin Senat tərəfindən qəbul edilib qanuni qüvvəyə minmə ehtimalı var. Ərdoğan bu ehtimala qarşı Trampın veto hüququndan istifadə etməsini istəyəcək. Bundan başqa, Ərdoğan "erməni soyqırımı” layihəsinin Nümayəndələr Palatasında qəbul edilməsidən narahatlığını bildirəcək, bunun Senatda qəbul edilməməsi üçün Trampın dəstəyini istəyəcək.
Nəticə olaraq Ərdoğanın bu səfərinin məqsədi ikitərəfli əlaqələrdə mövcud olan problemləri minimuma endirmək üçün Trampdan dəstək almaqdır.
- Türkiyənin Rusiya ilə əlaqələri genişlənir, münasibətlər yeni fazaya keçir. Lakin əsas sual budur – Rusiya Türkiyə üçün hansı təhlükə yarada bilər?
- Türkiyə və Rusiya Suriyanın boru kəmərləri, nüvə enerjisi və müdafiəsi sahəsində yeni əməkdaşlıq formalaşdırırlar. AKP hökumətinin Rusiyadan "S-400” hava hücumundan müdafiə sistemləri alması, ABŞ və digər NATO ölkələri ilə problemlər yaşamasına yol açıb. Bu böhran hələ də bitməyib.
AKP hökuməti Qərb ölkələri ilə yaşadığı problemlərdə Rusiyadan tarazlaşdırıcı mexanizm kimi yararlanmaq istəyir. Ancaq digər tərəfdən, Ankaranın Moskvadan təktərəfli asılılığı artır.
Türkiyənin nüvə enerjisindən müdafiə sənayesi kimi strateji sahələrdə Rusiyadan asılı hala gəlməsi, hər iki tərəfin fərqli cəbhələrdə yer aldığı regional məsələlərdə Moskva lehinə qırılmaya yol aça bilər.
- Moskvanın xeyrinə işləyə biləcək "kartlar” hansılardır?
- Prezident Ərdoğan "Barış pınarı” əməliyyatından öncə rusiyalı deputatları qəbul etmişdi. Bu deputatlar arasında Krımı təmsil edən birinin də olması Ukraynanın reaksiyası ilə qarşılandı. Ankara bu mövzunu diplomatik protokol xətası kimi qələmə versə sə, Kiyev bunu Türkiyənin Rusiyaya güzəşti kimi dəyərləndirir.
- Türkiyə Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı siyasətində hər hansı bir redaktələr edibmi?
- Türkiyə Qarabağ məsələsində həmişə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü dəstəkləyən mövqe sərgiləyib. Türkiyənin Ermənistana qarşı Azərbaycana tam dəstək verən siyasətində dəyişiklik etməsi müzakirə mövzusu deyil. Nəzərə almaq lazımdır ki, Türkiyə Qarabağ münaqişəsinə görə Ermənistanla quru sərhədini 20 ildən çoxdur ki, bağlayıb.
- Bəs sizcə, Türkiyə Suriyaya ayırdığı diqqəti Qarabağ məsələsində sərgiləyir?
- Ankara Suriyadakı müharibəni yaxından izləyir və öz təhlükəsizliyi əleyhinə hər hansı bir balans dəyişikliyi görmək istəmir. Ankara PKK-nın Suriya qanadı olan YPG-nin Türkiyənin Suriya sərhədi boyunca muxtar bölgə qurmasından xüsusilə narahatdır.
Bu məqsədlə həm təhlükəsizlik qayğısı, həm də Türkiyədə yaşayan dörd milyon suriyalının ölkələrinə geri göndərilməsi üçün Suriyadakı prosesləri yaxından izləyir. Bu vəziyyət Ankaranın Qarabağ və digər problemlərə yetərincə diqqət göstərdiyi anlamına gəlməz. Suriyadakı böhran həll olunduqdan sonra Ankara digər münaqişələrlə də daha yaxından maraqlanmağa başlayacaq.
Oxşar xəbərlər
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 2025 01:49
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 2025 01:17
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 2025 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
19 iyul 2025 00:28
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 2025 11:33
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 2025 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 2025 09:18
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
17 iyul 2025 20:42
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 2025 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 2025 23:03
Xəbər lenti
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 01:17
- NAXÇIVAN hoteli sökülür
19 iyul 00:56
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
18 iyul 23:50
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya