Qorbaçovun razılığı ile "Həlqə" əməliyyatı
Reportaj22 fevral 2020 09:26
Münhen Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin ilk dəfə beynəlxalq platformada açıq şəkildə keçirilən Qarabağla bağlı debatı zamanı Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan təcavüzkar dövlətin əsl simasını və eyni zamanda öz şəxsi səbatsızlığı və siyasi savadsızlığını bir daha nümayiş etdirdi.
Əsassız açıqlamalarından birində üzdəniraq erməni lideri Azərbaycan Respublikasının guya "100 faiz ermənilərdən ibarət" keçmiş Şaumyan rayonunun Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin tərkibində olduğunu iddia edib. Və "İndi orada bir nəfər də olsun erməni yoxdur, çünki həmin rayon Azərbaycan tərəfinin etnik təmizləməsinə məruz qalıb"-deyə Paşinyan növbəti iftirasını dilə gətirib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev, Ermənistanın birinci rəsmi şəxsinə bölgənin Dağlıq Qarabağa daxil olmadığını xatırladıb... Əlbəttə, təcavüzkarın hər yalan və iftirasını ətraflı və detallı ifşa etməyə vaxt yetməyib...
Azərbaycan Respublikasının ilk Prezidenti Ayaz Mütəllibov Moderator.az-ın rus versiyasına geniş açıqlamasında səbatsız bir böhtançı olan Paşinyanın Azərbaycan Respublikasının keçmiş Şaumyan rayonundakı qondarma “etnik təmizləmə” ilə bağlı mifini də ifşa edib...
"Əvvəla, demək lazımdır ki, keçmiş Şaumyan kənd rayonu da, digər Azərbaycan torpaqları kimi hər hansı "qədim erməni " ərazisi olmayıb. Oraya ermənilər Çar Rusiyası və Sovet İttifaqı dövründə köçürülüblər. Və bu adda bölgə yalnız 1930-cu ildə Azərbaycan SSR-in tərkibində yaradılıb və heç vaxt NKAO-nun tərkib hissəsi olmayıb...
İkincisi, keçmiş Şaumyan rayonunun əhalisi, Paşinyanın Münhendə iddia etdiyi kimi, 100 faiz ermənilərdən ibarət olmayıb. 1979-cu il siyahıyaalınmasına əsasən bu rayonda 4 mindən çox azərbaycanlı və 19 minə yaxın erməni yaşayıb. Bu o deməkdir ki, bu bölgə əhalisinin təxminən 20 faizi azərbaycanlılar olub ...
Üçüncüsü, keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində və ətraf rayonlarda 1989-1991-ci illərdə yaranmış vəziyyət bu ərazilərin, xüsusən keçmiş Şaumyan kənd rayonu və DQMV-yə bitişik digər bölgələrin təmizlənməsi üçün qətiyyətli tədbirlər görülmədən Qarabağ münaqişəsinin həlli mümkün deyildi. Bunun üçün xüsusən Şaumyan rayonunda, Çaykənd və digər kəndlərdə pasport rejimini yoxlamaq, qanunsuz silahlı dəstələrin tərksilah edilməsi üçün tədbirlər görmək üçn lazım olan bir sənədin hazırlanmasına gərək duyulurdu...
Hələ 1989-cu ildə Moskvada Sovet İttifaqı boyunca qanunsuz silahlı dəstələrin ləğvi və pasport nəzarətinin aparılması ilə əlaqədar Sov.İKP MK baş katibi Mixail Qorbaçovun fərmanını icra etmək üçün tədbirlər planı hazırlanmışdı. Bir müddət bu sənəd masa üzərində qaldı. Lakin vəziyyət hər gün daha da pisləşirdi. İki il yarım ərzində Çaykənd, Qarabulaq, Kamo, Azad, Martunaşen, Todan və digər kəndlərdə mülki şəxslərə və Bakı ilə Gəncə arasında hərəkət edən avtobuslara silahlı basqınlar olurdu. Erməni yaraqlıları azərbaycanlı əhalisi olan kəndlərin sakinlərini girov götürürdülər ...
Və nəhayət, mərkəzi aparatda - SSRİ Prezidenti Mixail Qorbaçov səviyyəsində DQMV və ətraf rayonlarda gerçəkdən nələrin baş verdiyini göstərə bildik. Və rəhbərliyi silahlı terrorçuların dayandıqları yerdə münaqişənin həlli üçün siyasi metodların qəbul olunmasına ümid etməyin yanlış olduğuna inandıra bildik. Ərazini mütləq yaraqlılardan təmizləmək lazım idi. Nəticədə bu sənəd Sovet İttifaqı rəhbərliyi səviyyəsində nəzərə alındı və Qorbaçovu inandıra bildik ki, Qarabağ məsələsi ətrafında iki xalqı sakitləşdirmək böyük məsuliyyətdir və buna laqeyd yanaşmaq olmaz. Çünki ərazidə silahlar işləyir. Silahların çalışdığı yerdə isə qan, insan qurbanları var. Buna görə qan tökülməsinə yol vermək olmaz.
Bu minvalla Şaumyan rayonunun, Çaykənd və digər yaşayış məntəqələrinin qanunsuz silahlı dəstələrdən təmizlənməsi ilə bağlı bu sənədin icrası Qorbaçovun göstərişi ilə qəbul edildi. Nəticədə "Həlqə" əməliyyatı müvafiq instansiyalar, o cümlədən SSRİ Müdafiə və Daxili İşlər nazirlikləri tərəfindən həyata keçirildi. İnsan hüquqları komitələri də bundan xəbərdar edildi. Hamı bu problemi həll etmək üçün səfərbər olundu. Tapşırıq prinsipcə uğurla həll edildi. Qısa müddət ərzində əsas yüksəklikləri müxtəlif erməni terror qruplaşmalarından azad etdik. Nəticədə münaqişədə sakitləşmə yarandı. Və biz əməliyyat vəziyyətini açıqladıqdan sonra mərkəzi hakimiyyət Azərbaycan hökumətinin nə qədər haqlı olduğuna inandı. Eyni zamanda Sovet İttifaqı ərazisində qanunsuz silah istifadəsinin yayılmasının qarşısını almaq üçün vaxtında tədbir görmədiklərindən təəssüfləndilər....
Keçmiş Şaumyan rayonuna gəldikdə, "Həlqə" əməliyyatından öncə bu rayon respublikanın başçısı olaraq mənim sərəncamlarıma əsasən ləğv edilərək keçmiş Qasım İsmayılov (indiki Goranboy) rayonuna daxil edildi...
Və sonda qeyd etmək lazımdır ki, keçmiş Şaumyan kənd rayonu və s. ərazilər SSRİ Prezidenti Qorbaçovun orada belə qanunsuz silahlı dəstələrin mövcudluğunu təsdiqlədikdən sonra erməni terrorçu qruplarından təmizləndi. O dövrdə Sovet rəhbərliyinin razılığı olmasaydı, Azərbaycan rəhbərliyi bunu edə bilməzdi.
Və ən başlıcası, Ermənistanın baş naziri Paşinyanın dünya ictimaiyyətini aldatmağa cəhd etməsinə rəğmən keçmiş Şaumyan rayonunda heç bir “etnik təmizlənmə məsələsi”ndən söhbət gedə bilməz. Çünki “Həlqə” və digər əməliyyatlar zamanı yalnız İttifaqın və respublikanın dövlət, ordu və hüquq-mühafizə orqanlarının qanuni nümayəndələrinə tabe olmayan və müqavimət göstərən terrorçu qrupların üzvləri zərərsizləşdirilib. O cümlədən Çaykənddə yaraqlıların lideri, məşhur terrorçu Tatul Krpeyan məhv edilib...
O da var ki, dinc erməni əhalisinin özü yaranmış şəraitdə Ermənistana köçmək istəyini ifadə edib.
Biz əməliyyatın planlaşdırıldığı kəndlərdəki mülki şəxslərdən evlərini tərk etməmələrini xahiş etdik. Çünki əməliyyatın məqsədi yalnız o kəndlərə soxulmuş qanunsuz silahlı dəstələri məhv etmək idi. Onların hamısı Ermənistandan gəlmişdi. Ancaq erməni yaraqlıları mülki insanları qorxudaraq deyirdilər ki, guya onların evlərini qoruyurlar və onlar köçsələr, axırlarl yaxşı olmayacaq. Buna görə qorxmuş insanlar "Həlqə" əməliyyatının keçiriləcəyi Şaumyan rayonu da daxil olmaqla ərazini tərk etməyə tələsirdilər. Öz tərəfimizdən onları yük maşınları və hətta vertolyotlarla təmin etdik. Buna baxmayaraq, erməni təbliğatı azərbaycanlılar tərəfindən öldürüldüyü iddia edilən "onlarla ölü mülki şəxs" barədə yalan məlumatlar yaymağa başladı. Əlbəttə ki, bu doğru deyildi. Sadəcə, erməni mediası dünya birliyinin dəstəyini qazanmağa çalışırdı. Axı onlar Qarabağdakı separatizmi əsaslandırmaq üçün nəsə etməli idilər. ... "
Oxşar xəbərlər
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 2024 11:13
- Hindistanın Baş naziri SSRİ-də Novruz Bayramını necə bərpa edib? –Bakıda ilk Novruz şənliyi Moskvanı nə üçün qorxudub?
25 mart 2024 00:52
- 25 il əvvəl bu gün: Primakovun təyyarəsi okeanın üstündən niyə geri qayıdıb?
25 mart 2024 00:29
- Putin 1999-cu ildə prezident olsaydı, Yuqoslaviyanın bombalanmasına icazə verməzdi
24 mart 2024 20:25
- AZƏRBAYCANDAKI BEŞİNCİ KOLON-UN İŞİ ÇƏTİNDİR... – Rəsmi Bakı bu məsələdə təkbaşına qərar verə bilməyəcək
22 mart 2024 17:39
- Başa düşüb ki, bu iqtidarın, hökumətin əleyhinə nahaq çıxıb
13 mart 2024 10:47
- Britaniya məhkəməsi Feyziyevin 85 milyonluq əmlakı ilə bağlı qərarı qüvvədə saxladı
11 mart 2024 19:08
- Qadını iynə ilə yuxuya verib qızıllarını oğurladı - Azərbaycanda tibb bacısından ŞOK HƏRƏKƏT
10 mart 2024 23:19
- Prezident Xocalıda soyqırımı memorialının təməlini qoydu - Yenilənib
26 fevral 2024 21:09
- Süni mayalanma: Qadın bunu ərindən gizlədə bilərmi?
19 fevral 2024 15:27
Xəbər lenti
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 21:04
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 22:41
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 21:20
- Prezident və xanımına qarşı sui-qəsd cəhdinin detalları 28 il sonra açıqlandı - Əl-Qaidə-nin planı
25 mart 16:06
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya