Hitler dünya müharibəsində niyə məğlub oldu? – 75 illik sirr
İdman11 iyun 2020 18:33
"Müharibənin sonunda Adolf Hitler İtaliyaya görə məğlub olduğunu, həmişə ona hərbi yardım göstərmək məcburiyyətində qaldığını, bunun da əhəmiyyətli sahələri zəiflətdiyini etiraf etdi”.
Teleqraf.com xəbər verir ki, bunu rusiyalı tarixçi Nikita Buranov deyib.
Düz 80 il əvvəl 1940-cı il iyunun 10-da İtaliya Fransa və Böyük Britaniyaya müharibə elan edərək Almaniyanın tərəfində İkinci Dünya Müharibəsinə girdi. Müharibədə respublikanın iştirakı 8 may 1945-ci ilə qədər davam etdi.
Buranova görə, bu müddət ərzində 150 mindən 400 minə qədər italyan əsgər öldü, 131 mini itkin düşdü. Mülki əhalinin itkisi 60 mindən 152 min nəfərə qədər oldu. Hərbi xərclər 1945-ci il hesablamalarına görə, təxminən 94 milyard dollar təşkil etdi.
"Döyüşün sonunda Hitler xatırladı və bunlar Almaniyanın İkinci Dünya Müharibəsini İtaliyaya görə itirdiyini təsdiqləyən sənədlərdir. Almanlar əksər hərbi əməliyyatlarda italyanlara kömək etmək məcburiyyətində qaldılar və bu səbəbdən vacib istiqamətləri zəiflətməli oldular. Xüsusilə, Yuqoslaviyada italyanlara kömək edərkən Barbarossa əməliyyatını, Almaniyanın SSRİ-yə qarşı müharibə planını təxirə salmalı oldular”,- tarixçi qeyd edib.
O bildirib ki, 1922-ci ildə İtaliyanın Baş naziri olmuş Benito Mussolini müharibədən istifadə edərək Roma İmperiyası sərhədləri daxilində İtaliyanı genişləndirməyə cəhdlər edib:
"Mussolininin rəhbərlik etdiyi Milli Faşist Partiyası almanların Avropadakı ən güclü orduları darmadağın etdiyini gördü, birlikdə öz planını həyata keçirəcəyinə inandı. Almanların Avropa dövlətlərinə vurduğu ağır zərbələr Mussoliniyə öz müstəmləkə imperiyasını qurmaq imkanı verdi”.
İtaliya 1940-cı il oktyabrın 8-də Yunanıstana, 1941-ci il aprelin 6-da Yuqoslaviyaya müharibə elan etdi. Bir il sonra – iyunun 22-də SSRİ-yə hücumda iştirak etdi, həmin ilin dekabrın 11-də isə Almaniya ilə birlikdə ABŞ-a müharibə elan etdi.
İtalyan qoşunları Fransanın cənubundakı döyüşlərdə Şimali Afrika, Yunanıstan, Malta və Yuqoslaviyanı bombalamağa cəhd göstərdilər, Efiopiya ilə müharibədə iştirak etdilər. Bu əməliyyatlarda ciddi itkilərə məruz qaldı və yalnız almanların yardımı ilə hadisələrin genişlənməsində iştirak etdilər.
Buranov hesab edir ki, İtaliya ordusu əslində müharibəyə hazır deyildi, hətta səfərbərlik də olmadı, bu vəziyyətdə müharibəyə başladılar: "İtaliyalı generallar buna fəal şəkildə qarşı çıxdılar”.
Mussolini ərazilərin bir hissəsini ələ keçirməyə müvəffəq oldu, 1940-1943-cü illərdə Fransa, Yuqoslaviya, Yunanıstan, habelə 1939-cu ildə ələ keçirilən Albaniya ərazilərinin bir hissəsi İtaliyanın işğalı altında idi. Eyni zamanda italiyalıların ambisiyaları əsasən Avropanın şimalına uzanırdı, buna görə də Şərqə baxan almanların planları ilə kəsişmədi. Lakin 1943-cü ildə Almaniyanın köməyinin azalması, eləcə də hərbi uğursuzluqlar və böhran nəticəsində İtaliya işğal etdiyi ərazilərin çoxunu, eləcə də Siciliyanı itirdi.
Buranov qeyd edir ki, italyan maraqlarının da genişləndiyi Aralıq dənizində İtaliyadan daha güclü olan ingilis təsiri üstünlük təşkil etməyə başladı:
"İngilislərin güclü donanma və təyyarələri var idi. 1940-cı il noyabrın 12-də ingilis təyyarələri İtaliyanın dəniz bazasına hücum etdi. Hücum nəticəsində bir döyüş gəmisi batdı, ikisinə ciddi ziyan dəydi, nəhayət İngilis donanması Aralıq dənizində təşəbbüsü ələ aldı”.
İtalyan bölmələri işğal və ya köməkçi qüvvələr kimi Yunanıstan, SSRİ, Balkan yarımadası, Fransa və Şimali Afrikaya səpələndi. Elə əvvəlcədən müharibə İtaliya üçün məğlubiyyət demək idi. Əvvəla, hərbi uğursuzluqlar səbəbindən Mussolini İkinci Dünya Müharibəsinin bitməsindən çox əvvəl İtaliyada nüfuzunu itirdi.
1943-cü ilin iyulunda İtaliya anti-Hitler koalisiyasındakı müttəfiqlərinə qoşulmaq və müharibədən çəkilmək qərarına gəldi. Nəticədə Milli Faşist Partiyası dağıldı, diktator hakimiyyətdən uzaqlaşdırıldı və silahdaşları tərəfindən həbs edildi.
Oxşar xəbərlər
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 2024 15:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 2024 11:26
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 2024 22:27
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 2024 21:05
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 2024 21:20
- Prezident və xanımına qarşı sui-qəsd cəhdinin detalları 28 il sonra açıqlandı - Əl-Qaidə-nin planı
25 mart 2024 16:06
- Kirkorov Bakıya kimin TOY MƏCLİSİNƏ gəlib ?
25 mart 2024 13:54
- Diş ağrısı ilə yatıb 32 il sonra oyandı
25 mart 2024 13:47
- Hitlerin aqibəti – Müəmmаlаr dumаnındа GİZLƏDİLƏN HƏQİQƏTLƏR + FOTOLAR
25 mart 2024 10:54
- 25 il əvvəl bu gün: Primakovun təyyarəsi okeanın üstündən niyə geri qayıdıb?
25 mart 2024 00:29
Xəbər lenti
- Papa qadın məhbusların ayaqlarını yuyub öpdü
29 mart 10:44
- Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
29 mart 10:29
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 21:04
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 22:41
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya