Kremldəki sirli ölümlər və Andropov müəmması

SSRİ tarixinin 1970-1980-ci illəri Kreml məmurlarının müəmmalı ölümləri ilə yadda qalıb. Bu hadisələrlə bağlı fərqli versiyalar səsləndirilsə də, mövcud dövrdə rəsmi mətbuat ölüm hadisələrinin səbəbini “uzun sürən xəstəlikdən sonra” ifadəsi ilə qapayıb...
Həqiqətənmi Siyasi Büro üzvlərinin qəfil ölümləri uzun sürən xəstəlikdən sonra baş verib?
Müəmmalı ölümlərdə daha çox Yuri Andropovun adı hallanıb. 1967-ci ildə SSRİ DTK-sının sədri təyin edilən Andropov bir çox Kreml çinovnikləri üçün arzuolunmaz şəxs sayılıb. Əslində, onun DTK sədri təyin edilməsi gözlənilməz olub. Leonid İliç Brejnevin Ukrayna klanını gücləndirdiyi bir vaxtda Andropovun bu təyinatı Kremldaxili oyunlarda bir çaxnaşma yaradıb. Təbii ki, Brejnevin Andropova bu vəzifəni həvalə etməsi səbəbsiz olmayıb.
Baş katib Andropovu yaxından tanıyıb, onun qətiyyətinə bələd olub və ondan lazım olmayan kadrların aradan götürülməsi üçün istifadə etməyi qərara alıb. Elə bu məqsədlə Andropovun DTK-ya təyinatından sonra bu quruma daha böyük səlahiyyətlər verilib. Kreml “mətbəx”inə yaxşı bələd olan Andropov Brejnevin ona nəyə görə etimad göstərdiyini yaxşı anlayıb və gələcək karyerasına yol açmaq, birinci kürsüyə sahib olmaq üçün ikibaşlı siyasi oyunların mərkəzində dayanmaqdan çəkinməyib. Verilən səlahiyyətlər Andropov üçün gələcək rəqiblərini aradan götürməyə böyük şans olub.
1970-ci illərdə Kremldə söz sahiblərindən və Brejnevə təsir gücünə malik olanlardan biri SSRİ müdafiə naziri, Siyasi Büronun üzvü marşal Andrey Qreçko olub. Milliyyətcə ukraynalı olan Qreçkonun Brejnevlə yaxın ailəvi dostluğu da heç kim üçün sirr sayılmayıb. Kobud və sərt xarakterə malik olan marşal Brejnevlə yaxın münasibətlərdə olsa da, məqamı düşdükcə baş katibi tənqid etməkdən çəkinməyib. 1976-cı ildə Brejnevin 70 illik yubileyinə hazırlıq işləri görüləndə, baş katibə yubiley münasibətilə marşal rütbəsinin verilməsi müzakirə olunan zaman Qreçko bu məsələyə sərt münasibət bildirib və Brejnevin marşal rütbəsi gəzdirməsini haqsızlıq kimi qəbul edib. Xatırladıb ki, o general-polkovnik olanda Brejnev hələ polkovnik rütbəsində gəzib.
Bu hadisələr ərəfəsində, 1976-cı il aprelin 26-da Qreçkonun qəfil ölüm xəbəri yayılıb. Qreçkonun qəfil ölümü çoxlarında şübhə yaradıb. Kifayət qədər sağlam olan, mütəmadi olaraq xüsusi həkim müayinəsindən keçən marşalın ölümü müxtəlif versiyaların üzə çıxmasına səbəb olub. Bu versiyalardan birində Andropovun da adı hallanıb. Belə ki, dolaşan söhbətlərə görə Andropov Brejnevin göstərişi ilə marşalı qida zəhərlənməsindən öldürdüb. Qreçko ilə Andropovun arasında konflikti münasibətin olmasını nəzərə alsaq, fakt inandırıcı görünə bilər. Amma sözsüz ki, marşalın ölümü ilə bağlı ciddi araşdırmalar aparılmayıb.
Növbəti müəmmalı ölüm 1976-cı ildə baş verib. Mərkəzi Komitənin katibi, Kremlin ən perspektivli kadrlarından biri sayılan Fyodor Kulakov qəfil ürəktutmasından vəfat edib. Kulakov baş katib vəzifəsinə real namizədlərdən biri sayılıb. Mərkəzi Komitədə bir çox məsələlər onunla razılaşdırılıb. Sözsüz ki, bu da Andropovu ciddi narahat edib və Kulakovun müəmmalı ölümündə yenə də Andropovun adı hallanıb.
Yuri Andropova “mane” olan əsas simalardan biri Brejnevə yaxınlığı ilə tanınan Semyon Sviqun olub ki, o, DTK-da özünü Andropovla eyni səlahiyyətdə sayıb. Sviqunu DTK sədrinin birinci müavini vəzifəsinə Brejnev gətirib, məqsədi isə Andropovun fəaliyyətini nəzarətdə saxlamaq olub. 19 yanvar 1992-ci ildə Sviqunun da ölüm xəbəri yayılıb. Ordu generalının intihar etdiyi bildirilib. Bununla da Andropovun ətrafından daha bir arzuolunmaz şəxs zərərsizləşdirilib.
1982-ci ildə Brejnevin səhhətində yaranan ciddi problemlər hakimiyyət uğrunda mübarizəni daha da intensivləşdirib. SSRİ-də adətən rəsmi və qeyri-rəsmi qanunlara görə baş katib kürsüsünə Mərkəzi Komitə katiblərindən biri seçilib. Bunu nəzərə alan Andropov DTK-dan Mərkəzi Komitəyə transfer olunmağı vacib sayıb. Elə məhz bu ərəfədə də partiya xətti ilə Brejnevdən sonra ikinci şəxs sayılan Mərkəzi Komitənin katibi Mixail Suslov 25 yanvar 1982-ci ildə qəfil vəfat edib. Suslovun ölümü Andropov üçün Mərkəzi Komitənin qapılarını açıb. O, Mərkəzi Komitənin ideologiya üzrə katibi seçilib.
Yuri Andropov ən qısa müddətdə Kremldə özünü tanıtmağı bacarıb. 1982-ci ildə Kremldaxili siyasi oyunlarda o, ən mahir oyunçu sayılıb. Hakimiyyətin Ukrayna klanına keçməməsi üçün sabiq DTK şefi ən kiçik siyasi qüvvələri belə zərərsizləşdirməyi bacarıb. Qromıko, Ustinov, Çernenko, Romanov, Şerbitski kimi ölkənin nəhəng siyasətçiləri sayılan Siyasi Büro üzvlərinin arasında Andropov hakimiyyəti ələ keçirməyə müyəssər olub.
Beləliklə, 1970-1980-ci illərdə Kremlin yarpaq tökümündə ən müəmmalı siyasi fiqurlardan biri olan Yuri Andropov birincilik uğrunda gedən mübarizədə qələbə qazanıb, qısa müddətlik olsa da, SSRİ tarixinə Andropov dövrünü yazmağa nail olub. Ən başlıcası isə siyasilərin müəmmalı ölümündə rəsmi olaraq üzərinə heç bir ləkənin düşməsinə imkan verməyib. Musavat.com
- Bir milyon vergi borcu olan sirli KONGTES CORP şirkəi t kimə məxsusdur?
10 iyun 2025 21:56
- Elgünün ölümündən 15 gün keçdi - Sirr pərdəsi açılacaqmı?
27 may 2025 14:10
- Çar Romanovun xələfi ola bilməyən kommunist Romanov – o, -mülayim Qorbaçov-a uduzmasaydı...
18 mart 2025 18:11
- Dövlət Məşğulluq Agentliyi bu şirkətdən 300 MİLYON dəyərində QOYUN, KEÇİ və s аlаcаq
17 mart 2025 19:03
- Heydər Əliyevin 1996-cı ildə verdiyi müsahibə yayımlandı - Sirli və sensasion açıqlamalar - VİDEO
16 mart 2025 12:20
- Qorbaçov zınqırovdur, dövlət papağı onun başı üçün deyil - Qromıko; 40 il öncə bu gün...
11 mart 2025 18:05
- Dünyа ilə HEÇ VАXT ƏLАQƏSİ OLMАYАN TАYFА TАPILD
22 fevral 2025 20:37
- Şumerlər: Tarixin ən böyük sivilizasiyalarından birinin açılmayan sirri
1 fevral 2025 12:25
- Akif Əlizadə: Məsləhət oldu ki istefa verim, Ramiz Mehdiyev gəlsin - Müsahibə
29 yanvar 2025 11:17
- Sahibsiz bir saza bənzəyir ömrüm, Çalır əsəbimi hər nadan bir az - Suliddin Qasımlı
13 dekabr 2024 22:55
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 01:17
- NAXÇIVAN hoteli sökülür
19 iyul 00:56
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
18 iyul 23:50
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33