"Əgər Rusiyada Azərbaycan diasporunun real lideri olsaydı, vəziyyət belə təhlükəli olmazdı"
Reportaj27 iyul 2020 00:33

Sənin hərəkətlərinə görə millətin haqqında rəy yaranır...
Son günlər dünyada kütləvi nümayişlər baş verdi, Azərbaycan və Ermənistan diasporalarının nümayəndələri arasında qarşıdurma dalğası keçdi. Bu hadisələrə münasibətim barədə iki kəlmə deyəcəyəm.
Müsbət məqamdan başlayacağam. Bəlkə də ilk dəfə vətənlərindən çox uzaqda olan azərbaycanlılar onun problemlərindən təcrid olunmuş vəziyyətdə yaşamadıqlarını, doğma vətənləri ilə əlaqələrini hiss etdiklərini əyani şəkildə göstərdilər. Əvvəllər vətənpərvərlik haqqında yalnız sözlər vardı, indi aydın oldu ki, onlar hərəkətə də hazırdırlar.
Ancaq həqiqətən nə edəcəklərini bilmirlər. Hər şey diplomatik nümayəndəliklərin qarşısındakı nümayişlərdən başladı, sonra da böyüyüb erməni diasporunun nümayəndələri ilə davaya keçdi. Moskvada isə heç bir müqəddimə verilmədən küçələrdə davaya və döymələrə keçdi. Amma, yox. Hər şey, hələ bir həftə əvvəl bazarlarda “razborka” ilə başladı, blogerlər bunu “erməni əriklərinin soyqırımı” adlandırdılar. Bu dartışmanı əslən Azərbaycandan olan iri biznesmenlər təşkil etdilər. Aksiya mediada geniş yayıldı və demək olar ki, dərhal Moskva meriyasının Ticarət Departamenti tərəfindən dayandırıldı.
Aksiyanın təşəbbüskarlarının əldə etdiyi yeganə şey, onlardan biri Qod Nisanovun Azərbaycan diasporunun lideri statusunda nazir Lavrovun yanına dəvət edilməsi oldu.
Qod Nisanov mənim dostumdur, amma necə deyərlər, Platon mənim dostumdur, lakin həqiqət daha əzizdir. Boykot aksiyası təşkilatçılarının ilkin motivlərinin nələr olduğunu bilmirəm, amma sonda saxta vətənpərvər və populist aksiyalar seriyasında olan kimi göründü, nəticədə vəziyyət pisləşdi. Bir həftə sonra aksiya bazarlardan küçələrə keçdi. Artıq burada öz instinktlərinə tabe olan və özlüyündə təhlükəli və gözlənilməz hala gələn bir kütlə var idi.
Bu nə ilə başa çatdı, əgər çatdısa, nə qədər adam zərər gördü, neçə nəfərin tutulduğu hələ tam olaraq məlum deyil, buna baxmayaraq bəzi nəticələrə gəlmək olar.
Başlıcası. Əgər liderlər yoxdursa və emosiyaların gərginliyi artırsa, onda ona nəzarət edəcək heç kim yoxdur. Əgər heç nə dəyişməzsə, belə partlamalar davam edəcək. Hələlik Moskvadakı bu toqquşmalar cüzi xarakter daşıyır. Kimsə İnternetdə toqquşmanın miqyasını fəal şəkildə şişirdir, lakin yüz minlərlə azərbaycanlının və erməninin Qarabağ əvəzinə Moskvada qanlı dartışmalara başlamayacağına zəmanət yoxdur. Əlbəttə, Varfolomey gecəsi olmayacaq, 1571-ci ildə Parisdəki qırğın dövlət səviyyəsində təşkil edilmişdi, ancaq on iki milyonluq azərbaycanlıların və ermənilərin payına da az düşməyəcək.
İstənilən halda, Moskvada döyülmə və talanlar nəticəsiz qalmayacaqdır. Heç bir ölkə digər ölkələrin vətəndaşlarına ərazilərində bir-birləri ilə küçələrdə dava-dalaş etməyə, məsələ aydınlaşdırmağa icazə vermir. Və cavab sərt olacaq. Rusiyanın təcrübəsi var. 2006-cı ildə Gürcüstanla münasibətlərin kəskinləşməsinə cavab olaraq, miqrasiya xidmətlərinin iddiaları ilə minlərlə vətəndaşı qovuldu. Və 2015-ci ildə Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrinin Rusiya təyyarəsini vurması və pilotun ölümü, eynilə Türkiyə vətəndaşları ilə təkrarlandı.
Bunun Rusiyada minlərlə deyil, yüz minlərlə olan Azərbaycan və ya Ermənistan vətəndaşları ilə təkrarlanacağını söyləmək hələ tezdir. Rusiyadakı dövlət KİV-ləri indiyə qədər neytral olaraq qalır. Lakin teleqram - kanallarda bazarları “təmizləmək”, vergi orqanlarını və FSB-ni Azərbaycan və erməni əsilli oliqarxları yoxlamağa göndərmək tələbləri eşidilir.
Baxaq görək, sonra nə olacaq. İyulun 12-dən sonra Rusiyada mətbuat və ictimai rəy ermənipərəst mövqe tutmadı. Bu məni sevindirdi. Baxaq, küçələrdəki aksiyalardan sonra nə dəyişəcək. Rusiyanın Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinə münasibəti məsələsinə ayrıca baxılma tələb olunur.
Bir şeyi deyə bilərəm. Rusiyadakı azərbaycanlıların vətənpərvərliyi, bu qədər qəddar, mənasız və təhlükəli olmazdı, əgər diasporanın real lideri olsaydı. Özünü elan edən və ya təyin edilib təsdiqlənmiş deyil, həqiqi olanlar. Bu vəziyyətin günahkarları həm Moskvada, həm də Bakıda var. Həm burada, həm də orada bu prosesi öz axarına buraxmaqdan qorxurlar, yüz minlərlə insanın özünütəşkilatlanmasından qorxurlar. İndi bu uzagı görməməzliyin nəticələrinə qatlaşın.
Moskvada deyil, Qarabağda vuruşmaq olar və beş-on nəfərlə müdafiəsiz insana hücum etmək cəsarət deyil. Həm azərbaycanlıların, həm də ermənilərin əksəriyyəti Rusiyaya bir parça çörək qazanmaq üçün gəliblər, çünki vətənlərində bunu edə bilmirlər. Onlara dava-dalaş lazım deyil. Onlara işləmək üçün şərait yaradılmalıdır. İndi pandemiyadır. İş az, pul yoxdur, perspektivlər bəlli deyil. Bu belədir. Ancaq bu, hücumlar və qarışıqlıqlar üçün bir bəhanə deyil, xüsusən də onları vətənpərvərliklə izah etməyə çalışanda. Qonaq statusunuzu qorumalısınız, başqa bir ölkədə olduğunuzu başa düşməlisiniz. Anlamaq lazımdır ki, sənin hərəkətinlə bütövlükdə millət haqqında rəy yaranır.
Fərhad Əhmədov,
keçmiş senator, iş adamı, xeyriyyəçi
Qeyd: Tərcümə Moderator.az-a məxsusdur
Oxşar xəbərlər
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 2025 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 2025 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 2025 01:17
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 2025 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
19 iyul 2025 00:28
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 2025 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 2025 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 2025 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 2025 10:46
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 2025 09:43
Xəbər lenti
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 01:17
- NAXÇIVAN hoteli sökülür
19 iyul 00:56
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
18 iyul 23:50
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya