"Yaşamaq istəyiriksə, bütün karantin məhdudiyyətləri götürülməlidir" - Professordan SOS
Maraqlı30 iyul 2020 10:11

Professor Musa Quliyev aylardır davam edən karantin rejimi şəraitində insan orqanizmində baş verəcək geridönməz fəsadlara toxunaraq, koronavirusla mübarizənin taktikası barədə öz təkliflərini verib.
Həkim Medicina.az-a açıqlamasında, hazırkı şərtlərdən narahat olduğunu bildirib və bunu əsaslandırıb:
"Mən karantin tədbirlərinin gündəlik yaşam minimumlarına ehtiyacı olan, insanlarımıza vurduğu maddi zərbəni, hələlik bir kənara qoyuram. Bu halın yalnız insan orqanizmində törədə biləcəyi geridönməz fəsadlara toxunmaq istəyirəm.
Təbii ki, karantin tədbirləri, istənilən ağır virus infeksiyasının qarşısının alınması və lokallaşdırılmasının ilkin və həlledici şərtidir. Lakin yeganə şərti deyildir.
Digər tərəfdən, istənilən məhdudlaşdırılma tədbirləri, elmi əsasa istinad edilməklə, orqanizmdə törənən fəsli dəyişikliklərə uyğun, insanların şüuruna yeridilməklə aparılmalı və bütün hallarda icrasına ciddi nəzarət olunmalıdır. Əks halda, nəinki gözlənilən nəticəni verməyəcək, hətta yoluxmanın kəckin artımı ilə müşahidə olunacaqdır. Necə ki, iyun ayında bunun canlı şahidi olduq.
İndi isə gəlin, təbiətin yaşam qanunlarına baxaq. Canlı orqanizmin mövcudluğunun təməl əsası, ilin fəsillərinin növbələşməsinə uyğun, orqanizmdə törənən təməl dəyişikliklərdir. Mən digər fəsillərdə insan orqanizmində törənən dəyişiklikləri təhlil edib, vaxt almaq istəmirəm.
Yalnız yay fəslinin son iki ayında törənən bəzi dəyişikliklər üzərində dayanmaq istəyirəm.
İyul, avqust aylarında günəş şüasının spektrində orqanizmdə immunitet aktivliyinin modulyasiyasına təkan verən və onu təmin edən ciddi keyfiyyət dəyişiklikləri baş verir. Bu hal, xüsusən, iyul və avqust aylarında daha intensiv olur.
Biz artıq iyul ayını arxada qoymuşuq. İmmun fəallığın qismən də olsa təmin olunması və orqanizmin müqavimət qüvvəsinin bərpası üçün, yeganə avqust ayının 31 günü qalıbr və sağlamlığımız naminə ondan maksimum dərəcədə faydalanmalıyıq.
Əks halda, oktyabr və noyabr aylarında xronik xəstəliklərin kəskin aktivləşməsi, digər infeksiyaların kəskin fəallaşması ilə müşahidə olunacaq. Bu zaman qarşılaşacağımız ən arzuolunmaz hal, istənilən ağır virus infeksiyasının aparılacaq dərman müdaxiləsinə "farmakofobiya” göstərməsi yaşanacaq (biz ilk növbədə bundan sığortalanmalıyıq).
Bunun üçün nə etmək lazımdır? Düşünürəm ki, təxirəsalınmadan aşağıdakı tədbirlər həyata keçirilməlidir:
1. Ciddi nəzarət fonunda, bütün karantin tədbirləri mütləq və qeyri-şərtsiz olaraq aradan götürülməlidir:
a) İnsanların sərbəst hərəkəti, xüsusən rayonlara gedişinə olan bütün qadağalar aradan qaldırılmalıdır.
b) Kontakt məsafələrin saxlanıması şərtilə, insanların çimərliklərə sərbəst çıxışının təmin olunması və bunun üçün hər cür şəraitin yaradılması. İtirilmiş iyul ayına görə, bütün çimərliklərin ödənişsiz olması.
c) Söylədiklərim həm də hazırda insanlar arasında kütləvi şəkil almış, ruhi sarsıntı və dərin stress kimi immuniteti dağıdan halın aradan qalxmasına, ruhi sferada dayanıqlılıga və ali sinir fəaliyyətinin bərpa olunmasına səbəb olar.
d) Bu, həm də ölkə iqtisadiyyatının çökməməsi üçün zəruridir. Çünki bizim ölkəmizi 300-400 il dövlətçilik tarixi olan Amerika, Avropa və Rusiya kimi ölkələrlə qarışdırmaq olmaz. Bizim ölkəmiz çoxsaylı daxili və xarici təziqlərə sinə gərə-gərə, hazırda müstəqilliyinin yalnız ilkin kövrək addımlarını atır.
Mən bu sözləri nəyinsə xatirinə söyləmirəm. Dediyim hər bir sözün məsuliyyətini və boynuma qoyduğu ağır yükü çox yaxşı başa düşürəm.
COVID-19 davam etdikcə insanlara "müasir karantin qaydaları şərtlərinin” şüuraltı aşılanması aparılmalıdır. Mən "müasir karantin qaydaları şərtləri” dedikdə, tək bizim Bakıda deyil, bütün dünyada aparılan kamera nəzarətini nəzərdə tuturam.
Yəni insanlar bilməlidir ki, onlara verilən tam sərbəstlik fonunda, həm də qeydiyyatı aparılan çox ciddi, lakin qərəzsiz nəzarət var.
Bu halda şərt kimi qoyulan gigienik tələblərin pozulması (məs. insanların toplaşdığı qapalı yerlərdə maskasız olmaq, ünsiyyət formalarına ciddi əməl etməmək, kütləvi toplantılarda sosial məsafənin saxlanılmaması və s. ən ciddi şəkildə cəzalandırılacaq. Bu halın hüquqi əsasa söykənməsi üçün, hətta Milli Məclis virus infeksiyanın davam etdiyi müddətdə, yəni məhdud müddətdə qüvvədə olacaq, belə bir qanun da qəbul edə bilər.
İnsanların nəzərinə çatdırmaq istəyirəm ki, hazırda bizim başqa çıxış yolumuz yoxdur. Həm də söylədiklərimə qeyri-şərtsiz əməl olunacağı təqdirdə, hər bir ölkə vətəndaşını tam əmin edirəm ki, COVID19-un tam sönməsi, onun məlum inkubasiya dövrü qədər olacaq.
Bəli, yaşamaq istəyiriksə, biz buna getməliyik. Təkrar edirəm, bütün karantin məhdudiyyətlərinin götürülməsi şərtilə”.
Oxşar xəbərlər
- İlham Əliyev bütün Qafqazın şərəfini qorudu - Saakaşvili
16 oktyabr 2025 09:54
- Ərdoğan yeni QƏRAR imzaladı: Türk soylular Türkiyədə ƏCNƏBİ sayılmayacaq
13 oktyabr 2025 11:15
- Bəşər Əsəd bütün gün İQRA oynayır...
12 oktyabr 2025 11:07
- Özü düşmənə əsir düşən, oğlu Qarabağda şəhid olan xalq artisti
11 oktyabr 2025 01:53
- NAR-ın dəstəyi ilə Bütün Vücudlar Danışır layihəsinin hesabat tədbiri - Fotolar
6 oktyabr 2025 13:34
- Küçə ticarəti bolluq deməkdi
29 sentyabr 2025 10:55
- Qarabağı azad etmək Poladın ən böyük arzusu idi, deyirdi ki.. - Milli Qəhrəmanın bacısı
28 sentyabr 2025 12:04
- 5 ildə bir milyondan çox azalma: Turistər Azərbaycana niyə gəlmir?
23 sentyabr 2025 13:45
- Azərbaycanda xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadıldı
22 sentyabr 2025 23:18
- 7 uşağı məktəbə yola salan ata: İnəyimizin ətindən, toyuğun yumurtasından...əla dolanırıq - (MÜSAHİBƏ)
19 sentyabr 2025 23:46
Xəbər lenti
- Bu gün Zəngilan Şəhər Günüdür
20 oktyabr 02:36
- İlham Əliyev Zəngilanın işğaldan azad edilməsinin ildönümü ilə bağlı paylaşım edib VİDEO
20 oktyabr 01:59
- Müəllimlikdən prezidentliyə - Tufan Erhürman kimdir?
20 oktyabr 01:47
- Şimali Kiprin yeni prezidenti o oldu
19 oktyabr 23:13
- İlkin nəticələr açıqlandı - Ersin Tatar uduzur
19 oktyabr 21:23
- Zahid Oruc ittihamlara belə cavab verdi
19 oktyabr 21:17
- Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır - Elmar Məmmədyarov
19 oktyabr 21:07
- Abbas Abbasovun Moskvadakı planı necə İFŞA EDİLDİ? - Mehdiyev işində daha bir SENSASİYA
19 oktyabr 08:15
- Əli Həsənov həbs edilə bilər – Fövqəladə iclas
19 oktyabr 00:22
- Bu kəndlərin adları dəyişdiriləcək - SƏBƏBLƏR
18 oktyabr 22:34
- Ramiz Mehdiyev Təhlükəzlik Şurasının üzvlüyündən azad edildi
18 oktyabr 20:42
- İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul etdi
18 oktyabr 20:27
- 35 İL əvvəl professor Telman Qurbanovu harada ÖLDÜRDÜLƏR: EA-da KABİNETİNDƏ, yoxsa ? SİRR
18 oktyabr 15:56
- FAİZƏ götürdüyü 800 MANAT borcu qaytara bilmədiyi üçün özünü ÖLDÜRDÜ
18 oktyabr 14:48
- Bakıda iş adamı idman zalında öldü
18 oktyabr 13:27
- Azərbaycan Prezidenti Xəzər dənizini xilas etmək üçün Xəzəryanı ölkələri birgə tədbirlərə çağırıb
18 oktyabr 11:51
- Mehdiyevin -ƏSA Akademiyası- nın son pərdəsi
18 oktyabr 11:23
- Mehriban Əliyeva: Azərbaycandakı sülh və əmin-amanlıq əbədi olsun!
18 oktyabr 10:26
- Putinlə istənilən formatda danışmağa hazıram – Ukrayna lideri atəşkəs çağırışı etdi
18 oktyabr 01:57
- Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasından da çıxarılır - Mədət Quliyevdən açıqlama
18 oktyabr 00:51
- Müstəqilliyimizin bərpasından 34 il keçir
18 oktyabr 00:37
- Prezident Komissiya yaratdı, sədr və üzvlər təyin etdi
17 oktyabr 22:46
- Ramiz Mehdiyevin ailə üzvlərinin ölkədən çıxışına STOP qoyuldu
17 oktyabr 22:37
- Prezident o görüşdən danışdı - Yeni dövr başladı +Video
17 oktyabr 08:25
- SON DƏQİQƏ! Zelenski Vaşinqtondadır
17 oktyabr 02:16
- Füzuli Şəhəri Günüdür
17 oktyabr 00:43
- Vaxtı keçmiş və istehlaka yararsız məhsullar Veysəloğlu tərəfindən necə məhv edilir? (VİDEO)
16 oktyabr 22:47
- Xalq artisti Ramiz Quliyev II Fəxri xiyabanda dəfn olundu
16 oktyabr 22:38
- İlham Əliyev: Azərbaycanla Fransa arasında anlaşılmazlığa səbəb olan məsələlər keçmişdə qaldı
16 oktyabr 22:26
- Keçmiş vəkil Adəm Məmmədovun əmisinə hökm oxundu
16 oktyabr 21:59
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya