"Yaşamaq istəyiriksə, bütün karantin məhdudiyyətləri götürülməlidir" - Professordan SOS
Maraqlı30 iyul 2020 10:11
Professor Musa Quliyev aylardır davam edən karantin rejimi şəraitində insan orqanizmində baş verəcək geridönməz fəsadlara toxunaraq, koronavirusla mübarizənin taktikası barədə öz təkliflərini verib.
Həkim Medicina.az-a açıqlamasında, hazırkı şərtlərdən narahat olduğunu bildirib və bunu əsaslandırıb:
"Mən karantin tədbirlərinin gündəlik yaşam minimumlarına ehtiyacı olan, insanlarımıza vurduğu maddi zərbəni, hələlik bir kənara qoyuram. Bu halın yalnız insan orqanizmində törədə biləcəyi geridönməz fəsadlara toxunmaq istəyirəm.
Təbii ki, karantin tədbirləri, istənilən ağır virus infeksiyasının qarşısının alınması və lokallaşdırılmasının ilkin və həlledici şərtidir. Lakin yeganə şərti deyildir.
Digər tərəfdən, istənilən məhdudlaşdırılma tədbirləri, elmi əsasa istinad edilməklə, orqanizmdə törənən fəsli dəyişikliklərə uyğun, insanların şüuruna yeridilməklə aparılmalı və bütün hallarda icrasına ciddi nəzarət olunmalıdır. Əks halda, nəinki gözlənilən nəticəni verməyəcək, hətta yoluxmanın kəckin artımı ilə müşahidə olunacaqdır. Necə ki, iyun ayında bunun canlı şahidi olduq.
İndi isə gəlin, təbiətin yaşam qanunlarına baxaq. Canlı orqanizmin mövcudluğunun təməl əsası, ilin fəsillərinin növbələşməsinə uyğun, orqanizmdə törənən təməl dəyişikliklərdir. Mən digər fəsillərdə insan orqanizmində törənən dəyişiklikləri təhlil edib, vaxt almaq istəmirəm.
Yalnız yay fəslinin son iki ayında törənən bəzi dəyişikliklər üzərində dayanmaq istəyirəm.
İyul, avqust aylarında günəş şüasının spektrində orqanizmdə immunitet aktivliyinin modulyasiyasına təkan verən və onu təmin edən ciddi keyfiyyət dəyişiklikləri baş verir. Bu hal, xüsusən, iyul və avqust aylarında daha intensiv olur.
Biz artıq iyul ayını arxada qoymuşuq. İmmun fəallığın qismən də olsa təmin olunması və orqanizmin müqavimət qüvvəsinin bərpası üçün, yeganə avqust ayının 31 günü qalıbr və sağlamlığımız naminə ondan maksimum dərəcədə faydalanmalıyıq.
Əks halda, oktyabr və noyabr aylarında xronik xəstəliklərin kəskin aktivləşməsi, digər infeksiyaların kəskin fəallaşması ilə müşahidə olunacaq. Bu zaman qarşılaşacağımız ən arzuolunmaz hal, istənilən ağır virus infeksiyasının aparılacaq dərman müdaxiləsinə "farmakofobiya” göstərməsi yaşanacaq (biz ilk növbədə bundan sığortalanmalıyıq).
Bunun üçün nə etmək lazımdır? Düşünürəm ki, təxirəsalınmadan aşağıdakı tədbirlər həyata keçirilməlidir:
1. Ciddi nəzarət fonunda, bütün karantin tədbirləri mütləq və qeyri-şərtsiz olaraq aradan götürülməlidir:
a) İnsanların sərbəst hərəkəti, xüsusən rayonlara gedişinə olan bütün qadağalar aradan qaldırılmalıdır.
b) Kontakt məsafələrin saxlanıması şərtilə, insanların çimərliklərə sərbəst çıxışının təmin olunması və bunun üçün hər cür şəraitin yaradılması. İtirilmiş iyul ayına görə, bütün çimərliklərin ödənişsiz olması.
c) Söylədiklərim həm də hazırda insanlar arasında kütləvi şəkil almış, ruhi sarsıntı və dərin stress kimi immuniteti dağıdan halın aradan qalxmasına, ruhi sferada dayanıqlılıga və ali sinir fəaliyyətinin bərpa olunmasına səbəb olar.
d) Bu, həm də ölkə iqtisadiyyatının çökməməsi üçün zəruridir. Çünki bizim ölkəmizi 300-400 il dövlətçilik tarixi olan Amerika, Avropa və Rusiya kimi ölkələrlə qarışdırmaq olmaz. Bizim ölkəmiz çoxsaylı daxili və xarici təziqlərə sinə gərə-gərə, hazırda müstəqilliyinin yalnız ilkin kövrək addımlarını atır.
Mən bu sözləri nəyinsə xatirinə söyləmirəm. Dediyim hər bir sözün məsuliyyətini və boynuma qoyduğu ağır yükü çox yaxşı başa düşürəm.
COVID-19 davam etdikcə insanlara "müasir karantin qaydaları şərtlərinin” şüuraltı aşılanması aparılmalıdır. Mən "müasir karantin qaydaları şərtləri” dedikdə, tək bizim Bakıda deyil, bütün dünyada aparılan kamera nəzarətini nəzərdə tuturam.
Yəni insanlar bilməlidir ki, onlara verilən tam sərbəstlik fonunda, həm də qeydiyyatı aparılan çox ciddi, lakin qərəzsiz nəzarət var.
Bu halda şərt kimi qoyulan gigienik tələblərin pozulması (məs. insanların toplaşdığı qapalı yerlərdə maskasız olmaq, ünsiyyət formalarına ciddi əməl etməmək, kütləvi toplantılarda sosial məsafənin saxlanılmaması və s. ən ciddi şəkildə cəzalandırılacaq. Bu halın hüquqi əsasa söykənməsi üçün, hətta Milli Məclis virus infeksiyanın davam etdiyi müddətdə, yəni məhdud müddətdə qüvvədə olacaq, belə bir qanun da qəbul edə bilər.
İnsanların nəzərinə çatdırmaq istəyirəm ki, hazırda bizim başqa çıxış yolumuz yoxdur. Həm də söylədiklərimə qeyri-şərtsiz əməl olunacağı təqdirdə, hər bir ölkə vətəndaşını tam əmin edirəm ki, COVID19-un tam sönməsi, onun məlum inkubasiya dövrü qədər olacaq.
Bəli, yaşamaq istəyiriksə, biz buna getməliyik. Təkrar edirəm, bütün karantin məhdudiyyətlərinin götürülməsi şərtilə”.
Oxşar xəbərlər
- İmperiya varislərinin Bakı-İrəvan barışını alqışlamaması təəccüblü deyil... - Zahid Orucdan MÜHÜM ÇIXIŞ
24 oktyabr 2025 12:45
- Adım əsassız yerə Ramiz Mehdiyevlə yanaşı çəkilir- Elmira Axundova çətin duruma düşüb
23 oktyabr 2025 01:55
- İlham Əliyev bütün Qafqazın şərəfini qorudu - Saakaşvili
16 oktyabr 2025 09:54
- Ərdoğan yeni QƏRAR imzaladı: Türk soylular Türkiyədə ƏCNƏBİ sayılmayacaq
13 oktyabr 2025 11:15
- Bəşər Əsəd bütün gün İQRA oynayır...
12 oktyabr 2025 11:07
- Özü düşmənə əsir düşən, oğlu Qarabağda şəhid olan xalq artisti
11 oktyabr 2025 01:53
- NAR-ın dəstəyi ilə Bütün Vücudlar Danışır layihəsinin hesabat tədbiri - Fotolar
6 oktyabr 2025 13:34
- Küçə ticarəti bolluq deməkdi
29 sentyabr 2025 10:55
- Qarabağı azad etmək Poladın ən böyük arzusu idi, deyirdi ki.. - Milli Qəhrəmanın bacısı
28 sentyabr 2025 12:04
- 5 ildə bir milyondan çox azalma: Turistər Azərbaycana niyə gəlmir?
23 sentyabr 2025 13:45
Xəbər lenti
- Allahşükür Paşazadə Vatikanda Papa ilə görüşəcək
27 oktyabr 14:02
- Cənab Prezident ! Mən Sizdən XAHİŞ etmirəm, TƏLƏB EDİRƏM !
27 oktyabr 13:57
- Putin hərbi paltarını geyindi ))
27 oktyabr 11:06
- XX əsrin ən gözəl oğlanı vəfat etdi
27 oktyabr 10:52
- Şərhləri oxuyanda dəhşətə gəldim... - 50 yaşından sonra bloqer olan filoloq
27 oktyabr 10:24
- Bərdəyə raket hücumundan beş il keçir – dinc sakinlərin qətli unudulmur
27 oktyabr 02:03
- Putin Azərbaycan və Ermənistanla bağlı mənə dedi ki... - Tramp AÇIQLADI
26 oktyabr 22:33
- Abel Məhərrəmov Ramiz Mehdiyevin müdafiəsinə qalxdı - ŞOK TƏFƏRRÜAT
26 oktyabr 21:35
- Fəzail Ağamalının səhhəti pisləşdi - Təcili həkim gətirildi
26 oktyabr 21:18
- Axundovanın həbsdən qanunsuz azad olunan yaxın adamının türməyə qaytarılması tələb olunur - 8 milyonluq cinayət
26 oktyabr 13:17
- İlham Əliyev avstriyalı həmkarını təbrik etdi
26 oktyabr 11:28
- İrlandiyanın yeni Prezidenti o oldu
26 oktyabr 11:15
- Fəzail Ağamalının oğlu DANIŞDI: Atamı və bacımı məhkəməyə verəcəyəm
25 oktyabr 23:47
- Macarıstanda 1956-cı il üsyanının ildönümü: Budapeştdə siyasi qarşıdurma yenidən qızışır
25 oktyabr 23:24
- Azərbaycanlı alim erməni təxribatı ilə üzləşdi
25 oktyabr 21:41
- Qurultayda DAVA düşdü, Fəzail Ağamalı oğlu ilə ƏLBƏYAXA OLDU...
25 oktyabr 16:25
- MEYİT-dən ilk dəfə QARACİYƏR köçürülən Mənzər Şərifova: Yenidən həyata qovuşdum
25 oktyabr 13:11
- Zəfər Günü hamı bulvarda olacaq
25 oktyabr 12:42
- Qubadlıya ilk tank kalonu onun rəhbərliyi ilə daxil olub...
25 oktyabr 12:19
- İlham Əliyev Tokayevi təbrik etdi
25 oktyabr 12:10
- Silahla gəlib dedi ki, məni Ramiz Mehdiyev göndərib, sizi öldürmək... - MÜSAHİBƏ
25 oktyabr 03:41
- Prezidentdən Qubadlının azad olunması münasibətilə paylaşım
25 oktyabr 01:55
- Pezeşkian: Neftimiz, qazımız var, amma xalqımız acdır
25 oktyabr 01:39
- Putin İlham Əliyevə zəng etdi
24 oktyabr 23:55
- Keçmiş Prezident həbsxanada BABA oldu
24 oktyabr 23:48
- Müəllimin qarşısına problem qoyuruq - işə qəbul üçün pul ödəməlisən
24 oktyabr 23:36
- Şahin quşunu qanunsuz ovlayanlar saxlanıldı - Hərəsinə 2 min manat cərimə-Fotolar
24 oktyabr 23:29
- Veteranlara verilən 80 manat artırılacaq?
24 oktyabr 22:42
- Sərdar Səfərova general-mayor rütbəsi və yüksək vəzifə verildi
24 oktyabr 22:05
- İmperiya varislərinin Bakı-İrəvan barışını alqışlamaması təəccüblü deyil... - Zahid Orucdan MÜHÜM ÇIXIŞ
24 oktyabr 12:45
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya
