Moskva görüşü : Müsbət və mənfi məqamlar
Siyasət12 yanvar 2021 10:54
Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan liderlərinin Moskva görüşü və verilən üçtərəfli bəyanat geniş müzakirələrə səbəb olub. Belə ki, kommunikasiya əlaqələrindən başqa görüşdə hansı önəmli məqamların razılaşdırıldığı məlum deyil.
Politoloq Fərhad Mehdiyev ümumən görüşü Azərbaycan üçün müsbət qiymətləndirib:
"11 yanvar tarixində Moskvada danışılan hər şeyi bilmirik, amma ortada üçtərəfli bəyanat var, yəni qəbul edilən məsələ budur, bir də qəbul olunmayan iki məsələ daha var - əsirlərin qaytarılması və erməni birləşmələrin Dağlıq Qarabağdan çıxarılması.
Bu görüş bir irəliləyişdir. Ermənistan 10 noyabr tarixli bəyanatın 9-cu bəndinə əsasən bu işləri görməli idi. İndi də razılaşır ki, müxtəlif növlü nəqliyyat xətləri açılır - həm dəmiryolu, həm də quru yolu. Azərbaycan üzərindən Rusiya mallarının Ermənistana ikitərəfli daşınması da bizim milli maraqlara zidd deyil, əksinə yaxşıdır. Bizim də Naxçıvana maneəsiz insan və yük daşımamız təmin olunacaq.
Diqqətəlayiq digər məsələ də ondan ibarətdir ki, Zəngilan və ya Qubadlıdan Naxçıvana gedən tranzit yüklərdən Ermənistan hansısa gömrük ya da transit rüsumu istəyə bilməz, halbuki biz öz ərazimizdən daşınacaq tranzit erməni malları ilə bağlı MDB çərçivəsində mümkün olan rüsum və xərc tətbiq edə biləcəyik, habelə ictimai təhlükəsizlik/ictimai qayda/fitosanitar təhlükəsizlik səbəbləri ilə müvəqqəti olmaq üzərə olsa da, erməni mallarının tranzitinə məhdudiyyətlər qoya biləcəyik.
Nəqliyyat xətlərinin açılması, kommunikasiyaların bərpa edilməsi Ermənistanda revanşistlərin havasını alacaq. Qarabağın Ermənistan tərəfindən Azərbaycan ərazisi kimi tanınması üçün, iki ölkə arasında münasibətlərin yumşalması vacibdir.
Politoloq erməni əsirlərinin qaytarılmamasını gözlənilən sayıb:
"Onlar razılaşmanın 4-cü bəndinin (10 noyabr razılaşması – red.) icrasının (erməni silahlı qüvvələrinin çıxarılmasının) təminatıdır. Lakin onu qeyd edim ki, hökümətin 4-cü bəndin icrası ilə başqa bir planı daha var. Belə ki, erməni əsgərləri bəzən Qarabağda yoxa çıxmaqla, ora xidmət çəkməkdən getdikcə artan dərəcədə imtina edəcəklər, ailələri qoymayacaq”.
Dağlıq Qarabağın inkişafında hər 3 dövlətin birgə rol oynayacağına dair bəyanatı irəliləyiş hesab edən Fərhad Mehdiyev qeyd edib ki, indiki vəziyyət maksimalist yanaşmanın - "Rusiya da, ermənilər də Qarabağdan dərhal çıxsın, hər şey bizlikdir" - tələblərinə uyğun deyil, amma yenə də irəliləyişdir. Bu günə kimi Rusiya orda nə olub bitəcəyinə dair təkbaşına qərar verirdi, indi rəsmən bizim də bu işdə rol alacağımızı qəbul edib. Yəni tədricən də olsa, Dağlıq Qarabağda öz yurisdiksiyamızı bərpa edirik.
Siyasi analitik Nazim Cəfərsoy isə görüşün gərgin atmosferdə keçdiyi qənaətindədir:
"Verilən üçtərəfli bəyanatın mətnində mövcud problemlərin həllinə dair açıq heç bir önəmli məqam görmədim. Əsas iqtisadi və kommunikasiya əməkdaşlıği mövzusu önə çıxarılıb. Arxa planda nə var, bunu hələ bilmirik. Ancaq Qarabağda terrorçular var ikən, layihələr planlamaq məntiqli mövzu deyil. Bu, ancaq təhlükəsizlik məsələsinin həllinə dair gizli razılaşma ilə mümkün ola bilər. Azərbaycan Prezidentinin açıqlamasında bir yerdə təhlükəsizlik vurğusu, Ermənistan baş nazirinin açıqlamasında iki yerdə əks olunan (status və əsirlər) narazılıq var idi...”
Nazim Cəfərsoy hesab edir ki, Türkiyənin Qarabağ danışıqlarından kənarda qalması qəbuledilən durum deyil:
"Müharibə vaxtı Türkiyə Qarabag müzakirələrində xeyli fəal mövqeydə idi. Azərbaycan da bunun olması üçün lazımi mesajları tez-tez verirdi. Ancaq getdikcə Türkiyənin Qarabağ prosesində siyasi konteksdə geri planda qaldığı görüntüsü güclənir. Məsələn, son Moskva görüşü öncəsi mətbuata əks olunan Turkiyə-Rusiya və Türkiyə-Azərbaycan təmaslarının olmadığını müşahidə etdik. Türkiyənin bu prosesdə geri planda qalması Azərbaycan adına çox böyük strateji səhv olar…”
Orxan Əhmədli
Oxşar xəbərlər
- Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14 aprel 2024 11:41
- Əbiliqoz bəyin Rusiyadakı şirkəti balıq biznesindən 106 milyon qazanıb - FAKTLAR
8 aprel 2024 21:21
- Hindistanın Baş naziri SSRİ-də Novruz Bayramını necə bərpa edib? –Bakıda ilk Novruz şənliyi Moskvanı nə üçün qorxudub?
25 mart 2024 00:52
- Moskva terrorunda azərbaycanlı kişi və erməni xanımı da öldürülüb
24 mart 2024 20:47
- Terrorda ölənlərin sayı artdı - Yenilənib
24 mart 2024 19:28
- Krokus teraktı”nda şübhəli məqamlar: qiyabi sifariş, qapalı PƏNCƏRƏ-yə qaçan dəstə...
24 mart 2024 06:04
- Gözəllik müsabiqəsinin qalibi də həlak olub - Fotolar
24 mart 2024 05:39
- DƏLLƏK necə TERRORÇU oldu? - SENSASİON FAKTLAR
23 mart 2024 20:47
- Moskvada universitetlərdə dərslər DAYANDIRILDI
23 mart 2024 19:04
- Terror zamanı həlak olanların yaxınlarına 3 milyon veriləcək
23 mart 2024 16:53
Xəbər lenti
- MM-də iki deputat arasında gərginlik
23 aprel 22:43
- Oğluma Ali Baş Komandanın adını verəcəyik - Fotolar
23 aprel 18:36
- NAR Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi
23 aprel 18:28
- Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi - Putin
23 aprel 08:45
- Zakir Qaralovun əmisi qızı məhkəməyə verildi
22 aprel 21:28
- Məktəb direktoru həmin qadından 300 min alıbmış
22 aprel 21:14
- Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib?
22 aprel 18:57
- Əliyev Putinlə görüşdü - Video
22 aprel 18:45
- Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxıldı
22 aprel 18:40
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 12:48
- Bəraət alan şəxs, Gömrük Komitəsindən milyon yarım təzminat istədi
22 aprel 12:39
- Gürcüstan DTX məktəblərdə mümkün terror aktı ilə bağlı hərəkətə keçdi
22 aprel 11:53
- İki Avropa ölkəsi gizli şəkildə birləşməyə hazırlaşır
22 aprel 10:24
- Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
22 aprel 10:13
- Atatürk və Ərdoğanı təhqir edən şəxs həbs olundu
21 aprel 22:31
- Bu ölkə məktəblərdə rus dilinin tədrisindən İMTİNA EDİR
21 aprel 21:14
- SOCAR-ın sabiq vitse prezidenti Mikayıl İsmayılovun oğlu Xətai məhkəməsinə müraciət etdi – 100 min TƏZMİNAT
21 aprel 20:20
- BU BİTKİ ürəyi daim sağlam saxlayır
21 aprel 19:09
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 18:53
- 700-dən artıq şagirdi məktəbdə yandıran general – o, Hitlerin başkəsəni olduğunu etiraf edib...
21 aprel 15:49
- Bakının bu ərazisində binalar əyildi – Hərəkətə keçildi - VİDEO
21 aprel 15:41
- Tovuz sakini Lətifə Hüseynova keçmiş vəkil Sevil Hacıyeva barəsində Prezidentə müraciət etdi
21 aprel 14:41
- Kürdə atası ilə batan uşağın meyiti tapıldı
21 aprel 11:37
- İndi çiyələk yeməyin, zəhərlidir - Ekspertdən xəbərdarlıq
20 aprel 20:31
- Bakcell 25 apreldə 100 000 GB kütləvi hədiyyə paylayır!
20 aprel 20:10
- Avqustda Milli Məclisə seçkilər keçirilə bilər
20 aprel 19:59
- İmran Əliyev həbs edildi
19 aprel 20:39
- İlham Əliyev 4 kəndi də qaytardı
19 aprel 20:32
- Əliyevlə Putin Moskvada görüşəcək
19 aprel 20:22
- Kəmaləddin Heydərovdan yüksək vəzifəyə təyinat (FOTO)
19 aprel 12:15
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya