Azərbaycan - İran : Yeni reallıqlar
Hadisə26 yanvar 2021 19:22
Vaqif Abdullayev - siyasi elmlər doktoru, professor
İran və Azərbaycan dərin tarixi köklərə və ənənələrə malik dost ölkələrdir.
Ulu öndər Heydər Əliyev deyirdi ki, biz qonşu ölkələrik, qədim müştərək tariximiz vardır, milli-mənəvi dəyərlərimiz bir-birinə bənzərdir, bunlar hamısı xalqlarımızın tarixən dostluğunu təmin edibdir. Ümummilli liderin İrana səfərləri, eləcə də İran İslam Respublikasının dövlət başçılarının, hökumət üzvlərinin qarşılıqlı səfərləri əlaqələrin inkişafında mühüm rol oynamışdır.
Son illərdə Prezidentlər İlham Əliyev və Həsən Ruhaninin, xarici işlər nazirlərinin intensiv görüşləri, imzalanan mühüm dövlət sənədləri, eləcədə əldə olunmuş razılıqlar Azərbaycan və İran arasında sabit siyasi və iqtisadi inkişafı daha da möhkəmləndirmişdir.
İranda bəzi dairələr, erməni lobbisini təsiri və təhrikçiliyi sayəsində Azərbaycana qarşı xoşagəlməz addımlar atmağa çalışsa da, rəsmi Tehran bu zərərli meyillərin qarşısını alıb.
Azərbaycan dövləti humanist və tolerant, xoşniyyətli ölkədir, hər zaman qarşılılıq hörmətə əsaslanan qonşuluğa sadiq qalıb. Prezident İlham Əliyevin fəaliyyəti Azərbaycan tərəfindən aparılan müstəqil siyasətin təmin olunmasına yönəlib, heç bir xarici qüvvələrin, blokların maraq və mənafeyinə xidmət edən koalisiyalara qoşulmayıb.
Cənab İlham Əliyev öz müdrikliyini, humanistliyini göstərərək İranla dostluğa xələl gətirə biləcək addımların qarşısını alıb, bunu yolverilməz olduğunu bəyan edib, hər zaman İranla xoş qonşuluq siyasəti yürüdüb.
Rəsmi Tehran da hər zaman Dağlıq Qarabağ münaqişənin yalnız dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığı prinsipi əsasında həll olunmasını bəyan edibdir. Vətən müharibəsində İran Azərbaycanın haqlı mövqeyini dəstəkləmiş, rəsmi Tehran bu davranışı ilə bir daha Azərbaycanın yanında olduğunu nümayiş etdirib.
Azərbaycan artıq Ermənistanın 30 illik işğalına son qoyub, ərazi bütövlüyünün bərpa edib və artıq regionda normal vəziyyəti təmin etməkdədir. Eyni zamanda, İranla 30 ildən sonra öz dövlət sərhəddini tam bərpa edib.
Rəsmi Bakı bölgədə yeni geosiyasi-iqtisadi reallıqlar formalaşdırır. Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan arasında yanvarın 21-də imzalanmış saziş regionda kommunikasiyaların açılması və yeni nəqliyyat qovşaqlarının yaradılmasını nəzərdə tutur.
Azərbaycanda səfərdə olan İranın xarici işlər naziri Məhəmməd Cavad Zərifin səfərinin məqsədi də regional əməkdaşlıqda öz ölkəsinin maraqlarını təmin etmək idi. Azərbaycan torpaqlarının işğaldan azad olunmasından və Azərbaycanı və İran arasında dövlət sərhəddinin tamamilə bərpa edilməsi, sərhəd-keçid məntəqələrinin qurulmasından sonra iki ölkə arasında siyasi, iqtisadi, ticari əlaqələrinin artması üçün yeni imkanlar yaranıb. İran bu fürsətləri dəyərləndirərək fəal əməli addımlar atmaq istəyir.
Eyni zamanda, AvroAsiya regionunda tamamilə yeni geosiyasi düzən formalaşır. Region dövlətləri arasında dinc və normal münasibətləri, geniş əməkdaşlıq mühitini təmin edən “3+3” formatı da məhz bu reallıqdan doğan əməkdaşlıq çərçivəsidir. Formata əsasən, Türkiyə, İran və Gürcüstan Cənubu Qafqaz bölgəsində yeni əməkdaşlıq və təhlükəsizlik proqramlarında birgə fəal rol oynayacaq.
İran da bu proseslərə fəal qoşulmaq istəyir, Azərbaycanın regionda başlatdığı yeni siyasi gerçəkliklərin ahənginə uyğun addım atmaq və “3+3” formatı arxitekturasında yer almaqda aktiv hərəkətə çalışır. Cənab Zərifin regionun 5 ölkəsini ziyarət edəcəyəm fikri də məhz çoxşəbəkəli əməkdaşlıq çərçivəsində rəsmi Tehranın digər ölkələrlə də münasibətləri rəvanlaşdırmaq niyyətlərindən xəbər verir.
Qarabağda yeni həyat, quruculuq başlayıb. Bu quruculuğun baş memarı olan Azərbaycanla birgə qol çırmayan, əmək sərf edən qardaş Türkiyənin layiqli yeri məlumdur. Türkiyə Qarabağın hər qarışında aparılan quruculuqda, yenidənqurmada öz qardaşı ilə birgədir, eyni addımlayır və hər uğuru da birgə yaşayır. Qonşu İran da bu ərazilərdə öz köməyini əsirgəmək istəmir, yenidənqurma və geri dönəcək əhalinin yaşayışı üçün vasitə ola biləcək kənd təsərrüfatı kimi sahələrdə köməyini təklif edir. Bu sahədə yaxşı təcrübəsi olan İran şirkətlərinin təmsil olunması nəzərdə tutulur.
Cənab Prezidentin qeyd etdiyi kimi biz Qarabağda başlayan yenidəqurma işlərinə dost ölkələri cəlb edəcəyik. Bu baxımdan dost İranın da Qarabağın inkişafına töhfə verəcəyi şübhəsizdir. İran Azərbaycanla birgə elektrik enerjisinin istehsalı, “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqları ilə bağlı əməkdaşlıq da edəcək ki, bu da işağldan azad edilmiş bölgələrin və sərhəd yaşayış məntəqələrinin enerji, su təminatına müsbət təsir göstərəcək.
Prezident İlham Əliyev regionda yeni vəziyyətlə əlaqədar yaranmış yeni əməkdaşlıq qapılarını İranın üzünə açmaqla xoşniyyətli, praqmatik, xeyirxahlığını və humanistliyini nümayiş etdirir. Cənab Prezident Xudafərindəki sərhəd məntəqəsini dostluq sərhədi adlandırıb və bu da Azərbaycan dövlətinin sadiq tərəfdaş və dostpərvər olmasından irəli gəlir.
Oxşar xəbərlər
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 2024 21:04
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 2024 16:01
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 2024 15:39
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 2024 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 2024 11:31
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 2024 11:13
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 2024 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 2024 22:20
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 2024 22:05
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 2024 17:29
Xəbər lenti
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 21:04
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 22:41
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 21:20
- Prezident və xanımına qarşı sui-qəsd cəhdinin detalları 28 il sonra açıqlandı - Əl-Qaidə-nin planı
25 mart 16:06
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya