Azərbaycanda bahalaşmanı kim yaradır? – Gömrük Komitəsi buraxılmalıdır
Müsahibə17 fevral 2021 23:33

İlin əvvəlindən Azərbaycanda yanacağın və suyun qiymətinin bahalaşması ərzaq və gündəlik tələbat mallarının qiymətinə ciddi təsir göstərib. Xaricdən idxal olunan, yaxud ölkədə istehsal olunan malların satış qiymətində 12-30 faiz aralığında artım var.
İqtisadçı Nemət Əliyev bildirir ki, bahalaşmanın əsas səbəblərindən biri idxal mallarının 22,7 faiz bahalaşmasıdır. Onun sözlərinə görə, qiymət artımının yaratdığı əlavə xərclər Prezident sərəncamları ilə həyata keçirilən əməkhaqqı, pensiya və sosial müavinət artırımlarını 1,4 milyard manat üstələyib: "Dövlət Gömrük Komitəsini tam tərkibdə buraxmaq və yenidən təşkil etmək lazımdır. Yeni formalaşacaq tərkibə hazırkı heyətdən bir nəfəri də yaxın buraxmaq olmaz. Burada normal düzən yaratmağın alternativ yolları haqqında düşünmək sadəlövhlükdən başqa bir şey deyil. Dövlət Gömrük Komitəsinə gətirilən sonuncu sədrin fəaliyyətində ilk vaxtlar müəyyən qədər müsbət çalarlar diqqəti cəlb etsə də, sonradan hər şey "köhnə hamam, köhnə tas" səviyyəsinə düşüb".
İqtisadçı qeyd edir ki, Azərbaycana idxal olunan malların yüksək səviyyədə bahalaşması malların gətirildiyi xarici ölkələrdəki qiymət səviyyəsinin dəyişməsi ilə qəti şəkildə əlaqəli deyil. Əsas səbəbi Dövlət Gömrük Komitəsində axtarmaq lazımdır. "Rusiya və Qazaxıstan neft-qaz ölkəsidir və onlar Azərbayacan kimi əsasən qeyri neft-qaz malları idxal etməklə məşğuldur. Amma Qazaxıstanın idxal etdiyi mallar 2020-ci ildə vur-tut 4,1 faiz bahalaşıb. Rusiya Federal Gömrük Xidmətindən verilən məlumata görə, bu ölkənin idxal etdiyi malların orta qiyməti ötən il ərzində nəinki bahalaşmayıb, əksinə 3 faiz ətrafında ucuzlaşıb. Azərbaycanın dövlət gömrük sərhədində qiymətlərin başına hansı oyunların gətirilməsini üzə çıxarmaq baxımından Belarus nümunəsi ibrətamizdir. Bu ölkədə idxal olunan malların orta qiyməti ötən il 8,7 faiz ucuzlaşıb. İqtisadi potensialına görə Azərbaycandan çox-çox zəif olan Ermənistanda orta qiymət vur-tut 0,3 faiz bahalaşıb. Qonşu Gürcüstanda isə bu göstərici cəmi 6 faiz artıb. Azərbaycanda isə idxal olunan mallar 22,7 faiz bahalaşıb", - ekspert vurğulayıb.
Nemət Əliyev bildirir ki, Azərbaycan idxalının kəskin bahalaşmasının Dövlət Gömrük Komitəsi ilə əlaqədar olması qənaətinə gəlmək üçün bu məlumatlar və müqayisələr kifayət qədər yetərlidir: "Çünki oxşar və ya eyni iqtisadi coğrafiyadan alış-veriş həyata keçirən ölkələrin alış qiymətləri arasında bu dərəcədə fərq ola bilməz, mümkün deyil".
İqtisadçı hesab edir ki, Dövlət Gömrük Komitəsində nələrin baş verməsini anlamaq üçün hakimiyyətdə yüksək postlar tutan iqtisadçılar, hüquqşünaslar ilk növbədə yuxarıdakı paradoksların səbəblərini tapmalıdır: "Bu paradokslar yalnız idxal sahibkarlığına, yerli istehsala deyil, həm də əhalinin sosial vəziyyətinə ağırlaşdırıcı təsir göstərir. Bu gün bazarların "od tutub yanmasının” əsas səbəblərindən biri idxaldakı bu bahalaşmadır. Əgər, ötən il idxalın həcminin 10,73 milyard dollar həcmində olmasını nəzərə alıb hesablasaq, məlum olur ki, bu məbləğin 2 milyard dolları bahalaşma hesabına yaranıb (10,73-10,73:(100+22,7)/100≈2,0) Deməli, ölkə daxilində yalnız idxal mallarının satınalınmasına çəkilən xərclər bahalaşma səbəbindən 3,4 milyard manat artıb".
Ekspertin sözlərinə görə, Maliyyə Nazirliyinin açıqladığı rəsmi məlumata görə, 2020-ci ildə əməkhaqqı, pensiya və sosial müavinətlərin artımına dövlət büdcəsindən 2,040 milyard manat vəsait yönəldilib. Gəlirlərin 2 milyard, xərclərin isə 3,4 milyard manat artması şəraitində həyat səviyyəsinin yaxşılaşması haqqında danışmaq doğru deyil. Gömrük sərhədində idxal mallarının kəskin dərəcədə bahalaşdırılması dövlət sosial müdafiə tədbirlərinin əhəmiyyətini azaldır. Bu yolla sosial həyatı yaxşılaşdırmaq mümkün deyil. Belə vəziyyətdə həyat səviyyəsi ancaq pisləşə bilər. Əgər, buraya yerli malların bahalaşmasının təsirini də əlavə etsək, ölkəmizədə həyat səviyyəsinin ağırlıq dərəcəsini təsəvvür etmək olar".
Nemət Əliyev bildirir ki, nə qədər geç deyil, gömrük orqanlarının bu fəaliyyətinə son qoyulmalı, qanunvericiliyin tələblərinin kobud şəkildə pozulmasının qarşısı alınmalı və idxal mallarının gömrük dəyərinin müəyyən edilməsinin qanunvericiliyin tələblərinə uyğunlaşdırılması istiqamətində təcili və təxirəsalınmaz tədbirlər həyata keçirilməlidir.
Mənbə: AzPolitika.info
Oxşar xəbərlər
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 2025 01:49
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 2025 01:17
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
19 iyul 2025 00:28
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 2025 11:01
- Hotel dəhşət : Azərbaycanda gənc qız sevgilisi tərəfindən pəncərədən atıldı VİDEO
12 iyul 2025 20:35
- Şaraa Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - FOTO
12 iyul 2025 19:34
- Dünyanın ən gülməli ölkələri açıqlandı: Zirvədə gözlənilməz ölkə yer aldı
9 iyul 2025 11:16
- Paraşütlə tullanıb... ÖLMƏK neçəyədir?
9 iyul 2025 11:09
- Bu gün Azərbaycanda Diplomatiya Günüdür
9 iyul 2025 02:37
- Dana monopoliyası təkcə mal-qara, Teyyub məsələsi deyil, cənablar, MİLLİ TƏHLÜKƏSİZLİK məsələsidir..
8 iyul 2025 13:47
Xəbər lenti
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 01:17
- NAXÇIVAN hoteli sökülür
19 iyul 00:56
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
18 iyul 23:50
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya