Bolqarıstanda türk azlığın triumfu:Bolqarıstan Avropanı, yoxsa Rusiyanı?
Region5 dekabr 2021 23:17

"Bolqar Dodon” adlandırılan Bolqarıstan prezidenti Rumen Radevin Krımı Rusiyanın ərazisi sayması ciddi rezonans doğurub. Bəzi ekspertlər iddia edirlər ki, Bolqarıstan on iki illik fasilədən sonra xarici siyasətdə köklü dəyişiklik edərək Rusiya xəttini götürür.
Bu barədə Kaspi qəzetində məqalə dərc olunub.
Şərqi Avropanın ən sabit ölkəsi kimi tanınan Bolqarıstan sürətlə bu statusu itirmək üzrədir. Gərginliyə səbəb isə təkrar prezident seçilən Rumen Radevin səsləndirdiyi qalmaqallı bəyanatlardır. "Moskva düşmən deyil” deyən, ən əsası, Krımı Rusiyanın ərazisi sayan prezidentin qalmaqallı bəyanatı həm Ukraynada, həm də Birləşmiş Ştatlarda ciddi tənqid olunub. Qarşılıqlı etiraz notaları səslənib, Sofiyanın Kiyevdəki səfiri Ukrayna XİN-ə çağırılıb. Dərhal da ekspert dairələrində tələm-tələsik belə bir fikir səslənib ki, Bolqarısan on iki illik fasilədən sonra xarici siyasətdə köklü dəyişiklik edərək Rusiya xəttini götürüb. Baş verənlərin Bolqarıstanın Rusiya, Ukrayna, eləcə də, Qərblə münasibətlərdə hansı nəticələrə gətirib çıxaracağı çoxsaylı suallar doğurub. Lakin Bolqarıstan əhalisinin rusiyayönümlü xarici siyasəti dəstəklədiyini də iddia etmək düz deyil. Birincisi, bolqarları hazırda xarici siyasətdən çox, ölkə iqtisadiyyatı və sosial problemlər maraqlandırır. Vəziyyət o qədər ağırlaşıb ki, ölkə iqtisadi cəhətdən Avropa İttifaqının üzvü olmayan Albaniyadan da geri qalır.
Bir faktı da qeyd edək ki, "Bolqar Dodonu” adlandırılan prezident Radevin vəziyyəti elə də qənaətbəxş sayılmır. Parlament respublikası olan ölkədə prezident ciddi səlahiyyətlərə malik deyil. Artıq çoxları ölkədəki vəziyyətin Moldovanı xatırlatdığını da deyir. Bəllidir ki, orada da uzun müddət qərbpərəst baş nazir Mayya Sandu ilə prezident İqor Dodon arasında qarşıdurma yaşanmışdı və proses bu yaxınlarda birincinin qələbəsi ilə başa çatıb. İndi Bolqarıstanın Moldova təcrübəsini yaşayacağını söyləmək çətin olsa da, hər halda, belə bir ssenarinin baş verəcəyi istisna edilmir. Maraqlıdır ki, "ağıl və vətənpərvərlik apatiya və yalanı üstələdi” deyən prezidentin bu pafoslu sözlərini elə də ciddi saymırlar. Radev isə iddia edir ki, seçkilər bolqarların dəyişikliklərə can atmasını, korrupsiya, qarət və qanunsuzluqlara son qoymaq, mafiyanı aradan qaldırmaqda israrlı olduğunu təsdiqləmiş oldu.
Yeri gəlmişkən, seçkilərdə türk azlığın əldə etdiyi nəticə də sensasiya hesab edilir. Belə ki, üçüncü yeri 13 faiz səslə və 44 mandatla türk azlığın "Hüquq və Azadlıq uğrunda Hərəkat”ı qazanıb. Diaspora partiyaları içərisində bu partiya lider olub. Ötən ilin dekabrında Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın ilk dəfə bu partiyanın onlayn konfransında iştirak etməsinin də mühüm amil olduğu bildirilir. Bu səbəbdən də, Qərbdə çoxları hesab edir ki, bu siyasi qurum ölkədə Türkiyənin təsir rıçaqına çevrilə bilər. Bolqarıstan hakimiyyəti dərhal iddia edib ki, Ankara yerli seçkilərə fəal şəkildə müdaxilə edib. Maraqlıdır ki, bu iddia ölkədəki türk azlığın maraqlarını müdafiə edən partiyanın qələbə qazanmasından sonra baş verib. Bu partiyanın sədri, xatırladaq ki, Bolqarıstan prezidentliyinə namizəd Mustafa Karadayıdır. 51 yaşlı Mustafa Karadayı Sofiyada Beynəlxalq İqtisadiyyat Universitetini bitirib. Universitet illərindən siyasi fəaliyyətlə məşğul olub. 1998-2003-cü illərdə partiyanın gənclər təşkilatlarının rəhbəri olub. Bir müddət Bolqarıstanın Özəlləşdirmə Agentliyində işləyib. 2010-cu ildə partiyanın təşkilatlanmasına məsul baş katib olub. 2013-cü ildə millət vəkili seçilib. 2016-cı ildə partiyanın başqanı olub.
Belə deyək ki, Sofiya qəzəblənib və çaşqınlıq içərisindədir - 2011-ci ilin siyahıya alınmasına görə Bolqarıstan əhalisinin 8,5%-ni (588 000 nəfər) təşkil edən etnik türklər, bolqar siyasətçilərin gözləmədiyi halda ciddi siyasi qüvvəyə çevrilib. Axı Türkiyənin özündə də Bolqarıstan vətəndaşlığı olan, yəni seçkilərdə səsvermə hüququna malik 350 min etnik türk yaşayır. Bolqarıstan hakimiyyətinin bu rəqəmlərdən istifadə edərək Amerika ssenarisi ilə getmək, yəni üçüncü tərəfi seçkilərə müdaxilədə ittiham etmək cəhdləri elə də inandırıcı görünmür. Və bu, daha çox Ankaranın hər hansı bir niyyətini yox, Bolqarıstan isteblişmentinin etnik və dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq ölkənin bütün vətəndaşlarını təmin edəcək inkişaf proqramını formalaşdıra bilməməyini nümayiş etdirir.
Görünən odur ki, 350 minlik Bolqarıstan vətəndaşı olan etnik türklər ölkədə baş verənlərlə bağlı məlumatlara ehtiyac duyub və Türkiyə mətbuatı da bu məlumatı onlara obyektiv şəkildə təqdim edib. Hər şey hüquqi prosedurlar çərçivəsində olub - seçimi də Bolqarıstan vətəndaşları edib. Və onlar Bolqarıstan prezidentliyinə və vitse-prezidentliyinə 24 namizəddən yalnız Mustafa Karadayını və etnik bolqar İskra Mixaylovanı millətin vəhdət rəmzi kimi dəyərləndiriblər.
Bununla da "bolqarlaşdırma” adlanan, yaxud Todor Jivkovun kommunist rejimi zamanı "etnik türklərin özlərinin bolqar köklərinə qayıtması” kimi qələmə verdiyi faciəvi tarixçəyə nöqtə qoyulub. Həmin hadisələr hələ yaddaşlardan silinməyib. Köklü bolqarların türk azlığa ehtiyatlı münasibəti qalmaqdadır, isteblişmentin müəyyən hissəsi isə Bolqarıstan türklərinin qanuni hüquqlarının reallaşmasına hər yolla mane olur. Odur ki, seçkilərə hansı müdaxilədən danışmaq olar? Bolqarıstan türkləri, sadəcə özlərinə olan ədalətsiz münasibətdən hüquqi çıxış yolu axtarırlar.
Oxşar xəbərlər
- Yazıçı Kəramət Böyükçöl və İlqar Məmmədov arasında qırğın - ÖLÜ -DİRİ SÖHBƏTİ DÜŞDÜ...
21 oktyabr 2025 01:54
- 35 İL əvvəl professor Telman Qurbanovu harada ÖLDÜRDÜLƏR: EA-da KABİNETİNDƏ, yoxsa ? SİRR
18 oktyabr 2025 16:16
- Sabir Rüstəmxanlıdan Ramiz Mehdiyevə sərt mesaj !
15 oktyabr 2025 21:54
- Ərdoğan yeni QƏRAR imzaladı: Türk soylular Türkiyədə ƏCNƏBİ sayılmayacaq
13 oktyabr 2025 11:15
- PƏRİ ÇINQIL - Süleyman Rəhimovun hekayəsi
12 oktyabr 2025 12:22
- Türk liderlərin Qəbələdən dünyaya mesajları
8 oktyabr 2025 10:29
- Bu gün III MDB Oyunlarının bağlanış mərasimi olacaq
8 oktyabr 2025 10:07
- Prezident İlham Əliyev 3 oktyabr Türk Dövlətlərinin Əməkdaşlıq Günü ilə bağlı paylaşım etdi
3 oktyabr 2025 21:53
- Polad Bülbüloğlu və Çingiz Abdullayev bizi Kremlə SATDILAR – şok görüntülər...
2 oktyabr 2025 13:42
- ABŞ ordusunda uzun SAÇ, SAQQAL və BIĞ qadağan edildi
1 oktyabr 2025 00:56
Xəbər lenti
- Ramiz Mehdiyevin Kiyevdə DONUZ ferması və Elmira Axundovanın əlinə KİM və NƏ VERİB ?
21 oktyabr 14:05
- Prezidentlər təkbətək görüşdü - Fotolar
21 oktyabr 13:45
- Qızımın çoxlu qızılları və şəxsi əşyaları oğurlanıb - İsa Həbibbəyli
21 oktyabr 13:00
- Feyxoanın 10 faydası
21 oktyabr 12:42
- Azərbaycana qayıtmaq niyyətim yoxdur - Rəsul Quliyev
21 oktyabr 11:19
- Yazıçı Kəramət Böyükçöl və İlqar Məmmədov arasında qırğın - ÖLÜ -DİRİ SÖHBƏTİ DÜŞDÜ...
21 oktyabr 01:54
- Brejnev-Ford görüşü – imzalanan mühüm saziş, xəz papaq və kürk mübadiləsi
20 oktyabr 22:55
- NAR Çoox Şanslı lotereyasına start verdi
20 oktyabr 22:06
- İlham Əliyevin Qazaxıstana səfəri başladı (FOTO)
20 oktyabr 16:44
- Çar 2-ci Nikolayı güllələmiş sabiq çekistin məxfi səs yazısı- Şahzadə Alekseyə 11 güllə vurduq, ölmürdü (AUDİO)
20 oktyabr 16:32
- Ramiz Mehdiyevin SENSASİON SƏS yazısı - AUDİO
20 oktyabr 13:35
- Prezident bu şəxsləri təltif etdi (SƏRƏNCAM)
20 oktyabr 12:59
- Ramiz Mehdiyev biznes şəbəkəsini genişləndirmək üçün yaxın adamını necə səfir göndərib? — SENSASİON Faktlar
20 oktyabr 11:52
- Mənə Mehdiyev haqda bunu dedilər: elə bildim zarafatdır – Sərdar Cəlaloğlu
20 oktyabr 09:51
- ABORT edirsənsə, təkcə qadının deyil, kişinin də söz haqqı olmalıdır
20 oktyabr 09:05
- Bu gün Zəngilan Şəhər Günüdür
20 oktyabr 02:36
- İlham Əliyev Zəngilanın işğaldan azad edilməsinin ildönümü ilə bağlı paylaşım edib VİDEO
20 oktyabr 01:59
- Müəllimlikdən prezidentliyə - Tufan Erhürman kimdir?
20 oktyabr 01:47
- Şimali Kiprin yeni prezidenti o oldu
19 oktyabr 23:13
- İlkin nəticələr açıqlandı - Ersin Tatar uduzur
19 oktyabr 21:23
- Zahid Oruc ittihamlara belə cavab verdi
19 oktyabr 21:17
- Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır - Elmar Məmmədyarov
19 oktyabr 21:07
- Abbas Abbasovun Moskvadakı planı necə İFŞA EDİLDİ? - Mehdiyev işində daha bir SENSASİYA
19 oktyabr 08:15
- Əli Həsənov həbs edilə bilər – Fövqəladə iclas
19 oktyabr 00:22
- Bu kəndlərin adları dəyişdiriləcək - SƏBƏBLƏR
18 oktyabr 22:34
- Ramiz Mehdiyev Təhlükəzlik Şurasının üzvlüyündən azad edildi
18 oktyabr 20:42
- İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul etdi
18 oktyabr 20:27
- 35 İL əvvəl professor Telman Qurbanovu harada ÖLDÜRDÜLƏR: EA-da KABİNETİNDƏ, yoxsa ? SİRR
18 oktyabr 15:56
- FAİZƏ götürdüyü 800 MANAT borcu qaytara bilmədiyi üçün özünü ÖLDÜRDÜ
18 oktyabr 14:48
- Bakıda iş adamı idman zalında öldü
18 oktyabr 13:27
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya