Balıq yeyin, 100 il yaşayın - Həkim məsləhəti...
Müsahibə17 noyabr 2016 18:50
Payızın sonu, qışın əvvəlləri balıq yeyilməsi üçün gözəl mövsümdür.
Moderator.az tibbi ekspertlərin, həkimlərin balığın faydaları və necə bişirilib yeyilməyi haqda məlumatları öz oxucuları ilə bölüşür.
Qırmızı ət qiymətlərinə(mal və qoyun ətləri) nisbətən balığın ucuz zülal qaynağı baxımından əhəmiyyətli olduğunu bilirik. Xüsusilə dəniz sahili olan bölgələrdə balığın gündəlik istehlakda əhəmiyyətli mövqeyə sahib bir qida olduğunu deyən tibbi ekspertlər, - "Balıq tərkibindəki yağlar, zülal və vitamin sayəsində, son dərəcə sağlam və əhəmiyyətli bir qidadır. Balıq, yumşaqlıq baxımından digər ətlərə görə daha zəif olduğu üçün, həzm olunmağı asandır. Buna görə də, bioloji dəyəri çoxdur. Yəni balıqdakı bütün qida komponentlərini bədən istifadə edərək özünü "təzələyir", ehtiyaclarını önləyə bilir " - söyləyirlər...
Həkimlər, gündə 200 qrama qədər balıq əti yeyərək, bədənin gündəlik zülal və yağ turşuları ehtiyacının qarşılana biləcəyini deyərək, bu xəbərdarlıqları verirlər:—"Sağlam bir həyat üçün balığı həftəlik deyil, gündəlik vərdişlə yeyin. Balıq istehlakında həftəlik öhdəliklərə bağlı qalmamalıyıq. Bəli, həftədə 2 ya da 3 dəfə balıq yeməyimiz sağlamlıq baxımından çox faydalıdır. Amma bunu bir vərdiş halına gətirməliyik. Biz gündəlik istehlak olaraq tövsiyə edirik. Bununla da gələcəkdəki nəsillərimizin də bu vərdiş ilə daha sağlam fərdlər olmasını təmin edə bilərik".
Qızardarkən balıq qida dəyərini itirir.
Həkimlər, türk xalqları, balığı hazırlayarkən daha çox qızartmağı seçim edir, ancaq bu bişirmə üsulu balığın qida dəyərinin böyük nisbətdə itirilməsinə gətirib çıxardığını söyləyir. Balığın qiymətli yağlarının, qızartma yağına keçdiyini və zülalın nisbətən məhv edildiyini deyən ekspertlər,—"Buğlama üsulunu istifadə etdiyiniz zaman vitaminlər suya keçir, siz də suyunu istifadə edərkən, balığı tam olaraq istifadə etmiş olursunuz. Bəli, qızartma ləzzətlidir. Amma buğlama da çox dadlıdır. Belə ki, illik adam başına düşən balıq istehlakı yalnız 8 kiloqram. Halbuki sağlam bir həyat istəyənlər həftədə ən az iki dəfə balıq istehlak etməlidir"—deyirlər.
Həmçinin,—"Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının məlumatlarına görə, ABŞ, İspaniya, Avstraliya və Yeni Zelandiya kimi ölkələrdə adam başına ildə 20 kiloqramdan çox balıq düşür. Dünya ortalaması illik 16 kiloqram ikən, İslandiyada istehlak balıq miqdarı adam başına 90, Yaponiyada 75, Avropa Birliyi ölkələrində 26, Səudiyyə Ərəbistanında 10 kiloqramdır. Türk dövlətləri isə, 8 kiloqram ilə balıq istehlakında son sıralarda yer alır"—deyirlər.
Balığın az yağa sahib olan, qiymətli bir zülal qaynağı olduğunu deyən həkimlər,—"balıq ətinə, yüzdə 15-25 dəyərləri arasında zülal daxildir. Bu zülallar, bədəndəki toxumaların qorunması və inkişafı üçün zəruri olan bütün əsas amin turşularını ehtiva edirlər. Az yağlı olması səbəbi ilə, pəhrizlərin vazkeçilməzlərindən biridir və çəkinin sağlam səviyyədə qalmasına kömək edir. Balıq fosfor, yod, dəmir, kalsium kimi mineral duzlar və A, D, K, B qrupu vitaminlər baxımından da yaxşı bir qaynaqdır. Yod, uşaqların zəka inkişafında əhəmiyyətli bir rol oynayarkən, A vitamini immunitet sisteminin və gözlərin görmə xüsusiyyətinin güclənməsinə, xəstəliklərə qarşı müqavimətin artmasına, D vitamini sümüyün inkişafına, ehtiva etdiyi dəmir qan istehsalına, fosfor toxumaların yaxşılaşmasına, dərinin parlaq, saçların canlı olmasına kömək edir"—deyirlər.
Xüsusilə günəşdən faydalanmanın az olduğu qış mövsümündə, sümük və dişlərin sağlamlığı üçün əhəmiyyətli yeri olan D vitamini ilə bədənin təmin olunması, balıq istehlakının əhəmiyyətinə diqqət çəkən ekspertlər,—"sardina, hamsi kimi kiçik balıqlar, süd məhsulları kimi kalsium almağınıza da kömək edir və sümüyün inkişafında faydanı təmin edər. Balıqda, digər heyvan mənşəli qidaların əksinə, doymuş yağ yerinə, doymamış yağ turşuları mövcuddur. Omega-3 bədənin qəbul edə bilmədiyi və ən çox balıqda olan son dərəcə faydalı bir yağ turşusudur. Omega-3 yağ turşuları pis xolesterolu salarkən, yaxşı xolesterolu yüksəldir. Ürəyi qoruyan omega-3 yağ turşusu, ürək damar xəstəliklərinə qarşı da qorumanı təmin edər"—söyləyirlər.
Balığın qızardılmasının xərçəng maddələrinin meydana gəlməsinə və qida dəyərində azalmaya səbəb olduğunu deyən tibbi ekspertlər,—"Mümkün qədər qızartma, buğlama və qaynatma üsulları seçilməlidir. Çiy ya da az bişmiş dəniz məhsulları, mikrob baxımdan risq daşıdıqlarından seçim edilməməlidir. Hamiləlik və əmizdirmə dövründə isə körpənin normal inkişafı və ananın sağlamlığı baxımından həftədə ən az 3-4 dəfə istehlak edilməsi lazımdır "—kimi açıqlama veriblər.
Balığın satın alma, saxlama, hazırlama və bişirmə qaydalarına diqqət edilmədiyində asanlıqla pozularaq səhiyyə baxımından risqli nəticələrə səbəb ola biləcəyini xatırladan həkimlər,—"Mümkün qədər hər balıq bol olduğu mövsümdə istehlak edilməlidir. Təzə balıqlar otaq istilikdə çox gözlədilməməli, pulları və içi təmizləndikdən sonra soyuducuya qoyulmalıdır. Bu şəkildə soyuducuda 1-2 gün gözlədilə bilər. Dondurucuda isə 3-6 ay qədər saxlanıla bilər. Təzə balıq qoxusuzdur, köhnəldikcə, turş qoxu yayılır. Balığın pullarına əlinizi sürdüyünüz asanca əlinizə gəlməməsi, tökülməməsi gərəkdir. Təzə balığın gözləri parlaq və xaricə qabarıq olur. Təzəliyini itirdikcə, gözlər buğlanmaya başlayır və içəri çökür. Qəlsəmələri canlı qırmızıdır. Balığın dərisi gərgin olmalı, balığa barmaqla toxunanda meydana gələn çuxurluq dərhal düzəlməlidir. Köhnə balıqda isə bu iz qalır"—deyərək xəbərdarlıq ediblər.
NUH.az
Oxşar xəbərlər
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 2024 10:49
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 2024 10:05
- Leyla Bədirbəylinin Amerikada yaşayan nəvəsi
23 mart 2024 19:51
- Odessa atəşə tutuldu - 16 ölü, 55 yaralı - Yenilənib
15 mart 2024 22:14
- Adların mənası – TAM SİYAHI
12 mart 2024 21:50
- Aldığım məlumatlara görə, məni İLİŞDİRMƏK istəyirlər
12 mart 2024 10:42
- Fəhlənin işi müğənnidən yüngüldür, biz çox zülm çəkirik
9 mart 2024 21:32
- Leyla Seyidbəyova vəfat etdi
5 mart 2024 18:48
- Mən İsrail tanıyıram ki?! - Yenilənib
4 mart 2024 11:07
- Azərbaycanda eşşək südünün litri 100 manatı keçdi - VİDEO
1 mart 2024 12:07
Xəbər lenti
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 22:41
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 21:20
- Prezident və xanımına qarşı sui-qəsd cəhdinin detalları 28 il sonra açıqlandı - Əl-Qaidə-nin planı
25 mart 16:06
- Moskvadakı teraktın başçısı AĞACDA gizlənibmiş – VİDEO
25 mart 14:05
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya