- Sumqayıtın icra başçısından sensasion şikayət - 3 milyonluq borc...
- Yasamalda Milli Qurtuluş Günü qeyd edildi - Fotolar
- Misir Mərdanov imtahandan kəsilən müəllimlər barədə - Bu, onları cəmiyyətin gözündən salmaqdır
- Azərbaycan bu ölkələrlə ticarət əlaqələrindədir - Siyahı
- Adil Əliyevin qardaşı vəfat etdi - Foto
Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
Aprelin 15-də görkəmli oftalmoloq-alim, akademik Zərifə Əliyevanın vəfatından 39 il ötür. Onun nurlu xatirəsi qədirbilən xalqımız tərəfindən hörmətlə anılır.
“Qafqazinfo” xəbər verir ki, akademik Zərifə Əliyevanın anım günündə onun həyat və fəaliyyətinin bəzi məqamlarına nəzər salır.
Qədim Naxçıvanın Şahtaxtı kəndində dünyaya göz açmış Zərifə Əliyeva zəngin və mənalı ömür yaşayıb. Atası - görkəmli ictimai və dövlət xadimi Əziz Əliyevin ömür yolu onun üçün əsl həyat məktəbi olub. Zərifə xanım müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu Ümummilli Lider Heydər Əliyevin ömür-gün yoldaşı, dostu və silahdaşı idi. Vaxtilə ata evində görüb-götürdükləri respublikanın birinci şəxsinin xanımı olduğu zamanlarda köməyinə çatıb. O, Ulu Öndərə mənəvi dayaq, arxa olub.
Akademik Zərifə Əliyevanın tədqiqatları, alim kimi qazandığı böyük uğurlar Azərbaycan tibb elminin tarixində xüsusi mərhələ təşkil edir. O, Azərbaycan Tibb İnstitutunu bitirəndən sonra təhsilini Moskvada, Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunda davam etdirib. Əmək fəaliyyətinə 1949-cu ildə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunda elmi işçi kimi başlayıb və bütün ömrünü tibbin oftalmologiya sahəsinə həsr edib.
1940-1950-ci illərdə Azərbaycanda göz xəstəlikləri, xüsusən traxoma geniş yayılmışdı. İnsanları bu bəladan xilas etmək, eləcə də digər aktual problemə - gözün peşə xəstəliklərinə dair fundamental tədqiqatlar aparmaq, onların effektli müalicə metodlarını və profilaktik tədbirləri işləyib-hazırlamaq lazım idi. Beləliklə, gənc tədqiqatçının elmi araşdırmalarının mövzusunu həyat özü müəyyənləşdirir və o, elmi istiqamətlərinin ilkin mərhələsini traxomanın müalicəsinə həsr edir. Bu xəstəliyin daha geniş yayıldığı rayonlara gedir, xəstəlik ocaqlarını aşkarlayır, göz həkimlərinə mühazirələr oxuyur, əhali arasında söhbətlər aparırdı.
Çox keçmədən Zərifə xanım traxoma xəstəliyinin başlanğıc dövründə sintomisinin tətbiqində uğurlu nəticələrə nail oldu. Tədqiqatlarının yekunu olaraq 1959-cu ildə “Traxomanın digər terapiya üsulları ilə birlikdə sintomisinlə müalicəsi” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını uğurla müdafiə etdi. Onun təklif etdiyi müalicə metodu respublikamızda geniş tətbiq olundu və traxomanın bir xəstəlik kimi aradan qalxmasında mühüm rol oynadı.
Zərifə xanımın oftalmoloq-alim kimi diqqət yetirdiyi aktual problemlər sırasında diaqnostika, qlaukomanın və görmə orqanının iltihabının müalicəsi xüsusi yer tuturdu. O, oftalmologiyanın elmi cəhətdən az araşdırılmış sahəsi - görmə orqanının peşə patologiyasını dərindən tədqiq edib. Bu problemin aktuallığı yalnız kimya və elektronika sənayesinin geniş inkişafı ilə deyil, həm də bir çox yeni kimyəvi birləşmələrin görmə orqanına təsirinin tədqiqi ilə əlaqədar idi. Zərifə xanım bu sahənin ilk tədqiqatçısı olub. O, dünyada ilk dəfə olaraq görmə orqanının peşə patologiyasını araşdıran elmi-tədqiqat laboratoriyası yaradıb və elm aləmində yeni bir istiqamətin - peşə oftalmologiyasının əsasını qoyub. Bu sahəyə dair araşdırmalarının ilkin nəticələrini ümumiləşdirərək “Azərbaycanın kimya sənayesi işçilərində görmə orqanının vəziyyəti” mövzusunda doktorluq dissertasiyası yazıb. 1977-ci ildə ona tibb elmləri doktoru alimlik dərəcəsi verilib.
Zərifə Əliyeva 1983-cü ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilib. O, həmçinin bir sıra dərs vəsaiti və monoqrafiyaların müəllifidir: “Kəskin virus konyunktivitləri”, “Keratitlər, gözün damarlı traktının, torlu qişanın, görmə sinirinin xəstəlikləri, kataraktalar”, “Qlaukoma və gözün hipertenziyası”, “Görmə orqanının zədələnməsi”, “Göz yaşı axmasının fiziologiya və histologiyası”, “Şəkərli diabetdə göz xəstəlikləri”, “Gözün mikrocərrahiyyəsi”, “Göz bəbəyi haşiyəsinin adaptasiya və müdafiə funksiyası” və sair. Alimin “Yaşaparıcı yolların fiziologiyası”, “Yaşaparıcı yolların cərrahi müalicəsi”, “Göz yaşı yollarının qoruyucu cərrahiyyə üsulları” və digər əsərləri bu gün də aktuallığını qoruyub saxlayır. O, iridodiaqnostika və iridoterapiya problemləri ilə də məşğul olub, bu sahəyə dair iki monoqrafiya hazırlayıb. Dünya miqyasında iridodiaqnostikaya aid kitabları ilk dəfə Zərifə xanım Əliyeva yazıb.
Zərifə xanımın həkimlik sənəti ilə bağlı bir fikri də diqqəti cəlb edir: “Həkim insanın ən doğma adamıdır. O, insanlardan özünü ayırmamalı, özünü sevən, laqeyd insan olmamalıdır”.
Akademik Zərifə Əliyeva həm də görkəmli ictimai xadim idi. O, keçmiş SSRİ Sülhü Müdafiə Komitəsinin üzvü, Azərbaycan Sülhü Müdafiə Komitəsi sədrinin müavini, Ümumittifaq “Bilik” Cəmiyyəti İdarə Heyətinin, Ümumittifaq Oftalmoloqlar Elmi Cəmiyyəti Rəyasət Heyətinin üzvü olub. Xalq yazıçısı Elmira Axundovanın “Zərifə və Heydər Əliyevlər - Əbədiyaşar məhəbbət” kitabında oxuyuruq: “Özü də çoxsaylı vəzifələrinin heç birinə qətiyyən formal yanaşmırdı. Məsələlərin müzakirəsində şəxsən iştirak edir, onların uğurlu həlli üçün bilik, qüvvə və enerjisini əsirgəmirdi.
Bu zaman çalışırdı ki, gündəlik həyatının işlə bağlı tərəfi heç bir halda qadın və ana kimi üzərinə düşən vəzifələri üstələməsin. Bəzən Zərifə xanım elmi və ictimai işlərin ailəsinə, övladlarına ayıra biləcəyi vaxtı əlindən aldığına görə özünü günahkar hiss edirdi”.
Zərifə xanımın fəxri adları, elmi titulları, mükafatları olduqca çoxdur. Bu adların hər biri qürur, iftixar mənbəyidir. Amma bu adlar sırasında ən şərəflisi Ana adıdır. Zərifə xanım Ümummilli Lider Heydər Əliyevin siyasi xəttinin layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyevin anasıdır.
Müasirlərinin dediyi kimi, Zərifə xanım qeyri-adi bir ana idi və övladlarına olan münasibət də xüsusi idi. Belə münasibətin bənzərini tapmaq çətindir. O, uşaqları sanki Ulu Tanrı tərəfindən bəxş olunan bir nur payı kimi qəbul edirdi. Özünə rəhm etmirdi, analıq borcunu yerinə yetirməkdə də özünə rəhmi gəlmirdi. Hərdən analar uşaqlarına olan məhəbbətdə elə yüksək dərəcələrə çatırlar ki, bununla hamını heyrətə gətirirlər. Zərifə xanım məhz belə analardan idi.
- Azərbaycan nazirləri hansı universitetləri bitirib? (SİYAHI)
13 iyun 2024 19:27
- 1 İyun - Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günüdür
1 iyun 2024 12:50
- Onlara Qarabağ Universitetində vəzifə verildi (SİYAHI)
29 may 2024 18:56
- Bakcell-in baş icraçı direktoru Müasir Təhsil Kompleksinin şagirdləri ilə görüşüb
21 may 2024 20:34
- Nazir baş həkimi işdən çıxdı - Yeni təyinat
16 may 2024 21:27
- Prezidentlə xanımı Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - Fotolar
10 may 2024 12:00
- Direktor cərrahı işdən çıxardı, cəzalandırıldı
7 may 2024 11:42
- Akademik Zərifə Əliyevanın doğum günüdür
28 aprel 2024 13:21
- Zakir Qaralovun əmisi qızı məhkəməyə verildi
22 aprel 2024 21:28
- SOCAR-ın sabiq vitse prezidenti Mikayıl İsmayılovun oğlu Xətai məhkəməsinə müraciət etdi – 100 min TƏZMİNAT
21 aprel 2024 20:51
- Azərbaycan nazirləri hansı universitetləri bitirib? (SİYAHI)
13 iyun 19:27
- Nazir generalın həbsdən azad olunan bacı oğluna vəzifə verdi (FOTO)
13 iyun 19:05
- Aqil Abbas - Əmim qızını sevirəmsə, molla kəbini ilə evlənəcəm
13 iyun 18:55
- Vəkil Adəm Məmmədov Fidan Abbasovanı məhkəməyə verdi - 50 min təzminat...
13 iyun 17:36
- Oğlanın boğazına ip bağlayıb gəzdirdilər - 3 nəfər tutuldu
13 iyun 11:14
- Sumqayıtın icra başçısından sensasion şikayət - 3 milyonluq borc...
13 iyun 11:09
- Porsche-dən oğurlanmış 94 minlik Rolex saatı Etibar Pirverdiyevindir?
13 iyun 10:56
- Yasamalda Milli Qurtuluş Günü qeyd edildi - Fotolar
13 iyun 10:51
- Misir Mərdanov imtahandan kəsilən müəllimlər barədə - Bu, onları cəmiyyətin gözündən salmaqdır
12 iyun 22:11
- Azərbaycan bu ölkələrlə ticarət əlaqələrindədir - Siyahı
12 iyun 17:49
- Adil Əliyevin qardaşı vəfat etdi - Foto
12 iyun 17:38
- Zamirə Hacıyeva Bakıda necə qaçırılmasından danışdı
12 iyun 13:35
- Deputatın qaldırdığı məsələ həllini tapmırsa, biz niyə bu məsələni qaldırmalıyıq?
12 iyun 12:16
- Tənzilə xanım namizəd olsa, mən seçkilərdə iştirak etməyəcəyəm
12 iyun 10:23
- Rusiya sülhməramlıları Xocalını tərk edir
11 iyun 23:04
- Bakıda məşhur klinikada BİABIRÇILIQ: Əməliyyat etdiyi qızla sevgili oldu, onunla evlənmədiyi üçün başına oyun açdı
11 iyun 14:48
- 32 yaşında Danimarkada zavod müdiri olan azərbaycanlı
11 iyun 11:55
- 7 yaşlı uşaq döyülərək öldürüldü - Dayısı saxlanıldı
11 iyun 11:43
- Abel Məhərrəmovun adı keçən torpaq qalmaqalı ilə bağlı məhkəmə niyə təxirə salınıb?
10 iyun 22:50
- İlham Əliyev Türkiyəyə getdi - Fotolar
10 iyun 22:37
- Sumqayıtın icra başçısından dəhşətli şikayət - 3 milyonluq borc...
10 iyun 22:10
- Uşaqpulu verilsin! - demək asandı, sənəd, FAKT qoyun ortaya... - YAP-çı deputatdan TƏLƏB
09 iyun 20:59
- Adamlar elə bilir jurnalist ancaq hakimiyyəti tərifləməlidir - Ədil Hüseynov
09 iyun 18:24
- Sabirabad rayonunda gənc müəllimlər üçün təlim keçirilib...
09 iyun 16:40
- Müstəqil Fələstin dövləti qurulmalıdır, paytaxtı da Şərqi Qüds... - Prezident
09 iyun 16:25
- DSX-nin 2 hərbi qulluqçusunu ildırım vuraraq öldürüb
09 iyun 13:18
- Qahirədə İlham Əliyevin rəsmi qarşılanma mərasimi olub
08 iyun 12:09
- Mən bu qanunu ziyanlı hesab edirəm və səs verməyəcəyəm
07 iyun 15:23
- Qudasına yüksək vəzifə verdi
07 iyun 11:53
- Prezident ÜTT-nin baş direktorunu qəbul etdi
06 iyun 17:53