“İsa Qəmbər, Pənah Hüseyn, Etibar Məmmədovla bir yerdə oxumuşam"
“İsa Qəmbər, Pənah Hüseynov, Etibar Məmmədovla bir yerdə təhsil almışam”
Modern.az saytı jurnalist Səfurə Çərkəzqızının Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qurbanlı ilə söhbətini təqdim edir. Müsahibə Mübariz Qurbanlının gənclik illərindən, tələbəlik dövründə yaşadığı hadisələrdən bəhs edir.
***
Ədalət axtarışı
Hərdən adama elə gəlir ki, siyasətlə məşğul olanların ürəyi yoxdu. Heç vaxt sevməyiblər, hansısa mahnını dinləyib duyğulanmayıblar. Yaddaşlarında xatirələrə qətiyyən yer yoxdu, onlar ancaq bu günlə yaşayırlar...
Mübariz Qurbanlını da o adamlardan bilirdim, yanılırmışam...
İş otağındakı telefonların zəngi zəngə calayıb, sözünü yarıda kəsməyinə də məhəl qoymadı. Çox uzaqlarda qalanları - illərin toz basmış, yuxulu xatirələrini silkələyib diksindirdi...
İmtahan
1972-ci il. İmtahan saatı başlayır...
- Bileti çəkən kimi dedim ki, danışıram, qoymadılar. Dedilər, get otur, bir az fikirləş. Nə fikirləşəydim, sualların hamısını əzbər bilirdim. Axır ki, çağırdılar. Bileti danışdım, “4” yazmaq istədilər. Razılaşmadım, dedim, sual verin. Fənn komissiya sədri gəldi. O da dedi ki, “əla” yaza bilmərik. Əl çəkmədim. Çünki bilirdim ki, “əla” alsam, o biri imtahanlardan azad olunacam. 1971-ci ildə Gəncə Politexnik Texnikumunu bitirmişdim. Özü də fərqlənməylə. İndi də BDU-nun hüquq fakültəsinə sənəd vermişdim. Nə qədər qəliz suallar versələr də, məni dolaşdıra bilmədilər. Çünki yaxşı hazırlaşmışdım, əlavə ədəbiyyatlar oxumuşdum. Əsas da, tarixdən özümə güvənirdim. O vaxt yaxşı bir ənənə vardı. Abituriyentlər universitetin qabağına yığılıb sual- cavab eləyirdilər. Onda heç kəs mənimlə tarix fənnindən yarışa girə bilməzdi. Ora getmək mənimçin hobbiyə çevrilmişdi. Gündüzlər orda olurdum, gecələrsə oxuyurdum... Dedim, mənə “əla” verməsəz, rektoru bura gətirdəcəm. Bayırda məni gözləyən qardaşımı çağırdılar. Onu dilə tutdular ki, məni sakitləşdirib aparsın. İmtahanın axırına kimi otaqdan çıxmadım. Hamı qiymət alıb getdi, mən axıra kimi orda oturdum. O vaxt cavandım, ədalət axtarırdım. Axırı da o oldu ki, “4” yazdılar. Sonra da konkursa düşdüm.
Tələbə yoldaşları...
Hüquq fakültəsinin tələbəsi olmaq arzusu beləcə gözündə qalıb.
“O biri il lap çətin oldu: həmin fakültəyə ancaq nazirlərin, kolxoz sədrlərinin balalarını götürdülər. Mənsə ziyalı ailəsindəniydim...”
Ona görə də 1973- cü ildə tarix fakültəsində oxumalı olub. İndi siyasət aləmində tanınanların çoxuyla bir yerdə oxuyub.
“İsa Qəmbər, Pənah Hüseynov, Etibar Məmmədov, Məhərrəm Zülfüqarlı, Feyzulla Abdullayevlə bir yerdə təhsil almışam. Rəhmətlik Əbülfəz Elçibəy o vaxt tarix fakültəsində müəllimiydi”.
Bir yerdə təhsil aldığı indiki siyasilərlə o vaxt elə də isti münasibətləri olmayıb. Az-maz Etibar Məmmədovla münasibət saxlayırmış. Deyir ki, romalıların sözü olmasın, adam çoxdu, dostlar az...
103 nömrəli otaq...
Yataqxana həyatı yaşayan tələbələrdən olub. Universitetin “Tələbə şəhərciyi”ndəki 7 saylı binada qalırmış. Otağının nömrəsini də indiyəcən yadında saxlayıb: 103.
- Üç nəfər bir otaqda qalırdıq. Otaq yoldaşlarımdan biri naxçıvanlıydı - Nazim Rzayev. İndi hərdən telefonla danışırıq. Bizdən iki kurs yuxarıydı deyə, “stariklik” eləyirdi. Müəllimlərin xarakterini, kiminlə necə dil tapmağın yollarını öyrədirdi bizə. Həddən artıq türkpərəst oğlanıydı. Çarpayısının başından Atatürkün şəklini asmışdı. O vaxt türk mahnıları Bakıya nadir hallarda gətirilirdi. Bizim bir patefonumuz vardı. Elə hey türk musiqiləri yazılmış valı qoyub qulaq asırdı. Mahnını eşidənlər o saat bilirdi ki, Nazim evdədi.
O biri otaq yoldaşımsa Cəlilabaddanıydı. İndi Bakıda yaşayır, hərdən görüşürük.
Katib Atatürkü tanımadı
- Fakültəmiz inqilabçılar məskəni kimi tanınırdı. Tez- tez “təmizliyə baxırıq” bəhanəsiylə yataqxanaya gəlirdilər. Əslində, siyasi “təmizliyi” yoxlayırdılar. Bir dəfə də universitetin partiya təşkilat katibi dekanla bir yerdə yataqxanaya gəldilər. Mərhum Əbülfəz Elçibəyin tutulduğu vaxtlarıydı. Katib bizim otağa girib Atatürkün şəklinə baxdı, tanımadı. Dedi, başınızın üstündən asdığınız kimin şəklidi? Sonralar həmin adamlar türkçülükdən dəm vururdular...
O mahnılar...
Mahnılara da qulaq asıb.
“Tələbəlikdə ən çox Məmmədbağırın mahnıları dəbdəydi. Bir də indi “retro mahnılar” adı ilə oxunanlar...”
“İndi o mahnıları eşidəndə qəribə hislər keçirirəm”-deyir. Başı nə qədər işə-gücə qarışsa da, köhnə mahnılar olanları, yaşananları yaddaşında təzələyir.
Yasamalda yaşadığından, tələbə məkanının yanından tez-tez ötüb keçir. Qəribədi ki, bu illər ərzində bir dəfə də olsun, ürəyində öz otağına baş çəkmək istəyi yaranmayıb. “Mənim hansısa xatirə axtarışım kimisə rahatsız eləyər”- deyir.
Qiyam!
Tələbəliyi əsgərliyə bənzədir.
“Hərbdə olduğu kimi bu illərdə də kişilik məktəbi keçirsən. Çörəyini başqasıyla yarı bölməyi öyrənirsən”. Bir də bu illər ona toplumun gücünü göstərib:
- Siyasi iqtisaddan imtahan verirdik. Mənə “kafi” yazmışdılar. Başqaları tapşırıldığından “4” , “5” almışdı. “Zaçotka”nı götürüb çölə çıxdım. Uşaqlar məsələdən xəbər tutan kimi müəllimin üstünə getdilər. Tələb elədilər ki, ya bizim qiymətimizi aşağı salmalısan, ya da Mübarizə yüksək qiymət verməlisən. Axırda müəllim uşaqlarla razılaşdı..
İmkanlı tələbələrə öz aramızda “aristokratlar”, özümüzəsə “proletarlar” -deyirdik. Aristokratlar şıx geyinirdilər. Amma hörmətdə biz üstün gəlirdik. Yaxşı oxuyanlar da proletarlar arasından çıxırdı. Mən də əlaçıydım. Burda maddi maraq da vardı. Əlaçılar 10 manat çox təqaüd alırdılar. Həm də mühafizədə işləyirdim, 50 manat təqaüd, 60 da işdən qazanırdım. Evdən də kömək eləyirdilər, pis dolanmırdım.
Subaylıq azadlıqdı!
Gec evlənib – 34 yaşında. “Subaylıq sultanlıqdı” fikriylə bəzi məqamlarda razılaşır. Razı qalmadığı tərəflər də var.
“Subaylığın da çətinlikləri çoxdu. İnanmıram ki, kimsə ömrü boyu subay qalsın, bu həyatdan təsəlli tapsın. Subaylığın ləzzəti ondadı ki, azadsan, heç kəsə hesabat vermirsən. Urəyin istəsə, dostuna qoşulub 5 günlüyə şəhərdən çıxarsan”.
Amma indi də özünü azadlığını itirmiş saymır.
“Siyasi həyatda olan adamın xanımı gərək kimlə ailə qurduğunu anlasın. Onunla hesablaşsın”.
Ədalət axtarışının sonu
Qəbul imtahanında axtardığı ədaləti hələ tapmayıb. Bu axtarışı əbədi sayır.
“Mütləq ədalət yoxdu. İnsan tədricən cəmiyyətə, insanlara uyğunlaşır. Hardansa oxumuşam ki, gəncliyində romantik, orta yaşında radikal, qocalığında mühafizəkar olmayan adam yoxdu. Əvvəl arzularına sədd çəkiləndə qeyzlənirsən. Sonra yavaş- yavaş anlayırsan ki, sən də adi insansan, dahi deyilsən. Haqsızlığa qarşı həmişə mübarizə aparmaq da mənasızdı. Yavaş-yavaş romantikadan radikallığa, sonra da mühafizəkarlığa yuvarlanırsan”.
...Mən otaqdan çıxanda o, bayaqdan “qəzəbindən çatlayan” telefona cavab verirdi. Artıq dünəndə deyildi, bu günə qayıtmışdı. ..
- Azərbaycanın biznes ictimaiyyəti Sahibkarlar Günü-nü qeyd etdi
26 aprel 2024 12:24
- Mikayıl İsmayılov gəlininə qarşı hegemonluğunu davam etdirir FOTO/VİDEO
25 aprel 2024 13:01
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 2024 11:47
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 2024 12:48
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 2024 18:53
- Almaniya kansleri - 66 yaşım var, heç vaxt marixuana çəkməmişəm
15 aprel 2024 21:16
- Zakir Fərəcovun işlətdiyi və aldadaraq, milyonlarını vermədiyi bir qrup iş adamı bir daha Prezidentə üz tutdu
13 aprel 2024 09:29
- Günəş "öləndə" nələr baş verəcək?
12 aprel 2024 21:03
- Milli Məclisdə boşalan deputat yerləri 10-a ÇATDI
8 aprel 2024 14:00
- MƏN BUNU DEMƏKLƏ MÜKƏLLƏFƏM QISAQAPANMA-REKLAMLAR
7 aprel 2024 21:05
- Azərbaycanın biznes ictimaiyyəti Sahibkarlar Günü-nü qeyd etdi
26 aprel 12:24
- İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş - Yenilənib
26 aprel 11:50
- İlham Əliyev həmkarına Qarabağ atı hədiyyə etdi - Fotolar
25 aprel 21:20
- Elmira Süleymanova vəfat etdi
25 aprel 14:50
- Məhkəmə Rauf Nağıyevin vəzifəsinə bərpası ilə bağlı qərar verdi- ÖZƏL
25 aprel 14:30
- Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
25 aprel 13:05
- Mikayıl İsmayılov gəlininə qarşı hegemonluğunu davam etdirir FOTO/VİDEO
25 aprel 13:01
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 11:47
- Dedik ki, bir neçə saata Xankəndiyə daxil olacağıq - Prezident
25 aprel 11:35
- Xadimə məktəb direktorunu niyə bıçaqlayıb?
25 aprel 11:07
- Keçmiş başçının hospitalından şikayət
24 aprel 21:35
- BAKCELL bütün ölkəni Bulvardakı konsertə çağırır
24 aprel 21:20
- Onu oğlum yandırmayıb, şantaj üçün özü üzərinə benzin töküb - Yenilənib
24 aprel 20:57
- Prezidentlərin məhdud tərkibdə görüşü oldu - Foto
24 aprel 20:28
- Japarov Azərbaycandadır - Yenilənib
24 aprel 11:42
- MM-də iki deputat arasında gərginlik
23 aprel 22:43
- Oğluma Ali Baş Komandanın adını verəcəyik - Fotolar
23 aprel 18:36
- NAR Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi
23 aprel 18:28
- Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi - Putin
23 aprel 08:45
- Zakir Qaralovun əmisi qızı məhkəməyə verildi
22 aprel 21:28
- Məktəb direktoru həmin qadından 300 min alıbmış
22 aprel 21:14
- Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib?
22 aprel 18:57
- Əliyev Putinlə görüşdü - Video
22 aprel 18:45
- Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxıldı
22 aprel 18:40
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 12:48
- Bəraət alan şəxs, Gömrük Komitəsindən milyon yarım təzminat istədi
22 aprel 12:39
- Gürcüstan DTX məktəblərdə mümkün terror aktı ilə bağlı hərəkətə keçdi
22 aprel 11:53
- İki Avropa ölkəsi gizli şəkildə birləşməyə hazırlaşır
22 aprel 10:24
- Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
22 aprel 10:13
- Atatürk və Ərdoğanı təhqir edən şəxs həbs olundu
21 aprel 22:31