Brejnevə qarşı üsyana qalxan birinci katib – DTK onu mehmanxanada zərərsizləşdirib...”
1964-cü ildə Nikita Xruşşov hakimiyyətdən devrildikdən sonra ölkənin birinci kürsüsünə sahib olan Leonid Brejnev Kremldəki mövqelərini möhkəmlətmək üçün bütün mümkün tədbirləri həyata keçirib. Təbii ki, Brejnev Kreml oyunlarının nə vaxtsa ona qarşı istiqamət alacağını da düşünüb. Bunları nəzərə alan və ehtiyatını əldən verməyən baş katib ilk növbədə kadr islahatlarına başlayıb.
Hədəfə əsasən Xruşşovun komsomoldan partiya orqanlarına yüksək vəzifəyə gətirdiyi komandanın üzvləri düşüb. Hətta həmin dövrdə Siyasi Büroda Brejnevin bu kadr siyasətini “komsomol ovu” da adlandırıblar. Brejnev müxtəlif bəhanələrlə və çox mədəni şəkildə onları mərkəzdən uzaqlaşdırıb.
Brejnev Xruşşovdan fərqli olaraq DTK orqanlarının əməkdaşlarından daha səmərəli istifadə edib. Xruşov öz hakimiyyəti illərində DTK tərəfindən yüksəkçinli dövlət məmurlarının izlənməsinə, danışıqlarının qulaq asmasına məhdudiyyət qoyduğu halda, Brejnev əksinə, DTK-nın bu fəaliyyətini daha da gücləndirib. Baş katib Yuri Andropovu DTK rəhbərliyinə gətirərək bu qurumu köhnə kadrlardan bütövlükdə təmizləməyə nail olub.
Sözsüz ki, sakit şəkildə baş verən bu proseslər böyük narazılıqlar da yaradıb. Hətta bununla bağlı Mərkəzi Komitənin plenumunda Brejnevin fəaliyyətini açıq şəkildə tənqid etməyə hazır olanlar, hakimiyyəti dəyişməyə cəhd edənlər də tapılıb.
Bu cəsarət sahiblərindən biri də 1961-1968-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi Pyotr Yelistratov olub.
1971-ci ildə Mordova vilayətinin birinci katibi olan Yelistratov Mərkəzi Komitənin plenumunda iştirak etmək üçün Moskvaya gəlib. Plenumdan bir gün əvvəl paytaxta təşrif buyuran birinci katib köhnə komsomol yoldaşları ilə görüşməyə də vaxt tapıb.
Yelistratov günün ikinci yarısında Aleksandr Şelepinlə görüşüb. Bu həmin Şelepindir ki, Xruşovun devrilməsində əsas fiqurlardan biri olub, sonda isə Brejnevə göstərdiyi bu “xidmət”ə görə elə baş katib tərəfindən siyasi səhnədən uzaqlaşdırılıb. Ümumittifaq komsomolunun birinci katibi, sonra DTK sədri, daha sonra isə Mərkəzi Komitənin katibi olan Şelepin Brejnev tərəfindən “vurulduqdan” sonra Həmkarlar İttifaqına rəhbərlik edib.
Yelistratov Şelepinlə görüşündə planlarını ona açıqlayıb. Plenumda Brejnevin fəaliyyətini sərt tənqid edəcəyini, plenum üzvlərindən onun vəzifədə qalıb-qalmayacağını müzakirəyə çıxarmalarını təklif edəcəyini söyləyib. Şelepin Yelistratova diqqətlə qulaq assa da heç bir mövqe bildirməyib. Hətta keçmiş DTK sədri onların danışıqlarına qulaq asmaları haqqında Yelistratova xəbərdarlıq da edə bilməyib.
Yelistratov Şelepinlə görüşündən sonra mehmanxanaya yollanıb. Axşam saatlarında həmin dövrdə SSRİ DTK-sı sədrinin birinci müavini vəzifəsində işləyən Semyon Sviqun onun yanına qonaq gəlib. Qeyd edək ki, Semyon Sviqun Pyotr Yelistratovla eyni dövrdə Azərbaycanda işləyib. O, Azərbaycan DTK-nın sədri, Yelistratov isə ikinci katib vəzifəsində çalışıb. Köhnə “dostlar” görüşlərinin şərəfinə xudmani bir məclis də düzəldiblər. Gecədən xeyli keçmiş Sviqun evinə qayıdıb, Yelistratova isə mehmanxanada gecələmək nəsib olmayıb. O, “zəhərlənərək” gecə ikən xəstəxanaya aparılıb və səhəri gün keçiriləcək plenumda iştirak etməkdən məhrum olub.
Sonralar Brejnev Suslovun da iştirak etdiyi görüşdə Şelepinə həmin günü xatırladıb və söyləyib ki, nəinki kabinetdə, hətta gəzinti zamanı, evdə, bağda da bütün danışıqlara qulaq asılır.
Bu hadisədən sonra Pyotr Yelistratov Mordovanın birinci katibi vəzifəsindən azad olunub. Onu bir müddət səfir köməkçisi kimi Əfqanıstana “sürgün” ediblər.
Qeyd edək ki, Pyotr Yelistratov 1917-ci ildə Saransk şəhərində anadan olub. Ordu sıralarında qulluq edəndə hərbi hissənin komsomol katibi vəzifəsini daşıyıb. 1941-ci ildə müharibə başlananda könüllü olaraq cəbhəyə yollanıb. Müharibədən sonra komsomol orqanlarında fəaliyyətə başlayıb. Ukrayna Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi nəzdində olan Ali Partiya Məktəbini bitirib. SSRİ-nin müxtəlif bölgələrində şəhər komsomol və partiya komitələrində birinci və ikinci katib vəzifələrində işləyən Pyotr Yelistratov 1961-ci ilin dekabr ayından 1968-ci ilin may ayına qədər Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi vəzifəsinə irəli çəkilib. Azərbaycandan sonra partiya orqanlarındakı fəaliyyətini Mordova vilayətində birinci katib kimi davam etdirib.
Pyotr Yelistratov SSRİ-nin bir çox dövlət təltifləri ilə, o cümlədən “Lenin” ordeni ilə təltif olunub. Ömrünün son illərini doğulduğu Saransk şəhərində yaşayan Pyotr Yelistratov 1987-ci ildə 70 yaşında vəfat edib.
İlham Cəmiloğlu, Musavat.com
- Zahid Orucdan SENSASİON ÇIXIŞ- Əliyevin Fransanı parçalamasına nə qədər imkan veriləcək ..
30 may 2024 17:34
- Keçmiş həyat yoldaşı Anar Məhərrəmovu yenidən məhkəməyə verdi
30 may 2024 11:50
- Prezident müraciət ünvanladı
30 may 2024 11:40
- NAR-ın dəstəyi ilə hazırlanan jestdili.az saytının istifadəçilərinin sayı ikiqat artdı
30 may 2024 09:49
- Barəsində açıq cinayət işi olan Gündüz Əliyev xarici ölkəyə necə gedib-gəlir? - MÜƏMMA
29 may 2024 15:19
- Prezident Xocalıda evləri bir-bir gəzdi - Video
29 may 2024 11:12
- Bakıda stadionu satanlara cəza istənildi: Dələduzluğa kim rəhbərlik edib?
28 may 2024 16:46
- Eminlə Alyona 2-ci dəfə evləndi
27 may 2024 16:28
- 13 yaşında ilk ixtirasını edən, 22 yaşında isə "Google"da mühəndis olan azərbaycanlı (FOTO)
26 may 2024 18:30
- Sumqayıtın İcra başçısından Prezidentə AÇIQ ŞİKAYƏT - İş adamlarının 3 milyon manatlıq borcu qaytarılmır
26 may 2024 18:12
- Mahmud Əhmədinejad da namizədliyini irəli sürdü
02 iyun 16:59
- İlham Əliyev italiyalı həmkarını təbrik etdi
02 iyun 13:47
- Qazaxda DƏHŞƏT: bəy toyuna bir gün qalmış özünü asdı
01 iyun 17:42
- Prezident onları təltif etdi - Siyahı
01 iyun 14:43
- YAŞAT” Fondu və “Nar” şəhid övladlarını təbrik etdi - Foto
01 iyun 14:38
- 1 İyun - Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günüdür
01 iyun 12:50
- Bakıda 139, Tbilisidə 200 ambulans fəaliyyət göstərir...
31 may 16:41
- Prezident icra başçısını işdən çıxardı
31 may 16:30
- Elxan Nəcəfov nazir oldu
31 may 12:38
- Doğuşda öldüyü deyilən uşaqları 33 il sonra qarşılarına çıxdı - Fotolar
31 may 10:51
- Lalə Şövkət deputatlığa namizəd olacaq? - Oğlu danışdı
30 may 20:08
- Zahid Orucdan SENSASİON ÇIXIŞ- Əliyevin Fransanı parçalamasına nə qədər imkan veriləcək ..
30 may 17:34
- Milli Xalça Muzeyinə direktor təyin olundu
30 may 16:29
- Lalə Şövkət siyasətə qayıdır? - Yeni hərəkat yaradıldı
30 may 16:14
- Keçmiş həyat yoldaşı Anar Məhərrəmovu yenidən məhkəməyə verdi
30 may 11:50
- Prezident müraciət ünvanladı
30 may 11:40
- NAR-ın dəstəyi ilə hazırlanan jestdili.az saytının istifadəçilərinin sayı ikiqat artdı
30 may 09:49
- Onlara Qarabağ Universitetində vəzifə verildi (SİYAHI)
29 may 18:56
- Əvəz Ələkbərovun oğluna vəzifə verilib
29 may 16:02
- General-mayor ehtiyata buraxıldı
29 may 14:17
- Barəsində açıq cinayət işi olan Gündüz Əliyev xarici ölkəyə necə gedib-gəlir? - MÜƏMMA
29 may 14:13
- Prezident Xocalıda evləri bir-bir gəzdi - Video
29 may 11:11
- Bakıda stadionu satanlara cəza istənildi: Dələduzluğa kim rəhbərlik edib?
28 may 16:46
- Mustafa Abbasbəyli işdən çıxdı - Yeni vəzifəyə getdi
28 may 16:35
- Azərbaycanın keçmiş müdafiə naziri vəfat etdi (FOTO)
28 may 12:55
- Prezident Ağdamda dörd kəndin təməlini qoydu
28 may 12:49
- Azərbaycanda Müstəqillik Günü qeyd olunur
28 may 11:05
- Hərbçimiz su kanalında boğuldu
27 may 16:44
- Eminlə Alyona 2-ci dəfə evləndi
27 may 16:28
- “Müharibə veteranlarına verilən 80 manatı qaldırın
27 may 16:13