Otuz il əvvəl -1992-ci ilin aprelində İraq prezidenti Səddam Hüseynlə görüşən Azərbaycan Milli Məclisinin büdcə məsələləri üzrə Komissiyasının sədri, deputat Cümşüd Nuriyev həmin məclisdə Şuşanın işğalına hazırlıq getdiyini öyrənib.

Azpost.info bildirir ki, C.Nuriyev illər əvvəl bu görüş barədə KİV-ə verdiyi müsahibəsində maraqlı məqamları açıqlayıb.

Bəs azərbaycanlı deputat İraq diktatorunun qəbuluna necə düşə bilib?

1991-ci ildə İraq Küveyti işğal edəndən sonra Səddam Hüseynə qarşı ABŞ və B.Britaniyanın keçirdiyi “Səhrada fırtına” əməliyyatı bütün dünyanın diqqətlə izlədiyi proses idi.

Həmin il C. Nuriyev “Azərbaycan” qəzetində Səddam Hüseyni dəstəkləyən məqalə yazaraq bu müharibədə haqlı olduğunu bildirib. İraqın Bakıdakı sovet vaxtından fəaliyyət göstərən konsulluğu həmin məqaləni Bağdada göndərir və Səddam Hüseynə təqdim edirlər.

Bundan sonra da Səddam Hüseyn özünün 55 ilik ad günü mərasimində iştirak etmək üçün C.Nüriyevə şəxsi dəvət göndərir.

C.Nuriyevin sözlərinə görə, 1992-ci ilin aprelin 21-də Türkiyədən İordaniyaya uçub. “O zaman Azərbaycanda Baş nazir Rəhim Hüseynov idi. O, mənə məktub da verdi ki, Səddama çatdırım. Məktubda Azərbaycanın müstəqilliyinin İraq tərəfindən tanınması xahiş edilirdi”.

C.Nuriyevi İraqda Səddam Hüseynin müşaviri Əbdüllətif Bəndəroğlu qarşılayır, ona tərcüməçi verilir.

Həmin ad günü mərasiminə Rusiya Xarici kəşfiyyat Xidmətinin direktoru Yevgeni Primakov və Rusiya Liberal –Demokrat Partiyasının sədri Vladimir Jirinovski də dəvətli olub.

C.Nuriyev bildirir ki, aprel ayının 27-də nümayəndə heyətini Səddam Hüsenin oğlu Uday qəbul edib. Udey o zaman İraq Olimpiya Komitəsinin prezidenti olub.

Görüşdə həmçinin sonralar İraqın prezidenti olacaq Cəlal Tələbani, şimali İraqın kürd lideri Məsud Bərzani də iştirak edib.

Nümayəndə heyətini axşam Səddam Hüseyn  qəbul edib.

C.Nuriyev diktatora ad günü hədiyyəsi olaraq Azərbaycandan xalça aparıb. Görüşdə o, xalçanı və Baş nazir Rəhim Hüseynovun məktubunu Səddam Hüseynə təqdim edib.

Görüş zamanı məlum olub ki, Səddam Hüseynin Azərbaycan haqqında həddən artıq məhdud məlumatı var. Bircə onu bilirdi ki, neft ölkəsidir.

“Primakov Azərbaycan haqqında 1-2 kəlmə söz dedi. Ondan sonra Heydər Əliyevi soruşdu. Səddam Hüseyn Heydər Əliyevi tanıyırdı. SSRİ Nazirlər Soveti Sədrinin birinci müavini olanda Səddam Hüseynə görüşləri olub. Yaxın Şərq ölkələrinin H. Əliyev kurasiya edirmiş. Səddam Primakova dedi ki, Azərbaycandan yeganə tanıdığım Heydər Əliyevdir. Azərbaycan haqqında dolğun məlumatı yox idi”-deyə C.Nuriyev xatırlayıb.

“Səddam Hüseyn dərhal Azərbaycanın müstəqilliyinin tanınması barədə göstəriş verdi. O da öz növbəsində üzərində şəkli olan qızıl saat verdi mənə. Yoldaşıma da eyni qızıl saatdan hədiyyə etdi. Sonra qızıl suyu ilə işlənmiş şəxsi vizitkasını verdi. O da qalır məndə”.

Səddamın verdiyi vizitka “bağlı qapıların” açarı sayılırmış.

“Vizitkanın üstünlüyü o idi ki, mən nə zaman İraq ərazisinə girsəm birbaşa prezidentin qonağı hesab olunuram. Mən vizitka ilə Nəcəfdə Həzrəti Əlinin evinə ziyarətə getdim, Kufəyə getdim. Hara deyirdim, ora aparırdılar. Kərkükə gedib türkmənlərlə görüşdüm”.

Onun sözlərinə görə, görüş üçün İraqın Rusiyadakı səfiri Hüseyni tərcüməçi kimi təyin ediblər.

Bəs Şuşanın işğal ediləcəyi barədə məlumatı necə əldə edib?

“Görüşdən çıxdıqdan sonra iştirakçılar arasında danışıqlar ərəbcə gedirdi.  Tərcüməçi Hüseyn məndən soruşdu ki, “sizdə Şuşa, Laçın adlı yer var?” dedim var. Tərcüməçi dedi ki, məclisdə iştirak edənlər söhbətdə deyirlər ki, mayın 9-u Şuşa ermənilərə veriləcək. Ondan bir həftə sonra da Laçını verəcəklər. Mən dedim axı bu mümkün deyil. Soruşdum ki, bu söhbəti kimlər edir? Tərcüməçi tam da olmasa qismən Tələbani, Bərzanidən qaynaqlandığını bildirdi. Yevgeni Primakov da mənim yanımda ərəbcə danışırdı. Jirinovski də ərəb dilində heç pis danışmırdı. Bir sözlə, hamısı ərəbcə danışırdı. Mən də vaxtından əvvəl səfərimi başa vurub gəldiyim reyslə Bakıya qayıtdım və may ayının 5-də bu məsələni Milli Məclisdə gündəmə çıxardım. Heç kim mənə inanmadı”.

9 mayda Şuşa işğal olunur. Ondan 10 gün sonra Laçın düşmən əlinə keçir.

Azpost.info