"Əgər Rusiyada Azərbaycan diasporunun real lideri olsaydı, vəziyyət belə təhlükəli olmazdı"
Reportaj27 iyul 2020 00:33
Sənin hərəkətlərinə görə millətin haqqında rəy yaranır...
Son günlər dünyada kütləvi nümayişlər baş verdi, Azərbaycan və Ermənistan diasporalarının nümayəndələri arasında qarşıdurma dalğası keçdi. Bu hadisələrə münasibətim barədə iki kəlmə deyəcəyəm.
Müsbət məqamdan başlayacağam. Bəlkə də ilk dəfə vətənlərindən çox uzaqda olan azərbaycanlılar onun problemlərindən təcrid olunmuş vəziyyətdə yaşamadıqlarını, doğma vətənləri ilə əlaqələrini hiss etdiklərini əyani şəkildə göstərdilər. Əvvəllər vətənpərvərlik haqqında yalnız sözlər vardı, indi aydın oldu ki, onlar hərəkətə də hazırdırlar.
Ancaq həqiqətən nə edəcəklərini bilmirlər. Hər şey diplomatik nümayəndəliklərin qarşısındakı nümayişlərdən başladı, sonra da böyüyüb erməni diasporunun nümayəndələri ilə davaya keçdi. Moskvada isə heç bir müqəddimə verilmədən küçələrdə davaya və döymələrə keçdi. Amma, yox. Hər şey, hələ bir həftə əvvəl bazarlarda “razborka” ilə başladı, blogerlər bunu “erməni əriklərinin soyqırımı” adlandırdılar. Bu dartışmanı əslən Azərbaycandan olan iri biznesmenlər təşkil etdilər. Aksiya mediada geniş yayıldı və demək olar ki, dərhal Moskva meriyasının Ticarət Departamenti tərəfindən dayandırıldı.
Aksiyanın təşəbbüskarlarının əldə etdiyi yeganə şey, onlardan biri Qod Nisanovun Azərbaycan diasporunun lideri statusunda nazir Lavrovun yanına dəvət edilməsi oldu.
Qod Nisanov mənim dostumdur, amma necə deyərlər, Platon mənim dostumdur, lakin həqiqət daha əzizdir. Boykot aksiyası təşkilatçılarının ilkin motivlərinin nələr olduğunu bilmirəm, amma sonda saxta vətənpərvər və populist aksiyalar seriyasında olan kimi göründü, nəticədə vəziyyət pisləşdi. Bir həftə sonra aksiya bazarlardan küçələrə keçdi. Artıq burada öz instinktlərinə tabe olan və özlüyündə təhlükəli və gözlənilməz hala gələn bir kütlə var idi.
Bu nə ilə başa çatdı, əgər çatdısa, nə qədər adam zərər gördü, neçə nəfərin tutulduğu hələ tam olaraq məlum deyil, buna baxmayaraq bəzi nəticələrə gəlmək olar.
Başlıcası. Əgər liderlər yoxdursa və emosiyaların gərginliyi artırsa, onda ona nəzarət edəcək heç kim yoxdur. Əgər heç nə dəyişməzsə, belə partlamalar davam edəcək. Hələlik Moskvadakı bu toqquşmalar cüzi xarakter daşıyır. Kimsə İnternetdə toqquşmanın miqyasını fəal şəkildə şişirdir, lakin yüz minlərlə azərbaycanlının və erməninin Qarabağ əvəzinə Moskvada qanlı dartışmalara başlamayacağına zəmanət yoxdur. Əlbəttə, Varfolomey gecəsi olmayacaq, 1571-ci ildə Parisdəki qırğın dövlət səviyyəsində təşkil edilmişdi, ancaq on iki milyonluq azərbaycanlıların və ermənilərin payına da az düşməyəcək.
İstənilən halda, Moskvada döyülmə və talanlar nəticəsiz qalmayacaqdır. Heç bir ölkə digər ölkələrin vətəndaşlarına ərazilərində bir-birləri ilə küçələrdə dava-dalaş etməyə, məsələ aydınlaşdırmağa icazə vermir. Və cavab sərt olacaq. Rusiyanın təcrübəsi var. 2006-cı ildə Gürcüstanla münasibətlərin kəskinləşməsinə cavab olaraq, miqrasiya xidmətlərinin iddiaları ilə minlərlə vətəndaşı qovuldu. Və 2015-ci ildə Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrinin Rusiya təyyarəsini vurması və pilotun ölümü, eynilə Türkiyə vətəndaşları ilə təkrarlandı.
Bunun Rusiyada minlərlə deyil, yüz minlərlə olan Azərbaycan və ya Ermənistan vətəndaşları ilə təkrarlanacağını söyləmək hələ tezdir. Rusiyadakı dövlət KİV-ləri indiyə qədər neytral olaraq qalır. Lakin teleqram - kanallarda bazarları “təmizləmək”, vergi orqanlarını və FSB-ni Azərbaycan və erməni əsilli oliqarxları yoxlamağa göndərmək tələbləri eşidilir.
Baxaq görək, sonra nə olacaq. İyulun 12-dən sonra Rusiyada mətbuat və ictimai rəy ermənipərəst mövqe tutmadı. Bu məni sevindirdi. Baxaq, küçələrdəki aksiyalardan sonra nə dəyişəcək. Rusiyanın Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinə münasibəti məsələsinə ayrıca baxılma tələb olunur.
Bir şeyi deyə bilərəm. Rusiyadakı azərbaycanlıların vətənpərvərliyi, bu qədər qəddar, mənasız və təhlükəli olmazdı, əgər diasporanın real lideri olsaydı. Özünü elan edən və ya təyin edilib təsdiqlənmiş deyil, həqiqi olanlar. Bu vəziyyətin günahkarları həm Moskvada, həm də Bakıda var. Həm burada, həm də orada bu prosesi öz axarına buraxmaqdan qorxurlar, yüz minlərlə insanın özünütəşkilatlanmasından qorxurlar. İndi bu uzagı görməməzliyin nəticələrinə qatlaşın.
Moskvada deyil, Qarabağda vuruşmaq olar və beş-on nəfərlə müdafiəsiz insana hücum etmək cəsarət deyil. Həm azərbaycanlıların, həm də ermənilərin əksəriyyəti Rusiyaya bir parça çörək qazanmaq üçün gəliblər, çünki vətənlərində bunu edə bilmirlər. Onlara dava-dalaş lazım deyil. Onlara işləmək üçün şərait yaradılmalıdır. İndi pandemiyadır. İş az, pul yoxdur, perspektivlər bəlli deyil. Bu belədir. Ancaq bu, hücumlar və qarışıqlıqlar üçün bir bəhanə deyil, xüsusən də onları vətənpərvərliklə izah etməyə çalışanda. Qonaq statusunuzu qorumalısınız, başqa bir ölkədə olduğunuzu başa düşməlisiniz. Anlamaq lazımdır ki, sənin hərəkətinlə bütövlükdə millət haqqında rəy yaranır.
Fərhad Əhmədov,
keçmiş senator, iş adamı, xeyriyyəçi
Qeyd: Tərcümə Moderator.az-a məxsusdur
Oxşar xəbərlər
- İmran Əliyev həbs edildi
19 aprel 2024 20:39
- İlham Əliyev 4 kəndi də qaytardı
19 aprel 2024 20:32
- Əliyevlə Putin Moskvada görüşəcək
19 aprel 2024 20:22
- Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradıldı - Direktor o oldu+Fotolar
19 aprel 2024 11:42
- Mikayıl Cabbarova yeni müavin təyin edildi - Sərəncam
18 aprel 2024 11:56
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 2024 12:08
- Rusiyanın sülhməramlı kontingenti Azərbaycanı tərk edir - Video
17 aprel 2024 11:26
- İlham Əliyevə telefon açıb xahiş etdi
17 aprel 2024 10:38
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
17 aprel 2024 10:29
- Müharibə veteranlarına şad xəbər: 80 manat artırılır – Deputat məbləği açıqladı
16 aprel 2024 10:17
Xəbər lenti
- Avqustda Milli Məclisə seçkilər keçirilə bilər
20 aprel 19:59
- İmran Əliyev həbs edildi
19 aprel 20:39
- İlham Əliyev 4 kəndi də qaytardı
19 aprel 20:32
- Əliyevlə Putin Moskvada görüşəcək
19 aprel 20:22
- Kəmaləddin Heydərovdan yüksək vəzifəyə təyinat (FOTO)
19 aprel 12:15
- Sülhməramlıların Qarabağdakı missiyası başa çatıb - Rusiya KİV
19 aprel 11:56
- Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradıldı - Direktor o oldu+Fotolar
19 aprel 11:42
- Mikayıl Cabbarova yeni müavin təyin edildi - Sərəncam
18 aprel 11:56
- ABŞ-dən sülhməramlıların Qarabağı tərk etməsinə - Reaksiya
18 aprel 11:43
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 11:07
- Rusiyanın sülhməramlı kontingenti Azərbaycanı tərk edir - Video
17 aprel 11:26
- İlham Əliyevə telefon açıb xahiş etdi
17 aprel 10:38
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
17 aprel 10:29
- Tanınmış həkim telefon nömrəsini satışa çıxardı – 26 min manat
16 aprel 11:15
- Ailəli müəllim məktəbli ilə çılpaq halda maşında yaxalandı
16 aprel 11:06
- Müharibə veteranlarına şad xəbər: 80 manat artırılır – Deputat məbləği açıqladı
16 aprel 10:17
- Vəzifədə olan dayısının evindən 90 min oğurlayıb - Qumarda uduzdu
16 aprel 10:08
- 2300 maaşım idi, ayda 15 min manat paket alırdım - Sabiq nazir
16 aprel 09:45
- Məktəb direktoru haqda son qərar - Qalan ömrünü həbsdə keçirəcək
16 aprel 09:31
- Almaniya kansleri - 66 yaşım var, heç vaxt marixuana çəkməmişəm
15 aprel 21:16
- Sabiq baş həkimə hökm oxundu - 8 il 6 ay həbs
15 aprel 20:53
- Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
15 aprel 20:43
- Akif Çovdarov yenidən məhkəmədə: 30 milyonluq əmlakın taleyi necə olacaq?
15 aprel 10:22
- Tokayev İrəvanda səfərdədir - Foto
15 aprel 09:49
- Dubayda qızıldan hazırlanan alt paltarları satışa çıxarıldı
14 aprel 20:39
- İmişlidə məktəbliləri cərəyan vurub öldürdü
14 aprel 18:44
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 17:25
- Vəkillik fəaliyyətindən qovulmuş Sevil Hacıyeva məmurları TERROR-çuluqda ittiham edir
14 aprel 16:37
- İrandan qovulan, Fransada səfil vəziyyətinə düşən, Amerikada ömürlük cəza alan erməni qatilin faciəli sonluğu...
14 aprel 15:24
- Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14 aprel 11:41
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya