Bəxtiyar Vahabzadənin "Gülüstan"ı KQB-dən belə gizlədilib...
Cəmiyyət19 noyabr 2019 13:33
Hörmətli Azər Turan!
Sizə yollayacağım yazı xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin məşhur "Gülüstan" poemasının ilk dəfə necə çap olunması haqqındadır. Hadisənin canlı şahidi olan jurnalistin bu xatirə yazısı ilk dəfə 60 il sonra işıq üzü görür. Ədəbi cameə üçün böyük maraq doğuracaq yazını "Ədəbiyyat qəzeti" üçün xüsusi olaraq yollayıram.
Hörmətlə:
Tural ADIŞİRİN
AMEA-nın əməkdaşı
Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin məhşur "Gülüstan" poemasını paytaxt mətbuatı çap etməkdən imtina etmişdi. Bəxtiyar müəllim üzünü doğulub boya-başa çatdığı Şəki torpağına tutdu. 1960-cı ilin payız ayları idi. O vaxt rayonda çıxan "Nuxa fəhləsi" qəzetinə İkinci Dünya müharibəsindən bir qolunu itirərək qayıtmış əsl vətənpərvər, həqiqi ziyalı Məhyəddin Abbasov rəhbərlik edirdi. Məhyəddin Abbasov 1945-ci ildən ömrünün sonuna - 1974-cü ilə kimi qəzetin baş redaktoru olmuşdur. Müharibədən sonra yetişən Şəki jurnalistlərinin hamısı, obrazlı desək, məhz onun şinelindən çıxmışdır. O vaxt mən - Telman Həmidli isə qəzetin ən gənc əməkdaşı idim.
Redaksiyada Teymur Xəlilov, Məmməd Çələbiyev, Əbdülhəmid Həmidov, İbrahim Paşayev, Abuzər və Ənvər Qasımov kimi təcrübəli jurnalistlər çalışırdı. Sonradan bu siyahıya Saat Əzizov, Nizami Nəbiyev, Ənvər Mikayılzadə, Suğra xanım da əlavə olundu. Daha sonralar redaksiyaya işə gəlmiş Rəhim Maqsudov, Vaqif Salmanov, Bəşarət Süleymanov, Çingiz Nağıyev, Bayram Mahmudov, Akif Salamovun ayağı o qədər "yüngül" oldu ki, həm SSRİ, həm də redaksiya dağıldı.
Oktyabrın 22-si Bəxtiyar Vahabzadə redaksiyaya gələrək redaktor Məhyəddin Abbasovla görüşdü. Söhbət əsnasında məlum oldu ki, Bəxtiyar müəllim yeni yazdığı və mübahisəli olan "Gülüstan" poemasını çap etdirmək istəyir. Bəxtiyar Vahabzadənin yanında "İpəkçi" qəzetinin redaktoru Salis Məmmədov da vardı, o vaxt Salis müəllim hələ tələbə idi. Yeri gəlmişkən, onu da qeyd edim ki, Salis müəllim çox cəsarətli jurnalist idi. (Haşiyə - Heydər Əliyev ordenini təsis etmək haqqında ilk təşəbbüsü respublika mətbuatı arasında "İpəkçi" qəzetində o qaldırmışdır.)
Məhyəddin Abbasov "Gülüstan"ı çap etməyə razılaşdı. İndi əsas məsələ qəzeti çap edib səssiz-küysüz oxuculara çatdırmaq idi. Adətən, qəzet mətbəədə gecələr çap olunurdu. Bu dəfə isə Bəxtiyar Vahabzadənin təklifi ilə gündüz çap etmək qərara alındı ki, çap səhifələrini Bəxtiyar müəllim özü tapıb düzəltsin və mətnin orijinallığına tam arxayın olsun. "Gülüstan" qəzetin 23 və 26 oktyabr tarixlərində ilk dəfə belə nəşr edildi. İndi əsas iş qəzeti pis gözlərdən kənar saxlayıb şəhər oxucularına çatdırmaq idi.
Məhyəddin Abbasovun ürəyinə elə bil nəsə dammışdı. Məni yanına çağırıb dedi: -"Gülüstan" çap olunan qəzetin şriftlərini mətbəədə dağıtdır, qəzeti isə səhərə qədər etibarlı yerdə saxlamaq lazımdır ki, hələlik kənar şəxslərin əlinə keçməsin. Bunun üçün ən etibarlı yer fotolaboratoriyam olduğunu bildirdim. Razılaşdı.
Qəzetləri fotolaboratoriyadakı stolun gözlərinə yerləşdirdik. Onsuz da qaranlıq olan laboratoriyanın elektrik xəttini kəsdik. Döşəməyə isə köhnə aşkarlayıcı (proyavitel) məhlulu tökdük. Bu məhlul lax yumurta iyi verir - nəfəs almaq olmur.
Məhyəddin müəllimin ürəyinə daman düz çıxdı. İş gününün sonuna yaxın Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin 3 əməkdaşı redaksiyaya gəldi. Onlar "Gülüstan" poeması çap olunmuş "Nuxa fəhləsi" qəzetinin nüsxələrini müsadirə etməyə gəlmişdilər. Görünür, kimsə "Gülüstan" poemasının çap olunacaq xəbərini ağzından qaçırmışdı. Onlar mətbəə və redaksiyanın bütün otaqlarını ələk-vələk etdilər. Heç nə tapılmadı. Növbə foto-laboratoriyaya çatanda rütbəcə digərlərindən böyük olan polkovnik əmr etdi:
- Açarı gətirin, fotolaboratoriyanın qapısını açın.
Mən qabağa durub dedim:
- Biz laboratoriyanın qapısını bağlamırıq. O, qapını açıb tez də örtdü və dedi: - Bu nə iydir belə? Burda adam boğular ki!
Onlar əliboş çıxıb getdilər.
Beləliklə, "Gülüstan" həbsdən xilas edildi. Ertəsi gün poçt işçiləri gəlib "Gülüstan" poeması çap olunmuş qəzeti oxuculara payladılar.
Telman Həmidli
şair-jurnalist
Oxşar xəbərlər
- "Xoxan" Zərdüşt Əlizadə: "Prezident ola bilərdim, xalq kal, onlar isə Şeyx Nəsrullah idi" (MÜSAHİBƏ)
29 mart 2024 16:26
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 2024 21:04
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 2024 16:01
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 2024 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 2024 15:39
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 2024 15:23
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 2024 11:13
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 2024 22:27
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 2024 12:27
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 2024 10:49
Xəbər lenti
- Nazir sabiq rəisə yeni vəzifə verdi - Polkovnik özünə xidməti maşın aldı
29 mart 16:41
- Nobel mükafatı laureatına Azərbaycanda vəzifə verildi
29 mart 16:35
- "Xoxan" Zərdüşt Əlizadə: "Prezident ola bilərdim, xalq kal, onlar isə Şeyx Nəsrullah idi" (MÜSAHİBƏ)
29 mart 16:26
- Papa qadın məhbusların ayaqlarını yuyub öpdü
29 mart 10:44
- Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
29 mart 10:29
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 21:04
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya