“Mənim barəmdə prezidentə yalan informasiyalar veriblər”

Bu gün – 6 dekabr tarixində tanınmış yazıçı Əkrəm Əylislinin 82 yaşı tamam olub. Yazıçı 1937-ci ildə  Naxçıvan MR Ordubad rayonunun Yuxarı Əylis kəndində doğulub.

Əkrəm Əylisli doğum günündə fikirlərini Modern.az-la bölüşüb:

– Əkrəm müəllim, bu yaşınızda özünüzü necə hiss edirsiniz?

– İnsan bu yaşda irəli baxmaqdan qorxur. Çünki irəlidə bir şey qalmır. 90-a yaxın yaş da yaşasan, yenə az görünür. Arxaya baxırsan, bütün həyatın gözünün qabağına gəlir. Mən 16 yaşında olanda Əylisdən çıxmışam. Bakıya necə gəlmişəm, hamısını xatırlayıram.

– Əylisə getmək istəyirsinizmi?

– Necə gedim? Bakıdan çıxışıma qoyulan qadağaya görə Əylisə də gedə bilmirəm. Səhhətimlə bağlı tez-tez problemlərim yaranır, müalicə üçün ölkə xaricinə getməyə məcburam. Amma gedə bilmirəm. Mənə bu barədə danışmaq ağırdır, ona görə çox danışmaq istəmirəm. Mən bu barədə Baş prokurora da müraciət etdim. Amma heç bir addım atılmadı. Mənə açılan cinayət işinə görə, ölkədən çıxışa qadağanın maksimum 1 il vaxtı var. Amma gör, üstündən nə qədər vaxt keçib, qadağa götürülməyib, üzərimə qoyulan böhtan da hələ qalır.

– Qadağa götürülsə, gedəcəksinizmi xaricə?

– Mən Azərbaycandan başqa yerdə yaşaya bilmərəm. Bunu hamı bilir. Dəfələrlə də demişəm. Burada nəfəs alıram.

– Yeni əsərləriniz varmı?

– Bəli. Bir əsərin üzərində işləyirəm. Həmişə işləmişəm, yazmışam. Özüm üçün çox əhəmiyyətli olan yazılarım olub, hamısı orada-burda çap olunub. Sonuncu işim isə dünyada tanınmış britaniyalı yazıçı Salman Rüşdinin hekayələrindən ibarət kiçik bir kitabdır, vermişəm çap olunub. İstədim ki, Salman Rüşdi Azərbaycan dilində ilk dəfə çap olunsun, oxucularımız onun yaradıcılığı ilə tanış olsunlar.

– Mətbuatı da izləyirsinizmi? Siyasət aləmində gedən proseslərə münasibətiniz necədir?

– Əli Həsənovun çıxarılması ilə ideologiyamızda olacaq dəyişikliklər məndə ümid yaradır. İdeologiya aləmi təmizlənməlidir. Burada çoxlu qüsurlar var. Mənəvi həyata diqqət azalır. Mənəvi yaşayışımızı izləmirik, mənəviyyat az qala dəyərdən düşüb. Ona görə düşünürəm ki, ideoloji sahədə ciddi dəyişikliklərə ehtiyac var. Xüsusilə Əli Həsənovla bağlı addım atılması müsbətdir. O, Azərbaycan ziyalılarını bölüb, onların arasında uçurum yaradırdı. Məncə, Azərbaycan ziyalılarının bir-biri ilə qəddar düşmənçiliyi onun vəzifədən çıxması ilə aradan götürülə bilər.

– Milli Məclisə növbədənkənar seçki keçirilməsi haqqında qərarı necə qarşıladınız?

– Mən bu məsələni tam şərh edə bilmərəm. Hərə bir cür izah edir. Deyirlər ki, digər idarəetmə strukturlarında ciddi dəyişiklər olub, islahatlar qanunverici orqanda da olmalıdır. Buna görə, seçkilər yenidən keçirilməlidirsə, olsun… Cavanlaşdırma lazımdır.

– Namizədliyinizi vermək istəyərsinizmi?

– Mənim 82 yaşım var e… Namizəd olmaq iddiasına düşsəm, gülərlər. Amma Milli Məclisə gənclər seçiləcəksə, o cavanlıq enerjisi həyatda da öz əksini tapmalıdır. Bu enerjinin qarşısını süni sürətdə almaq olmaz. Eyni zamanda, süni sürətdə kiməsə qoca deyib, uzaqlaşdırmaq da düzgün deyil.

– Özünüzə nə arzu edirsiniz?

– Şəxsimə görə arzum budur ki, mənə görə övladlarım əziyyət çəkməsinlər. Onlar hazırda işsizdilər. Ədəbiyyatçı olmasalar da, öz sahələrində olduca bilikli, məlumatlı insanlardır. Arzum budur ki, onların mənə görə çəkdiyi əzab bitsin.

Bu hadisələr hələ yenicə baş verəndə ölkə başçısına müraciət etmişdim. Düşünürəm ki, ləğv edilən İctimai-siyasi şöbə mənim barəmdə prezidentə çox təhrif edilmiş məlumatlar, yalan informasiyalar verib. Mən inanmıram ki, prezident övladlarımla, özümün vəziyyətimlə bağlı məktubumu görüb, reaksiyasız qala… Bizim aramıza Əli Həsənov zülməti çökmüşdü. Ümid edirəm ki, bundan sonra vəziyyətdə dəyişiklik olar.

Ümumilikdə isə mən arzu edirəm ki, Azərbaycan işıqlandıqca, işıqlansın. Hər sahədə insanların bir-birinə etimadı artsın, düşmənçilik olmasın. Cəmiyyətdə aqressivliyin nədən yarandığı aydınlaşsın.

Mənim yadıma gəlir ki, Sovet yazıçıları hamısı tək tənha ölürdülər. Çünki onların canında 1937-ci il repressiya qorxusu elə güclü qalmışdı ki, hətta qocalanda da bir-birləri ilə açıq danışmağa qorxurdular.

Elə bilirəm ki, Azərbaycan cəmiyyəti kifayət qədər ayıq cəmiyyətdir. Azərbaycan xalqı bütün türk xalqlarından fərqli keyfiyyətlərə malikdir. Biz böyük ənənələrimizi, aydınlarımızı yaddan çıxarmamalıyıq.