- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
“Rusca danışmaqla elitar görünmək kələyi müftəxorluqdur”
Filosof Niyazi Mehdi Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayevin rus dilində təhsillə bağlı fikirlərinə münasibət bildirib.
“Qafqazinfo” həmin yazını təqdim edir:
Rus məktəbləri ilə bağlı məsələnin yenidən gündəmə gəlməsi məni mat qoyur, axı, 4-5 il qabaq sosial şəbəkədə bu məsələ yetərincə ələk-vələk edilmişdi və o dəfə bütün arqumentlər söylənmişdi.
Rasim Musabəyov ona yaxşı cavab vermişdi. Onun cavabını öz örnəklərimlə təkrar edim. Bizim Hikmət Hacızadə, Rasim Musabəyov, Toğrul Cuvarlı, Rəhman Bədəlov, Erkin Qədirli, Zərdüşd Əlizadə, İlqar Məmmədov kimi intellektuallarımız rus hakimiyyət yönümlü federal kanallarında çıxış edənlərə fora verərlər. Sadəcə, onlar Putin propoqandasına işləyib Amerikaya, Avropaya, demokratiyaya qarşı səviyyəsiz, mürtəce çıxışlara qoşulmağı özlərinə rəva bilməzlər.
İndisə rus məktəbləri ilə bağlı. Sovet dönəmində rus məktəblərindən çıxan uşaqlar doğrudan da dahi bilikli və çağdaş düşüncəli idilər. Hindistanda və deyəsən, Sinqapurda da elə olmuşdu, ingiliscə oxuyanlar yerli dillərdə oxuyanlardan daha irəli idilər. Ancaq bizdə universitetdə rus bölməsində oxuyan tələbələrimə baxıb görürəm ki, onların dilimizdə oxuyan tələbələrimdən heç bir ciddi üstünlüyü yoxdur.
Bəs nə etməli? Rus dilini bilməyi asanlaşdırmaq üçün nə yollar var? (çünki çoxları ona görə rus məktəblərinə üstünlük verirlər). Bir yol rusdilli bağçaları çoxaldıb rusdilli məktəbləri azaltmaqdır (bağçada ruscanı öyrənmiş uşağın istedadı və ya həvəsi varsa, rusca kitablar oxumağı öyrənməsi asan olar). İkinci yol rus məktəblərini saxlayıb ali məktəblərdəki rus bölməsini prinsipial azaltmaqdır.
Ən ciddi problemimiz rusca danışmağın brend kimi prestijli qalmasıdır. Hansı gənclərsə elə bilir ki, rusca danışanda çox modern görünürlər. Bu, onlarda müftəxor psixolojisi yaradır: irəlidə görünmək üçün öz üzərində işləməyin əziyyətini çəkmək əvəzinə rusca danışmaqla elitar görünmək kələyi müftəxorluqdur. Belə müftəxorlar yəhudilər, ermənilər arasında çox olub. Yəhudi həkim brendindən nə qədər orta bacarığı olan yəhudi həkimlər istifadə edib. Sovet dönəmində yaxşı erməni ustaları markasında yüzlərlə bekara erməni ustaları faydalanırdı. İndi bizim rusca danışmağa üstünlük verən gənclər də onlara oxşayırlar.
Çıxış yolu: idarə, şirkət başçıları iş yerində rusca danışmağın qarşısını almağın hüququ yolunu tapmalıdırlar. Buna isə onları Dövlət məcbur etməlidir.
Bunu sizə rus dilini sevən, ədəbiyyatı, əsasən, rusca oxuyan adam deyir. Mənim oğlanlarımın ikisi də dilimizdə oxuyublar, evdə analarından ruscanı götürdüklərindənə iki dili də əla bilir, iki dildə də yaxşı yazırlar. Ancaq şəhərdəki ortamın təsirindən bəzi dostları ilə rusca danışırlar. Bu anlamda məndən fərqləndiklərini bilirlər. Sovet dönəmində mən hamı ilə yalnız dilimizdə danışdığımdan rusdilli tanışalarım da mənimlə bizim türkçədə danışmalı olurdular. Bəziləri isə rusca danışanda mən azəricən danışırdım, çünki onlar dilimizdə təmiz danışa bilməsələr də yaxşı başa düşürdülər.
- Fazil Mustafanın vurulduğu silah polkovnik-leytenantın evində gizlədilib
3 mart 2024 11:22
- Praqa Universitetində törədilmiş terror aktı əksər əlamətləri ilə ADNA terrorunun təkrarıdır
22 dekabr 2023 15:31
- Cibimizdə cin gəzdiririk - Azərbaycanlı həkimdən ŞOK AÇIQLAMA
30 avqust 2023 14:46
- Orxan Camalı Afrikada “Vaqner” niyə öldürmüşdü (FAKTLAR)
29 avqust 2023 11:29
- Qırmızı sovet ordu hissələri Təbriz küçələrində...
26 avqust 2023 14:01
- Bu dünyada sizə yer yoxdur
26 mart 2023 16:51
- Rus bölməsində Babəki və Qaçaq Nəbini anla(t)maq dərdi
2 dekabr 2022 08:53
- Qəddar general – yazı-pozu bilməyən Sereteli Beriyanın killeri olub
18 noyabr 2022 17:14
- "Azərbaycan mənim üçün yadlaşıb, amma qəlbimdə" - Çingiz Hüseynov
25 aprel 2022 10:39
- Diktatura qəbizlikdir... Demokratiya isə ishaldır, qarınağrısıdır...
9 aprel 2022 10:47
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 22:41
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 21:20
- Prezident və xanımına qarşı sui-qəsd cəhdinin detalları 28 il sonra açıqlandı - Əl-Qaidə-nin planı
25 mart 16:06
- Moskvadakı teraktın başçısı AĞACDA gizlənibmiş – VİDEO
25 mart 14:05
- Kramarenkonun yumruq davası, Banişevskinin etiraz çağırışları – Neftçini cəzadan Brejnev xilas edib
25 mart 13:59