- Komitə İRŞAD-dan kompüter aldı, özünü dərdə saldı — FAKT
- Bakcell çempion şahmatçı Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik etdi - Fotolar
- Dramatirix Hüseynbala Mirələmova Türkiyənin xüsusi mükafatı təqdim edildi (FOTO)
- Gecə-gündüz QARANLIQ və ÇİRKAB işlərə bulaşan Gündüz Əliyev kimdir – Fərəcovun “sağ əli”nin milyonluq cinayətləri...
- Ölkədən 6 MİLYARD pul çıxarıb ? ŞOK
Azərbaycanın gizli saxlanan 1 trilyon dolları
İqtisadiyyat29 aprel 2017 10:39
Azərbaycanın qocalmış quru yataqlarının təkrar istismara açılması təxminən 50 il sonra mümkün olacaq.
İstipress-ə müshabə verən Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şabanın sözlərinə görə, hələ ki quyularda qalmış neftin çıxarılması çox baha başa gələ bilər:
“Bu neftin çıxarılması şist yataqlarının istismarı kimi çox baha başa gələ bilər, yəni barrel üzrə 50 dollardan baha başa gələ bilər. Bizdə hazırda neft hasilatı bundan qat-qat ucuz başa gəlir. Məsələn, Dövlət Neft Şirkəti dəniz yataqlarında neftin barrelini 20 dollara çıxarır. “BP”nin çıxardığı neft isə 6-7 dollara düşür. Hər şey yatağın qocalmasından asılıdır”.
Ekspertin sözlərinə görə, yataqların istismarı zamanı maya dəyəri yatağın işlədildiyi müddətdən və tətbiq edilən texnologiyadan asılıdır:
“Neft gil laylarının arasındakı boşluqlara yığılır. Yataqda ilk quyu qazılarkən ilk vaxtlar neft fontanla özü yuxarı çıxır. Daha sonra neft oradan çıxarmaq üçün əlavə texniki quyular qazılır, layalara su və ya qaz vurulur ki, neft üzə çıxsın. Yataqdakı geoloci ehtiyatlar şirkətin istifadə etdiyi texnologiyanın səviyyəsinə uyğun olaraq çıxarıla bilir. Məsələn, Dövlət Neft Şirkəti hazırda yataqlardan mövcud ehtiyatın 25 faizini çıxara bilir. BP isə Azərbaycana gələndə ehtiyatların 40 faizini çıxara bilirdi. Hazırda bu, 50 faizə qalxıb”.
Neft Kimya Akademiyasının əməkdaşları isə yataqların sənaye üsülü ilə istismarının ilk illərində, yəni 19-cu əsrin sonlarında və 20-ci əsrin əvvəllərində istismar edilən yataqlardan ehtiyatların yalnız 15 faizinin çıxarıldığını bildirirlər.
Bu baxımdan Abşeronun quru yataqlarında 3 milyard tondan çox neftin çıxarılmamış qaldığını güman etmək olar. Dövlət Neft Şirkətinin birinci vitse-prezidenti Xoşbəxt Yusifzadə bu yaxınlarda Azərbaycanın quru yataqlarından indiyə kimi 971 milyon ton neft çıxarıldığını bildirib.
Təbii ki, bu yataqların böyük əksəriyyəti, xüsusilə də Abşeron yarımadasında olanların çoxu artıq istimar edilmir. Amma bu yataqlarda təxminən 1 trilyon dollar gəlirin saxlandığını ehtimal etmək olar. 3 milyon ton neft təxminən 22 milyard barrel deməkdir. İndiki qiymətlərlə bu, 1 trilyon dollar vəsait deməkdir.
İlham Şaban bu yataqların işlənməsinin perspektivini ABŞ-ın şist yataqlarının taleyi ilə müqayisə edir:
“Neftin qiyməti 100 dollardan yuxarı olmalıdır ki, bu yataqlara sərmayə cəlb etmək mümkün olsun. Bu baxımdan ABŞ-ın şist yataqları 2009-2014-cü illərdə böyük sərmayələr cəlb edə bildilər. Bunun nəticəsində çıxarılan neftin maya dəyəri də barrel üzrə 40-45 dollara qədər aşağı salındı. Hələ ki, yaxın illərdə neftin qiyməti elə də baha proqnozlaşdırılmır. Buna görə də Azərbaycanın hasilatı dayandırılmış quru yataqlarına yaxın illərdə iri sərmayələr yatırılacağını ehtimal etmək çətindir”.
Dünya bazarında neftin qiyməti qalxdıqca bu yataqların yenidən istismar edilmək şansı artır. Amma əsas şərt texnoloji inkişafdır. İndi qərbdə şist texnologiyaları elə inkişaf edib ki, neftin barrelinin maya dəyəri 30 dollara qədər düşüb. Bu, Azərbaycanın bir barrel nefti 40 dollardan çıxaran bəzi quru yataqları ilə müqayisədə xeyli ucuzdur.
İlham Şaban texnoloji inkişaf nəticəsində Azərbaycanın hasil edə biləcyi neftin qat-qat çox ola biləcəyini bildirir: “Kim bilir, bəlkə gələcəkdə 10-12 min metr dərinlikdən neft çıxarmaq mümkün olacaq və Azərbaycan aşağı qatlarda olan zəngin neft yataqlarını la istismar edə biləcək. Hələ ki, biz 6 min metrdən dərinə enə bilmirik”.
Oxşar xəbərlər
- Cahangir Hacıyev aclıq aksiyasına başladı
3 may 2024 13:17
- Zakir Fərəcov – Gündüz Əliyev cütlüyünün ağılasığmaz cinayət əməlləri – Prezidentə MÜDHİŞ faktlar
3 may 2024 12:45
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
3 may 2024 11:51
- Bakcell çempion şahmatçı Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik etdi - Fotolar
2 may 2024 21:18
- Füzuli şagirdləri üçün NAR-dan gözəl hədiyyə
2 may 2024 12:32
- Prezident İraq Parlamentinin sədrini qəbul etdi
1 may 2024 21:56
- İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz regionunun müftilərini qəbul etdi
1 may 2024 15:55
- 100 uşağı öldürən həkimin Azərbaycanda gizli əməlləri - VİDEO
1 may 2024 11:53
- Bakıda beynəlxalq forum keçirilir: Prezident çıxış edib (YENİLƏNİB)
1 may 2024 11:46
- Azərbaycanlı milyarder əfv edildi - Edam cəzası verilmişdi
30 aprel 2024 19:48
Xəbər lenti
- Cahangir Hacıyev aclıq aksiyasına başladı
03 may 13:17
- Prezident Səudiyyə Ərəbistanının energetika nazirini qəbul etdi
03 may 12:58
- Zakir Fərəcov – Gündüz Əliyev cütlüyünün ağılasığmaz cinayət əməlləri – Prezidentə MÜDHİŞ faktlar
03 may 12:45
- Komitə İRŞAD-dan kompüter aldı, özünü dərdə saldı — FAKT
03 may 12:39
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
03 may 11:51
- Ramiz Mehdiyevin kürəkəni məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni 1 qara qəpiksiz almışam dedi, videoçəkilişi gizlətdilər
02 may 22:16
- Bakcell çempion şahmatçı Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik etdi - Fotolar
02 may 21:18
- Dramatirix Hüseynbala Mirələmova Türkiyənin xüsusi mükafatı təqdim edildi (FOTO)
02 may 18:19
- Gecə-gündüz QARANLIQ və ÇİRKAB işlərə bulaşan Gündüz Əliyev kimdir – Fərəcovun “sağ əli”nin milyonluq cinayətləri...
02 may 17:51
- Ölkədən 6 MİLYARD pul çıxarıb ? ŞOK
02 may 14:13
- Prezident BMT Baş katibinin xüsusi müşavirini qəbul etdi
02 may 12:44
- Füzuli şagirdləri üçün NAR-dan gözəl hədiyyə
02 may 12:32
- Sənədsiz evlərlə bağlı yenilik (VİDEO)
02 may 10:47
- Həmid Herisçi AYB-nin üzvü oldu
02 may 10:36
- Musabəyov, bir gün Başkənddə döyüşsəydin, bu sözü deyə bilməzdin... Etibar Əmiraslanov
01 may 22:28
- Vitse-spiker Adil Əliyev Ukrayna Ali Radasının vitse-spikeri ilə görüşüb - FOTO
01 may 22:21
- Kartıma köçürdüyüm maaşdan 134 mini icra başçısına vermişəm - Seymur Orucovun qohumu həbs edildi
01 may 22:04
- Prezident İraq Parlamentinin sədrini qəbul etdi
01 may 21:56
- Qubad İbadoğlunun yaşayış yerini dəyişməsinə icazə verildi
01 may 19:15
- Ramin İsayevin məhkəməsində insident yaşanıb....
01 may 19:01
- İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz regionunun müftilərini qəbul etdi
01 may 15:55
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətində Gündüz Əliyevlə Adil Xudadatov arasında başlanan çəkişmənin GİZLİN SƏBƏBLƏRİ
01 may 15:50
- Sabah DEPUTAT Ramin Məmmədovla bağlı iclas keçiriləcək
01 may 15:24
- Rasim Tağıyevin oğlu həbs edildi
01 may 15:18
- 100 uşağı öldürən həkimin Azərbaycanda gizli əməlləri - VİDEO
01 may 11:53
- Bakıda beynəlxalq forum keçirilir: Prezident çıxış edib (YENİLƏNİB)
01 may 11:45
- Nəcməddin Sadıqovun həbsinə HAZIRLIQ BAŞLADI!
01 may 09:37
- Nazir ölkəyə yeni baş notarius təyin etdi (ÖZƏL)
30 aprel 21:40
- Azərbaycanlı milyarder əfv edildi - Edam cəzası verilmişdi
30 aprel 19:48
- NAR rabitə sahəsinin peşəkarlarını hazırlayır - Fotolar
30 aprel 19:29
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya