6 türk əsgəri bu qəbiristanlıqda dəfn olunub
Bakı Dövlət Universitetinin müəllimi Qismət Yunusoğlu Azərbaycanda şəxsiyyəti məlum olmayan türk şəhid məzarlarının tarixçəsini araşdırır.
Bundan öncə paytaxtın Mərdəkan və Qobustan qəsəbələri, Abşeron rayonun Fatmayı kəndi, Binəqədi rayonunun Xocasən qəsəbəsindəki adsız türk şəhid məzarlarını araşdıran Q. Yunusoğlu bu dəfə Ucar rayonunun Təzə Şilyan kəndində və Xırdalanda olub. O bununla bağlı məqaləsini “Qafqazinfo”ya təqdim edib.
Məqalədə qeyd olunur ki, Ucar rayonunun Təzə Şilyan kəndinin qədim “Yunuslu məhəlləsi”ndəki qəbiristanlıqda (bu qəbirstanlıqdan keçən əsrin 60-70-ci illərinədək istifadə olunmuşdur) ay-ulduz nişanlı və bir əsrlik yaşı olan bir ağac başdaşı qalmaqdadır. Bu qəbirdə 1918-ci ilin iyun ayının 2-ci yarısında hay-daşnak-bolşevik quldurlarının bu kənddə yerli əhaliyə qarşı törətdikləri soyqırımın qarşısının alınmasında vuruşaraq şəhid olmuş canbir-qanbir doğma, qardaş türk döyüşçüsü (adı-soyadı bilinməsə də) uyuyur. Ümumilikdə həmin döyüşlər zamanı 6 türk əsgəri şəhid olmuş, bu qəbiristanlıqda dəfn edilib. (keçən əsrin 70-80-ci illərinədək bu qəbirlər salamat olub).
Kənd sakini Tahir Allahverdi oğlu Kərimovun bildirdiyinə görə, indi adı-soyadı naməlum olmayan 6 türk şəhidinin qəbrı bu qəbirstanlıqda dəfn edilmiş babası Ələkbər Kərim oğlu Kərimovun (1835-1910) məzarı ətrafında olub. Bu kəndin ətrafında Göyçay çayının sol qolu olan Qarasu çayının yatağı boyunca yerləşən “Məşədi Hüseyn gözü”, “Sərdar gözü” adlanan hissələrində qanlı döyüşlər olmuş və mənfur quldurların öldürüldüyü yer indi “erməni batan” adlandırılır.
Araşdırmaçının sözlərinə görə, 1918-ci ilin yay, iyun-avqust aylarında hay quldur dəstələri Bakı şəhəri ətrafı yaşayış məntəqələrində günahsız dinc azərbaycanlılara qarşı milli-dini ədavət zəmnində törətdikləri soyqırımın izlərinə hazırda Xırdalan şəhəri qəbirstanlığının ətəyində, Bakı-Quba avtomobil yolunun sağ hissəsində 100 metrlik uzunluqda yol boyunca yerləşən hissədə də rast gəlinir. O vaxt bu yer “Uzun dərə” adlanıb. Həmin illərdə Xırdalan kəndində 70-80 ev olmuş, 500-ə qədər əhali yaşayıb. “Uzun dərə”də qazılmış səngərdə (o zaman həmin yerlər qobu, yarğan formalı əkin-örüş sahələri olmuşdur) qanlı döyüşlər zamanı şəhid olmuş türk əsgərlərindən biri (adı-soyadı məlum deyil) orada dəfn olunub. Həmin səngər sonralar el arasında “Qan çanağı” adlanıb. Bu qəbir keçən əsrin 60-70-ci illərinədək mövcud olmuş, onun yeri barədə yaşlı kənd sakinlərindən Mehdi Nəcəf oğlu Quliyev (1901-1981), Naib Rzaqulu oğlu Quliyev məlumat veriblər. Həmin döyüşlər zamanı yerli müdafiə dəstəsinin üzvü Orucbala Oruc oğlu (1875-1918) da şəhid olmuş, kənd sakini Əbdurrəhman Mahmud oğlu, Məhəmməd Ənnağı oğlu qansızlar tərəfindən isə qətlə yetiriblər.
Hay-daşnak-bolşeviklərin Xırdalan kəndində törədikləri qanlı olayların şahidləri olmuş Hacı molla Qafur Axund molla Ələsgər oğlu (1822-1925), Zabitə Əlbirxan oğlu Aslanova, Əbülfəz Hacı Qasım oğlu (1886-1984) həmin hadisələr barədə bildikərini, şahidi olduqlarını kənd sakinlərinə bildiriblər.
NUH.az
- ADNA terrorundan 15 il ötür...
30 aprel 2024 10:28
- Onlar nazir müavini təyin edildilər
29 aprel 2024 18:09
- Akademik Zərifə Əliyevanın doğum günüdür
28 aprel 2024 13:21
- Azərbaycanın biznes ictimaiyyəti Sahibkarlar Günü-nü qeyd etdi
26 aprel 2024 12:24
- Xadimə məktəb direktorunu niyə bıçaqlayıb?
25 aprel 2024 11:07
- Onu oğlum yandırmayıb, şantaj üçün özü üzərinə benzin töküb - Yenilənib
24 aprel 2024 20:57
- Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib?
22 aprel 2024 18:57
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 2024 12:48
- Bəraət alan şəxs, Gömrük Komitəsindən milyon yarım təzminat istədi
22 aprel 2024 12:39
- Gürcüstan DTX məktəblərdə mümkün terror aktı ilə bağlı hərəkətə keçdi
22 aprel 2024 11:53
- Mayın ilk gününün havası
30 aprel 13:17
- Sex qızıllarını İtaliya və Türkiyə məmulatı adı ilə satırmışlar - Moskva Univermağında əməliyyat
30 aprel 12:00
- Bakcell ilə innovasiya dövrü başladı!
30 aprel 11:50
- Lalə Ümid yeni kitabını təqdim etdi – Foto
30 aprel 10:46
- ADNA terrorundan 15 il ötür...
30 aprel 10:28
- Dövlət Neft Fondu bu il 3 tona yaxın qızıl alıb
29 aprel 23:51
- İsa Qəmbər rəsmən namizəd oldu - Foto
29 aprel 23:33
- Mehriban Əliyevadan Ülviyyəyə təbrik - Səninlə fəxr edirəm!
29 aprel 23:27
- Anar Məmmədli saxlanıldı
29 aprel 18:29
- Nəcməddin Sadıkovun verdiyi 800 mini çatdırmışam
29 aprel 18:15
- Onlar nazir müavini təyin edildilər
29 aprel 18:09
- Yeni icra başçısı Ovni Muradov kimdir?
29 aprel 17:58
- Prezident qəbul keçirdi
29 aprel 11:01
- Akademik Zərifə Əliyevanın doğum günüdür
28 aprel 13:21
- NAR-dan sərfəli smartfon təklifi - Fotolar
28 aprel 13:01
- Ali Məhkəmənin hakimi intihar etdi
28 aprel 12:48
- Azərbaycanın biznes ictimaiyyəti Sahibkarlar Günü-nü qeyd etdi
26 aprel 12:24
- İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş - Yenilənib
26 aprel 11:50
- İlham Əliyev həmkarına Qarabağ atı hədiyyə etdi - Fotolar
25 aprel 21:20
- Elmira Süleymanova vəfat etdi
25 aprel 14:50
- Məhkəmə Rauf Nağıyevin vəzifəsinə bərpası ilə bağlı qərar verdi- ÖZƏL
25 aprel 14:30
- Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
25 aprel 13:05
- Mikayıl İsmayılov gəlininə qarşı hegemonluğunu davam etdirir FOTO/VİDEO
25 aprel 13:01
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 11:47
- Dedik ki, bir neçə saata Xankəndiyə daxil olacağıq - Prezident
25 aprel 11:35
- Xadimə məktəb direktorunu niyə bıçaqlayıb?
25 aprel 11:07
- Keçmiş başçının hospitalından şikayət
24 aprel 21:35
- BAKCELL bütün ölkəni Bulvardakı konsertə çağırır
24 aprel 21:20
- Onu oğlum yandırmayıb, şantaj üçün özü üzərinə benzin töküb - Yenilənib
24 aprel 20:57
- Prezidentlərin məhdud tərkibdə görüşü oldu - Foto
24 aprel 20:28