- Özbəkistanda ROBOT -POLISlər ilk dəfə küçəyə patrul xidmətinə çıxıb –VİDEO
- Bakıda 17 min manata pişik satılır (VİDEO)
- 500 illik zavod görün hansı sirrin üstünü açdı
- Elçin Quliyev III Çarlzla bir arada - Fotolar
- Zakir Fərəcovla Gündüz Əliyevin 3 milyonluq yeyintisi - Prezidentə və Baş Prokurora DOSYE verildi
QİÇS xəstəsi: “Dörd dil bilirəm, türkmən qızla cinsi əlaqədə oldum”
Reportaj22 noyabr 2019 19:08
"Temperaturum düşmürdü. Nə edəcəyimi bilmədim. Təcili yardıma zəng etdim və məni xəstəxanaya çatdırdılar. Analiz verdim. Bir müddət sonra mənə zəng gəldi və xəstəxanaya çağırdılar. Deyilən ünvana gəldikdə qapının üstündə "QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzi” yazısını oxudum. Özümü ələ almağa çalışdım. İİV (insanda immunçatışmazlığı virusu) daşıyıcısı olduğum məlum oldu. Xəbəri eşidəndə şoka düşdüm”.
Bunu İİV daşıyıcısı olan Rauf Həsənov (ad şərtidir) deyib.
O, bu virusu daşıyan pasiyentlərdən sadəcə biridir. Həyatda hər kəs şanslı doğulmur. Bəzən həyatın ağır sınaqları ömrün gənc illərinə təsadüf edir.
İİV-lə balı daha ətraflı məlumat almaq üçün Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzinə yollandıq.
Qeydiyyat şöbəsinə yaxınlaşırdım. Öyrəndim ki, hər kəs mərkəzə gəlib anonim şəkildə analiz verə bilər. Həmin şəxsdən götürülən qanın üzərinə xüsusi kod yazılır. Mən də qan analizi verdim.
Məqsədim insanlara çağırış etmək, sağlamlığa diqqət yönəltməkdir.
Sıra nömrəmi və kodumu götürdüm. Otağa daxil olanda məndən qan nümunəsi alındı və götürülən qan nümunələri laboratoriyaya aparıldı...
Üçüncü mərtəbəyə qalxırıq. Burada müalicə alan və mənimlə həmsöhbət olan R.Həsənov müsahibə zamanı həyat hekayəsini danışmaq istəsə də, səsi çox çətinliklə eşidilirdi.
Onu anlamaqda çətinlik çəksəm də, bunu ona hiss etdirməməyə çalışırdım. "Niyə zəif səslə danışırsınız?”, - deyə soruşdum.
Düzü, ağlıma dərmanlar səbəbindən belə zəif tonda danışdığı gəlmişdi. Amma o, düşdüyü vəziyyəti və yaşadığı hadisəni dəfələrlə danışmağa cəsarəti çatmadığını etiraf etdi.
Qeyd etmək lazımdır ki, QİÇS-in müayinəsi, uçota salınması və müalicəsi könüllü xarakter daşıyır. Bu müayinənin məhkəmə orqanlarının qərarı ilə aparılması istisnadır.
2011-ci ildə Səhiyyə nazirinin əmri ilə respublikada ərazi tibb müəssisələrinin bazasında QİÇS-in müayinəsi və könüllü məsləhət-stasionar məntəqə şəbəkələri yaradılıb. Bu şəbəkə 48 məntəqədən ibarətdir.
Hazırda "İİV-lə mübarizə üzrə 2016-2020-ci illər üçün Tədbirlər planına” uyğun olaraq, belə məntəqələrin digər administrativ ərazilərdə təşkili nəzərdə tutulub və artıq Ucar və Neftçala rayonlarda belə təşkilatlar yaradılıb.
Əhalinin əsas qruplarının müayinəyə cəlb edilməsi üçün fəal tədbirlər həyata keçirilir. Əhalinin əsas qruplarına daxildir: inyeksion narkotik istifadəçiləri, kişi ilə cinsi əlaqədə olan kişilər, transgenderlər, seks-biznesinin işçiləri və məhkumlar.
Bu qrupların İİV infeksiyasına yoluxma riski daha yüksəkdir. Əhalinin bu qruplarına xüsusi diqqət yetirilməsi QİÇS-lə mübarizədə uğurlu tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün həlledici əhəmiyyətə malikdir.
Müsahibim dörd dil bilir və ABŞ-da təhsil alıb:
"Fransız, ingilis, rus, ispan dillərini bilirəm. 2009-cu ildə ABŞ-da təhsil almışam. Daha sonra müxtəlif yerlərdə tərcüməçi kimi fəaliyyət göstəmişəm”.
O deyir ki, xəstəliyə düçar olmasında iki ehtimal göstərilir:
"Türkiyəyə getmişdim. Orada türkmən qızla qorunmamış cinsi əlaqədə oldum. Həmin müddətdə diş həkimində müalicə alırdım. Onun üçün İİV-ə yoluxmamı iki səbəbi əsas göstərilir. Çəkim 120 kilo idi, amma Azərbaycana qayıtdıqdan bir müddət sonra çəkim 60 kilo idi.
Xəstəliyimi biləndə şok oldum. Sentyabrın 26-dan mərkəzdə müalicə alıram. Hazırda çəkim 74 kilodur. Mən kiməsə yox, özümə əsəbiləşirəm. Amma bu xəstəliklə tam dolğun həyat yaşaya biləcəyimə ümidliyəm.
Ailəm, ətrafım xəstəliyimdən xəbərdardırlar. Amma bəzi dostlarım xəstəliyimi biləndən sonra məndən üz çevirdilər. Onların içərisində 10 illik dostluq əlaqəm olanlar var idi”.
Mərkəzdə qan nümunələri toplandıqdan sonra laboratoriyaya daxil olur. Analizlərin cavabı üç saata yaxın vaxtda bilinir. Gün ərzində laboratoriyaya yoxlanmaq üçün 400-500 qan nümunəsi daxil olur.
Müsbət cavab çıxan qan nümunələrinin arxivdə saxlanılması üçün -80 dərəcəlik soyuduculardan istifadə edilir. Həmin nümunələr ömür boyu dondurulub-saxlanılır.
Öyrəndik ki, 2006-ci ildən xəstələr antiretrovirus terapiyasına cəlb olunur. Mərkəzdə xəstələr pulsuz dərman preparatları ilə təmin edilirlər.
2019-cu ilin altı ayı ərzində (ötən il bu rəqəm 656 olub) İİV-ə yeni yoluxma halları 354 nəfər olub. Onlardan 343 nəfəri Azərbaycan vətəndaşıdır, digərləri isə əcnəbilərdir. Yoluxma yolları əsasında cinsi yoluxmalar 72 faiz təşkil edir. Əvvəlki illərlə müqayisə edən zaman 10 faiz narkotik istifadəçiləri qeydə alınıb. 2018-ci il ərzində anadan uşağa yoluxma qeyd edilməyib.
Yeri gəlmişkən, Mərkəzdə 6502 İİV-lə yaşayan şəxs rəsmi qeydiyyatdadır. Onlardan 4568-i kişi, qalanı qadındır. QİÇS mərhələsində olanların sayı 1757, İİV-dən ölənlərin sayı isə 1076 nəfər olub.
Mərkəzin Anonim Müayinə və Məsləhət Kabinetində 30 ildir həkim işləyən Elmira Rəfibəyli deyir ki, anonim müayinə zamanı buraya gələn şəxsin ad-soyadı, yaşadığı yer və harada işlədiyi soruşulmur:
"Bizə anonim müayinəyə gələn şəxslərə bir neçə sual ünvanlayırıq ki, məlumat alaq və öz hesabatımızı verək. Mən onlara sual verən zaman bəzən deyirlər ki, cavab vermək istəmirlər.
Onlara izah edirəm ki, mənə sənin xəstəliyin lazımdır. Həmin şəxs mənə nə deyirsə, mən ona inanıram. Qan nümunəsi götürürəndə xəstəyə demək olmaz ki, sən QİÇS xəstəliyinə tutulmusan. Deyirik ki, sizdə İİV olmasından şübhələnirik”.
Həkimin sözlərinə görə, İİV-lə bağlı analiz vermək üçün çox qadın gəlir:
"Onlar həyat yoldaşlarına inamları olmadığı üçün analiz verdiklərini bildirirlər. Biz də sənədlərdə "həyat yoldaşına inanmır” sözlərini əlavə edirik. Analiz zamanı adları anonim olsa da, nümunə qanların üzərinə kod yazılır.
Laboratoriyadan xəstəliyin müsbət cavabı alındıqda biz həmin şəxsə təklif edirik ki, anonimliyini pozsun. Belə olduqda ona, ailəsinə, uşaqlarına, subaydırsa, cinsi partnyoruna kömək edə bilərik. 99 faiz anonimliyi pozur. Kim istəmirsə, vaxt ötdükdən sonra yenə bu mərkəzə gələcək və pulsuz müayinədən keçəcək”.
Daha sonra Epidemioloji Nəzarət və Profilaktika şöbəsinin müdiri Afət Nazirlinin otağına üz tuturuq.
Onunla söhbət zamanı bildirir ki, İİV-ə yoluxmanın müalicə sxemləri var:
"Bütün dünyada bu sxemlərdən istifadə olunur. Bəzən deyirlər ki, filankəsin qanında QİÇS aşkarlandı. Bu, düzgün deyil. Qanda QİÇS törədən virus aşkar olunur. QİÇS dördüncü mərhələdir. Bəzən insanlar, eyni zamanda, həkimlər İİV adını eşidəndə qorxurlar.
Bir dəfə bizim mərkəzin xəstəsinin vəziyyəti ağır olan zaman təcili tibbi yardım çağırdıq. Təcili yardım həkimi mənim otağıma əlcəklə, xüsusi geyimlə daxil oldu.
Mən təccübləndim. Çünki yoluxmanın üç yolu var. Bunlar cinsi, narkotik vasitəsinin şprislə vurulması və anadan uşağa keçmə yoludur. Həkim olaraq bu cür davranmaq düzgün deyil”.
Qeyd edək ki, "QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzi”nin əməkdaşları tərəfindən insanların bu xəstəlikdən vaxtında məlumatlı olmaları üçün müxtəlif aksiyalar, maarifləndirmə tədbirləri görülür.
Həkim bildirib ki, İİV-ə yoluxma beş il ərzində 650-700 arasındadır.
Həmsöhbətim deyir ki, insanlar, xüsusilə də gənclər sağlamlıqlarının qayğısına qalsınlar, diqqətli olsunlar. Çünki həyat insana bir dəfə verilir.
Onu xoşbəxt və sağlam yaşamaq isə öz əlimizdədir...
Mənbə: oxu.az
Oxşar xəbərlər
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
3 may 2024 11:51
- Nəcməddin Sadıkovun verdiyi 800 mini çatdırmışam
29 aprel 2024 18:15
- Ailəli müəllim məktəbli ilə çılpaq halda maşında yaxalandı
16 aprel 2024 11:06
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 2024 17:25
- Vaqif Səmədoğlu niyə hirslənmişdi? - Firuz Mustafa yazır
10 aprel 2024 22:53
- Məmurla həbs olunan iş adamı arasında nə baş verib? - "Restoranda 500 min verdim" (TƏFƏRRÜAT)
10 aprel 2024 18:21
- Bakıda 800 minlik dələduzluq: Üç dövlət qurumu zərər gördü, dörd nəfər həbs olundu
9 aprel 2024 05:47
- Bu qan qrupundan olan qadınlar ən ağıllı və gözəl uşaqları dünyaya gətirir
7 aprel 2024 20:59
- "Xoxan" Zərdüşt Əlizadə: "Prezident ola bilərdim, xalq kal, onlar isə Şeyx Nəsrullah idi" (MÜSAHİBƏ)
29 mart 2024 16:26
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 2024 12:47
Xəbər lenti
- Özbəkistanda ROBOT -POLISlər ilk dəfə küçəyə patrul xidmətinə çıxıb –VİDEO
07 may 01:30
- SSRİ xəritələrinə baxın: o ərazilər Azərbaycanındır - Tomas de Vaal
07 may 01:20
- Jurnalist Afət Telmanqızından sabiq səfirə SƏRT CAVAB- Satqın sözü sənə yaraşır
07 may 00:53
- Bakıda 17 min manata pişik satılır (VİDEO)
07 may 00:41
- 500 illik zavod görün hansı sirrin üstünü açdı
07 may 00:32
- Elçin Quliyev III Çarlzla bir arada - Fotolar
07 may 00:25
- Zakir Fərəcovla Gündüz Əliyevin 3 milyonluq yeyintisi - Prezidentə və Baş Prokurora DOSYE verildi
07 may 00:10
- Alimlər 2700 ildən çox yaşı olan Assuriya məbədinin sirrini açdı
04 may 22:25
- Şəkidə 59 yaşlı kişi iki nəfəri odlu silahla qətlə yetirdi
04 may 18:31
- İsa Qəmbər yenidən başqan seçildi - Yenilənib - Fotolar
04 may 17:23
- Tanışının qulağını dişlədi - Həbs olundu
04 may 13:39
- Adil Əliyevin ailəsinə ağır itki
04 may 12:01
- Bu gün İsa Qəmbər yenidən Müsavat başqanı ola bilər - Yenilənir
04 may 11:51
- Saqqallı tələbə QALMAQALI böyüdü- Təhsil eksperti od püskürdü -VİDEO
03 may 21:47
- Mircamal Həşimov yeni vəzifəyə TƏYİN OLUNDU
03 may 21:25
- Ölmüş adamla ailə qurmağa qanunla haqqı olan fransızlar - Elbəyi Həsənli Parisdən yazır
03 may 19:56
- COP29: Bakıda 70 min nəfərlik tədbir
03 may 18:53
- FHN nazirin bacanağına 295 minlik tender verdi...
03 may 18:30
- SON DƏQİQƏ! Kəlbəcərdən acı xəbər gəldi: Ölən və yaralananlar var
03 may 17:19
- Cahangir Hacıyev aclıq aksiyasına başladı
03 may 13:17
- Prezident Səudiyyə Ərəbistanının energetika nazirini qəbul etdi
03 may 12:58
- Zakir Fərəcov – Gündüz Əliyev cütlüyünün ağılasığmaz cinayət əməlləri – Prezidentə MÜDHİŞ faktlar
03 may 12:45
- Komitə İRŞAD-dan kompüter aldı, özünü dərdə saldı — FAKT
03 may 12:39
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
03 may 11:51
- Ramiz Mehdiyevin kürəkəni məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni 1 qara qəpiksiz almışam dedi, videoçəkilişi gizlətdilər
02 may 22:16
- Bakcell çempion şahmatçı Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik etdi - Fotolar
02 may 21:18
- Dramatirix Hüseynbala Mirələmova Türkiyənin xüsusi mükafatı təqdim edildi (FOTO)
02 may 18:19
- Gecə-gündüz QARANLIQ və ÇİRKAB işlərə bulaşan Gündüz Əliyev kimdir – Fərəcovun “sağ əli”nin milyonluq cinayətləri...
02 may 17:51
- Ölkədən 6 MİLYARD pul çıxarıb ? ŞOK
02 may 14:13
- Prezident BMT Baş katibinin xüsusi müşavirini qəbul etdi
02 may 12:44
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya