Pifaqor teoremini darmadağın edən cədvəl tapıldı
Elm adamları qədim bir əsərin mənasını açıblar. Tapılmış Babil lövhəsi sübut edir ki, Pifaqor onun adını daşıyan teoremi kəşf etməmişdir.
Hələ yunan riyaziyyatçısı Pifaqorun düzbucaqlı üçbucaqda katetlərin kvadratları cəminin hipotenuzun kvadratına bərabər olduğunu anlamağından düz 1000 il qabaq naməlum bir Babil dahisi bu qanunauyğunluğu kəşf edib.
3700 il əvvələ aid gildən qopmuş bu lövhə Amerikadakı Kolumbiya Universitetinin kolleksiyalarında saxlanılır və elm adamları indi onun sirlərini açdıqlarına inanırlar.
Sidneydəki Yeni Cənubi Uels Universitetindən olan tədqiqat komandası hesab edir ki, dörd sütun və 15 sətır mixi yazı – yaş gildən düzəldilmiş paz şəkilli rəqəmlər – ən qədim və ən dəqiq işləyən trigonometrik cədvəl, məbədlərin necə qurulacağını hesablamaq üçün istifadə edilə bilən bir iş alətidir. Ondan saraylar və piramidaların qurulması üçün də istifadə edilirmiş.
Riyaziyyatçılar on illərdir ki, bu lövhənin məlum teoremin Pifaqoradan çox əvvəl irəli sürüldüyünü göstərdiyini bilsələr də, ondan necə istifadə olunduğu barədə yekdil fikir mövcud deyildi. Ancaq qeyd olunan son araşdırma, lövhənin bucaqlar və dairələrə deyil, nisbətlərə əsaslanaraq yeni bir tip trigonometriya istifadə edərək müntəzəm üçbucaqlar meydana gətirdiyini müəyyən edib.
Lövhənin qədim Şumerin Lars şəhərində, eramızdan əvvəl 1822-ci illərdə düzəldildiyi güman edilir.
Bundan əvvəl Wall portalı tarixdəki ən qədim qayaüstü rəsminin tapıldığını bildirmişdi. Onun Makassar şəhərindən yarım saatlıq məsafədə yerləşən Sulavesi adasındakı mağaralarda tapıldığı bildirilir. Bu mağaralar elm adamları tərəfindən təxminən səksən ildir tədqiq edilsə də, rəsmləri yalnız indi tapmaq mümkün olub. Bunun səbəbi isə Neolit dövrünə aid bu dəlilə çatmağın çətinliyi olub . Rəsmlər on səkkiz metr yüksəklikdəki dərinlikdə yerləşir..
Ens.az bildirir ki, bir müddət öncə Türkiyədə tarixin ən qədim məbədini qalıqları tapılıb. Qardaş ölkənın cənub-şərqindəki Bonkuklu-Tarla bölgəsindəki qazıntılardan radiokarbon analizinin nəticələri Paleolit məbədinin 13 min il əvvəl inşa edildiyini göstərib, baxmayaraq ki, əvvəllər bu məbədin “daha cavan” – təxminən 11.3 min yaşı olduğuna inanılırdı.
Tərcüməçi: Fəxri Qocayev
- Prezident qəbul keçirdi - Fotolar - Yenilənib
14 may 2024 13:17
- Zakir Fərəcov korrupsiyaya bulaşanları niyə qoruyur
14 may 2024 13:28
- İnsan dərisindən əşya hazırlayan, məhbuslara cəhənnəm əzabı yaşadan ər-arvad (VİDEO)
10 may 2024 12:27
- Prezident Zakir Fərəcovla Gündüz Əliyevin işini nəzarətə götürsə... - Sahibkarlar xahiş etdi
10 may 2024 12:47
- Sənədsiz evi olanlara şad xəbər
9 may 2024 23:29
- Allahverdi İsrafilov və qohum-əqrəbası BakI Dövlət Sirkini zəbt edib…
7 may 2024 12:14
- Füzulidə dağıntıların miqyasını görəndə çox təsirləndim - ABŞ səfiri
7 may 2024 02:13
- Özbəkistanda ROBOT -POLISlər ilk dəfə küçəyə patrul xidmətinə çıxıb –VİDEO
7 may 2024 01:30
- 500 illik zavod görün hansı sirrin üstünü açdı
7 may 2024 00:32
- Zakir Fərəcovla Gündüz Əliyevin 3 milyonluq yeyintisi - Prezidentə və Baş Prokurora DOSYE verildi
7 may 2024 01:02
- Prezident qəbul keçirdi - Fotolar - Yenilənib
14 may 13:17
- Zakir Fərəcov korrupsiyaya bulaşanları niyə qoruyur
14 may 13:00
- Anası ayrılmaq istəyib, məşqçi də hirsini Fəriddən çıxıb – Şahid DANIŞDI
13 may 11:42
- Prezident qəbul keçirdi - Fotolar
13 may 11:13
- Prezident məni bağrına basdı, çox həyəcanlı idim - Fotolar
12 may 12:09
- Zakir Fərəcov məhkəməyə verildi
11 may 19:34
- Ziba Osmanova iki azyaşlını maşınla vurdu
11 may 19:18
- Ramiz Tahirov vəzifəsindən azad olundu - Foto
11 may 16:54
- Güllələnən icra başçısının qızına da Şuşada ev verildi - Foto
11 may 16:39
- Prezident Füzulidə açılış etdi - Fotolar - Yenilənib
10 may 16:17
- Müşfiq Atakişiyevə 14 il 6 ay həbs cəzası verildi
10 may 16:10
- İnsan dərisindən əşya hazırlayan, məhbuslara cəhənnəm əzabı yaşadan ər-arvad (VİDEO)
10 may 12:27
- Prezident Zakir Fərəcovla Gündüz Əliyevin işini nəzarətə götürsə... - Sahibkarlar xahiş etdi
10 may 12:20
- Prezidentlə xanımı Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - Fotolar
10 may 12:00
- Sənədsiz evi olanlara şad xəbər
09 may 23:29
- Rusiya sərhədçiləri Ermənistanın hansı bölgəsində qalacaq?
09 may 23:20
- Alman ayaqqabısı - Daşqın Məmmədovun hekayəsi
09 may 23:03
- Prezidentlə xanımı Həzi Aslanovun məzarını ziyarət etdi
09 may 12:11
- Bu ölkədə ilk dəfə qadın prezident seçildi
09 may 12:06
- Azərbaycanda Qələbə Günü qeyd olunur
09 may 11:57
- Bakıda kanalizasiya daşdı, evlər su altında qaldı - Video
08 may 16:23
- Azərbaycanda yeni idman növü yaradıldı
08 may 12:50
- Prezidentlərin geniş tərkibdə görüş keçirilir (YENİLƏNİB)
08 may 12:25
- İşdən çıxarılan məşhur cərrah danışdı
08 may 10:22
- Hitlerin dağıdılmış bazasında tapılan qolları və ayaqları olmayan skeletlər arxeoloqları dəhşətə gətirdi (FOTO)
08 may 00:22
- Bolqarıstan Prezidenti Azərbaycandadır
07 may 20:42
- Putin and içdi - Video - Yenilənib
07 may 16:18
- Novruz Məmmədov vəzifəsindən azad edildi
07 may 15:58
- İlham Əliyevin Robert Fitso ilə geniş tərkibdə görüşü başlayıb
07 may 14:24
- Bakıda 41 yaşlı prokuror yol qəzasında vəfat etdi
07 may 14:18