- Qubad İbadoğlunun yaşayış yerini dəyişməsinə icazə verildi
- Ramin İsayevin məhkəməsində insident yaşanıb....
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətində Gündüz Əliyevlə Adil Xudadatov arasında başlanan çəkişmənin GİZLİN SƏBƏBLƏRİ
- Sabah DEPUTAT Ramin Məmmədovla bağlı iclas keçiriləcək
- Rasim Tağıyevin oğlu həbs edildi
Ermənilərin xeyrinə kitab yazan alimdən şok etiraflar
Müsahibə15 may 2020 09:40
"Ermənilərin istəyi sadəcə Osmanlı İmperiyasını bölmək idi. Amma bunu türk xalqına böyük haqsızlıqlar etmədən gerçəkləşdirə bilməzdilər".
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu fikirləri 1916-cı ildə ingilis hökumətinin sifarişi ilə Osmanlı torpaqlarında yaşayan ermənilərin vəziyyəti haqda yazılmş "Mavi kitab"ın həmmüəlliflərindən biri olmuş Arnold Cozef Toynbe sonradan yazdığı "Xatirələrim, tanıdıqlarım" kitabında qeyd edib.
Türkiyəli tədqiqatçı Kamal Kahraman müəllifin sözügedən kitabında ermənilərlə bağlı etiraflarını və "Mavi kitab"ın necə yazılması ilə bağlı xatirələrindən bəhs edən məqalə ilə çıxış edib.
Müəllif qeyd edir ki, "Mavi kitab"ı yazarkən dövrün ingilis hökumətinin məramını tam anlamayıblar və bu səbəbdən kitabda müəyyən təhriflərə yol verilib.
Belə ki, Birinci Dünya Müharibəsində almanlar Şərq cəbhəsində böyük üstünlük əldə edirlər. Rus orduları Polşa və Litvadan çəkilərkən isə buradakı yəhudilərə böyük zülm edir. Bunu fürsətə çevirmək istəyən Almaniya 30-a qədər amerikalı jurnalisti bölgəyə yığır və yayımlanan qırğın xəbərlərindən sonra bütün yəhudilər və dünya ayağa qalxır.
İngilislər də rusların müttəfiqi olduqlarından müttəfiqlər prestijlərini itirirlər və Almaniya propaqanda savaşında artıq 1-0 önə keçir.
Belə bir vəziyyətdə ingilislər əks-propaqanda yaratmalı idilər. Bunun üçün də ən əlverişlisi Birinci Dünya Müharibəsində Almaniyanın yanında yer alan Osmanlıdakı erməni və yunan milli azlıqlarından istifadə etmək idi. Həmçinin o dövrdə ermənilər rusların təhriki və silahlandırılması ilə ayağa qalxmışdılar.
Bunun üçün ingilis hökuməti erməni soyqırımı iddialarını qabartmaq məqsədilə ətraflı hesabat hazırlanması barədə tapşırıq verir.
Bu vəzifə yaşlı yazıçı Lord Braysa həvalə edilir. Lakin o özünə bir köməkçi istəyir. Bu da 26 yaşlı Arnold Cozef Toynbe olur. Sonradan Toynbe həmin illəri "Xatirələrim, tanıdıqlarım" kitabında belə xatırlayır:
"O tarixlərdə İngiltərə hökumətinin fəaliyyətinin arxasında hansı siyasi məqsədlər yatdığından xəbərsiz idim. Hesab edirəm ki, Lord Brays da mənim kimi xəbərsizdi. Bəlkə də bu bir tale işi idi. Çünki əgər gözlərimiz açılsaydı, nə mən, nə də də Brays bu işi görməzdik. Biz bu vəzifəni yerinə yetirərəkən ən pak hisslərimizlə çalışırdıq".
Toynbe Alman təbliğatına qarşı hazırlanan bu hesabatın gözlənilən effekti vermədiyini qeyd edir.
"Mavi kitab"ın hazırlanmasına böyük töhfə verən Toynbe xatiratının digər bir yerində erməni soyqırımı haqqında bunları yazır:
"Rusiya ilə Türkiyə arasında 1877-78-ci illərdə müydana gələn müharibədən bəri Osmanlı İmperiyasının şimal şərqində yaşayan erməni toplumu siyasi ideallarının arxasına düşmüşdü. Yunanlar kimi ermənilər də bir gün Osmanlı İmperatorluğundan özləri üçün bir dövlət qoparacaqları ümidinə qapılmışdılar. Yunanların və ermənilərin siyasi məqsədlərinin heç bir legitimliyi yox idi. Çünki hər iki qrup da türklər arasında milli azlıq təşkil edirdi. İstədikləri sadəcə Türk İmperatorluğunu bölmək idi. Yalnız bunu türk xalqına böyük haqsızlıqlar etmədən gerçəkləşdirə bilməzdilər. Ruslar Qafqaza hücum edən zaman türkləri məğlub edib Türkiyənin şimal şərqini işğal etmişdilər. Türkiyə də Birinci Dünya Müharibəsinə girmiş və bu səbəbdən ermənilərini müharibə bölgəsindən çıxartmaq qərarı almışdı. Bu da bir təhlükəsizlik tədbiri olaraq qiymətləndirilə bilər. Oxşar vəziyyətlərdə başqa ölkələrdə də belə hadisələr yaşanıb. Məsələn, Pearl Harbourda yaponlar ABŞ donanmasına hücum edəndə Amerika hökuməti yapon əsilli amerikalıları Sakit Okeandan çıxararaq Missisipi hövzəsinə yerləşdirmişdi. O insanlar da köçürülərkən müəyyən problemlərlə qarşılaşmışdılar".
İngilis tarixçi "Mavi kitab"ı yazarkən qarşılaşdığı ən böyük çətinliklərdən birinin də Qərbdə türklərə mənfi münasibət olduğunu bildirir. Müəllif qeyd edir ki, İngiltərədə türklərin vəziyyətini açıq şəkildə ortaya qoymağa çalışarkən mübarizə apardığım iki çətinlik var idi. Birincisi, xristianların müsəlmanlara olan münasibəti və türklərə qarşı önyarğıları, ikincisi də kiçik bir azlıqdan başqa Britaniyada insanların əksəriyyətinin türkləri canavar olaraq görmələri idi. Toynbe son nöqtəni isə belə qoyur:
"Mənim təcrübələrimə görə, ənənəvi önyarğıları yıxmaq üçün türklərlə şəxsən tanış olmaq lazımdır. İnsan başqa biri ilə tanış olanda hansı din, millət və ya irqdən olursa-olsun, onun özü kimi bir insan olduğunun fərqinə varır".
Çingiz
Oxşar xəbərlər
- 100 uşağı öldürən həkimin Azərbaycanda gizli əməlləri - VİDEO
1 may 2024 11:53
- Lalə Ümid yeni kitabını təqdim etdi – Foto
30 aprel 2024 10:46
- NAR Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi
23 aprel 2024 18:28
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 2024 18:53
- İrandan qovulan, Fransada səfil vəziyyətinə düşən, Amerikada ömürlük cəza alan erməni qatilin faciəli sonluğu...
14 aprel 2024 15:24
- Ulu öndər Heydər Əliyevin əmiləri soyqırımı cinayətlərinə məruz qalıblar – FOTO/VİDEO
9 aprel 2024 06:18
- Gözlərinə mismar vurulub diri-diri basdırılanlar: Yaşı bir əsri ötən dəhşətli faciənin hekayəsi (VİDEO)
31 mart 2024 12:37
- "Xoxan" Zərdüşt Əlizadə: "Prezident ola bilərdim, xalq kal, onlar isə Şeyx Nəsrullah idi" (MÜSAHİBƏ)
29 mart 2024 16:26
- Kramarenkonun yumruq davası, Banişevskinin etiraz çağırışları – Neftçini cəzadan Brejnev xilas edib
25 mart 2024 13:59
- Hindistanın Baş naziri SSRİ-də Novruz Bayramını necə bərpa edib? –Bakıda ilk Novruz şənliyi Moskvanı nə üçün qorxudub?
25 mart 2024 00:52
Xəbər lenti
- Musabəyov, bir gün Başkənddə döyüşsəydin, bu sözü deyə bilməzdin... Etibar Əmiraslanov
01 may 22:28
- Vitse-spiker Adil Əliyev Ukrayna Ali Radasının vitse-spikeri ilə görüşüb - FOTO
01 may 22:21
- Kartıma köçürdüyüm maaşdan 134 mini icra başçısına vermişəm - Seymur Orucovun qohumu həbs edildi
01 may 22:04
- Prezident İraq Parlamentinin sədrini qəbul etdi
01 may 21:56
- Qubad İbadoğlunun yaşayış yerini dəyişməsinə icazə verildi
01 may 19:15
- Ramin İsayevin məhkəməsində insident yaşanıb....
01 may 19:01
- İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz regionunun müftilərini qəbul etdi
01 may 15:55
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətində Gündüz Əliyevlə Adil Xudadatov arasında başlanan çəkişmənin GİZLİN SƏBƏBLƏRİ
01 may 15:50
- Sabah DEPUTAT Ramin Məmmədovla bağlı iclas keçiriləcək
01 may 15:24
- Rasim Tağıyevin oğlu həbs edildi
01 may 15:18
- 100 uşağı öldürən həkimin Azərbaycanda gizli əməlləri - VİDEO
01 may 11:53
- Bakıda beynəlxalq forum keçirilir: Prezident çıxış edib (YENİLƏNİB)
01 may 11:45
- Nəcməddin Sadıqovun həbsinə HAZIRLIQ BAŞLADI!
01 may 09:37
- Nazir ölkəyə yeni baş notarius təyin etdi (ÖZƏL)
30 aprel 21:40
- Azərbaycanlı milyarder əfv edildi - Edam cəzası verilmişdi
30 aprel 19:48
- NAR rabitə sahəsinin peşəkarlarını hazırlayır - Fotolar
30 aprel 19:29
- Şəhərin 85 faizi azərbaycanlıdır, amma bir TV-miz belə yoxdur- Sabiq deputat
30 aprel 19:20
- Əməliyyat keçirilən qurumun rəisi kimdir?
30 aprel 16:19
- Mayın ilk gününün havası
30 aprel 13:17
- Sex qızıllarını İtaliya və Türkiyə məmulatı adı ilə satırmışlar - Moskva Univermağında əməliyyat
30 aprel 12:00
- Bakcell ilə innovasiya dövrü başladı!
30 aprel 11:50
- Lalə Ümid yeni kitabını təqdim etdi – Foto
30 aprel 10:46
- ADNA terrorundan 15 il ötür...
30 aprel 10:28
- Dövlət Neft Fondu bu il 3 tona yaxın qızıl alıb
29 aprel 23:51
- İsa Qəmbər rəsmən namizəd oldu - Foto
29 aprel 23:33
- Mehriban Əliyevadan Ülviyyəyə təbrik - Səninlə fəxr edirəm!
29 aprel 23:27
- Anar Məmmədli saxlanıldı
29 aprel 18:29
- Nəcməddin Sadıkovun verdiyi 800 mini çatdırmışam
29 aprel 18:15
- Onlar nazir müavini təyin edildilər
29 aprel 18:09
- Yeni icra başçısı Ovni Muradov kimdir?
29 aprel 17:58
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya