- DGK-nın şöbə rəisi: Mən RÜŞVƏT almamışam, 55 MİN manat ŞİRİNLİK almışam
- Ərdoğan Azərbaycana GƏLİR
- Bəylər Eyyubovun yerinə təyin olunan Fərid Əsgərov kimdir? – DOSYE
- Bəylər Eyyubov PTX-nin rəisi vəfizəsindən çıxarıldı - Bu posta gətirildi
- Bakıda 400 nəfərin gizlənə biləcəyi yeraltı BUNKER: Harada yerləşir? (FOTO)
Onun işıqlı xatirəsi qəlbimizdə yaşayacaq

Onun işıqlı xatirəsi qəlbimizdə yaşayacaq
Bu günlərdə Azərbaycan elminə ağır itki üz vermişdir. Qədim və orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatının əsas tədqiqatçılarından biri, elmi fəaliyyətinin böyük hissəsini nizamişünaslığa həsr etmiş görkəmli alim olan professor Xəlil Yusifli vəfat etmişdir. .
O, 1961-ci ildə "Nizaminin lirikası" mövzusunda namizədlik, 1987-ci ildə isə "Nizami Gəncəvi və Şərq intibahı" mövzusunda doktorluq dissertasiyalarını müdafiə edərək nizamişünaslığın az öyrənilmiş, mübahisə doğuran və gərgin əmək tələb edən istiqamətlərində araşdırmalar aparmışdır. Professor Xəlil Yusifli Nizaminin əsərlərinin latın qrafikalı nəşrinin tərtibi sahəsində də böyük iş görmüş, nəşrə daxil olan kitabların bir neçəsinə geniş ön söz yazmışdı. O, Nizaminin "Xosrov və Şirin" əsərini fars dilindən ana dilimizə poemanın bəhrini qorumaqla bədii tərcümə etmişdi.
Xəlil Yusiflinin məqalə və kitablarında qabardılan əsas məsələlərdən biri şairin milli mənsubiyyəti ətrafında gedən mübahisələr olmuşdu. Alimin bu mövzuya müraciət etməsinə səbəb Nizamiyə edilən haqsız hücumlar, onun milli mənsubiyyətini hər vəchlə türk kökündən uzaqlaşdırmağa edilən uğursuz cəhdlər olmuşdu. O, "Xosrov və Şirin" əsərinin mənbələrini aydınlaşdırarkən bu mövzuya xüsusilə geniş yer vermişdi. Alim yazırdı: “Nizaminin bu mövzu ilə bağlı bildikləri, tarixi qaynaqlardan öyrəndikləri, Bərdə əlyazması, Bərdə qocalarından əldə edilən bilgilər və s. məqamlar onun bu süjetə müraciət etmək meylini daha da gücləndirmişdi. Mövzunun Fərhadla bağlı məqamlarının Azərbaycanda geniş yayılması da yeni tipli bir əsər yazmağa imkan verirdi. ...Eyni zamanda, görünür ki, Nizami Şirinin bərdəli bir alban türk qızı olduğunu yaxşı bildiyindən, özü də türk olduğundan bu mövzuda əsər yazmağa daha maraqlı idi".
Xəlil Yusiflinin elmi irsində Nizaminin türk millətinə mənsubluğuna qarşı yönələn yazılara verilən cavablar da özünəməxsus yer tutmuşdur. Alimin 2012-ci ildə "Ədəbiyyat qəzeti"ndə dərc olunan "Nizaminin etnik mənsubiyyəti: həqiqət və uydurmalar" adlı məqaləsi də bu əhəmiyyətli işin mühüm tərkib hissəsidir. O, uydurma üsullarla Nizaminin türklüyü haqqında həqiqəti danmağın mümkünsüz olduğunu bir daha sübuta yetirirdi.
Nizaminin etnik mənsubiyyətinin onun əsərlərindən gün kimi aydın olduğunu deyən müəllif Nizaminin türk dilində də əsərlər yazdığı qənaətinə gəlmişdi. Alim Sultan Mahmudun sarayında yaşamış Mənuçöhri Damğaninin şair dostlarından birinə yazdığı bir beyti əsas alaraq Nizaminin müasiri olduğu dövrdə türk-oğuz şeirinin yazıldığını fakt kimi qeyd edir və dövrün mənzərəsini belə təsvir edirdi: "Türk hökmdarlarının saraylarında türkü yazan, yaza bilən şairlər var idi, ancaq onların yaradıcılığına rəvac verilmirdi... Nizami Gəncəvinin də bir Azərbaycan türkü, özünün dediyi kimi, bir "əcəm türkü" olsa da, farsca yazmasının səbəbini burada axtarmaq lazımdır".
Xəlil Yusiflinin son dövr tədqiqatlarından biri də "Nizami Gəncəvi: sələflər və xələflər" adlı monoqrafiyası idi. Burada Nizaminin "İskəndərnamə" poeması ilə Firdovsinin "Şahnamə"sindəki "İskəndər" dastanını müqayisə edən alim Nüşabə əhvalatı üzərində xüsusi dayanaraq böyük Azərbaycan şairinin əsərində ifadə olunan vətənə, yurda olan sevgisi haqqında yazırdı: "... hadisələri uzaq Andalusdan, mənbələrin bağladığı ərazidən Bərdəyə köçürməklə onsuz da vətənpərvər bir şair kimi hərəkət edən Nizami bu epizodun başlanğıcında verdiyi "Bərdənin təsviri" adı ilə məşhur olan lirik parça ilə bir az da qabarıqlaşdırır”.
Alimin fədakar əməyi daim xalqımız və dövlətimiz tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Klassik ədəbi irsimizin görkəmli tədqiqatçısı Əməkdar elm xadimi, "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilmişdir.
Ömrünün 85-ci ilinə qədəm qoyan AMEA-nın Gəncə Bölməsi nəzdində Nizami Gəncəvi Mərkəzinin direktoru, filologiya elmləri doktoru, professor Xəlil Yusifli bu günlərdə faciəli şəkildə həyatını itirmişdir. Alimin vəfatı ilə əlaqədar olaraq yaxınlarına və doğmalarına dərin hüznlə başsağlığı verir, ona Allahdan rəhmət diləyirik. Onun işıqlı xatirəsi qəlbimizdə əbədi yaşayacaq.
AMEA Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İNstitunun Nizami Gəncəvi əlyazmalarını tədqiq şöbəsi
- Rusiyanın hüquq-mühafizə orqanlarının hüquqazidd əməllərinin arxasında siyasi motivlər dayanır ŞƏRH
1 iyul 2025 00:29
- DGK-nın şöbə rəisi: Mən RÜŞVƏT almamışam, 55 MİN manat ŞİRİNLİK almışam
30 iyun 2025 23:59
- Bəylər Eyyubovun yerinə təyin olunan Fərid Əsgərov kimdir? – DOSYE
30 iyun 2025 17:51
- Bakıda 400 nəfərin gizlənə biləcəyi yeraltı BUNKER: Harada yerləşir? (FOTO)
30 iyun 2025 16:59
- İki İosifin və iki ittifaqın intriqası – Tito dirənməsə, Moskva və London Balkanı böləcəkmiş
30 iyun 2025 16:26
- Yekaterinburqda öldürülən qardaşların cənazələri yaxınlarına təhvil verildi
30 iyun 2025 15:30
- Rusiyanın imperiya siyasəti açıq formaya keçir
30 iyun 2025 12:28
- Ruslar Ukraynaya qarşı döyüşmək istəmirlər – daha bir hərbi çağırış məntəqəsində yanğın...
30 iyun 2025 11:20
- ŞOK! Putinin mümkün varisləri açıqlandı – Rusiya elitası yeni dövrə hazırlaşır
30 iyun 2025 11:13
- Qarabağdakı məğlubiyyətiniz bu həqiqətin dərs çıxarmalı olduğunuz parlaq bir təzahürüdür
30 iyun 2025 09:31
- Rusiyanın hüquq-mühafizə orqanlarının hüquqazidd əməllərinin arxasında siyasi motivlər dayanır ŞƏRH
01 iyul 00:29
- DGK-nın şöbə rəisi: Mən RÜŞVƏT almamışam, 55 MİN manat ŞİRİNLİK almışam
30 iyun 23:55
- Ərdoğan Azərbaycana GƏLİR
30 iyun 22:58
- Bəylər Eyyubovun yerinə təyin olunan Fərid Əsgərov kimdir? – DOSYE
30 iyun 17:51
- Bəylər Eyyubov PTX-nin rəisi vəfizəsindən çıxarıldı - Bu posta gətirildi
30 iyun 17:46
- Bakıda 400 nəfərin gizlənə biləcəyi yeraltı BUNKER: Harada yerləşir? (FOTO)
30 iyun 16:59
- Veysəloğlu-nun elan etdiyi -Qida Təhlükəsizliyi Ayı- çərçivəsində növbəti məhsuldar görüş AQİSA ilə keçirildi
30 iyun 16:49
- Təyyarəmizi Qazaxıstan vurubmuş – Samir Vəliyev özünü rüsvay etdi
30 iyun 16:43
- İki İosifin və iki ittifaqın intriqası – Tito dirənməsə, Moskva və London Balkanı böləcəkmiş
30 iyun 16:26
- Prezident Fikrət Məmmədovla bağlı Sərəncam imzaladı
30 iyun 16:19
- Cümşüd Cümşüdlünün ölümünə səbəb olan kanal bu qurumun balansındadır, cinayət işi başlandı
30 iyun 15:48
- Yekaterinburqda öldürülən qardaşların cənazələri yaxınlarına təhvil verildi
30 iyun 15:30
- Rusiyanın imperiya siyasəti açıq formaya keçir
30 iyun 12:28
- Ruslar Ukraynaya qarşı döyüşmək istəmirlər – daha bir hərbi çağırış məntəqəsində yanğın...
30 iyun 11:20
- ŞOK! Putinin mümkün varisləri açıqlandı – Rusiya elitası yeni dövrə hazırlaşır
30 iyun 11:13
- Azərbaycanda BAYRAM- Qeyri-iş günü bir də 4 aydan sonra olacaq
30 iyun 10:46
- Qarabağdakı məğlubiyyətiniz bu həqiqətin dərs çıxarmalı olduğunuz parlaq bir təzahürüdür
30 iyun 09:31
- Kəngərliyə növbəti köç karvanı yola salındı (FOTO)
30 iyun 09:17
- Nazir vurma cədvəlini bilmədi
30 iyun 08:55
- Rusiya ordusu Zelenskinin bunkerini məhv etdi
30 iyun 01:42
- 15 yaşa qədər qız uşaqları peyvəndlənsin – Həkimlərdan ÇAĞIRIŞ
30 iyun 01:33
- Guya polisi görəndə qardaşlarımın ürəyi dayanıb - VİDEO
30 iyun 01:04
- İran rəhbərliyindən yaralı erməniyə xüsusi dəqqət
30 iyun 00:40
- Dünyada ən populyar kişi və qadın adı: Biri İslam, biri Xristian..
29 iyun 23:53
- Rusiyanın daha bir şəhərində azərbaycanlılara qarşı təqiblər başlayıb
29 iyun 23:20
- Qadın əsgərlər: hansı ölkələrdə xidmət məcburidir, hansı ölkələrdə könüllü?
29 iyun 22:08
- Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi Ağsu RİH-nin başçısı Rövşən Bağırovun əməllərini görmür ?
29 iyun 21:57
- Samuxda 86 yaşlı qadının üzərində zorakılıq əlamətləri olan yanmış meyiti aşkarlanıb
29 iyun 20:17
- Rusiya hüquq-mühafizə orqanlarının Yekaterinburqda azərbaycanlılara qarşı həyata keçirdiyi zorakılıq – dövlət səviyyəsində cinayətin yeni mərhələsi
29 iyun 19:26
- Rusiya ilə bağlı qərar -Dream Fest-ə də təsir etdi – Siyahı dəyişəcək
29 iyun 19:15