- Azərbaycan nümayəndəsi BMT-də komitə sədrinin müavini seçilib
- Pakistanlı MBA tələbələri ULDUZ şokolad fabrikində istehsalat turunda iştirak ediblər
- Sabah bu ərazilər üzrə pensiyalar ödəniləcək - ŞAD XƏBƏR
- Tiflis qarışdı: İqtidarla müxalifət əlbəyaxa döyüşə çıxdı
- NAR ilin ən uğurlu abituriyentlərini mükafatlandırdı - Fotolar
Mövlanə ilə Şəms Təbrizinin qarşılaşdığı tarixi yer... - Fotolar

Bura ziyarətçilərə Türkiyənin digər bölgələri kimi zəngin təbiət və gözəl mənzərələr vəd etmir. Yaşıllıqların azlığı hələ təyyarə şəhərin səmasına yaxınlaşanda hiss olunur. Amma bura ayaq basan hər kəs ilahi ruhun, zəngin tarixin, fəlsəfənin, əsrlərdir davam edən mədəniyyət ənənələrinin sehrinə düşür. Söhbət ərazisinə görə Türkiyənin ən böyük vilayəti, Mövlanənin şəhəri Konyadan gedir.
“Qafqazinfo” xəbər verir ki, sentyabr ayı şəhər üçün həm də ənənəvi musiqi festivalı ilə xarakterikdir. Konyada yaşamış böyük təsəvvüf şairi, filosof Mövlanə Cəlaləddin Ruminin 815-ci doğum ili şərəfinə düzənlənən Konya Mistik Musiqi Festivalında 19 ildir ki, dünyanın onlarla ölkəsinin musiqi xəzinəsi sərgilənir.
Türkiyə Səfirliyi və Türkiyə Turizm İnkişaf Agentliyinin təşkilatçılığı ilə baş tutan səfərimiz festival günlərinə təsadüf etdiyindən şəhəri daha yaxşı tanımaq imkanımız oldu. Bu günlərdə Konya küçələri Mövlanə aşıqləri üçün əsl bayramı xatırladır. Azərbaycan da daxil olmaqla 10-dan artıq ölkənin musiqi qrupunun iştirakı ilə şəhərin Zəfər, Mövlanə meydanları və Konqres Mərkəzi mövləvi musiqilərinə şahidlik edir. Şəhər əhalisi uşaqlı-böyüklü meydanlara toplaşır, Mövlanəni yad edir, bu musiqilərini dinləyirlər. Bu ərəfədə sufi dərvişləri Konyanın hər yerində görmək mümkündür. Sərbəst geyimli, azad düşüncəli, həm də daha müasir görünüşlü dərvişlər müxtəlif irqləri təmsil edirlər.
“Könüllərin şəhəri” Konyanı Mövlanə dövründən 800 illik tarix ayırsa da, dəyişən sadəcə rəqəmlərdir. Konyalıların öz tarix, mədəniyyət və ənənələrinə bu qədər sadiqliyi heyranedicidir. Dünyanın Kiçik Asiya kimi tanıdığı, Anadolunun mərkəzində yerləşən bu şəhəri zəngin keçmişin izlərini daşıyan açıq səma altında muzeyə bənzətmək olar. Burada yaşı yüzilləri ötən tarixi abidələr, məscidlər, kilsələr, hətta tarixi şəxsiyyətlərin əşya və geyimləri belə olduğu kimi qorunub saxlanıb. Şəhərin suyunda, havasında, torpağında bir Mövlanə izi var.
Mövlanə və Şəms Təbrizinin qarşılaşdığı tarixi yer
Şəhəri ziyarətə Əlaəddin təpəsinin önündən - Mövlanə caddəsində ucaldılan abidənin qarşısından başlayırıq. 1244-cü ilin 29 noyabrında Allaha çatmaq üçün eşq yolunu seçənlər - Mövlanə ilə müəllimi Şəms Təbrizi məhz bu nöqtədə qarşılaşıblar. Tarixdə ən böyük dostluq görüşü olan bu hadisə “Meracül-Bəhreyn” (iki dənizin görüşməsi) adlanır.
Antik dövrlərdə ən məşhur adı "İconium" olan Konya sözü şəhərdə hazırlanan heykəl və ikonalarla əlaqələndirilir. Roma və Bizans dövrünün ən əhəmiyyətli şəhərlərindən olması ilə yanaşı, bura həm də xristianlığın ilk illərindən önəmli din mərkəzi olub. Konya 1071-ci ildən sonra həm Səlcuqilər dövlətinin paytaxtı, həm də islam mədəniyyətinin layiqincə təmsil olunduğu Mövləviliyin mərkəzidir.
Şəhərin mərkəzi hissəsi Selcuklu, Meram və Karatay rayonlarına bölünür. Ən bahalı hissəsi Meram hesab olunur. Burada daha çox zadəganların bahalı imarətlərinə rast gəlmək mümkündür. Onların qiyməti isə milyon dollarlarla ölçülür. Konyanın tarixi “Tren istasyonu” da bu ərazidə yerləşir. Yaxınlıqda isə almanlar tərəfindən 1896-cı ildə tikilmiş sarı kiçik evlər yol boyu uzanır. Hazırda yaşayış olmayan həmin binalar administrativ funksiya daşıyır.
Çatalhöyük
Şəhər mərkəzini keçib tarixə səyahət etmək üçün Çumra ilçəsinə yollanırıq. Yolumuz qarğıdalı və şəkər çuğunduru sahələrinin arasından keçir. Öyrənirik ki, Türkiyənin taxıl anbarı hesab olunan Konya həm də şəkər istehsalı sahəsində ölkədə birincidir. Hazırda şəhərdə şəkər istehsal edən 5-6 zavod var. Bələdçimiz yanından keçdiyimiz zavodun yaxın vaxtlarda sökülərək şəhər kənarına köçürüləcəyini deyir. Ola bilər ki, Konyaya növbəti gəlişimizdə onu görməyək...
Şəhərin ən qədim yaşayış məskəni Çatalhöyükə çatırıq. Burada aparılan qazıntılar ərazinin 9 min illik tarixi olduğunu isbatlayır. Ərazidə bir-birinə bitişik evlər torpaq və kərpicdən inşa olunub. Evlərin aralarında küçələr yoxdur, insanlar təhlükəsizliklə bağlı yaşayış yerlərinə damdan daxil olublar. Burada yaşayan qəbilələr öz ölülərini elə həyətlərdə dəfn ediblər. Evlərin divarlarında vəhşi heyvan rəsmləri çəkilib, ovlanmış heyvan qalıqları buynuz və kəllələri mühafizə olunub. Abidə YUNESKO tərəfindən mədəni irs nümanəsi kimi qeydiyyata alınıb.
Sille kəndi
Bu kənd Konyanın 5 min illik tarixə malik ərazisidir. Mərkəzdən təxminən 1 saatlıq məsafədə yerləşən kənddə tarix öz əvvəlki görkəmində qalıb. Kəndin kənarındakı mağaralar qədim yaşayış məskənləri kimi qorunur. Silledəki bütün qədim evlər öz əvvəlki görkəminə uyğun bərpa olunub. Kənddəki koloriti özündə saxlayan ailə kafeləri yerli turistlərin həftə sonları ən çox üz tutduqları məkanlardır.
Kəndin kənarında isə Aya Elena kilsəsi yerləşir. Bizim eranın 327-ci ilində inşa olunsa da, 2 min ilə yaxındır ki, konyalılar onu göz bəbəyi kimi qoruyublar. Xaç formasını xatırladan kilsə 10 il əvvəl restavrasiya olunub. Buraya giriş isə hər kəsə açıqdır. Üzərində yunan hərfləri ilə türk dilində yazılar həkk olunan kilsə burada xristian dininə sitayiş edən türk tayfası - peçeneqlərin yaşadığını sübut edir.
Bələdçimizdən öyrənirik ki, kənd öz zəngin tarixinə görə həmişə diqqət mərkəzində olub. Türkiyədə bir çox seriallar, o cümlədən, “Tək Türkiyə” serialı bu əzəmətli mağaralarda lentə alınıb. Kənddə hazırda hotel kimi istifadə olunan evlərin üzərindəki günəş panelləri diqqətimizdən yayınmır. Məlum olur ki, burada insanlar günəşdən suyu qızdırmaq üçün daha əlverişli enerji mənbəyi kimi istifadə edirlər. Sille turistik məkan olduğundan burada qiymətlərdə mərkəzlə müqayisədə cüzi də olsa fərq hiss olunur.
Yolumuz şəhərin tarixi hissələrindən keçir. Qarşımıza çıxan binalar 4-5 mərtəbədən çox deyil. Bələdçimiz deyir ki, şəhərin tarixini qorumaq üçün bəzi ərazilərdə çoxmərtəbəli binaların tikintisinə icazə verilmir.
Həzrəti Mövlanə türbəsi
Mövlanə Muzeyi və ya Mövlanə Dərgahı deyilən bu türbə Konyanın və Mövləviliyin qəlbi hesab olunur. Ərazi Səlcuqi sultanı Keyqubadın vaxtında Mövlanənin atası Bahəddin Vələdə hədiyyə edilib. Mövlanənin vəfatından -1273-cü ildən sonra buranın türbə kimi ziyarət olunmasına başlanılıb. Türkiyədə bu gün ən çox ziyarət edilən yerlərdən olan muzey Mövlanə dövründən qalan əşyalar, əlyazmalar, kaman, səbir daşları və digər qiymətli nümunələrlə zəngindir. Burada muzeyin həyətində hər biri kiçik günbəzli 17 hücrə var. Hücrələr III Sultan Murad tərəfindən 1584-cü ildə dərvişlərin iqamətgahı üçün inşa edilib. Mövləvidə 1001 gün davam edən və çilə adlanan mənəvi təhsili tamamladıqdan sonra Dədə titulu alanlara hücrələr ayrılırdı. Hazırda həmin otaqlar əvvəlki görkəmində bərpa olunaraq əşyalarla birlikdə saxlanılır.
Muzeydə Mövlanə Cəlaləddin Rumi ilə yanaşı atası Bahəddin Vələd, oğlu Sultan Vələdin və digər yaxınlarının məzarları yerləşir. Muzeyin yuxarı bölməsində yalnız qadınlar əyləşə biliblər. Aşağıda kişilər və musiqiçilər toplaşıblar və Səma mərasimləri təşkil olunub. Səma mərasiminin təşkil edildiyi zalda çilçıraq asılıb. Bu mərasimi həyata keçirən səmazənlər mərasim zamanı çaşmamaq üçün həmin çilçıraqda özləri üçün baxış nöqtəsi müəyyənləşdiriblər.
Dərvişlər dərgaha xidmət edən insanlar olub. Hər kəs dərviş ola bilməzmiş. Onların ilk vəzifələri mətbəxdən başlayıb.
Mövlanənin geyimləri, odövrkü məişət əşyaları, ən məşhur kitabı olan Məsnəvi də muzeydə sərgilənir.
Konyaya gəlmişkən, Mövlanənin ən yaxın dostu və müəllimi, azərbaycanlı Şəms Təbrizinin məzarını da ziyarət etməmək mümkün deyil. O, Mövlanə türbəsinə yaxın bir yerdə, Şəms Təbrizi Məhəlləsində yerləşir.
Panorama Muzeyi
Müasir Konyanın mütləq görülməli olan yerlərindən biri də Konya Panorama Muzeyidir. İkimərtəbəli muzeyin birinci hissəsində Mövlanənin Konyaya gəlişi, tarixi şəxsiyyətlərlə, o cümlədən, Şəms Təbrizi ilə görüşü foto və heykəllərdə əks olunub. Həmçinin Mövlənanənin Bəlxdən Konyaya qədər keçdiyi yol, qaldığı şəhərlərin xəritəsi əks olunub.
Muzeyin aşağı mərtəbəsində isə 13-cü əsr Səlcuqlu dövründəki Konya canlandırılıb. Bu bölümdə tacirlər, sənətkarlar, Anadoluya sığınan alimlər, Konyadakı həyat öz əksini tapıb. Mavi səmadan tutmuş yerdəki daş və torpağa qədər hər şey mükəmməl şəkildə ifadə olunub. Onu da qeyd edək ki, muzeyin eksponatlarının böyük qisminin hazırlanmasında azərbaycanlı rəssamlar iştirak ediblər.
Kəpənək bağçası
2015-ci ildən açılan mərkəz Konyanın turizm baxımından ən uğurlu layihələrindəndir. Burada 5 mindən çox 35 növ kəpənək var. Kəpənək bağçasında temperatur 28 dərəcə və rütubət 80 faizdir. Olduqca qəribə və xoş aurası olan bu məkan kəpənəklər üçün əlverişli olsa da, işçilərə günboyu içəridə qalmağa icazə verilmir. Bir saat içəridə qaldıqdan sonra bir saatlıq fasilə verməlidirlər.
Konyada diqqətçəkən məqamlardan biri də tarixi abidələrin olduğu məkanlara, o cümlədən muzeylərə girişin ödənişsiz olmasıdır. Şəhəri özəl edən bir də insanların mənəvi rahatlığıdır. Bir sözlə, Konya istirahət üçün getdiyimiz sıradan şəhər deyil. Konyaya gedən yol, Konyaya aparan hər addım Həzrəti Mövlanəyə sevgidən, ehtiramdan keçir...
Gülnar Əliyeva




- Pakistanlı MBA tələbələri ULDUZ şokolad fabrikində istehsalat turunda iştirak ediblər
9 sentyabr 2025 21:19
- NAR ilin ən uğurlu abituriyentlərini mükafatlandırdı - Fotolar
8 sentyabr 2025 18:48
- Hazırlıqlar gedir, böyük amnistiya gözləyirik - MÜHÜM AÇIQLAMA
7 sentyabr 2025 11:28
- Azərbaycanlıların gözündə dost və düşmən ölkələr: Rusiya düşmən siyahısında lider oldu, dost isə...
7 sentyabr 2025 01:10
- Britaniyanın yeni daxili işlər naziri Şabana Mahmud: İslam mənim inancımdır, həyatımın ən vacib tərəfidir VİDEO
7 sentyabr 2025 00:08
- İlin sonunadək amnistiya gözlənilir ?
6 sentyabr 2025 14:49
- Dəmir barmaqlıqlar arxasında dözə bilməyən məmurlar...- FOTOLAR
6 sentyabr 2025 14:37
- II Əbdülhəmid Fələstini yəhudilərə niyə satmadı?
6 sentyabr 2025 00:26
- NAR uşaqlar üçün maarifləndirici tədbirlərə dəstək verir - Fotolar
5 sentyabr 2025 17:09
- -Tağıyev- filmi Oskar-a namizəd təqdim edildi
5 sentyabr 2025 10:20
- Azərbaycanlı oğlana görə dinini və adını dəyişən çinli xanım (MÜSAHİBƏ/FOTO)
10 sentyabr 18:43
- Prezident Səməd Vurğun adına Yaradıcılıq Evinin açılışında (FOTO)
10 sentyabr 18:30
- Beynəlxalq Böhran Qrupundan Bakıya sensasion təklif
10 sentyabr 09:54
- Hikmət Hacıyev ABŞ-da mühüm görüşlər keçirdi (FOTO)
10 sentyabr 09:45
- Azərbaycan nümayəndəsi BMT-də komitə sədrinin müavini seçilib
10 sentyabr 00:34
- Məhkəmə Qabil Məmmədovla bağlı QƏRAR VERDİ
09 sentyabr 22:48
- Pakistanlı MBA tələbələri ULDUZ şokolad fabrikində istehsalat turunda iştirak ediblər
09 sentyabr 21:13
- Məktəb direktoru qızına görə işdən çıxdı: Mənə bibi deyirdi
09 sentyabr 20:53
- Azərbaycanın çinli əsgəri: O, niyə ordumuzda xidmət edir? (FOTO/VİDEO)
09 sentyabr 13:13
- Keçmiş icra başçısına məxsus olduğu deyilən otel satışa çıxarıldı - 235 MİLYON
09 sentyabr 13:03
- 23 saat 43 dəqiqə - suverenliyimizin tam bərpasının ikinci ili...
09 sentyabr 10:52
- Sabah bu ərazilər üzrə pensiyalar ödəniləcək - ŞAD XƏBƏR
09 sentyabr 10:30
- Masazırdakı duz gölünə kanalizasiya suyu axıdılır
09 sentyabr 10:22
- Camaat ƏT ALA BİLMİR, çox bahadır - VİDEO
09 sentyabr 10:14
- Prezident forum iştirakçılarına müraciət etdi
09 sentyabr 10:02
- Tiflis qarışdı: İqtidarla müxalifət əlbəyaxa döyüşə çıxdı
09 sentyabr 00:25
- Şəhid anaları, onlara qarşı vicdansızlıq edən vəzifə sahibləri və….
08 sentyabr 22:11
- Santuş AFFA-dan təzminat tələb edir – ŞOK MƏBLƏĞ
08 sentyabr 19:42
- Atam son nəfəsinə qədər qardaşım Çingizi pis vərdişlərdən uzaqlaşdıra bilmədi - FOTO
08 sentyabr 19:20
- İlham Əliyevin Astanaya səfəri hazırlanır
08 sentyabr 18:54
- NAR ilin ən uğurlu abituriyentlərini mükafatlandırdı - Fotolar
08 sentyabr 18:48
- Prezident həmkarlarını təbrik etdi - Yenilənib
08 sentyabr 18:22
- Lalə Şövkət uzun fasilədən sonra danışdı: Düşünmürdüm ki...
08 sentyabr 17:41
- Ukraynada əsir düşən Ruslan Mustafayev dəhşətli şeylır anlatdı - ŞOK TƏFƏRRÜATLAR BU VİDEODA
08 sentyabr 08:11
- Bəylə gəlin restorana ATLA GƏLDİ - Bakıda maraqlı hadisə
08 sentyabr 01:27
- Ağ Evdən Rusiya üçün bəd xəbər: Sabahdan başlanır...
08 sentyabr 00:23
- Urmiya gölü tamamilə quruyub
08 sentyabr 00:08
- Varlılar niyə pullarını İsveçrə banklarında saxlayır?
07 sentyabr 22:23
- Tramp Qazaxıstan prezidenti Tokayevlə möhtəşəm söhbət apardığını dedi
07 sentyabr 22:15
- Azərbaycan diaspora rəhbəri deputatlığa gedir – Rusiyada görünməmiş hadisə
07 sentyabr 21:47