Əylislidən Anar haqqında ŞOK açıqlamalar: “Həsənov, Ramiz Mehdiyev...”

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin 13-cü qurultayı arxada qalsa da, yazıçı Əkrəm Əylisli yeni mübahisələrə səbəb olacaq sensasion açıqlama verib. O, Yenisabah.az-a müsahibəsində 35 il əvvəl Anarın AYB-yə necə sədr seçildiyini, AYB-nin o vaxtkı sədri İsmayıl Şıxlıya qarşı kimin sifarişi ilə “üsyan” qaldırıldığını açıqlayıb.
“O vaxt Anarı vəzifəyə təklif edənlərdən biri mən olmuşam. Təklif isə Mərkəzi Komitənin katibi Həsən Həsənovdan gəlib. O, mənə və bu gün orada Anarı müdafiə edənlərin hamısına bircə-bircə zəng edib demişdi ki, İsmayıl Şıxlını yıxın, Anarı onun yerinə gətirin. Biz də bunu etmişdik, mən də etmişəm, çünki Həsən Həsənov ziyalılar arasında çox böyük avtoritet sahibi idi. İndi deyirlər ki, guya azad şəkildə seçki oldu və Anar seçildi, xeyr, Anarı Azərbaycan SSR Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi Kamran Bağırov tapşırmışdı. Bilmirəm, Kamran Bağırov niyə İsmayıl Şıxlını oradan çıxarıb Anarı gətirmək istəyirdi, amma bunu etdi. Bu gün də bunun səbəbini bilmirəm. İndi Anar deyir ki, İsmayıl Şıxlı özü gedib, xeyr, İsmayıl Şıxlı getmək fikrində deyildi. Həmin iclasa Ramiz Mehdiyev də gəlmişdi. Mehdiyev gəlib dedi ki, Rəyasət Heyəti qərar çıxarıb ki, İsmayıl Şıxlı yerində qalsın və məsələyə baxılmayacaq. Ramiz Mehdiyevin tələbini mən pozdum, bunu da Həsən Həsənovun xatirinə etdim, küyə getdim. Hətta sonradan Həsən Həsənov mənə zəng edib Kamran Bağırovun təşəkkürünü də çatdırdı”.
Baba Vəziroğlu: “Biz o vaxt Əkrəm Əylisliyə ustad deyirdik... ”
Ə.Əylisli Baba Vəziroğlunun “biz gənc yazarlar olaraq yığışdıq, Əkrəm Əylisli bizdən böyük idi, onunla da məsləhətləşib vəzifəyə Anarı təklif etdik” fikrinə belə reaksiya verib: “Yalan deyir! Onların hamısına Həsən Həsənov zəng eləyib tapşırmışdı. Həsən Həsənov sağdır, kim istəsə, ondan da soruşsun. Məni bu məsələyə görə zorla rayondan gətirtdilər, rayonda ev tikdirirdim, raykomun katibi gəldi yalvardı ki, sən Bakıya get, çağırırlar, mən işçilərin üstündə dayanaram. Mən də gəldim, haradan bilərdim ki, bu adam bu qədər mənsəbpərəst, vəzifəpərəst, hər şeyini vəzifəyə qurban verə biləcək biridir. Mən bunu bilmirdim, bilsəydim, belə şey eləməzdim. Həsən Həsənov olmasaydı, başqa bir dövlət adamı məndən bunu istəsəydi, etməzdim. Sadəcə, Həsən Həsənova böyük hörmətim var idi. O, həmin vaxt Azərbaycan yazıçılarını yaxşı tanıyırdı, bizim keşiyimizdə dayanmışdı, hörmət edirdi, böyük ziyalı idi. O qədər şey var ki, bu gün desən də camaatı inandırmaq olmur”.
O, Anarı müdafiə edənlərin ədəbiyyat qayğısında olmadığını bildirib: “İndi Anarı mədh edənlər ədəbiyyat qayğısında deyillər, onlar ədəbiyyatın inkişafında maraqlı deyillər. İdeologiya faktiki olaraq belə adamların əlinə düşüb, onlar da kefləri istədiyi kimi onu oynadırlar. Sabiq, güclü bir mərkəz yoxdur ki, buna nəzarət etsin. Zəmanə tamamilə dəyişib”.
Xatırladaq ki, xalq yazıçısı İsmayıl Şıxlı 1986-87-ci ildə, yəni yalnız bir il ərzində Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin rəhbəri vəzifəsində çalışıb. 1987-ci ildən (35 il) bu günə qədər isə Anar quruma rəhbərlik edir. Sonuncu dəfə o, bu ilin oktyabr ayında qurumun 13-cü qurultayında yenidən bu vəzifəyə seçildi. Qurultaydan bir müddət keçməsinə baxmayaraq, onun ətrafında gedən müzakirələr hələ də davam edir.
Maraqlıdır, 35 il əvvəl həqiqətən də Anar “yuxarılar”ın göstərişi və əli ilə AYB-yə sədr seçilib? Xalq yazıçısı İsmayıl Şıxlının oğlu Elçin Şıxlı atasının AYB sədrliyindən getməsi barədə Əkrəm Əylisinin dediyi faktları bilirdimi?
Elçin Şıxlı: “Deyilən faktlar ailəmizə bəlli idi... ”
Məsələ ilə bağlı Elçin Şıxlı “Yeni Müsavat”a danışıb. O, deyilən faktları inkar etməyib: “Ola bilsin ki, bu məsələ ictimaiyyət üçün sensasiyalı bir faktdır, lakin mənim və ailəm üçün heç də sensasiya deyil. Çünki hər şey bəlli idi və müəyyən detallar var ki, onu da Həsən Həsənov, yaxud sağ qalan adamlardan soruşmaq lazımdır. Yəni bəli, belə proseslərin getdiyini bilirdim. Deyilən həmin Rəyasət Heyətinin toplantısı atamın şəxsi istəyi ilə çağırılıb və səsvermə 2 dəfə olub. Atam ərizəsini təqdim edib və bildirib ki, "mən gedirəm". Beləliklə, iki dəfə səsvermə olub və səsvermələrin ikisində də atamın ərizəsini rədd ediblər. Axırda atam deyib ki, “mən zarafat etmirəm, siz mənim lehimə nə qədər səs versəniz də mən gedirəm və fikrim, qərarım qətidir!” Bundan sonra Anarın namizədliyi verilib və seçilib".
Elçin Şıxlı Anarın 35 il əvvəl və sonuncu 13-cü qurultayda sədr seçilməsini bu cür dəyərləndirdi: "35 il əvvəl də, indi də yazıçılar yığışıb, onu seçdilər. O ki qaldı bundan narazı qalanlara, narazılar həmişə var. Bu, ədəbiyyat ictimaiyyətinin işidir. İstəmirlərsə, yığışıb başqasını seçərlər. Lakin qurultay keçiriləndə gördüm ki, zalda hamı onu istəyir".
Rəşad Məcid: “O yaşda yazıçıya o cür danışmağı yaraşdırmıram”
AYB-nin sədr müavini Rəşad Məcid isə 35 il əvvəl baş verən prosesi bu cür xatırladı: “Xatırlayıram ki, həmin toplantı, Anarın AYB sədri seçilməsi ilə bağlı təkliflər, müzakirələr necə olmuşdu.
Belə bir ictimai təşkilata rəhbər seçilməsində həm yazıçıların, həm də dövlət qurumlarının, yəni ümumi bir rəy olur. Hətta Anarın “Unudulmaz görüşlər” əsərində bu məsələ ilə bağlı hələ 1987-ci ildən öncə müzakirələr getdiyi göstərilir. Həmin vaxt Azərbaycan ədəbi ictimai fikrində belə bir ümumi rəy var idi ki, AYB-nin sədri Anar olsun, onu arzulayırdılar. Mən də cavan idim və xatırlayıram ki, çayxanalarda cavanların çoxu Anarın AYB sədri olmasını istəyirdi. Əkrəm Əylisinin dediklərinə gəldikdə, bu yaşda olan yazıçının o cür qeyri-etik leksikonla danışmasını yaraşdırmadım. Ümumiyyətlə isə Əkrəm Əylisli müxtəlif dövrlərdə bu mövzunu qaldırıb. Anarın da həmişə ona cavabı olub ki, həmin vaxt onun namizədliyini dəstəkləyənlərdən biri elə Əkrəm Əylisli olub. Hesab edirəm ki, bu məsələyə medianın qarışması heç lazım deyil. Çünki Əkrəm Əylisinin danışıqlarında həmişə təzadlı məqamlar olub".
Əməkdar incəsənət xadimi Baba Vəziroğlu da onu “yalançı” adlandıran Əkrəm Əylisliyə cavab verib. Yenisabah.az saytına danışan Baba Vəziroğlu qeyd edib: “Əkrəm Əylislinin açıqlamasını oxudum. O öz versiyasını deyib, mən də öz versiyamı demişəm. Mənim versiyam özümə görə dəqiqdir, çünki mən bilirəm ki, mənə heç kəs Anarın seçilməsi ilə bağlı nə isə deməyib. Nə Həsən Həsənov, nə də qeyri bir hökumət adamı mənə hər hansı tapşırıq verməyib. Mən o vaxt gənc yazar idim, partiya orqanları ilə ünsiyyətim yox idi ki, mənə tapşırıq verəydilər. Biz özümüz - Ramiz Rövşən, Vaqif Cəbrayılzadə, Mövlud Süleymanlı yığışdıq və bu qərara gəldik ki, Anar sədr olsun. O vaxt Əkrəm müəllimin ətrafında idik, ona ustad deyirdik. Elə indi də ona ustad deyirik, Əkrəm Əylisli böyük yazıçıdır. Bundan sonra plenum oldu və orada Anarın namizədliyini verdik. İsmayıl Şıxlı da orada özünü çox mərdi-mərdanə apardı, elə ilk çıxışında Azərbaycan kişisinə xas xüsusiyyəti onda gördüm. O, həmin vaxt özünü əsl Cahandar ağa kimi apardı. Plenumda "İsmayıl müəllim yaxşı kişidir, amma işində nöqsanlar var" fikirlərini eşidən kimi, tez onların sözünü kəsdi. Məclis başlamamış dedi ki, “ay balam, bilirəm nə demək istəyirsiniz, siz Allah, qan qaraldıcı söhbətlər etməyin, mən gedirəm, müəllimlik üçün də darıxmışam”. Hamıya uğurlar arzulayıb, qalmaqalsız, ağsaqqal müdrikliyi ilə işdən ayrıldı. Başqa, vəzifədən zəli kimi yapışan bir adam olsaydı, bəlkə də çox biabırçılıqlar olardı, amma İsmayıl Şıxlı ovqatı başdan hiss etdi və xoş üzlə getdi. Mehriban bir plenum olmuşdu, bu məsələni bu qədər dramatikləşdirmək lazım deyildi. Bəlkə də həmin plenum Yazıçılar Birliyinin ən mehriban vəzifə dəyişikliyi idi. Mən hadisələri belə xatırlayıram".
B.Vəziroğlu Anarın sədr seçildiyi vaxt heç bir dövlət adamından zəng almadığını bildirib: “Həmin vaxt mənə heç kim zəng etməmişdi ki, Anarı sədr seçin. Eləcə də digər cavanlara. Kim bizi o zaman yüksək qiymətləndirirdi ki, zəng də edəydilər? O boyda Nazirlər Kabinetinin sədri bizə zəng edib belə bir söz deməyi heç özünə sığışdırmazdı. Əgər elə desəydi, bizim gözümüzdən düşərdi. Mən Həsən Həsənovun da, Əkrəm Əylislinin də xətrini çox istəyirəm, amma mənim yadımda qalan hadisə məhz o cür olmuşdu. Kiminsə yadında başqa cür qalıbsa, bu artıq mənim səlahiyyətlərimdən kənardadır”.
“Yeni Müsavat”
- KXCP növbədənkənar seçkiləri müzakirə etdi
11 dekabr 2023 18:35
- İlhamə Quliyevanın bacısı Əli Mirəliyevi məhkəməyə verir
11 dekabr 2023 14:35
- Bu ölkələrin əksəriyyəti Azərbaycanı dəstəkləyir
9 dekabr 2023 15:02
- Gələn il fevralın 7-si qeyri-iş günü olacaq
7 dekabr 2023 13:10
- Kamal Sunalın həyat yoldaşı Gül Sunal - MÜSAHİBƏ
6 dekabr 2023 13:36
- Axar.az yazır - Qurban Məmmədovun babası erməni olub...Şok arxiv sənədi
5 dekabr 2023 23:19
- Deputat həmkarına etiraz etdi: Buna ehtiyac yoxdur"
5 dekabr 2023 18:28
- Paşinyanın deputatı: Dağlıq Qarabağ məsələsi 2018-ci ilə qədər həll olunub
5 dekabr 2023 17:58
- Nəsibə Zeynalovanın oğlu SİRLƏRİ açdı: Anar Kərimovla 3 saat söhbət etdik...
5 dekabr 2023 11:27
- Ağalıda ilk kitab təqdimatı - Foto
4 dekabr 2023 21:31
- Ömrü 5 il uzatmaq üçün necə yatmaq lazımdır?
11 dekabr 20:16
- KXCP növbədənkənar seçkiləri müzakirə etdi
11 dekabr 18:35
- Bərdədə 10 hektar taxıl sahəsi susuzluqdan məhv olur – Fərdi sahibkar Zaur Mikayılovdan kömək istədi
11 dekabr 16:34
- İlhamə Quliyevanın bacısı Əli Mirəliyevi məhkəməyə verir
11 dekabr 14:35
- Əsir hərbçilər nə zaman Azərbaycana veriləcək?..
11 dekabr 12:28
- Qarabağdan köçən ermənilər Ermənistanı tərk edir
11 dekabr 10:56
- Bu erməni qadının oğlu Qarabağda şəhid olub (VİDEO)
11 dekabr 10:43
- Nuridə Atəşidən Faiq Sücəddinova qarşı İTTİHAM....
10 dekabr 21:27
- Yaqub Zurufçunun oğlu Atilladan “Oyan, Təbriz” - VİDEO
10 dekabr 21:16
- Misir Mərdanov və Mirşahinə qarşı sui-qəsd hazırlanıbmış: Saxlanılanlar var - Video
10 dekabr 20:43
- Ali təhsilli Vətən müharibəsi iştirakçısının xadimə təyin edilməsi ilə bağlı..
10 dekabr 20:08
- Milli Məclisin sabiq üzvü Rusiyada 17 bina tikəcək - 50 milyon dollarlıq layihə
10 dekabr 17:25
- İlham Əliyev Serbiyaya getdi - FOTOLAR
10 dekabr 14:57
- Dünyanın ən varlı 10 ailəsi (SİYAHI)
10 dekabr 12:51
- Qazaxın işğal altında olan kəndlərindən illər sonra ilk görüntülər - Video
10 dekabr 12:44
- Rusiyanın Baş prokuroru yumurtanın bahalaşmasını yoxlamaq üçün göstəriş verdi
09 dekabr 15:40
- Bu ölkələrin əksəriyyəti Azərbaycanı dəstəkləyir
09 dekabr 15:02
- Bakıda metroda müəllimi döydü və 2 il 6 ay həbs...
09 dekabr 13:51
- Kabinetində güllələnən icra başçısının qızı ....
09 dekabr 12:35
- Prezident Məhərrəm Əliyevi vəzifəsindən azad etdi - Yeni təyinat
09 dekabr 12:26
- Bakcell dünyanın ən sürətlilərinin sürət tərəfdaşı oldu!
08 dekabr 15:09
- Tokayev Ermənistana səfər edəcək
08 dekabr 15:02
- Azərbaycan Hüseynlə Aqşini erməni əsirliyindən xilas edir
08 dekabr 10:57
- Moskvada Putinlə Rəisi arasında görüş keçirilir
08 dekabr 00:35
- Azərbaycan müəllimlərinin XVI qurultayı keçiriləcək
08 dekabr 00:18
- Şuşada mina partlayıb - xəsarət alan var
07 dekabr 13:32
- Gələn il fevralın 7-si qeyri-iş günü olacaq
07 dekabr 13:10
- Azərbaycanda növbədənkənar PREZİDENT SEÇKİSİ keçiriləcək
07 dekabr 12:54
- Şagird sinif yoldaşını öldürüb sonra intihar etdi - Daha 5 yaralı var
07 dekabr 12:42
- Bakıda sərnişin avtobusu evin üstünə düşdü (VİDEO)
07 dekabr 09:42