İran 15 min nəfəri edam etməyi planlaşdırır....

Əlli gündən çox vaxt, üç yüzdən çox həlak olmuş adam – bəli, İrandakı siyasi etirazların hələ ki kəmiyyət göstəriciləri budur.
Amma proseslər davam edir və hələ bilinmir ki, onların sonu nə olacaq – etirazlar səngiyəcək, yoxsa mövcud siyasi rejimin süqutuna qədər davam edəcək?
Hələki siyasi aktorların, tərəflərin heç biri geri çəkilməyi, güzəştə getməyi düşünmür. Xüsusən də hakimiyyət ciddi dirəniş göstərir. İran parlamentindəki deputatlar təmsil etdikləri cəmiyyətin etirazlarını eşidib geri addım atmaq əvəzinə repressiyaları gücləndirməyi tələb və təklif edirlər.
Ən son məlumatlara görə, hakimiyyət 15 min nəfəri edam etməyi planlaşdırır. Doğrusu, adam bilmir ki, buna inansın, yoxsa yanlış xəbər kimi bir tərəfə qoysun? Məsələ bundadır ki, bu cür kütləvi repressiyaların iki nəticəsi ola bilər. Birincisi, onlar siyasi etirazaları müvəqqəti səngidə bilər. Qəddarlıq avtorirat rejimlər üçün xarakterik haldır, onlar məhz qəddarlığın sayəsində duruş gətirə bilirlər.
Məsələn, ötən əsrdə kommunistlər elə də kütləvi siyasi hərəkat deyildilər. Amma onlar kütləvi repressiyaların sayəsində hakimiyyətə gələ və hakimiyyətdə qala bildilər. Amma bu, cəmi yetmiş il çəkdi. İrandakı siyasi etirazları da kütləvi repressiyalar hesabına söndürə bilərlər, amma ki, müvəqqəti. Ona görə ki, heç bir avtoritar rejim əbədi deyil, gec-tez onların da sonu gəlir.
İkincisi, kütləvi etirazlar böyük repressiyalardan sonra daha da güclənə bilər. İndi İranda belə ssenari daha ehtimallıdır. Əgər bir qızın öldürülməsinə görə belə böyük etirazlar başlandısa, kim deyə bilər ki, on beş min nəfər edam olunandan sonra etirazçılar sakitcə evlərinə dağılışacaqlar? Bu, elə də ehtimallı görünmür. Əksinə, bəlkə də hakimiyyət güzəştlərə getsəydi, islahatlar aparıb milli vahidlərin mədəni hüquqlarını artırsaydı, “əxlaq polisi” kimi 21-ci əsrə uyuşmayan siyasi-inzibati atavizmləri ləgv edib gənc qızın ölümündə təqsiri olanları cəzalandırsaydı, bəlkə onda demək olardı ki, bəli, bundan sonra etirazlar zəifləyəcək. Amma hakimiyyət bunu etmədi və indi də etmək fikri yoxdur. Ona görə də ehtimal olunanı budur ki, etirazlar davam edəcək.
Bəli, ortada “ərəb baharları”nın nümunəsi var. Onlar heç də azadlıq və demokratiya ilə nəticələnmədi. Misirdə bir hərbçi diktatoru digəri əvəz etdi. Liviyada vətəndaş müharibəsi bu gün də davam edir. Suriya tamam dağılsa da Bəşər Əsəd hakimiyyətdən getmədi. Ona görə də biz İrandakı siyasi etirazlarla bağlı uzağa gedən nəticələr çıxarmağa tələsmirik. Amma burada bir nüans var. İran teokratik dövlətdən dünyəvi dövlətə doğru dəyişməlidir. Burada dünyəvi islahatlar aparılmalıdır. Rejim bunu istəmir, çünki ruhani siyasi elitası bunu öz hakimiyyətləri üçün ən böyük təhlükə hesab edir. Hakim siyasi elita teokratik rejimin sayəsində hakimiyyətdədir və onlar dünyəvi islahatlara “hə” desələr, gec-tez müttəhimlər kürsüsündə əyləşməli olacaqlar, çünki islam rejiminin qırx illik dövründə o ki var, qan töküblər, repressiyalar aparıblar. Amma ruhani rejimi heç olmasa, islam dinini düşünməlidirlər. Bu qırx ildə onlar islam dininə nə verdilər? Dünyada ona qarşı rəğbəti artırdılarmı?
Hər şey tamam əksinə oldu. İran kimi dövlətlərin sayəsində islam qorxunc bir fenomenə çevrilib. Halbuki əslində belə deyil və belə olmamalı idi. Qərəz, çətin bir prosesdir. Qırx üç il ərzində İran rejimi nəinki cənnət qura bilmədi, əksinə, İranı öz vətəndaşları üçün əsl cəhənnəmə çevirdi. İndi insanlar bu cəhənnəmə qarşı çıxırlar. Nə ilə bitəcək bu proses? Xeyir şər üzərində qələbə qalacaqmı? Birmənalı şəkildə demək çətindir. Amma o da aydındır ki, şər də xeyri üstələyə bilir, fəqət, bu, çox çəkmir, müvəqqəti olur...
- Qanlı sürgün: 1864-cü il Çərkəz soyqırımının acı tarixçəsini qanlı Rusiya imperiyası necə yazdı…
1 iyul 2025 22:48
- İran rəhbərliyindən yaralı erməniyə xüsusi dəqqət
30 iyun 2025 00:40
- MONQOL OLMAQ İSTƏYİRƏM....- Bəsti İsmayıl
28 iyun 2025 10:53
- İranın İrəvandakı səfiri: -Qərbi Azərbaycan- ifadəsi bizi qıcıqlandırır!
27 iyun 2025 17:23
- Prezident yeni səfirlərin etimadnaməsini qəbul etdi
27 iyun 2025 15:15
- Yaponiyada İLK ÖLÜM hökmü icra edildi
27 iyun 2025 10:33
- Ukrayna prezidenti olmaq istəyən azərbaycanlı... - VİDEO
26 iyun 2025 21:49
- Prezidentin o mesajı - Hüdudlarımızın kənarında...
26 iyun 2025 10:42
- Dünyanın ən böyük neft istehsalçıları: İran 6-cı yerdə
25 iyun 2025 09:40
- İran atəşkəsə RAZILAŞDI – ABŞ və Qətərin vasitəçiliyi nəticə verdi
24 iyun 2025 08:22
- Bir AĞAC bir İLDƏ 22 kq KARBON-CO2 UDUR və....
03 iyul 02:16
- Azərbaycanın deputatı -Özbəkistanın mədəniyyət elçisi- medalı ilə təltif edilib
03 iyul 02:06
- Seyid Əzim Şirvaninin 190 illiyi qeyd olundu – Gənclər Kitabxanasında
03 iyul 01:15
- Azərbaycan güləşçisi Avropa çempionu olub
03 iyul 00:46
- Araz Ağalarov barəsində icraat başladıldı
02 iyul 23:12
- Dalay Lamadan sonra Tibet Buddiziminin aqibəti necə olacaq? - Özü danışdı
02 iyul 22:45
- Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri -Sea Breeze- istirahət mərkəzində olublar (FOTO)
02 iyul 21:29
- Polis bundan sonra da Vətənə və xalqa şərəflə xidmət edəcək - Vilayət Eyvazov
02 iyul 20:12
- Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - Fotolar
02 iyul 19:28
- Bakıda Özbəkistanın səfirliyinin yeni binası açıldı
02 iyul 19:15
- Özbəkistan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub
02 iyul 19:04
- Həbsdə olan vəkil Adəm Məmmədovun əmisi hakim qarşısına çıxarılır - DTX tərəfindən saxlanılmışdı
02 iyul 13:46
- Şavkat Mirziyoyev Bakıya gəldi
02 iyul 13:09
- Lukaşenko Polşa və Baltikyanı ölkələri xəritədən silinməklə hədələdi
02 iyul 12:21
- Fasiləsiz 90 saat uça bilən quş - Bioloq açıqladı
02 iyul 11:31
- Rəsmi Moskva: Azərbaycanla aramızı vurmaq istəyənlər çoxdur
02 iyul 10:46
- Azərbaycan Polisi 107 yaşında!
02 iyul 10:30
- Kseniya Sobçak azərbaycanlıların qətlindən yazdı – Sonra da deyirik bizi niyə sevmirlər?
02 iyul 09:58
- Koronavirusun mənşəyi barədə sual hələ də QARANLIQ qalır - ÜST hesabat yaydı
02 iyul 01:07
- Rusiyanın Azərbaycandakı DANA MONOPOLİYASI
02 iyul 00:48
- 33 yaşlı müsəlman ABŞ siyasətində dönüş nöqtəsi yaratdı...- Nyu-York meri ola bilər...
02 iyul 00:10
- Ərdoğan Tatarıstan Prezidenti ilə görüşüb
01 iyul 23:27
- Qanlı sürgün: 1864-cü il Çərkəz soyqırımının acı tarixçəsini qanlı Rusiya imperiyası necə yazdı…
01 iyul 22:47
- Cümşüdün toyu olacaqmış - Nişanlışından ürəkparçalayan məktub - FOTO
01 iyul 22:10
- Bakı Bulvar İdarəsində 12 MİLYON yeyinti, 2 MİLYON VERGİDƏN yayınma..))
01 iyul 20:38
- Zelenski İlham Əliyevə başsağlığı verdi
01 iyul 20:18
- Prezident bu məhkəmələrə hakimlər təyin etdi - SİYAHI
01 iyul 19:04
- Əsir Qafqaz - Rusiya regiona gənə kimi yapışıb, qoparılma prosesi ağrılı gedir
01 iyul 18:42
- Prezident Fərid Əsgərova general-mayor rütbəsi verdi
01 iyul 16:20
- Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstələr ələ keçdi: Narkotik tranziti, onlayn dələduzluq... (FOTO)
01 iyul 15:39