Modern islamın 891 illik cəzası
Reportaj19 dekabr 2022 16:22
Son zamanlar kimlərə görəsə gözlənilən, kimlərə görəsə gözlənilməz olan həbsi və cəzasının, az qala, üçüncü minilliyin sonuna uzanan müddəti ilə diqqət mərkəzindən düşməyən məşhur türkiyəli din adamı, Əməvi saray ruhunun reinkarnasiyası kimi zühur edən Adnan Oktarın Türkiyədə, daha doğrusu, islamda nə yapmaq istədiyini anlamaqda çətinlik çəkənlərin olduğunu görməmək mümkün deyil.
Adnan Oktarın Harun Yəhya sifəti bir islam teoloqudur. Yəni klassik islam etosunu modern çağın loqos və pafosuyla birləşdirmək istəyən və bu yöndə uğurları da olan bir teoloq.
İslam teoloqları Orta əsrlərdə də, xristianlıqda olduğu kimi, islamın teologiyasını yaratmaq istədilər. Ancaq anlayanda ki, islamı yunan loqosu ilə sintez etsələr, din özünün emosional gücünü itirəcək, onda bu sevdadan vaz keçdilər.
Məsələn, loqosun, məntiqin yolunun üstündə yatmış nəhəng islam əjdahası Qəzzali "Təhafütül Fəlsəfə” kitabında yazırdı: "Mən zəka və anlayış baxımından özlərinin digər insanlardan üstün olduğunu düşünən bir qrup şəxs gördüm ki, ibadətlərini tərgitmiş, namazlarını buraxmış, qadağaları məsxərəyə qoymuş və şəriətin qanunlarını pozmuşlar. Onların küfrlərinin yeganə mənbəyi Sokrat, Hippokrat, Platon və Aristoteldir. Onlar ağıllarının çoxluğu ilə məzhəbləri və şəriəti inkar edirlər. Dinin səbəblərinin uydurulmuş əfsanələr olduğuna inanırlar. Bu giclərin üzərində axmaqlığın bu qədər dərin iz buraxdığını gördükdə qədim filosofları rədd etmək, ziddiyyətlərini ortaya çıxarmaq, yollarının pis olduğunu göstərmək üçün bu kitabı yazmağa başladım”.
Günümüzün Türkiyəsindəki Adnan Oktar da kitablarında başlanğıcda islamla modern elm arasında əlaqələr qurmağa çalışırdı, bu işi öz aləmində başa çatdırdıqdan sonra enerjisini islamla modern əxlaq arasında əlaqələr axtarmağa və qurmağa yönəltdi. Qərb modernizm tarixini xatırlayın. İnkivizisiyadan sonra Avropada dinlə elm arasında qarşıdurma güc və nüfuzun elmin əlinə keçməsi ilə səngidi, ilk maarifçilərin cəhdləri nəticəsində burjua ilahi dayaqlarını itirdi və bu proses hələ də burjuanın əlində güc olaraq qalan dini əsaslar üzərinə bərkidilmiş ictimai əxlaqa yönəldi. Maarifçilərdən sonra estafeti modernistlər ələ aldı və ilk modernistlərin işi burjuanın əlində qamçıya çevrilən (indi bizdə olduğu kimi) əxlaqi önyarğıları dağıtmaq oldu. Bundan ötrü modernistlər nə etdilər? İlk növbədə bədəni ictimai mühakimənin obyekti olmaqdan məhrum etdilər. Burjua əxlaqının cəmiyyət üzərində hakimiyyətini təmin edən və kapitalizm üçün gəlir mənbəyi olan ailə qurumunu hədəfə aldılar. Marks və Engels burjua ailəsini iqtisadi maraqlar üzərində planlaşdırılmış fahişəlik adlandırdılar. Arxasınca ilk modernist şair və yazıcılar, rəssamlar (Flober, Bodler, Mane və s.) qadın bədəni üzərindən əxlaqi mühakimə örtüyünü qaldırdılar, qadın bədənini burjua əxlaqının istismarından çıxarıb kütləviləşdirdilər. Kapitalizm üçün əsas gəlir mənbəyi olan ailə məsuliyyətini madam Bovarilər günlük ehtiraslara dəyişdilər və s.
Bu gün eyni proses islam dünyasında da baş verir; ənənəvi islam ailəsi anlayışına uyğun gəlməyən yarıçılpaq qadın gözəlliyi önə çıxarılır. Qadın bədəni islam çadrasından çıxıb kütləviləşmək, ictimailəşmək istəyir. Adnan Oktarın "kedicikləri” alternativ islam qadınları idi. Modern islam əxlaqını təmsil edən füqurlar. Amma bu modernizmdə çatışmayan iki vacib qüsur vardı; birincisi, alternativ kimi təqdim və təbliğ olunan bu yarıçılpaq qadınlar qərbli həmkarlarından fərqli olaraq üsyankar təbiətə sahib deyildilər, daha çox modern hərəmxananı təmsil edirdilər. Yəni nədən çadrada deyil, mini yubkada oturduqlarını özləri də bilmirdilər. Sabah yenidən onlara burka geymələri əmr edilsə, həmən bürünəcəkdilər. Bir növ, ictimai reflekslərdən məhrum soyundurulmuş kənizlər idilər.
İkinci çatışmazlıq Adnan Oktarın öz yanaşmasında idi; o, bir burjua əxlaqını dağıdır, amma yerinə azad seçim əvəzinə başqa bir burjua əxlaqı qoyurdu; kişidən asılı olan çadralı qadını kişidən asılı olan çadrasız qadınla əvəzləyirdi. Bu əvəzləmə qadına heç bir ictimai məzmun qazandırmır; bədənlər zahirən azaddır, ruhlar, düşüncələr isə əvvəlki dişi kölələrindir. Yəni bu qadınlar öz istəklərinə görə yox, kişinin istəklərinə görə soyunublar. Bu isə Qərb modenizmi ilə daban-dabana ziddir. Buna görə də mən yazının əvvəlində "islam modernizmi” anlayışından istifadə etdim. Fərdi azadlıq olmadığı üçün bu modernizm yaradıcı fantaziyadan məhrumdur, bu modernizm Qərb modernizmindən fərqli olaraq öz musiqisini, rəssamlığını, şerini, romanını yarada bilməz, çünki hər çılpaq bədən hələ azad bədən demək deyil. Ona qalsa, əməvilərin sarayı dolu idi lüt qız bədənləri ilə, çoxusu da pulla alınmışdı kölə bazarlarından.
Aqşin Yenisey
Oxşar xəbərlər
- Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi - Putin
23 aprel 2024 08:45
- Məktəb direktoru həmin qadından 300 min alıbmış
22 aprel 2024 21:14
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 2024 12:48
- Bəraət alan şəxs, Gömrük Komitəsindən milyon yarım təzminat istədi
22 aprel 2024 12:39
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 2024 18:53
- Avqustda Milli Məclisə seçkilər keçirilə bilər
20 aprel 2024 19:59
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 2024 12:08
- Vəzifədə olan dayısının evindən 90 min oğurlayıb - Qumarda uduzdu
16 aprel 2024 10:08
- Rubensin 400 illik şah əsərindəki qırmızı tutuquşunun sirri açıldı (FOTO)
11 aprel 2024 23:53
- NAR-dan xüsusi təklif - 10%-dək endirimlə smartfon!
11 aprel 2024 23:21
Xəbər lenti
- Japarov Azərbaycandadır - Yenilənib
24 aprel 11:42
- MM-də iki deputat arasında gərginlik
23 aprel 22:43
- Oğluma Ali Baş Komandanın adını verəcəyik - Fotolar
23 aprel 18:36
- NAR Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi
23 aprel 18:28
- Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi - Putin
23 aprel 08:45
- Zakir Qaralovun əmisi qızı məhkəməyə verildi
22 aprel 21:28
- Məktəb direktoru həmin qadından 300 min alıbmış
22 aprel 21:14
- Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib?
22 aprel 18:57
- Əliyev Putinlə görüşdü - Video
22 aprel 18:45
- Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxıldı
22 aprel 18:40
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 12:48
- Bəraət alan şəxs, Gömrük Komitəsindən milyon yarım təzminat istədi
22 aprel 12:39
- Gürcüstan DTX məktəblərdə mümkün terror aktı ilə bağlı hərəkətə keçdi
22 aprel 11:53
- İki Avropa ölkəsi gizli şəkildə birləşməyə hazırlaşır
22 aprel 10:24
- Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
22 aprel 10:13
- Atatürk və Ərdoğanı təhqir edən şəxs həbs olundu
21 aprel 22:31
- Bu ölkə məktəblərdə rus dilinin tədrisindən İMTİNA EDİR
21 aprel 21:14
- SOCAR-ın sabiq vitse prezidenti Mikayıl İsmayılovun oğlu Xətai məhkəməsinə müraciət etdi – 100 min TƏZMİNAT
21 aprel 20:20
- BU BİTKİ ürəyi daim sağlam saxlayır
21 aprel 19:09
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 18:53
- 700-dən artıq şagirdi məktəbdə yandıran general – o, Hitlerin başkəsəni olduğunu etiraf edib...
21 aprel 15:49
- Bakının bu ərazisində binalar əyildi – Hərəkətə keçildi - VİDEO
21 aprel 15:41
- Tovuz sakini Lətifə Hüseynova keçmiş vəkil Sevil Hacıyeva barəsində Prezidentə müraciət etdi
21 aprel 14:41
- Kürdə atası ilə batan uşağın meyiti tapıldı
21 aprel 11:37
- İndi çiyələk yeməyin, zəhərlidir - Ekspertdən xəbərdarlıq
20 aprel 20:31
- Bakcell 25 apreldə 100 000 GB kütləvi hədiyyə paylayır!
20 aprel 20:10
- Avqustda Milli Məclisə seçkilər keçirilə bilər
20 aprel 19:59
- İmran Əliyev həbs edildi
19 aprel 20:39
- İlham Əliyev 4 kəndi də qaytardı
19 aprel 20:32
- Əliyevlə Putin Moskvada görüşəcək
19 aprel 20:22
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya