Çörəyə insan, donuz, qaz tükü qatılır - Qida ekspertindən ŞOK açıqlama

“Çörək istehsalçıları ağ una müxtəlif qatqılar əlavə edərək onun rəngini tündləşdirib qara çörək hazırlayır. Əslində bu çörəklər qara undan deyil”.
Bu sözləri qida üzrə ekspert Asim Vəliyev “Space”də “Elin gözü” verilişində deyib.
O, çörəyə insan və əsasən donuz tükündən hazırlanan qatqıların vurulduğunu açıqlayıb: “İstər unun rəngini dəyişmək, istər çörəyin tez boyatlaşmasının qarşısını almaq üçün qatqılardan istifadə olunur. Bunu ekspertlər bilir. Həmin qatqılar tükdən əldə edilir. Əgər həmin maddə Çində istehsal olunubsa, o zaman insan tükündən alınıb. Avropada isə bu maddə qaz və donuz tükündən əldə olunur. Eləcə də unun çox ağardılması üçün təhlükəli maddələrdən istifadə olunur. Bu da ağ çörəklə qidalananlarda ağır xəstəliklərə səbəb ola bilər”.
Qida üzrə ekspert “Yeni Müsavat”a dedi ki, həmin maddənin adı sisteindir: “Sistein adlı qatqı maddəsi hazırda qida, dərman və kosmetika sənayesində istifadə olunan maddədir. Bu qatqı maddəsi əldə olunma mənşəyinə görə heyvan və insan mənşəlidir. Un emalında istifadə edilir. Heyvan tükü (əsasən donuz tükündən istifadə edilir), toyuq tükü, insan saçından (əsasən Çindən idxal olunur) əldə edilir. Un və un məmulatlarının hazırlanmasında stabilizator kimi istifadə edilir. Xüsusilə dönər çörəklərində və dilimlənmiş çörəklərdə geniş istifadə edilir. Həmçinin qida sənayesində xəmiri yumşaltmaq, elastiklik qazandırmaq, boyatlamanı gecikdirmək üçün istifadə olunur”.
Onun sözlərinə görə, sitein maddəsinin böyrək daşının əmələ gəlmə riskini gücləndirdiyinə dair məlumatlar var: “Bu qatqı maddəsi nadir hallarda qida qablaşdırmasının üzərində yazılır. Ancaq qatqı maddəsi olaraq L-Sistein kodu E 910, E 920 və E 921 olaraq qeyd olunur”.
Ekspertə görə, donuz tükündən alınan bu maddənin un və un məmulatlarının istehsalında xəbərdarlıq edilmədən istifadəsi dini inanc baxımından doğru deyil: “İslam insan bədəninin hər hansı hissəsinin qida olaraq istifadə olunmasına icazə vermir. Digər əldə olunan qaynaqlardan toyuq və ya ördəyin də halal kəsilməsi lazımdır ki, onun tükü də halal olsun. Çin insan saçından və donuz tükündən hidroliz yolu ilə sistein əldə edən ən böyük istehsalçıdır. Daha sonrakı yerləri Yaponiya və Almaniya tutur”.
Eyyub Hüseynov: “Belə qatqılarla bağlı qeyri-şəffaflıq mövcuddur”
Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, belə maddələrin Azərbaycanda un və un məmulatlarının hazırlanmasında istifadə edilməsi haqda məlumata malik deyil: “Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi mətbuatda qida və qidalara vurulan qatqılarla bağlı məlumatları təqib etməli və bu məsələlərlə bağlı ictimaiyyətə açıqlama verməlidir. Agentlik yanında İctimai Şuranın üzvü olaraq dəfələrlə bu məsələni qaldırmışam. Hər hansı bir istehsalçı qatqıdan istifadə edirsə, bu halda istehsal etdiyi un məmulatının üzərində bu haqda məlumat verməlidir ki, istehlakçı seçim edə bilsin”.
E.Hüseynov Azərbaycanda un istehsalçılarının bu qatqıdan istifadə edib-etməməsi haqda suala belə cavab verdi: “Un dəyirmanlarında unun tez xarab olmasının qarşısının alınması üçün qatqıdan istifadə olunur. Lakin həmin qatqının mənşəyi haqda məlumat mənə məlum deyil. Belə qatqılarla bağlı qeyri-şəffaflıq mövcuddur. Bilinmir ki, belə qatqılar hansı ölkədən gətirilir”.
AQTA rəsmisi: “KİV-də qeyd olunan məlumatı qeyri-ciddi hesab edirik”
Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin Qida məhsulları mühəndisliyi və ekspertizası kafedrasının müdiri, professor Hasil Fətəliyev isə “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, belə qatqıların çörəyə vurulması elmi baxımdan nəzərdə tutulmur: “Son vaxtlar bəzi işbazların belə addımlar atması ilə bağlı məlumatlar var. Qatqılar var ki, çörəyə funksionallıq verir. Bəzi insanlar var ki, vitamin çatışmamazlığından əziyyət çəkir. Belə insanlar üçün xüsusi çörəklər hazırlanır. Unun tərkibinin vitaminlərlə zəngin olması üçün müəyyən təbii vasitələr qatılır. Balqabaq tumu, vələmir, amarantdan da funksionallığın artırılması üçün istifadə olunur. Amarantın vətəni Mərkəzi və Cənubi Amerikadır. Amarant uzun illər Amerikada və Meksikada paxlalı bitki hesab edilib. Asiya qitəsində amarant Hindistanın, Pakistanın, Nepalın və Çinin dağ tayfalarının əsas dənli və tərəvəz bitkisi kimi geniş yayılıb. Azərbaycanda isə XIX əsrin sonunda peyda olub və yemək üçün səbzəvatın hazırlanmasında geniş istifadə olunub. Amarant bitkisi mineral maddələrlə və qələvi duzlarla zəngin olduğundan, zülallı məhsullarla qidalandıqda əmələ gələn artıq turşuları neytrallaşdırır. Amarantın yaşıl kütləsi və dəninin tərkibində insan və heyvan orqanizminin fəaliyyəti üçün vacib olan protein, mineral maddələr və vitaminlər vardır. Qida dərmandır. Eyni zamanda qida zəhərə çevrilib öldürə də bilər. Son zamanlar qidanın dərman olması xüsusi önəm kəsb etməyə başlayıb. Sağlam qidalanma sağlam və uzun ömürə yol açır”.
Hasil Fətəliyev hesab edir ki, çörəyə haram qatılması yolverilməzdir: “Belə hallar varsa, araşdırılıb tədbir görülməlidir”.
Məsələyə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin mətbuat katibi İlkin Kərimovun münasibəti belə oldu: “Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi olaraq, KİV-də qeyd olunan məlumatı qeyri-ciddi hesab edirik. İddia edilən məsələ ilə bağlı əgər hansısa bir əmtəə nişanında, çörək istehsalı müəssisəsində, satış şəbəkəsində fakt varsa, xahiş edirik ki, Agentliyə təqdim etsinlər. AQTA həmin məlumatları dərhal nəzarətə götürərək araşdıracaq”.
Mövzuya qayıdacağıq.
- “Belə İslam yoxdur, olmayıb, olmur!”
7 fevral 2023 21:31
- Patriarx Kirill və keşişlərin DTK agenti olduğu təsdiqləndi- Bəs bizdə?
6 fevral 2023 17:04
- İlham Əliyev Ərdoğana zəng etdi (YENİLƏNİB)
6 fevral 2023 15:29
- Dağıntılar altından təsirli mesajlar...
6 fevral 2023 12:13
- Türkiyədəki zəlzələ bu ölkələrdə hiss olundu - Fotolar
6 fevral 2023 10:49
- Qara Qarayevin qızı: “Üzeyir Hacıbəyli - bizim olan hər şeydir” - Müsahibə
4 fevral 2023 23:54
- İlham Əliyev ölüm cəzasının bütün hallarda ləğvinə dair tapşırıq verib
4 fevral 2023 11:41
- Rusiya Ukraynada 200 min əsgər itirib
3 fevral 2023 13:26
- Nərgiz Məhəmmədi Nobel Sülh mükafatına namizəd oldu
2 fevral 2023 16:16
- Dünya universitetlərin reytinqi - Ölkəmiz heç ilk üçminlikdə də deyil
2 fevral 2023 13:12
- Yazıçı Şəmsiyyə Bəylərqızı 50 minlik dələduzluqda ittiham olunur
09 fevral 10:39
- Türkiyədə zəlzələdə ölənlərin sayı 12 mini keçdi
09 fevral 10:22
- Türkiyədə nə baş verib- Tektonik silahla zəlzələ, yoxsa ..?
08 fevral 22:15
- BƏYİMXANIM Gömrük Komitəsini məhkəməyə verdi...
08 fevral 21:49
- “Bakcell”dən Türkiyəyə dəstək
08 fevral 21:27
- Zəlzələdə həlak olanların sayı 8500-ü ötdü - Yenilənir
08 fevral 17:59
- Türkiyədəki zəlzələdən sonra Kosovoda milli MATƏM elan edilib
08 fevral 16:20
- Məşhur bazar uğrunda savaş - İki general paylarını itirə bilər
08 fevral 16:08
- İlham Əliyev Tofiq Quliyevin abidəsinin açılışına qatıldı - Fotolar
08 fevral 12:56
- Kürdəmirin həbsdəki icra başçısı “məni buraxın, bəraət verin...” deyir
08 fevral 11:10
- Aparıcı Namidə İsayeva yeni vəzifəyə TƏYİN OLUNDU
08 fevral 08:50
- GÜNDÜZ idman zalı, gecə quşxana...
08 fevral 08:04
- Türkiyədə zəlzələdə ölənlərin sayı 5000-i ötdü
08 fevral 08:04
- “Retro Holding”in zavodu məhkəməyə verildi
07 fevral 22:08
- Dünya dağıntılar altında qardaşını qoruyan azyaşlı qızdan danışır - Video
07 fevral 21:51
- “Belə İslam yoxdur, olmayıb, olmur!”
07 fevral 21:31
- Mübariz İbrahimov anıldı - Fotolar
07 fevral 18:46
- Baş Prokurorluqda yüksək vəzifələrə təyinatlar
07 fevral 18:15
- Mürvət Həsənov Sumqayıt şəhər prokuroru təyin edildi
07 fevral 16:18
- Leninin cəsədini Mavzoleydən oğurlamaq istədi
07 fevral 13:30
- Türkiyədə zəlzələdə ölənlərin sayı 3300-ü ötdü
07 fevral 10:55
- Türkiyədə 7 günlük ümummilli matəm elan edildi
06 fevral 22:46
- Türkiyədəki zəlzələdə ölənlərin sayı 1600-ü ötdü
06 fevral 22:38
- Pul adamın gözünü elə tutub ki, ağsaqqal, qarasaqal da eşitmir!
06 fevral 22:35
- ŞOK - Bakıda yeni binalarda zəlzələ təhlükəsi - 4 ildir rəy verilmir
06 fevral 18:16
- Patriarx Kirill və keşişlərin DTK agenti olduğu təsdiqləndi- Bəs bizdə?
06 fevral 17:04
- İlham Əliyev Ərdoğana zəng etdi (YENİLƏNİB)
06 fevral 15:29
- Nazir bu xanımı yüksək vəzifəyə təyin etdi (FOTO)
06 fevral 15:26
- Sabah QAR yağacaq, 12 dərəcə şaxta olacaq
06 fevral 14:09
- Millət vəkili və ailəsi dağıntılar altında qaldı
06 fevral 13:37