33 il əvvəl, bu gün, Bakı...
İndiki kimi quru soyuqlar keçirdi, yerdə qar yox idi, havadan qəm qoxusu gəlirdi. Əynim nazik deyildi, amma həmin gün getdiyim hər yerdə üşüyürdüm, tezliklə nə isə pis hadisələr olacağını, amma bunun həm də qaçılmaz olduğunu dərk etdikcə adamın ruhu sarsılırdı, canını qoymağa yer tapa bilmirdin.
Bakının müxtəlif yerlərdə adamlar toplaşmışdı, ocaq yandırılan yerlər də vardı... Sanki pis ruhları qovmaq, yaxına buraxmamaq üçün yandırılan ocaqlar kimi. Bir tərəfdə də “qan-qan” deyən adamlar vardı, kimlər idi bilirsiz...
Universitetdə(BDU) ya 17-si, ya da 18-i sonuncu smestr imtahının vermişdim, amma qış tətili üçün Şuşaya getmək əzab kimi görünürdü. Ağdam-Şuşa yolu bağlı idi, qatarla Ağdama gedib, oradan vertolyotla getməyə ümid vardı.
Qarabağ o yanvarda deyəsən, yaddan çıxmışdı, hakimiyyət davası başlamışdı. Bir neçə ay əvvəl məni “AXC üzvü” kimi qələmə vermək istəyən SSRİ tarixi müəlliməsinə verdiyim cavab auditoriyada hamını təəccübləndirməşdi. “Oradakılar də elə Vəzirovun tayıdır” kimi bir şey demişdim qəzəblə....
Günortadan sonra daha şəhərdə qalmadım, evə qayıtmağa qərar verdim. “XI Qızıl Ordu” metrosundan çıxdım, şər qarışırdı, heykəlin yanı ətrafdında xeyli adam toplaşmışdı, burada ləngimədiyimi xatırlayıram.
Ağır addımlarla Alatavaya tərəf dikləndim, Vərəm dispanserinin qarşısında bir neçə adam dayanmışdı, şəhərdən gələnlərdən nələr baş verdiyini öyrənmək üçün vurnuxurdular. Mənzərə ürəyimi daha da sıxdı, addımlarımı yeyinlətdim...
Evə girdim, bitkin olduğumu indi daha çox hiss etdim və üzərimdəkiləri çıxarıb çarpayının üstünə uzandım. Televizorda yanlış xatırlamıramsa, hansısa hind filminin sonları gedirdi... Gözümü tavana zillədim və gözlərimi yumdum...
Nə qədər zaman ötdü, bilmirəm. Gözümü açanda televizor dızıldayırdı. Antennası çıxanda adətən belə edərdi. Xeyli qurdaladım, bir azdan isə məlum oldu ki, həyətdə heç kimin televizoru göstərmir. Kimsə bir azdan köhnə radio gətirdi, atışma başlayanda xalqın küçlərə çıxması çağırışını da oradan eşitdim...Kim idi görəsən?
Evdən çıxmağıma doğmalar imkan vermədi, bizim ev tərəfdən atışma və güllə səsləri isə səhərədək susmadı.
Hava işıqlaşan kimi küçəyə çıxdım. “Salyan kazarması” tərəfdən hələ də güllə səsləri gəlirdi. “Respublika xəstəxanası”nın yanından keçib üzüaşağı piyada ta “Beşmərtəbə”yə- “1001 xırdavat” dükanın yanına kimi birtəhər gəldim. Çox erkən olmasına baxmayaraq, Şuşaya zəng edim, “burda ara qarışıb, şəhərə ordu girib, amma hamımız yaxşıyıq” dedim. Rayonlar və şəhərlərası danışıq məntəqəsinin yanında bir qadının ağladığnı heç vaxt unutmadım. Deyirdi ki, oğlu gecədən çıxıb qayıtmayıb, həm də ruhu xəstədir. Bu, 20 Yanvar faiciəsinə ağlayan bəlkə də ilk ana, şəhidlər üçün ilk göz yaşları idi...
Şuşaya zəngim qısa oldu. Bakıya ordu girdiyini, amma hamımız yaxşı olduğunu dedim, baxmayaraq ki, imtahanlarını hələ verib qurtarmayan və BDU-nun yataqxanasında qalan qardaşımdan(Hikmət Sabiroğlu) bərk narahat idim. Oradan birbaşa universitetə gəldim.
BDU-nun qarşısında qardaşımı tapdım, rəngi qaralmışdı. Xırıltı səslə “camaatı qırdılar” dediyini indiki kimi xatırlayılram. Gecə nələr yaşadığını hələ çox sonralar biləcəkdim. Sonuncu imtahanı verdikdən sonra qatarla Bakıdan çıxdıq. Bakı-Ağdam qatarında keçirdiyimiz gecə cəhənnəm kimi gəlib keçdi. Soyuq qatarla, ağır əhval-ruhiyyədə Ağdama çatdıq.
Ağdam artıq şəhidlərə ağlayırdı. Ağdam belə bir müsibəti bir də Xocalı qırğını baş verəndə yaşayacaqdı...
Ağdam-Şuşa yolu bir neçə gün sonra açıldı. Hərbçilərin müşahidəsi ilə Şuşaya çatdıq. Burda bir başqa yanvar bizi gözləyərdi. Hadisələrdən və bizdən bir neçə gün xəbər çıxmamasından keçirdiyi ağır stress bir neçə gün sonra atamı yatağa yıxdı. Atamızın yastağı başında qaldıq...
Həmin yanvarda Bakıya nə zaman qayıtdığımı nə qədər edirəmsə, xatırlamıram...
Nazim SABİROĞLU,
Musavat. com
- "Xoxan" Zərdüşt Əlizadə: "Prezident ola bilərdim, xalq kal, onlar isə Şeyx Nəsrullah idi" (MÜSAHİBƏ)
29 mart 2024 16:26
- Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
29 mart 2024 10:29
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 2024 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 2024 15:31
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 2024 22:27
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 2024 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 2024 12:47
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 2024 09:56
- Azərbaycan - Bolqarıstan oyununda qalib müəyyənləşmədi
25 mart 2024 22:41
- 3 uşaq anası azərbaycanlı həkimin əlində öldü - FOTOLAR
25 mart 2024 21:20
- "Xoxan" Zərdüşt Əlizadə: "Prezident ola bilərdim, xalq kal, onlar isə Şeyx Nəsrullah idi" (MÜSAHİBƏ)
29 mart 16:26
- Papa qadın məhbusların ayaqlarını yuyub öpdü
29 mart 10:44
- Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
29 mart 10:29
- Şahmar Hüseynova yeni vəzifə verildi
28 mart 21:04
- Bu gün ilk Qədr gecəsidir
28 mart 17:37
- Baş redaktorun Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova MÜRACİƏTİ
28 mart 15:56
- İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər
28 mart 15:46
- Prezident bu qanuna dəyişiklik etdi
28 mart 15:39
- Lifttəmir-in direktoruna şiddətli töhmət verildi
28 mart 15:31
- Azneft-in baş direktoru da vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28 mart 15:23
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 11:31
- Hermosonu öpən prezident həbs oluna bilər
28 mart 11:26
- DTX sıralarında 7 Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı xidmət edir
28 mart 11:13
- Yaxın günlərdə daha 73 nəfərin adı ictimaiyyətə açıqlanacaq
28 mart 11:05
- 2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir (SİYAHI)
27 mart 22:27
- Emin Əmrullayevdən daha bir təyinat
27 mart 22:20
- Şəhid bacısı sektor müdiri təyin edildi
27 mart 22:12
- Namiq Abbasov vəfat etdi
27 mart 22:05
- Nazir Kamran Əliyevi təqaüdə göndərdi
27 mart 17:37
- BMU-ya yeni prorektor təyin olunub
27 mart 17:29
- Yüksək rütbəli keçmiş qırğız məmur Bakıda həbs olundu (TƏFƏRRÜAT)
27 mart 12:47
- Ərdoğan Ağ Evdə ilk dəfə Baydenlə görüşəcək
27 mart 12:27
- 7 günlük Novruz tətili başa çatdı
27 mart 08:37
- Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi - Əri polisə təslim oldu+Yenilənib
26 mart 21:05
- Üç aydır ictimaiyyət qarşısına çıxmır
26 mart 20:32
- Küçədə satılan balıq və toyuq məhsulları təhlükəlidirmi? - ARAŞDIRMA - VİDEO
26 mart 10:49
- Sabahdan Azərbaycanda tətil başa çatır
26 mart 10:10
- Həkim əllərin titrəməsinin səbəblərindən danışdı
26 mart 10:05
- Sümbülə Əliyeva həbs edildi
26 mart 09:56
- Banan adı ilə aldığımız meyvə AFRİKA KARTOFU imiş - Diqqət!
25 mart 23:09