33 il əvvəl, bu gün, Bakı...

İndiki kimi quru soyuqlar keçirdi, yerdə qar yox idi, havadan qəm qoxusu gəlirdi. Əynim nazik deyildi, amma həmin gün getdiyim hər yerdə üşüyürdüm, tezliklə nə isə pis hadisələr olacağını, amma bunun həm də qaçılmaz olduğunu dərk etdikcə adamın ruhu sarsılırdı, canını qoymağa yer tapa bilmirdin.
Bakının müxtəlif yerlərdə adamlar toplaşmışdı, ocaq yandırılan yerlər də vardı... Sanki pis ruhları qovmaq, yaxına buraxmamaq üçün yandırılan ocaqlar kimi. Bir tərəfdə də “qan-qan” deyən adamlar vardı, kimlər idi bilirsiz...
Universitetdə(BDU) ya 17-si, ya da 18-i sonuncu smestr imtahının vermişdim, amma qış tətili üçün Şuşaya getmək əzab kimi görünürdü. Ağdam-Şuşa yolu bağlı idi, qatarla Ağdama gedib, oradan vertolyotla getməyə ümid vardı.
Qarabağ o yanvarda deyəsən, yaddan çıxmışdı, hakimiyyət davası başlamışdı. Bir neçə ay əvvəl məni “AXC üzvü” kimi qələmə vermək istəyən SSRİ tarixi müəlliməsinə verdiyim cavab auditoriyada hamını təəccübləndirməşdi. “Oradakılar də elə Vəzirovun tayıdır” kimi bir şey demişdim qəzəblə....
Günortadan sonra daha şəhərdə qalmadım, evə qayıtmağa qərar verdim. “XI Qızıl Ordu” metrosundan çıxdım, şər qarışırdı, heykəlin yanı ətrafdında xeyli adam toplaşmışdı, burada ləngimədiyimi xatırlayıram.
Ağır addımlarla Alatavaya tərəf dikləndim, Vərəm dispanserinin qarşısında bir neçə adam dayanmışdı, şəhərdən gələnlərdən nələr baş verdiyini öyrənmək üçün vurnuxurdular. Mənzərə ürəyimi daha da sıxdı, addımlarımı yeyinlətdim...
Evə girdim, bitkin olduğumu indi daha çox hiss etdim və üzərimdəkiləri çıxarıb çarpayının üstünə uzandım. Televizorda yanlış xatırlamıramsa, hansısa hind filminin sonları gedirdi... Gözümü tavana zillədim və gözlərimi yumdum...
Nə qədər zaman ötdü, bilmirəm. Gözümü açanda televizor dızıldayırdı. Antennası çıxanda adətən belə edərdi. Xeyli qurdaladım, bir azdan isə məlum oldu ki, həyətdə heç kimin televizoru göstərmir. Kimsə bir azdan köhnə radio gətirdi, atışma başlayanda xalqın küçlərə çıxması çağırışını da oradan eşitdim...Kim idi görəsən?
Evdən çıxmağıma doğmalar imkan vermədi, bizim ev tərəfdən atışma və güllə səsləri isə səhərədək susmadı.
Hava işıqlaşan kimi küçəyə çıxdım. “Salyan kazarması” tərəfdən hələ də güllə səsləri gəlirdi. “Respublika xəstəxanası”nın yanından keçib üzüaşağı piyada ta “Beşmərtəbə”yə- “1001 xırdavat” dükanın yanına kimi birtəhər gəldim. Çox erkən olmasına baxmayaraq, Şuşaya zəng edim, “burda ara qarışıb, şəhərə ordu girib, amma hamımız yaxşıyıq” dedim. Rayonlar və şəhərlərası danışıq məntəqəsinin yanında bir qadının ağladığnı heç vaxt unutmadım. Deyirdi ki, oğlu gecədən çıxıb qayıtmayıb, həm də ruhu xəstədir. Bu, 20 Yanvar faiciəsinə ağlayan bəlkə də ilk ana, şəhidlər üçün ilk göz yaşları idi...
Şuşaya zəngim qısa oldu. Bakıya ordu girdiyini, amma hamımız yaxşı olduğunu dedim, baxmayaraq ki, imtahanlarını hələ verib qurtarmayan və BDU-nun yataqxanasında qalan qardaşımdan(Hikmət Sabiroğlu) bərk narahat idim. Oradan birbaşa universitetə gəldim.
BDU-nun qarşısında qardaşımı tapdım, rəngi qaralmışdı. Xırıltı səslə “camaatı qırdılar” dediyini indiki kimi xatırlayılram. Gecə nələr yaşadığını hələ çox sonralar biləcəkdim. Sonuncu imtahanı verdikdən sonra qatarla Bakıdan çıxdıq. Bakı-Ağdam qatarında keçirdiyimiz gecə cəhənnəm kimi gəlib keçdi. Soyuq qatarla, ağır əhval-ruhiyyədə Ağdama çatdıq.
Ağdam artıq şəhidlərə ağlayırdı. Ağdam belə bir müsibəti bir də Xocalı qırğını baş verəndə yaşayacaqdı...
Ağdam-Şuşa yolu bir neçə gün sonra açıldı. Hərbçilərin müşahidəsi ilə Şuşaya çatdıq. Burda bir başqa yanvar bizi gözləyərdi. Hadisələrdən və bizdən bir neçə gün xəbər çıxmamasından keçirdiyi ağır stress bir neçə gün sonra atamı yatağa yıxdı. Atamızın yastağı başında qaldıq...
Həmin yanvarda Bakıya nə zaman qayıtdığımı nə qədər edirəmsə, xatırlamıram...
Nazim SABİROĞLU,
Musavat. com
- Dedi ki, xanım generala hədiyyə almaq lazımdır - Dələduzluq işinin ŞOK detalları
17 iyun 2025 17:28
- İsrail 4 gün əvvəl vəzifəyə təyin olunan generalı öldürdü - Foto
17 iyun 2025 10:59
- Tarixdə iz qoyan sənəd - Şuşa Bəyannaməsi
15 iyun 2025 23:31
- Xəbəri olmadan adına şirkət açıldı, 17 min manat vergi borcu gəldi... (VİDEO)
15 iyun 2025 13:51
- Skuterlə aktrisanı vuran şəxs saxlanıldı - VİDEO
15 iyun 2025 12:36
- Xaricdə işləmək istəyənlərin nəzərinə
15 iyun 2025 11:40
- Yerin fırlanması yavaşlayır... gələcəkdə 1 sutka 25 saat olacaq
15 iyun 2025 08:27
- Cəmi 20 qəpiyə damarlarınızı təmizləyin-MÖCÜZƏ SU
15 iyun 2025 00:38
- Stalindən geri qalmayan Xruşov - repressiya yarışında o da minlərlə insanı məhv edib
15 iyun 2025 00:18
- Həkim sevgilisini videoları ilə şantaj edən DEPUTATLIĞA NAMİZƏDƏ HÖKM oxundu
14 iyun 2025 13:13
- Bu şənbə rəsmi iş günüdür
17 iyun 23:21
- SON DƏQİQƏ! İranın keçmiş PREZİDENTİ Əhmədenejat ÖLDÜRÜLDÜ
17 iyun 21:41
- Bakıda Osmanlı əsirləri və qardaş yardımı mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirildi (FOTO)
17 iyun 21:23
- Qayınatasının 12 minini oğurlayıb SEVGİLİSİNƏ verən GƏLİNƏ hökm oxundu
17 iyun 20:46
- Dedi ki, xanım generala hədiyyə almaq lazımdır - Dələduzluq işinin ŞOK detalları
17 iyun 17:28
- İlham Əliyev Afrim Qaşini qəbul etdi - FOTOLAR
17 iyun 17:07
- Bu gün satılan narkotiklər insanı zombiyə çevirir - Nail Kəmərli nələrlə üzləşdiyindən danışdı VIDEO
17 iyun 16:47
- İsrail 4 gün əvvəl vəzifəyə təyin olunan generalı öldürdü - Foto
17 iyun 10:59
- Rusiya Kiyevə zərbə endirdi - 14 ölü
17 iyun 10:03
- Tehrandan DƏHŞƏTLİ KÖÇ başladı, Trampdan SƏRT ÇAĞIRIŞ: Hamı Tehrandan ÇIXSIN! - FƏLAKƏT! VİDEO
17 iyun 09:49
- Şagirdlərinə açıq-saçıq şəkillərini göndərən müəllimə həbs edildi
17 iyun 09:30
- İran İsrailin hərbi hava bazasını vurdu
17 iyun 02:07
- Azərbaycanın müdafiə naziri Belarusa rəsmi səfər edib
17 iyun 00:59
- Özbəkistanda cinsini dəyişdirənlər adlarını da dəyişə biləcəklər
17 iyun 00:10
- 1897-ci il: Rusiyanın ikinci ən böyük xalqı türklər…
16 iyun 11:09
- Pənah Hüseyn partiya sədrliyindən getdi
16 iyun 10:44
- Britaniya kəşfiyyatına bu qadın rəhbərlik edəcək – MI6 tarixində İLK DƏFƏ
16 iyun 09:26
- İranlılar Türkiyə sərhədinə axışır – kütləvi köç təhlükəsi
16 iyun 09:10
- Bağırsaq sağlamlığını yaxşılaşdırmaq üçün bir nömrəli OT
16 iyun 00:20
- Tarixdə iz qoyan sənəd - Şuşa Bəyannaməsi
15 iyun 23:31
- İsraildən 200 qırıcı havaya qalxdı – İranı dəhşət gözləyir
15 iyun 23:13
- AMEA-dakı qalmaqalla bağlı qərar: Şöbə müdirinin şikayəti ilə professor cərimələndi
15 iyun 20:02
- Şair Vaqif Bayatlı Odərin 75 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirildi
15 iyun 17:35
- Şərurlu İsfəndiyardan gündəm olacaq AÇIQLAMA - VİDEO
15 iyun 15:13
- 3 km dərinlikdə 78 MİLYARD dollar dəyərində nəhəng qızıl yatağı tapıldı
15 iyun 14:53
- Xəbəri olmadan adına şirkət açıldı, 17 min manat vergi borcu gəldi... (VİDEO)
15 iyun 13:51
- Skuterlə aktrisanı vuran şəxs saxlanıldı - VİDEO
15 iyun 12:36
- Xaricdə işləmək istəyənlərin nəzərinə
15 iyun 11:40
- Prezident İlham Əliyevdən MÜHÜM AÇIQLAMA
15 iyun 11:23
- Güləşçimiz erməni rəqibini məğlub edərək Avropa çempionu oldu
15 iyun 09:16