Stalin hansı filmlərimizə qadağa qoymuşdu? - MÜSAHİBƏ

“Mən mütaliə etməyi sevirəm, kino tarixi ilə bağlı kitabları maraqla oxuyuram. Son dəfə oxuduğum kitab alman yazıçısı Henrix Böllün əsərləri olub”.
Bu sözləri Lent.az-a müsahibəsi zamanı Azərbaycan Dövlət Film Fondunun direktoru, Əməkdar incəsənət xadimi, professor Cəmil Quliyev deyib.
Müsahibəni təqdim edirik:
- Cəmil müəllim, 2010-cu ildə Azərbaycan Dövlət Film Fondu ilə Rusiya Kino və Foto Sənədlər Arxivi arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında saziş imzalanmışdı. Bu saziş çərçivəsində hansısa itmiş filmlərimiz barədə məlumat almaq və ya onları öz film fondumuza gətirmək mümkün oldu?
- Bəli, 2010-cu ildə Azərbaycan Dövlət Film Fondu və Rusiya Dövlət Film Fondu arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında saziş imzalanıb. Bu saziş çərçivəsində Azərbaycanda olmayan vaxtı ilə itirilmiş bədii filmlər bərpa olunub Azərbaycana gətirildi. Bunların arasında “Əvəz Əvəzə” (1925), “Dəcəl dəstə” (1937), “Bir ailə” (1943), “Bakının işıqları”(1950), “Doğma xalqımıza” (1954), “Payız konserti”(1962) və başqalarının adını çəkmək olar.
- Sovet rəhbəri Stalin hansı filmlərimizin yayımlanmasına qadağa qoymuşdu?
- SSRİ dövründə “Bir ailə” (1943), “Bakının işıqları”(1950) və bir neçə başqa bədii filmlərə qadağa qoyulmuşdu, lakin sonradan qadağa götürüldü və bədii filmlər bərpa olunaraq Azərbaycana gətirildi.
- Sovet dönəmində senzuraları aşmaq çətin idi. Məsələn Dədə Qorqud kimi bir film bizim əsl soy-kökümüzə qayıdış idi. Nə əcəb bu filmin çəkilməsinə, göstərilməsinə icazə verilmişdi?
- Ötən əsrin 70-ci illərində ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə “Nəsimi”, “Dədə Qorqud”, “Babək”, “Nizami” kimi tarixi filmlər çəkilib və “Dədə Qorqud” filminin ərsəyə gəlməsində Heydər Əliyevin böyük rolu olub.
- Azərbaycan kinosunun ən bahalı filmi hansı film idi? Ən çox gəlir gətirən film haqqında nə danışa bilərsiniz?
- SSRİ dövründə ən çox gəlir gətirən filmlər sırasında “Arşın mal alan” (1945), “O olmasın, bu olsun” (1956), “Uzaq sahillərdə” (1958), “Babək” (1979), “Arxadan vurulan zərbə” (1977) filmləri idi. Azərbaycan kinosunun ən bahalı filmi isə 1979-cu ildə lentə alınmış “Babək” filmi sayılır. Açığını desək, SSRİ dövründə filmlərin gəlir məbləği, onlara ayrılan büdcə sirr kimi saxlanılırdı, yalnız ümumi şəkildə ən çox gəlir gətirən və baxılan filmlərin adı çəkilirdi.
- II Qarabağ müharibəsi ilə bağlı arxiv üçün hansısa lentlər çəkilib?
- Birinci və ikinci Qarabağ müharibələri ilə bağlı xronikal materiallar əsasən Azərbaycan televiziyasının video arxivindədir, başqa televiziyaların arxivlərində də müəyyən materiallar var.
- İnternet çox adamın mütaliəyə həvəsini azaldıb. Sizin həvəsiniz varmı? Son dəfə hansı kitabı oxumusunuz?
- Mən mütaliə etməyi sevirəm, kino tarixi ilə bağlı kitabları maraqla oxuyuram. Son dəfə oxuduğum kitab alman yazıçısı Henrix Böllün əsərləri olub.
- İmkan olsa, hansı əsəri özünüz çəkərdiniz?
- Görkəmli Azərbaycan dramaturqu Süleyman Sani Axundovun ədəbi irsinə müraciət edərdim.
- Hansı əsərin ekran versiyasını görmək istəyərdiniz?
- ABŞ yazıçısı C.Selincerin əsərlərinin ekran versiyasını görmək istəyərdim.
- Dünyanın hansı ölkəsinə səfəriniz sizin üçün unudulmazdır?
- 2015-ci ildə İtaliyanın Neapol şəhərində konfransda olmuşam. Bu səyahət mənim üçün unudulmazdır. Bu səfərdə maraqlı insanlarla görüşlərim oldu. Şəhərin gözəl və bənzərsiz memarlıq abidələri unudulmaz təsir buraxıb.
- Kseniya Sobçak azərbaycanlıların qətlindən yazdı – Sonra da deyirik bizi niyə sevmirlər?
2 iyul 2025 09:58
- Qardaşların meyitlərinin ekspertiza rəyi açıqlandı: Qabırğalardan birini tapa bilmədik
1 iyul 2025 13:57
- DTX əməliyyat keçirdi: Dövlətə xəyanət edən tutuldu
1 iyul 2025 10:48
- Təyyarəmizi Qazaxıstan vurubmuş – Samir Vəliyev özünü rüsvay etdi
30 iyun 2025 16:43
- İki İosifin və iki ittifaqın intriqası – Tito dirənməsə, Moskva və London Balkanı böləcəkmiş
30 iyun 2025 16:26
- Qadın əsgərlər: hansı ölkələrdə xidmət məcburidir, hansı ölkələrdə könüllü?
29 iyun 2025 22:08
- Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi Ağsu RİH-nin başçısı Rövşən Bağırovun əməllərini görmür ?
29 iyun 2025 21:57
- Rusiya hüquq-mühafizə orqanlarının Yekaterinburqda azərbaycanlılara qarşı həyata keçirdiyi zorakılıq – dövlət səviyyəsində cinayətin yeni mərhələsi
29 iyun 2025 19:26
- Cümşüdün öldüyü yolun məsuliyyətini kim daşıyır?
29 iyun 2025 19:04
- Azərabyacnın Rus icmasından Yekaterinburqdakı vəhşiliklə bağlı AÇIQLAMA
29 iyun 2025 18:01
- Bir AĞAC bir İLDƏ 22 kq KARBON-CO2 UDUR və....
03 iyul 02:16
- Azərbaycanın deputatı -Özbəkistanın mədəniyyət elçisi- medalı ilə təltif edilib
03 iyul 02:06
- Seyid Əzim Şirvaninin 190 illiyi qeyd olundu – Gənclər Kitabxanasında
03 iyul 01:15
- Azərbaycan güləşçisi Avropa çempionu olub
03 iyul 00:46
- Araz Ağalarov barəsində icraat başladıldı
02 iyul 23:12
- Dalay Lamadan sonra Tibet Buddiziminin aqibəti necə olacaq? - Özü danışdı
02 iyul 22:45
- Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri -Sea Breeze- istirahət mərkəzində olublar (FOTO)
02 iyul 21:29
- Polis bundan sonra da Vətənə və xalqa şərəflə xidmət edəcək - Vilayət Eyvazov
02 iyul 20:12
- Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - Fotolar
02 iyul 19:28
- Bakıda Özbəkistanın səfirliyinin yeni binası açıldı
02 iyul 19:15
- Özbəkistan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub
02 iyul 19:04
- Həbsdə olan vəkil Adəm Məmmədovun əmisi hakim qarşısına çıxarılır - DTX tərəfindən saxlanılmışdı
02 iyul 13:46
- Şavkat Mirziyoyev Bakıya gəldi
02 iyul 13:09
- Lukaşenko Polşa və Baltikyanı ölkələri xəritədən silinməklə hədələdi
02 iyul 12:21
- Fasiləsiz 90 saat uça bilən quş - Bioloq açıqladı
02 iyul 11:31
- Rəsmi Moskva: Azərbaycanla aramızı vurmaq istəyənlər çoxdur
02 iyul 10:46
- Azərbaycan Polisi 107 yaşında!
02 iyul 10:30
- Kseniya Sobçak azərbaycanlıların qətlindən yazdı – Sonra da deyirik bizi niyə sevmirlər?
02 iyul 09:58
- Koronavirusun mənşəyi barədə sual hələ də QARANLIQ qalır - ÜST hesabat yaydı
02 iyul 01:07
- Rusiyanın Azərbaycandakı DANA MONOPOLİYASI
02 iyul 00:48
- 33 yaşlı müsəlman ABŞ siyasətində dönüş nöqtəsi yaratdı...- Nyu-York meri ola bilər...
02 iyul 00:10
- Ərdoğan Tatarıstan Prezidenti ilə görüşüb
01 iyul 23:27
- Qanlı sürgün: 1864-cü il Çərkəz soyqırımının acı tarixçəsini qanlı Rusiya imperiyası necə yazdı…
01 iyul 22:47
- Cümşüdün toyu olacaqmış - Nişanlışından ürəkparçalayan məktub - FOTO
01 iyul 22:10
- Bakı Bulvar İdarəsində 12 MİLYON yeyinti, 2 MİLYON VERGİDƏN yayınma..))
01 iyul 20:38
- Zelenski İlham Əliyevə başsağlığı verdi
01 iyul 20:18
- Prezident bu məhkəmələrə hakimlər təyin etdi - SİYAHI
01 iyul 19:04
- Əsir Qafqaz - Rusiya regiona gənə kimi yapışıb, qoparılma prosesi ağrılı gedir
01 iyul 18:42
- Prezident Fərid Əsgərova general-mayor rütbəsi verdi
01 iyul 16:20
- Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstələr ələ keçdi: Narkotik tranziti, onlayn dələduzluq... (FOTO)
01 iyul 15:39