Stalin hansı filmlərimizə qadağa qoymuşdu? - MÜSAHİBƏ

“Mən mütaliə etməyi sevirəm, kino tarixi ilə bağlı kitabları maraqla oxuyuram. Son dəfə oxuduğum kitab alman yazıçısı Henrix Böllün əsərləri olub”.
Bu sözləri Lent.az-a müsahibəsi zamanı Azərbaycan Dövlət Film Fondunun direktoru, Əməkdar incəsənət xadimi, professor Cəmil Quliyev deyib.
Müsahibəni təqdim edirik:
- Cəmil müəllim, 2010-cu ildə Azərbaycan Dövlət Film Fondu ilə Rusiya Kino və Foto Sənədlər Arxivi arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında saziş imzalanmışdı. Bu saziş çərçivəsində hansısa itmiş filmlərimiz barədə məlumat almaq və ya onları öz film fondumuza gətirmək mümkün oldu?
- Bəli, 2010-cu ildə Azərbaycan Dövlət Film Fondu və Rusiya Dövlət Film Fondu arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında saziş imzalanıb. Bu saziş çərçivəsində Azərbaycanda olmayan vaxtı ilə itirilmiş bədii filmlər bərpa olunub Azərbaycana gətirildi. Bunların arasında “Əvəz Əvəzə” (1925), “Dəcəl dəstə” (1937), “Bir ailə” (1943), “Bakının işıqları”(1950), “Doğma xalqımıza” (1954), “Payız konserti”(1962) və başqalarının adını çəkmək olar.
- Sovet rəhbəri Stalin hansı filmlərimizin yayımlanmasına qadağa qoymuşdu?
- SSRİ dövründə “Bir ailə” (1943), “Bakının işıqları”(1950) və bir neçə başqa bədii filmlərə qadağa qoyulmuşdu, lakin sonradan qadağa götürüldü və bədii filmlər bərpa olunaraq Azərbaycana gətirildi.
- Sovet dönəmində senzuraları aşmaq çətin idi. Məsələn Dədə Qorqud kimi bir film bizim əsl soy-kökümüzə qayıdış idi. Nə əcəb bu filmin çəkilməsinə, göstərilməsinə icazə verilmişdi?
- Ötən əsrin 70-ci illərində ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə “Nəsimi”, “Dədə Qorqud”, “Babək”, “Nizami” kimi tarixi filmlər çəkilib və “Dədə Qorqud” filminin ərsəyə gəlməsində Heydər Əliyevin böyük rolu olub.
- Azərbaycan kinosunun ən bahalı filmi hansı film idi? Ən çox gəlir gətirən film haqqında nə danışa bilərsiniz?
- SSRİ dövründə ən çox gəlir gətirən filmlər sırasında “Arşın mal alan” (1945), “O olmasın, bu olsun” (1956), “Uzaq sahillərdə” (1958), “Babək” (1979), “Arxadan vurulan zərbə” (1977) filmləri idi. Azərbaycan kinosunun ən bahalı filmi isə 1979-cu ildə lentə alınmış “Babək” filmi sayılır. Açığını desək, SSRİ dövründə filmlərin gəlir məbləği, onlara ayrılan büdcə sirr kimi saxlanılırdı, yalnız ümumi şəkildə ən çox gəlir gətirən və baxılan filmlərin adı çəkilirdi.
- II Qarabağ müharibəsi ilə bağlı arxiv üçün hansısa lentlər çəkilib?
- Birinci və ikinci Qarabağ müharibələri ilə bağlı xronikal materiallar əsasən Azərbaycan televiziyasının video arxivindədir, başqa televiziyaların arxivlərində də müəyyən materiallar var.
- İnternet çox adamın mütaliəyə həvəsini azaldıb. Sizin həvəsiniz varmı? Son dəfə hansı kitabı oxumusunuz?
- Mən mütaliə etməyi sevirəm, kino tarixi ilə bağlı kitabları maraqla oxuyuram. Son dəfə oxuduğum kitab alman yazıçısı Henrix Böllün əsərləri olub.
- İmkan olsa, hansı əsəri özünüz çəkərdiniz?
- Görkəmli Azərbaycan dramaturqu Süleyman Sani Axundovun ədəbi irsinə müraciət edərdim.
- Hansı əsərin ekran versiyasını görmək istəyərdiniz?
- ABŞ yazıçısı C.Selincerin əsərlərinin ekran versiyasını görmək istəyərdim.
- Dünyanın hansı ölkəsinə səfəriniz sizin üçün unudulmazdır?
- 2015-ci ildə İtaliyanın Neapol şəhərində konfransda olmuşam. Bu səyahət mənim üçün unudulmazdır. Bu səfərdə maraqlı insanlarla görüşlərim oldu. Şəhərin gözəl və bənzərsiz memarlıq abidələri unudulmaz təsir buraxıb.
- Sumqayıt ,yetim şəhərim, qalmısan əsir -yesir dəllaların əlində...
19 sentyabr 2023 18:09
- Dünyada ilk hadisə: ilk it-tülkü hibridi Braziliyada aşkar edildi
17 sentyabr 2023 10:36
- ABŞ Prezidenti TARİXDƏ İLK DƏFƏ Orta Asiya Prezidentləri ilə görüşəcək
16 sentyabr 2023 19:16
- 20 MİLYONU Nəcməddin Sadıkova şəxsən vermişəm –Həbsdə olan rəis
15 sentyabr 2023 18:34
- Zakir Fərəcov vətəndaşlara, sahibkarlara, hətta dövlətə meydan oxuyur?!
15 sentyabr 2023 18:53
- Həbsdə olan general 12 milyon manat zərər ödəyib
15 sentyabr 2023 14:50
- Kəlbəcər və Laçının və Qarabağın Ermənistana verilməsini təklif etdik ŞOK
12 sentyabr 2023 22:31
- Oqtay Şirəliyevə bağlı olduğu deyilən şirkətlə 1.4 milyonluq müqavilə
12 sentyabr 2023 18:22
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətinin şöbə müdirinin 5 milyonluq obyekti - FOTOLAR
12 sentyabr 2023 12:28
- Şahin Bağırov gələndə dedilər ki, ərizənizlə işdən çıxın, sonra qayıdacaqsız
11 sentyabr 2023 17:26
- Məktəbdə külli miqdarda mənimsəmə aşkarlandı, cinayət işi açıldı
22 sentyabr 14:47
- Generalın yerinə təyin olunan şəxs əvvəllər bu nazirin işçisi olub
22 sentyabr 12:19
- 304 nəfər YAP-dan qovuldu
21 sentyabr 22:08
- Azərbaycan torpaqlarını geri qaytarır, Ermənistan əsarətdən xilas olur..
21 sentyabr 16:16
- Erməniləri Yevlaxda kim təmsil edir ?
21 sentyabr 13:02
- Qarabağ erməniləri ilə danışıqları Azərbaycan tərəfindən kim aparır?
21 sentyabr 12:58
- Qarabağın erməni sakinlərinin nümayəndə heyəti Yevlaxda - Canlı
21 sentyabr 10:29
- Yevlax görüşündə nələr müzakirə olunacaq? - Prezident açıqladı
21 sentyabr 08:25
- Laçın məktəbinin direktoru Piyalə Xudayarova ilə bağlı dövlət qurumlarına müraciət
20 sentyabr 18:44
- Suraxanıda “Əsrin müqaviləsi”nə həsr olunmuş konfrans - Fotolar
20 sentyabr 16:32
- Beş ay əvvəl toyu olmuşdu, övlad yolu gözləyirdi...şəhid oldu
20 sentyabr 14:50
- MN: Lokal xarakterli antiterror tədbirlərinin dayandırılması barədə RAZILIQ
20 sentyabr 13:13
- Tahir Salahovun qızı vəfat etdi
20 sentyabr 10:39
- VƏTƏN SEVGİSİNİ MÜƏLLİM ÖYRƏDİR
20 sentyabr 10:30
- ABŞ Dövlət katibi Antoni Blinken İlham Əliyevə zəng etdi
20 sentyabr 08:31
- İlham Əliyev Ərdoğana təşəkkür etdi
20 sentyabr 08:27
- Qarabağda yaşayan ermənilər YEVLAXA görüşə dəvət edildi
19 sentyabr 22:38
- Separatçıların atəşi nəticəsində Şuşada mülki şəxs həlak oldu
19 sentyabr 17:51
- Silahı yerə qoyun və təslim olun! - Müraciət
19 sentyabr 16:44
- Sumqayıt ,yetim şəhərim, qalmısan əsir -yesir dəllaların əlində...
19 sentyabr 16:30
- Lokal antiterror tədbirlərinə siyasi partiyaların - Dəstək bəyanatı
19 sentyabr 16:06
- Köhnə smartfonunu sərfəli şərtlərlə sat! - “Nar”dan əla fürsət
19 sentyabr 15:57
- Ordumuz antiterror tədbirlərinə başladı - Təcili
19 sentyabr 13:42
- Paşinyan Hitleri MÜDAFİƏ etdi - 100-dən çox yəhudi din xadimi Qarabağa görə AYAĞA QALXDI
19 sentyabr 13:38
- Prezidentin qızının müsadirə olunanan pulları qadınlara və çağalara xərclənəcək
19 sentyabr 12:18
- Laçında Azərenerji-nin 2 əməkdaşı həlak oldu
19 sentyabr 10:53
- Xocavənddə yük avtomobili minaya düşdü - 2 nəfər həlak oldu
19 sentyabr 08:58
- Azərbaycanda Baş Nazir müavininin oğlu şəhid olub - ŞOK
18 sentyabr 23:42
- Qarşımda diz çökürdülər - ŞOK
18 sentyabr 11:48
- Prezident müraciət ünvanladı
18 sentyabr 11:44