Azərbaycan əhalisinin banklara olan borcu - 12 MİLYARD MANAT
İqtisadiyyat26 avqust 2023 18:10

Azərbaycan əhalisinin banklara olan borcunun məbləği açıqlandı - Milyardlarla manat...
Aparılan araşdırmalar göstərir ki, Azərbaycandakı kommersiya banklarının verdiyi kreditlərin yenə 80 faizə qədəri Bakının payına düşür. Bu mənada regionlarda kreditlər hələ də əlçatan hesab edilmir. Regionlarda, xüsusilə sahibkarların kreditlərə əlçatanlığı aşağı səviyyədədir. Bundan başqa, ölkədə istehlak kreditləşməsinin sürətlə artması da narahatlıq doğurur. Bu il iyunun 1-nə ölkədə istehlak və ipoteka kreditləri portfeli doqquz milyard manatdan çox olub.
İstehlak kreditlərinin artımında kredit kartlarının da rolu az deyil. Mərkəzi Bankın açıqlamasına görə, ilk yarımilin sonunda Azərbaycanda kredit kartlarının sayı ilk dəfə 2 milyon ədədi ötüb. Hesabat dövründə onların sayı 2 milyon 20 min kart təşkil edib. Bu, həm də Azərbaycanda indiyədək qeydə alınan ən yüksək göstəricidir. Səkkiz il öncəki devalvasiyayadək Azərbaycanda kredit kartlarının sayında artım gözə çarpırdı. 2014-cü ilin sonunda ölkədə 1.3 milyon kredit kartı olub. 2015-ci ildə ölkə iqtisadiyyatında baş verən problemlər ən çox bank sektoruna ziyan vurmuşdu. Həmin dövrdən bəri iqtisadi göstəricilərin pisləşməsi satışı azaltmışdı. Digər tərəfdən, bir neçə bankın bağlanması da ölkədə kredit kartlarının sayını azaltmışdı. Beləcə, 2015-ci ilin sonunda Azərbaycanda cəmi 631 min kredit kartı olub. Bu, bir ilə iki dəfədən çox azalma demək idi. 2020-ci ildə ölkədə kredit kartlarının sayı yenidən 1 milyon ədədi ötdü. Bu dövrdən başlayaraq, Azərbaycanda kredit kartlarının sayında artım müşahidə edilib və son üç ildə kredit kartlarının sayı təxminən 1 milyon ədəd çoxalıb. İnflyasiya üzündən bir çox məhsulun bahalaşması və məhsulun dəyərini aylara bölməklə ödəmək imkanı, eləcə də ölkədə nağdsız ödənişlərin genişlənməsi, bankların onlayn kredit imkanları ölkədə kredit kartlarının sayını artıran əsas səbəblər hesab olunur. Kredit kartlarının sayı ilə yanaşı, vətəndaşların banklara borcu da artmaqdadır. Bu ilin əvvəlində Azərbaycanda əhalinin banklara toplam borcu 5 milyard 754 milyon manat oub. İlk yarımildə bu rəqəm 6 milyard 325 milyon manata yüksəlib, yəni 571 milyon manat və ya 10 faiz artıb. İpoteka kreditləri də diqqətə alınsa, hazırda əhalinin hər nəfərinə düşən bank kreditinin məbləği təxminən 950 manatdır. Ötən ilin eyni dövründə bu rəqəm ortalama 785 manat civarındaydı.Əhali ilə yanaşı, şirkətlərin də banklara borcu artıb. 2023-cü il başlayarkən, ölkədə biznes kreditləri portfeli 10 milyard 885 milyon manat idi. Altı ay içində bu rəqəm 11 milyard 650 milyon manata yüksəlib. Başqa deyimlə, şirkətlərin banklara olan borcu 765 milyon manat və ya 7 faiz artıb. Bununla yanaşı, "Azadlıq” radiosunun məlumatına əsasən, kredit satışının artması bankların faizlərdən əldə etdiyi gəliri də yüksəldib. İlk yarımildə Azərbaycan bankları verdiyi kreditlərə görə toplam 1 milyard 235 milyon manat faiz gəliri götürüb. Ötən ilin eyni dövründə bu rəqəm 1 milyard 36 milyon manat idi. Deməli, ötən illə müqayisədə banklar faizlərdən 200 milyon manat daha çox gəlir qazanıb. Bütün gəlir və xərclər nəzərə alındıqdan sonra, 2023-cü ilin ilk altı ayında Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bankların xalis mənfəəti 563 milyon manat olub. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 163 milyon manat və ya 40 faiz daha çox qazanc deməkdir.
Mərkəzi Bankın açıqladığı göstəricilərdən bəlli olur ki, əhalinin banklarda saxladığı vəsait banklardan alınan kreditlərlə müqayisədə daha az artıb. Bu ilin ilk yarısının sonuna Azərbaycan banklarında fiziki şəxslərin müddətli depozitlərinin həcmi 6 milyard 595 milyon manat olub. İlin əvvəlində bu rəqəm 6 milyard 204 milyon manat idi. Bu baxımdan, il ərzində əhalinin banklardakı müddətli depozitlərinin həcmi 391 milyon manat və ya 6 faiz artıb. Tələbli depozitlərin həcmindəki artım daha yüksəkdir. Tələbli depozitlər müştərilərin bank hesablarında saxladığı vəsaitdir. Bu vəsaitin çoxalmasına əsas səbəb yığımlardan daha çox, bank kartlarının sayca artmasıdır. Başqa sözlə, öncələr nağd olaraq saxlanılan vəsait artıq kartlarda saxlanmağa başlanıb. Bu ilin ilk altı ayının sonunda müştərilərin tələbli depozitlərinin həcmi 5 milyard 877 milyon manat olub. Bu, ilin əvvəli ilə müqayisədə 600 milyon manatlıq və ya 11 faiz artım deməkdir. Fiziki şəxslərin depozitlərinin təxminən 37 faizi xarici, 63 faizi yerli valyutada saxlanılır. Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlanandan – ötən ilin fevralından bəri qeyri-rezidentlərin - xarici ölkə vətəndaşlarının Azərbaycan banklarında saxladığı vəsaitin həcmində də artım qeydə alınır. Müharibə başlanmadan öncə - 2022-ci il yanvarın sonunda əcnəbilərin Azərbaycan banklarında cəmi 294 milyon manat vəsaiti olub. Sonrakı aylarda bu vəsait ardıcıl artdı və ilin sonunda 1 milyard 174 milyon manata çatdı. Artım bu il də davam edir. İlk yarımilin sonunda qeyri-rezidentlərin Azərbaycan banklarında saxladığı vəsaitin həcmi artıq 1 milyard 325 milyon manata çatıb. Bu, ilin əvvəlindən bəri 150 milyon manat və ya 13 faiz artım deməkdir. Bank sektorunda bir məqam da diqqət çəkir. Söhbət nağdsız ödənişlərin həcmindəki kəskin artımın bu ilin ilk yarısında da davam etməsindən gedir. Rəsmi rəqəmlərə görə, ilk yarımildə kartlarla 3.6 milyard manatlıq nağdsız əməliyyat gerçəkləşib. Bu, ötən ilin eyni dövrüylə müqayisədə 1.8 dəfə artım anlamına gəlir. Həmin artım hesabına kart əməliyyatlarının strukturunda nağdsız əməliyyatların həcmi nağd əməliyyatların həcmini ötüb. İyun ayında bank kartları vasitəsi ilə aparılan əməliyyatların 53 faizi nağdsız əməliyyatların payına düşüb, vəsaitlərin 47 faizi isə nağdlaşdırılıb. Amma bunlar fonunda daha bir problem problemli kreditlərin də artımıdır. Bu il iyulun 1-nə Azərbaycanda problemli kreditlərin həcmi əvvəlki aya nisbətən 2,4 faiz artaraq 502.3 milyon manata yüksəlib.düzdür, vaxtı ötmüş kreditlər bu ilin əvvəlinə nisbətən 15,3 faiz, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə 24,1 faiz azalıb. Amma iyunda qeydə alınan artım ciddi narahatlıq doğurur. Hesab olunur ki, bunun səbəbləri araşdırılmalı, preventiv tədbirlər görülməlidir.
Baki-xeber.com
Oxşar xəbərlər
- Qənirə xanımın vəziyyəti hazırda çox ağırdır” - Mərkəzi Klinikanın baş həkimi
24 sentyabr 2023 15:57
- Ərdoğan sabah Naxçıvana gəlir: Hansı məsələlər müzakirə olunacaq?
24 sentyabr 2023 12:58
- Erməni əsilli sakinlərdən Azərbaycan vətəndaşlığı almaq üçün müraciətlər daxil olub” - DİN
23 sentyabr 2023 23:45
- Nazir müavininin oğlu bir ildə 11 tenderi UDDU...
23 sentyabr 2023 17:44
- Sədərək Yusifin qardaşı oğlu başıma silah dirəyib, zorladı- DƏHŞƏTLİ VİDEO
23 sentyabr 2023 10:57
- General 143 MİLYONU necə mənimsəyib? - Dindirmə qapalı olacaq
22 sentyabr 2023 22:26
- Məktəbdə külli miqdarda mənimsəmə aşkarlandı, cinayət işi açıldı
22 sentyabr 2023 14:47
- Generalın yerinə təyin olunan şəxs əvvəllər bu nazirin işçisi olub
22 sentyabr 2023 12:19
- 304 nəfər YAP-dan qovuldu
21 sentyabr 2023 22:08
- Azərbaycan torpaqlarını geri qaytarır, Ermənistan əsarətdən xilas olur..
21 sentyabr 2023 16:16
Xəbər lenti
- Qazaxıstanda prezidenti öz iqamətgahını uşaqlara verdi ...
24 sentyabr 20:07
- Qənirə xanımın vəziyyəti hazırda çox ağırdır” - Mərkəzi Klinikanın baş həkimi
24 sentyabr 15:57
- Deputat Qənirə Paşayeva komaya düşdü
24 sentyabr 13:02
- Ərdoğan sabah Naxçıvana gəlir: Hansı məsələlər müzakirə olunacaq?
24 sentyabr 12:58
- Bunlar iki millət arasında ciddi fərqdir” - Ramiz Rövşən-Video
24 sentyabr 11:19
- Erməni əsilli sakinlərdən Azərbaycan vətəndaşlığı almaq üçün müraciətlər daxil olub” - DİN
23 sentyabr 23:45
- Nazir müavininin oğlu bir ildə 11 tenderi UDDU...
23 sentyabr 17:44
- Sədərək Yusifin qardaşı oğlu başıma silah dirəyib, zorladı- DƏHŞƏTLİ VİDEO
23 sentyabr 10:57
- İnterpol Qazaxıstandan çıxarılan kapitalın axtarışına qoşulacaq
23 sentyabr 10:45
- ABŞ Konqresinin nümayəndə heyəti Ermənistandadır
23 sentyabr 10:23
- General 143 MİLYONU necə mənimsəyib? - Dindirmə qapalı olacaq
22 sentyabr 22:26
- NARın bölgələr üçün “Yerlim+” tarifi ikiqat sərfəli oldu!
22 sentyabr 18:46
- Rüstəm Behrudi məhkəmə işindən xəbərsizdir- Qurban Məmmədovun evi adıma olub
22 sentyabr 16:45
- Məktəbdə külli miqdarda mənimsəmə aşkarlandı, cinayət işi açıldı
22 sentyabr 14:47
- Generalın yerinə təyin olunan şəxs əvvəllər bu nazirin işçisi olub
22 sentyabr 12:19
- 304 nəfər YAP-dan qovuldu
21 sentyabr 22:08
- Azərbaycan torpaqlarını geri qaytarır, Ermənistan əsarətdən xilas olur..
21 sentyabr 16:16
- Erməniləri Yevlaxda kim təmsil edir ?
21 sentyabr 13:02
- Qarabağ erməniləri ilə danışıqları Azərbaycan tərəfindən kim aparır?
21 sentyabr 12:58
- Qarabağın erməni sakinlərinin nümayəndə heyəti Yevlaxda - Canlı
21 sentyabr 10:29
- Yevlax görüşündə nələr müzakirə olunacaq? - Prezident açıqladı
21 sentyabr 08:25
- Laçın məktəbinin direktoru Piyalə Xudayarova ilə bağlı dövlət qurumlarına müraciət
20 sentyabr 18:44
- Suraxanıda “Əsrin müqaviləsi”nə həsr olunmuş konfrans - Fotolar
20 sentyabr 16:32
- Beş ay əvvəl toyu olmuşdu, övlad yolu gözləyirdi...şəhid oldu
20 sentyabr 14:50
- MN: Lokal xarakterli antiterror tədbirlərinin dayandırılması barədə RAZILIQ
20 sentyabr 13:13
- Tahir Salahovun qızı vəfat etdi
20 sentyabr 10:39
- VƏTƏN SEVGİSİNİ MÜƏLLİM ÖYRƏDİR
20 sentyabr 10:30
- ABŞ Dövlət katibi Antoni Blinken İlham Əliyevə zəng etdi
20 sentyabr 08:31
- İlham Əliyev Ərdoğana təşəkkür etdi
20 sentyabr 08:27
- Qarabağda yaşayan ermənilər YEVLAXA görüşə dəvət edildi
19 sentyabr 22:38
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya