Alman ayaqqabısı - Daşqın Məmmədovun hekayəsi

Kulis.az Daşqın Məmmədovun "Alman ayaqqabısı" hekayəsini təqdim edir.
Əksəriyyət kimi biz də anamızın doğulduğu kəndə nənəmgil deyirik. Hər il olduğu kimi bu il də yayda sərinləmək üçün bir həftəlik nənəmgilə getmişdik. Axşam sərini kəndi gəzərkən Səməd müəllimgilin evinin yanından keçəndə yadıma düşdü ki, bu ağsaqqalı artıq iki ildir görmürəm. Tez, dayımdan Səməd müəllimin əhvalını soruşdum:
- Dayı, Səməd müəllim necədi, iki ildir görmürəm, haralardadıDayım heç bir emosya qatmadan:
-Səməd müəllim keçən il rəhmətə getdi, dəfn elədik. Rəhmətlik çox əziyyət də çəkmədi, cəmi bir gün xəstə yatdı -dedi.
Mənim ağlıma ilk gələn, “Görəsən ayaqqabılarını nə etdilər?” sualı oldu.
Səməd müəllim nənəmin sinif yoldaşı idi, amma nənəmdən oniki il çox yaşadı. Son gününədək öz şuxluğunu, səliqəsini saxlamış Səməd müəllim İkinci Dünya müharibəsində axrıncı günədək vuruşmuş, müharibədən qayıtdıqdan sonra kənd məktəbində rus dili müəllimi işləmişdi. Təqaüdə çıxdıqdan sonra isə kəndin mollalığını edirdi. Bütün kənd xətrini istəyir, hörmətini tuturdu.
Bir gün dayımın maşını ilə rayon mərkəzinə gedirdik. Kəndin içində maşın gözləyən Səməd müəllimi gördükdə, onu da götürmək üçün dayım maşını saxladı. Mən təbii olaraq Səməd müəllimə ön oturacaqda yer verib, özüm arxaya keçdim. Bizimlə hal əhval bilib, öz əhvalından məlumat verdikdən sonra, rayon mərkəzinə nəvələrini görməyə getdiyini bildirdi. Həmişəki kimi əynində səliqəli kostyum, boğazında kip sığılmış qalstuk vardı. Köynəyi qar kimi ağappaq idi. Onu da deyim ki, həyat yoldaşı çoxdan rəhmətə getmiş Səməd müəllimin övladları paytaxta və rayon mərkəzinə köçdüyündən, o, kənddə tək yaşayırdı. Nə qədər təkid etsələr də kənddən çıxmamışdı. Demək, səliqəsinin də, təmizliyinin də qayğısına özü qalırdı.
- Salam (dayımın adı Salamdı ha), bacıoğlunu da götürüb, nə əcəb bu vaxtı rayona tələsirsən? Sən adətən rayona səhər tezdən gedirsən axı?- deyən
Səməd müəllim dayıma mənalı nəzər saldı.
- Səməd müəllim, uşaqlar sabah məktəbə getməlidirlər, ayaqqabıları cırıqdı. Bu gün səhər iki cüt ayaqqabı almışam, başım qarışıb elə mağazada da qoyub gəlmişəm. İndi də məcbur olub geri qayıdıram. İndiki uşaqları bilirsən də, forslarını yer götürməz. Biz qaloş tapıb geyinəndə sevinərdik. Bir də ki, mənim oğlanlarım yaman ayaqqabı dağıdandı. Üç aydan bir ayaqqabı almalı oluram. Özüm iki ilə bir ayaqqabını güclə yırtaram.- deyə, dayım gileyləndi.
Səməd müəllim təəccüblə dayıma baxaraq:
- Ay Salam, necə yəni üç aya bir ayaqqabı yırtırlar? Ayaqqabı da yırtılırmı?-deyərək sözünə davam etdi- Bax, mən həyət-bacada geymək üçün ildə bir cüt qaloş alıram, o bir ilə yırtılmasa da köhnəlir, ayıbdı deyə yenisini alıram. Amma bax, bu ayaqqabıları- o, ayaqlarını bir qədər yuxarı qaldırıb, görsənmələri üçün şalvarını dartaraq- 1945-ci ilin mayında, qələbədən bir gün sonra Berlində almanın ayağından çıxarmışam. Əlli ildən çoxdur mən geyinirəm, məndən əvvəlki yiyəsi neçə il geymişdi onu bilmirəm. Yəqin ki, mən ölənəcən də yırtılmayacaqlar.-deyərək, ayaqlarını yerə qoydu.
Dayımla biz bir-birimizə baxıb, ayaqqabıları bir daha görmək üçün Səməd müəllimə tərəf əyildik. Sadə, ipli, altları bir qədər qalın tuflilər idi. Yaxşı kremlənərək, parıldadıldıqlarından lap təzə kimi görünürdülər.
Xeyli susaraq danışmadıqdan sonra, yenidən Səməd müəllimin keçmişlə, babamla bağlı xatirələrinə (O, müharibədə babamla çiyin-çiyinə döyüşmüşdü) qulaq asa-asa rayona nə vaxt çatdığımızı özümüz də hiss etmədik.
Mən xəyalən yenə həmin günə gedib qayıtdım. Səməd müəllimə görə çox təəssüflənsəm də, ayaqqabı söhbəti və ayaqqabıların taleyi məni çox düşündürdü:
- Görəsən ayaqqabları nə etdilər? Ayaqqabıların əvvəlki sahibinin həyatı necə keçib? Çoxmu geyə bilmişdi bu ayaqqabıları? Onun günahı nə idi, qalib əsgər ayağından ayaqqabılarını çıxardanda nə hisslər keçirib? Evə, əyər salamat evi var idisə ayaqyalın nə üzlə gedib? Müharibə insanları necə kobudlaşdırırmış? Ayaqqabılarmı keyfiyyətli idi, yoxsa Səməd müəllimmi səliqəli geyinmişdi? Necə edib bu qədər qoruya bilmişdi onları?
- Ayaqqabı Hitlerin qorxusu ilə tikilib, Stalinin qorxusu ilə də geyinilib, bacıoğlu.-deyən dayımın yarızarafat-yarıciddi cavabı məni xəyalımdan ayırdı. Demə, ürəyimdə danışmırammış.
- ANAMA-nın vəzifəli şəxsləri sərxoş vəziyyətdə həbs olundu
12 sentyabr 2025 13:30
- Azərbaycanlı oğlana görə dinini və adını dəyişən çinli xanım (MÜSAHİBƏ/FOTO)
11 sentyabr 2025 23:02
- Azərbaycanın çinli əsgəri: O, niyə ordumuzda xidmət edir? (FOTO/VİDEO)
9 sentyabr 2025 13:13
- Azərbaycan diaspora rəhbəri deputatlığa gedir – Rusiyada görünməmiş hadisə
7 sentyabr 2025 21:47
- II dünya müharibəsi ilə bağlı gizli sənəd - yapon generalların etirafları
4 sentyabr 2025 14:19
- Yaqub Məmmədovun oğluna yüksək vəzifə verildi
3 sentyabr 2025 14:40
- Alman alimlər xərçəngin dərmanını tapdı
2 sentyabr 2025 21:55
- Elmira Axundovanın adı keçən iş Sabunçu məhkəməsində - Gizli ödəmə və açıq haqsızlıq
2 sentyabr 2025 16:22
- Naxçıvanda 75 yaşlı qarını qəddarlıqla öldürən 2 qadının məhkəməsi keçirildi
1 sentyabr 2025 13:53
- Həsənağa Turabovun oğlunun qatili 25 il sonra nələri AÇIQLADI? - VİDEO
30 avqust 2025 12:36
- 1000 hərbçinin cəsədi verildi və...
19 sentyabr 02:09
- 23 SAATLIQ ANTİTERROR əməliyyatından 2 İL ÖTÜR
19 sentyabr 01:46
- Yasamal RİH MKTB rəisinin 2 MİLYON VERGİ BORCU VAR
19 sentyabr 01:28
- Stalinin böyük xidmətini unutmamalıyıq. Stalinqrad şəhərinin adı qaytarılmalıdır –Putin
19 sentyabr 00:04
- Pul almışam, yaxşı eləmişəm - Daha bir direktorun səs yazısı yayıldı
18 sentyabr 23:41
- Azərbaycan millisi Moldovaya qalib gəldi
18 sentyabr 21:31
- Prezident mühüm sərəncam İMZALADI
18 sentyabr 18:23
- Məzahir Pənahovun oğlu keçmiş arvadına uduzdu - 300 minlik əmlakı qaytaracaq
18 sentyabr 16:12
- Çəkinin AZ OLMASI sağlamlıq üçün ÇOX ÇƏKİDƏN daha TƏHLÜKƏLİDİR ..
18 sentyabr 15:55
- Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür
18 sentyabr 14:43
- Prezident Avropa İttifaqının Genişlənmə üzrə komissarını qəbul etdi (FOTO)
18 sentyabr 14:31
- Tramp Britaniyada qaydaları pozdu: Kraldan qabağa keçmək və ona toxunmaq qadağandır
18 sentyabr 01:38
- Arvaddır, boşayıram, yenə alacağam
18 sentyabr 00:23
- Azərbaycanda qeydiyyatda olan narkomanların sayı açıqlandı - 40 MİN 490
17 sentyabr 22:34
- Fətəli xan Xoyskinin 150 illik yubileyi keçiriləcək (SƏRƏNCAM)
17 sentyabr 21:52
- Narkomanlığa qarşı mübarizəyə dair Dövlət Proqramı təsdiq edildi
17 sentyabr 21:00
- Gürcüstan Azərbaycana borcunu tam ÖDƏDİ
17 sentyabr 13:57
- Ay nazir, sənə yazmışam, niyə cavab vermirsən?
17 sentyabr 12:22
- Azərbaycan Prezidenti Donald Trampa təşəkkür etdi
17 sentyabr 11:52
- QARABAĞ-ın Lissabon zəfəri -FOTO
17 sentyabr 02:19
- Türk Dünyası Gənclik Qurultayı
16 sentyabr 22:57
- Bu şəxslərə birdəfəlik 500 manat veriləcək
16 sentyabr 22:06
- Cəlilabadda məktəbli sinif yoldaşını bıçaqla öldürdü
16 sentyabr 15:44
- Veysəloğlu-Distribusiya ucqar kəndlərdə məktəblilərə dəstəyini davam etdirir - Xoşbəxtlik Çantası layihəsinin növbəti mərhələsi baş tutdu
16 sentyabr 15:34
- İlham Əliyev BƏƏ Prezidentini Füzulidə qarşıladı - Fotolar
16 sentyabr 13:23
- Özbəkistan Rusiyaya nota verdi
16 sentyabr 13:08
- Ağsu sakini nazir Vilayət Eyvazova müraciət etdi
16 sentyabr 12:26
- Azərbaycan təhsil xərclərini 1 % artırır
16 sentyabr 11:23
- Bir evdən 6 uşaq məktəbə getdi
16 sentyabr 11:11
- Prezident Selçuk Bayraktaroğlunu qəbul etdi (FOTO)
16 sentyabr 01:57