- Atası ilə səfərə getmək qadağan olundu
- Nazirin oğlu nasizmdə ittiham olunur: İşə təhlükəsizlik xidməti qarışdı
- Ata 25 yaşlı tennisçi qızını öldürdü - ŞOK SƏBƏB
- Tofiq Zülfüqarov Elmar Məmmədyarova cavab verdi: Söyüş söyməmişəm
- Ermənistan mediası sülh müqaviləsinin detallarını açıqladı – Zəngəzur dəhlizi, separatçılığa qarşı öhdəlik və...
Bakı neftinin hesabına zənginləşən səfir – O, Hitlerin suallarından yayınıb, Stalini isə...

Milliyyətcə gürcü olan Vladimir Dekanozov 1898-ci ildə Bakıda imkanlı bir ailədə anadan olub. Atası Bakıdakı neft sahələrində nəzarətçi işləyib. Zəngin ailədə böyüdüyündən Dekanozov üçün keyfiyyətli təhsil almaq problem olmayıb. O, əvvəlcə gimnaziyada, daha sonra isə Bakı və Saratov universitetlərində ali tibbi təhsil alıb. Heç bir maddi çətinlik görməyən Dekanozova atasının ölümündən sonra kifayət qədər böyük var-dövlət qalıb.
Həkim ixtisasına yiyələnsə də, Dekanozov gənc yaşlarından siyasi fəaliyyətə qoşulub, 1921-1931-ci illərdə Azərbaycanda və Gürcüstanda fövqəladə komissiyada (ÇK) işləyib. Bu ərəfədə Dekanozovla Beriya arasında yaxın münasibətlər yaranıb. 1931-ci ildə o, Beriyanın təşəbbüsü ilə Gürcüstan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsində nəqliyyat və təchizat üzrə katib vəzifəsinə seçiib. Beriya Moskvada “NKVD”yə təyinat aldıqdan sonra isə Dekanozov da Moskvaya köçüb, “NKVD”nin 5-ci şöbəsinə rəis təyin edilib.
Həmkarlarından və ətrafında olanlardan Bakı nefti hesabına maddi imkanları ilə fərqlənən Dekanozovun Moskva həyatı da fərqlənib. Gecə həyatı, qadın əyləncələri onun üçün adi həyat tərzinə çevrilib. Amma bu həyat tərzi Dekanozovun vəzifə karyerasına mane olmayıb. O, bacarıqlı və işgüzar məmur kimi yuxarılarda tanınıb, şəxsən İosif Stalinin də etimadını qazanıb.
“NKVD”də öz missiyasını artıqlaması ilə yerinə yetirən Dekanozov növbəti dəfə Beriyanın təşəbbüsü ilə SSRİ Xarici İşlər Komissarlığına (nazirliyinə) transfer edilib. Nazir müavini kimi fəaliyyətə başlayan Dekanozov bu qurumda da qısa müddət ərzində özünü tanıtdıra bilib. 1940-cı ildə Dekanozov nazir müavini statusu saxlanılmaqla SSRİ-nin Almaniyadakı səfiri təyin olunub və müharibə başlayana qədər bu vəzifədə çalışıb.
Dekanozovun siyasi fəaliyyətində ən maraqlı məqamlardan biri də məhz Almaniyada səfir işlədiyi dövrlə bağlı olub. Belə ki, 19 dekabr 1940-cı ildə SSRİ-nin Almaniyadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfirinin Hitlerə etimadnaməsinin təqdimat mərasimi xüsusi təntənə ilə keçirilib. Dekanozovu fürerin iqamətgahında fəxri karaul və təbil səsləri altında qarşılayıblar. Adətən etimadnamənin təqdim edilməsindən sonra Hitler və yeni təyin edilmiş səfirlər ölkələr arasındakı münasibətlərdən, onların gələcək inkişafından, humanitar, mədəni, iqtisadi əlaqələrin növbəti mərhələlərindən söhbət açıblar. Hətta bəzi hallarda fürer səxavətini əsirgəməyərək səfirlər üçün ziyafət də təşkil edib. Amma sovet səfiri ilə söhbətin məcrası başqa istiqamətə yönəlib. Hitler Dekanozovu ona ünvanladığı suallarla təəccübləndirib. Dekanozov isə mümkün qədər bu suallardan yayınmağa çalışıb.
Hitlerin səfirə ilk sualı ailəsi ilə bağlı olub:
- Siz Almaniyaya ailənizlə gəlmisiniz?
- Xeyr, onlar hələ gəlməyiblər.
- Siz elə düşünürsünüz ki, sovet ailəsi üçün Almaniyadakı həyat tərzi uyğun deyil?
- Əlbəttə ki, yox. Mən yaxın günlərdə onları qarşılayacağam. Hazırda onların sənədləri hazırlanır.
Hitlerin növbəti sualı da Dekanozovu təəccübləndirib:
- Siz Stalinlə eyni bölgədənsiniz?
- Mən Bakıda anadan olmuşam, Stalin isə Gürcüstanda, Qoridə.
- Amma yəqin ki, tanışlığınız çoxdandır və yəqin ki, birgə inqilabi fəaliyyətiniz də olub.
- Ən azı yaş baxımından bizim tanışlığımızın tarixi çox da uzaq ola bilməz, elə həmçinin birgə inqilabi fəaliyyətimizin də. Mənim 42, Stalinin isə hazırda 61 yaşı var.
Hitler yaş məsələsinə də münasibət bildirib:
- Siz digərləri ilə müqayisədə çox cavansınız. Əvvəlki səfirlərin yaşı adətən 65-dən aşağı olmurdu. Yəqin sovet rəhbərliyinin qarşısında xüsusi xidmətləriniz olub.
- Mən bu haqda heç nə deyə bilmərəm. Təyinat zamanı hansı xüsusiyyət və xidmətlərimizə görə vəzifəyə göndərilməyimiz haqqında bizə məlumat vermirlər.
Bununla da görüş sona çatıb.
1941-ci ilin mart ayında Dekanozov Moskvaya, şəxsən İosif Stalinə müharibə ilə bağlı Almaniyanın gələcək planları haqqında məlumat verib. Həmin ilin may ayında Dekanozov Almaniyanın xarici işlər naziri Ulrix Ribbentropla görüşüb, 19 apreldən başlayaraq Almaniyanın aviasiya qüvvələrinin 180 dəfə SSRİ-nin sərhədini pozmaq faktını rəsmi şəkildə bəyan edib.
Sonralar Dekanozov bu görüş haqqında fikirlərini belə bölüşüb:
“Ulrix Ribbentrop mənim rəsmi bəyanatımı təəssüf hissi ilə qəbul etdi. O, çox ikiüzlü və riyakar bir siyasətçi idi. Məni inandırmağa çalışdı ki, SSRİ ilə Almaniya arasında münasibətlər tənzimlənəcək. Bu görüşdən bir neçə həftə sonra, 22 iyun 1941-ci ildə, gecə saat 4-də mən Almaniyanın Xarici İşlər Nazirliyinə dəvət olundum.
“Münasibətləri tənzimləyən” Ribbentrop mənə SSRİ-yə qarşı müharibə elan olunması ilə bağlı rəsmi notanı oxudu. Müharibə başlanandan sonra qarşılıqlı razılaşmaya əsasən, mən və səfirliyin digər işçiləri SSRİ ilə Türkiyə sərhədində Almaniyanın SSRİ-dəki səfirliyinin əməkdaşlarıyla heç bir insident baş vermədən yerdəyişmə etdik, biz SSRİ-yə, onlar isə Almaniyaya. Qarşıda isə hələ 4 il davam edəcək müharibə var idi...”
Almaniyadan qayıtdıqdan sonra Dekanozov fəaliyyətini xarici işlər nazirinin müavini kimi davam etdirib, eyni zamanda Beriyanın məxfi tapşırıqlarını da yerinə yetirib. Dekanozov əyləncəli gecələrini də təxirə salmayıb. Bu haqda Stalinə məlumat veriləndə sovet lideri onu kabinetinə dəvət edib, sorğu-suala tutub. Dekanozov isə özünü əsl kommunist əxlaqına malik olan bir məmur kimi təqdim edərək Stalini aldatmağa çalışıb. Amma onun bu aldanışları uzun çəkməyib. 1947-ci ildə Dekanozov Xarici İşlər Nazirliyinin strukturundan kənarlaşdırılıb və Xarici ölkələrdə Sovet əmlakı Baş İdarəsinə rəis müavini təyin edilib. İki il bu vəzifədə çalışdıqdan sonra Dekanozov Stalinin göstərişi ilə işdən çıxarılıb.
Təbii ki, onun sürətli vəzifə enişi də səbəbsiz olmayıb. Dekanozovun qadın əyləncələri o dərəcəyə çatıb ki, bu, Kremldə müzakirə mövzusuna çevrilib. Sonuncu əyləncə isə Stalinin yaxın silahdaşlarından sayılan Vyaçeslav Molotovla yaxın qohumluq əlaqəsi olan gənc bir qızla bağlı olub.
Kreml Dekanozova mərhəmət göstərərək onu işsiz də qoymayıb və ona dövlət əhəmiyyəti olmayan Radio Verilişləri Komitəsində kiçik bir vəzifə həvalə olunub.
Stalinin vəfatından sonra Beriya iki qurumu birləşdirib daxili işlər nazirliyi yaradanda və yeni qurumda nazir postunu tutanda Dekanozovu Gürcüstana daxili işlər naziri təyin edib. Ancaq yeni vəzifələr köhnə dostlar üçün düşərli olmayıb və hər ikisi, biri Moskvada, digəri Tiflisdə nazir kürsüsündə çox da duruş gətirə bilməyiblər.
26 iyun 1953-cü ildə Beriyanın həbsindən dərhal sonra Dekanozov Tiflisdəki nazir kabinetində həbs olunub. O, “Beriyanın dəstəsinin ən fəal üzvü” kimi ittiham edilib.
23 dekabr 1953-cü ildə SSRİ Ali Məhkəməsinin hökmü ilə Dekanozov əmlakı müsadirə olunmaqla, dövlət təltifləri və mükafatları geri alınmaqla, ən ağır cəzaya, ölüm hökmünə, güllələnməyə məhkum edilib. Məhkəmənin hökmü həmin gün icra olunub.
Beləliklə də general rütbəli, 55 yaşlı Vladimir Dekanozovun həyatına və siyasi karyerasına birdəfəlik son qoyulub.
İlham Cəmiloğlu,
- Yazıçı Sabir Əhmədlinin oğlu ilə TƏSİRLİ MÜSAHİBƏ
11 iyul 2025 01:31
- Bir qətliamın izi – 26 il əvvəl Bakı və İrəvan sülhə yaxın olanda 40 erməni güllələnib
11 iyul 2025 01:44
- Bakıda nişana hazırlaşan oğlanı öldürdülər - Dedim ki, bura yaşayış yeridir, söyüş söyməyin
10 iyul 2025 01:18
- Paraşütlə tullanıb... ÖLMƏK neçəyədir?
9 iyul 2025 11:09
- Putinin Bakıya göndərdiyi general Kəmaləddin Heydərovla görüşdü
8 iyul 2025 14:04
- Aztelekom-un sabiq sədrinin oğlu Alışanovun səsini gizli yazıbmış - Məhkəmədə üzə çıxdı
7 iyul 2025 23:08
- Hər ay 500 min icаrə hаqqı аlаn Rəhim Rəhimov dövlətə nə qədər VERGİ ödəyir ?
7 iyul 2025 13:07
- Sevindik Hüseynov Amerika dövlətini aldatdı: 137 milyon dollarlıq fırıldaq....
7 iyul 2025 12:22
- Məhəmməd Rza şahın xanımı Fərəh Pəhləvinin BAKI SƏFƏRİ
6 iyul 2025 18:50
- Bakıda insanlar TƏŞVİŞ içində - küçəni bürüyən bu canlılar nədir?
6 iyul 2025 09:08
- Atası ilə səfərə getmək qadağan olundu
12 iyul 00:59
- Nazirin oğlu nasizmdə ittiham olunur: İşə təhlükəsizlik xidməti qarışdı
11 iyul 23:06
- Ata 25 yaşlı tennisçi qızını öldürdü - ŞOK SƏBƏB
11 iyul 18:18
- Tofiq Zülfüqarov Elmar Məmmədyarova cavab verdi: Söyüş söyməmişəm
11 iyul 18:02
- Ermənistan mediası sülh müqaviləsinin detallarını açıqladı – Zəngəzur dəhlizi, separatçılığa qarşı öhdəlik və...
11 iyul 17:51
- Veysəloğlu Şirkətlər Qrupunun elan etdiyi -Qida Təhlükəsizliyi Ayı-na yekun vuruldu
11 iyul 14:43
- Rusiyada Azərbaycandan gətirilən 18 TON ŞEFTALI ı məhv edildi
11 iyul 14:30
- İlham Əliyev Mariam Kvrivişvilini qəbul etdi (FOTO)
11 iyul 13:47
- Rusiya işğal olunmuş Ukrayna ərazisindən 4 MİLYON TON TAXIL OĞURLAYIB...
11 iyul 13:39
- Keçmiş nazir xanımı və gəlinlərindən DANIŞDI: İkisi də əcnəbidir - VİDEO
11 iyul 13:15
- İran 300 MİNDƏN ÇOX ƏFQANI ölkədən qovur. SƏBƏB ?
11 iyul 12:55
- -Qaş ustası- doğduğu uşağı 1 il SOYUDUCUDA saxladı və sonra...
11 iyul 12:23
- Prezident həmkarını təbrik etdi
11 iyul 11:31
- İntihar etmiş rusiyalı NAZİR VİDA MESAJI-nda NƏ YAZIB ?
11 iyul 10:45
- Ermənistan XİN mətbuat katibi Ani Badalyan: İlham Əliyevlə Nikol Paşinyanın Əbu-Dabi görüşü uğurlu olub
11 iyul 10:08
- Terrorsuz Türkiyə : PKK bu gün SİLAHI YERƏ QOYACAQ
11 iyul 09:48
- Təyyarədə qadının OMBA-sına toxundu və 7 İL HƏBS...
11 iyul 09:36
- HÖKÜMƏ - kədərim mənim filmi bu tarixdə təqdim olunacaq
11 iyul 02:05
- Yazıçı Sabir Əhmədlinin oğlu ilə TƏSİRLİ MÜSAHİBƏ
11 iyul 01:31
- Bir qətliamın izi – 26 il əvvəl Bakı və İrəvan sülhə yaxın olanda 40 erməni güllələnib
11 iyul 01:12
- Pul üçün Rus ordusuna yazılan azərbaycanlı Əliquliyev peşmandır: Prezidentə deyin, məni qurtarsın
11 iyul 00:36
- Daha bir rayonda yasda EHSAN ləğv edildi
11 iyul 00:26
- 5 saat davam edən İlham Əliyev-Paşinyan görüşünə dair İLK AÇIQLAMA
10 iyul 14:43
- İranlı molla : CƏHƏNNƏM əhlinin dili TÜRKCƏ, CƏNNƏT əhlinin dili ƏRƏBCƏDİR...
10 iyul 13:33
- 100 qadını öldürmüşdü - Manyakın meyiti tapıldı
10 iyul 12:29
- Milli Məclisin deputatı Azər Allahverənov Nardaran qəsəbəsində vətəndaşları qəbul edib
10 iyul 12:18
- Maral tam Ayı 10 iyul 2025: Nə etməli?
10 iyul 11:41
- Kompüteri 1000 DƏFƏ sürətləndirməyin yolu
10 iyul 11:18
- Uşağa görə muştuluq aldılar, gecə isə yoldaşımın meyitini verdilər
10 iyul 10:00
- Ərdoğan xalqa müraciət edəcək
10 iyul 09:47