- Azərbaycanlıların gözündə dost və düşmən ölkələr: Rusiya düşmən siyahısında lider oldu, dost isə...
- Bu ölkədə də qadınlar hərbi xidmətə çağırılacaq
- 1 damcısı 10 yaş gəncləşdirir
- AZAL təyyarəsinin vurulmasında bu generalın rolu olub - sensasion faktlar yayıldı
- 2025-ci ilin ən təsirli - 12 fotosu - ACLIQ ÇƏKƏN UŞAQ
Mikrobu kim kəşf edib ? - Rəsul Mirhəşimli
Mədəniyyət14 yanvar 2025 14:31

BAKTERİYALOGİYA ELMİNİN ƏSASINI QOYMUŞ ALİM
("Mikrobu kim kəşf edib?" adlı məqalədən)
Məqalə 2011-ci ildə yazılıb.
“Xəstəliklərin insanlarda tək-tək ortaya çıxdığını hesab etmək qüsurludur. Xəstəlik insandan insana yoluxma yolu ilə keçər. Bu yoluxma gözlə görülməyəcək qədər kiçik, lakin canlı toxumlar vasitəsilə olur”.
Bu ifadələrlə Ağ Şəmsəddin mikrobun tərifini vermiş, hər cür xəstəliyin gözlə görünməyəcək qədər kiçik canlıların meydana gətirdiyi fikrini dünyada ilk dəfə olaraq irəli sürmüş oldu. Mikroskopun XVII əsrin yarısından sonra kəşf edilməsinə diqqət yetirsək, Ağ Şəmsəddinin bu fikirlərinin dəyəri daha yaxşı anlaşılar. İsmail Xami Daneşmənd “Tarixi həqiqətlər” adlı əsərində bu barədə belə yazır:
“Ağ Şəmsəddinin mikroblar haqqındakı izahatı bir nəzəriyyə deyil, təcrübəyə dayanan bir kəşf mahiyyətindədir. “Maddətul həyat” adlı tibbi əsərində xəstəliklərin orqanizmə daxil olan bir qrup gözlə görünməyən toxumlardan hasil olduğunu, yəni bədənə daxil olan bu canlılardan törəyən xəstəliklərin meydana çıxmasını izah edərək bakteriyalogiya elminin əsasını qoymuşdur. Nəticə etibarilə Ağ Şəmsəddin dünya tibb tarixində çox böyük və nurlu şəxsiyyət olmuşdur”.
Ağ Şəmsəddindən 400 il sonra fransız kimyaçısı və biologiya alimi L.Paster (1822-1895) laboratoriya şəraitində apardığı təcrubələrlə eyni nəticəyə gələrək, mikrobun bir çox xəstəliklərə səbəb olduğunu elm aləminə qəbul etdirə bilmişdi.
Oxşar xəbərlər
- Bu ölkədə də qadınlar hərbi xidmətə çağırılacaq
7 sentyabr 2025 00:22
- AZAL təyyarəsinin vurulmasında bu generalın rolu olub - sensasion faktlar yayıldı
6 sentyabr 2025 22:36
- İlin sonunadək amnistiya gözlənilir ?
6 sentyabr 2025 14:49
- Böyük terror-un kiçik qurbanları – Stalin rejiminin düşərgələrdə məhv etdiyi körpələr
6 sentyabr 2025 14:42
- Tramp Pentaqonun adını rəsmən Müharibə Nazirliyi olaraq dəyişdirib
6 sentyabr 2025 01:01
- II Əbdülhəmid Fələstini yəhudilərə niyə satmadı?
6 sentyabr 2025 00:26
- Həmin liderlər İlham Əliyevlə şəkil çəkdirmək üçün Bakıda növbəyə dururlar
5 sentyabr 2025 17:00
- Yalandır, Rusiya bizə heç bir sığorta ödənişi etməyib - Hökumənin atası
5 sentyabr 2025 11:48
- Lavrov Özbəkistanda RUS dilinə görə biabırçılıq etdi: - SKANDAL
5 sentyabr 2025 10:54
- -Tağıyev- filmi Oskar-a namizəd təqdim edildi
5 sentyabr 2025 10:20
Xəbər lenti
- Azərbaycanlıların gözündə dost və düşmən ölkələr: Rusiya düşmən siyahısında lider oldu, dost isə...
07 sentyabr 01:10
- Bu ölkədə də qadınlar hərbi xidmətə çağırılacaq
07 sentyabr 00:22
- Britaniyanın yeni daxili işlər naziri Şabana Mahmud: İslam mənim inancımdır, həyatımın ən vacib tərəfidir VİDEO
07 sentyabr 00:08
- 1 damcısı 10 yaş gəncləşdirir
06 sentyabr 22:49
- AZAL təyyarəsinin vurulmasında bu generalın rolu olub - sensasion faktlar yayıldı
06 sentyabr 22:36
- 2025-ci ilin ən təsirli - 12 fotosu - ACLIQ ÇƏKƏN UŞAQ
06 sentyabr 22:09
- Nazirliyin adını dəyişdirib Müharibə Nazirliyi qoydu
06 sentyabr 21:51
- İlin sonunadək amnistiya gözlənilir ?
06 sentyabr 14:49
- Böyük terror-un kiçik qurbanları – Stalin rejiminin düşərgələrdə məhv etdiyi körpələr
06 sentyabr 14:42
- Dəmir barmaqlıqlar arxasında dözə bilməyən məmurlar...- FOTOLAR
06 sentyabr 14:37
- Tramp Pentaqonun adını rəsmən Müharibə Nazirliyi olaraq dəyişdirib
06 sentyabr 01:01
- II Əbdülhəmid Fələstini yəhudilərə niyə satmadı?
06 sentyabr 00:26
- DÇ-2026: Azərbaycan millisi 4 : 0 uduzur (YENİLƏNİR)
06 sentyabr 00:21
- Uzunömürlü insanların SİRRİ BU İMİŞ
05 sentyabr 17:21
- NAR uşaqlar üçün maarifləndirici tədbirlərə dəstək verir - Fotolar
05 sentyabr 17:09
- Həmin liderlər İlham Əliyevlə şəkil çəkdirmək üçün Bakıda növbəyə dururlar
05 sentyabr 17:00
- Prezident yol təmirinə 2 milyon manat ayırdı
05 sentyabr 13:56
- Milli Məclisin xüsusi iclası keçiriləcək
05 sentyabr 12:35
- Yalandır, Rusiya bizə heç bir sığorta ödənişi etməyib - Hökumənin atası
05 sentyabr 11:48
- Lavrov Özbəkistanda RUS dilinə görə biabırçılıq etdi: - SKANDAL
05 sentyabr 10:54
- Azərbaycan İslandiyaya qarşı
05 sentyabr 10:28
- -Tağıyev- filmi Oskar-a namizəd təqdim edildi
05 sentyabr 10:20
- Aktyor fəhlə kimi işlədilib: Bakı Dövlət Sirkində nə baş verir? (VİDEO)
05 sentyabr 10:13
- BİR RİYAZİYYATÇININ MANİFESTİ - Etibar Əliyevin YAZISI
05 sentyabr 01:00
- Dilindən arı sancdı, 61 yaşlı kişi öldü
05 sentyabr 00:25
- Prezident səfiri geri çağırdı
04 sentyabr 21:46
- Sumqayıtda 35 yaşlı kişi tanışının qulağını dişləyərək qopardı
04 sentyabr 21:13
- II dünya müharibəsi ilə bağlı gizli sənəd - yapon generalların etirafları
04 sentyabr 14:19
- Deputat MƏHKƏMƏDƏ seçiciyə uduzdu
04 sentyabr 13:56
- Qazaxıstanın xarici işlər naziri saxlanıldı
04 sentyabr 13:45
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya