Bakılı Zorgenin həyat yoldaşının müəmmalı ölümü - onun məzarı hələ də tapılmayıb

Sovet ordusunun Baş Kəşfiyyat İdarəsinin əməkdaşı, II dünya müharibəsindən əvvəl və müharibə zamanı Almaniya və Yaponiyada jurnalist adı altında fəaliyyət göstərmiş kəşfiyyatçı Rixard Zorgenin ölümü onun həyat yoldaşı Yekaterina Maksimovanın həyatına ciddi təsir edib.
Öncə o, Moskvada həbsxanada olub, daha sonra Krasnoyarsk vilayətinə sürgün edilib. Orada bir müddət sonra qəribə şəraitdə dünyasını dəyişib. Hazırda onun harada dəfn edildiyi və hansı səbəbdən öldüyü də məlum deyil.
Kəşfiyyatçının həyat yoldaşı
Bakı şəhərinin Sabunçu qəsəbəsində alman Vilhelm Zorgenin ailəsində anadan olan Rixard Yekaterina ilə 1927-ci ildə Moskvada rus dilini öyrənən zaman tanış olub. Tanışlıq isə evliliklə bitib.
Düzdür, on bir illik ailə həyatında Yekaterina əri ilə bir ildən az müddətdə birlikdə olub, çünki təzə bəy toydan dərhal sonra Yaponiyaya gedib. Rixard yalnız 1935-ci ildə SSRİ-yə qısa müddətə gələndə həyat yoldaşını yenidən görüb. Lakin bu sonuncu görüş olub.
Zorge Yaponiyada sovet kəşfiyyatına dəyərli məlumatlar verib. Məhz o, nasist Almaniyası ilə müharibə haqqında və 1941-ci ildə nasistlər hücuma keçən zaman yaponların qırmızı orduya qarşı hərbi əməliyyatlar keçirməyəcəyini əvvəlcədən bilib. Onun məlumatları sayəsində Moskvanı müdafiə etmək üçün Uzaq Şərqdəki qoşunların yeri dəyişdirilib. O, sonuncu dəfə 1941-ci ilin sentyabrın ortalarında Moskva ilə əlaqə saxlayıb, oktyabrda həbs edilib və noyabrda edam olunub.
Zorgenin qalıqlarını yapon məşuqəsi tapıb, onları yandırıb “Tama” adlı sadə qəbiristanlıqda basdırıb. İndi məzarının üstündə adı və ölüm tarixi yazılmış abidə var.
Sovet İttifaqında onu haqsız yerə “satqın” hesab ediblər. Yalnız 1964-cü ildə hakimiyyət onun 3-cü Reyx üzərində qələbəyə mühüm töhfə verdiyini anlayıb və onu Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüb. Zorgenin haqqında qəzet və jurnallar yazmağa başlayıb, filmlər çəkilib. O, sovet vətəndaşları arasında əfsanəvi şəxsiyyətə çevrilib.
Yekaterina Maksimovanın taleyi
Sovet hakimiyyəti Zorgeni şərlədikdən sonra SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığının nümayəndələri Yekaterinanın yanına gələrək onu həbs ediblər. O, təxminən doqquz ayını Lubyanka həbsxanasında keçirib və beş illik Krasnoyarsk diyarına sürgün edilib.
Sürgün edildiyi Bolşemurtinski rayonunda bir neçə il sonra qəribə şəraitdə ölüb. Onun sənədlərində beş gün fərqlə iki ölüm tarixi göstərilib. Rəsmi versiyaya görə, Yekaterina 1947-ci il iyulun 3-də vəfat edib, lakin qeydiyyat kartının arxasında 29 iyun yazılıb.
Tarix-diyarşünaslıq muzeyinin əməkdaşları və keçmiş deputat Anatoli Romaşkovun təmsil olunduğu yerli hakimiyyət orqanları onun dəfn olunduğu yeri və ölüm səbəbini müəyyən etməyə çalışsalar da, buna nail ola bilməyiblər. Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti onların sorğularına cavab olaraq bildirib ki, bu məlumat hələ də məxfidir və onlar bunu yalnız mərhumun yaxınlarına verə bilərlər.
Bu gün Zorgenin həyat yoldaşının ölümü ilə bağlı bir neçə versiya var. Yekaterinanın yerli xəstəxanada işləyərkən kimyəvi yanıqdan zəhərləndiyi ehtimalı ilə yanaşı, pnevmoniyadan və ya beyin qanamasından öldüyü güman olunur. Onların hamısı müəyyən şübhələr yaradır.
Onun dəfni barədə də heç bir yerdə məlumat yoxdur. 2010-cu ildə Maksimovanın məzarının yerinin müəyyən edilməsi ilə bağlı axtarışlar aparılıb, lakin axtarışlar nəticəsiz olub. Maraqlı olan isə onun işinin hələ də “gizli” kimi təsnif edilməsidir.
İlkin Nəcəf, xüsusi olaraq Musavat.com üçün
- Evi vətəndaşın başına uçuran -Melissa- görün kimin imiş - DETALLAR
28 mart 2025 00:27
- Goranboyda həkimin başına oyun açdılar: Dələduzların qurduqları hiyləgər plan
27 mart 2025 23:40
- Biləsuvarda film kimi cinayət - İki qadın, iki quzu...
27 mart 2025 22:50
- Mirvari Qəhrəmanlı prokurorluğa çağırıldı
27 mart 2025 21:44
- Moldovada saxlanılan qaqauz başkan Qutsul Putinə dəstək üçün müraciət etdi
27 mart 2025 21:25
- Bu ailələr hər ay 315 azn VERİLƏCƏK
27 mart 2025 21:12
- Eks- deputаt Hacı Qalib 55-ci dəfə Həccə getdi
26 mart 2025 21:42
- Pezeşkian Urmiya gölünə getdi
26 mart 2025 17:24
- 42 yaşlı qadın dəm qazından öldü
26 mart 2025 16:22
- -Sumqayıt Nəqliyyat-a yeni direktor təyin edilib
26 mart 2025 15:57
- Evi vətəndaşın başına uçuran -Melissa- görün kimin imiş - DETALLAR
28 mart 00:27
- Heç vaxt qorxmamışam - Zelenski
28 mart 00:16
- Ramazanın 28-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
27 mart 23:47
- Goranboyda həkimin başına oyun açdılar: Dələduzların qurduqları hiyləgər plan
27 mart 23:40
- Prezident Ağdam səfərindən paylaşım etdi
27 mart 23:25
- Qrenlandiya bizə lazımdır
27 mart 23:12
- Biləsuvarda film kimi cinayət - İki qadın, iki quzu...
27 mart 22:50
- Azərbaycanda alimlər nə qədər maaş alırlar? - RƏQƏMLƏR
27 mart 22:38
- Elçibəyin əkiz nəvələri oldu
27 mart 22:18
- Danimarkada qadınlar məcburi hərbi xidmət edəcək
27 mart 22:09
- Mirvari Qəhrəmanlı prokurorluğa çağırıldı
27 mart 21:44
- Moldovada saxlanılan qaqauz başkan Qutsul Putinə dəstək üçün müraciət etdi
27 mart 21:25
- Bu ailələr hər ay 315 azn VERİLƏCƏK
27 mart 21:12
- Prezident və Birinci xanımın Sarıcalıdan YENİ GÖRÜNTÜLƏRİ
27 mart 20:55
- Millimiz 10 : 2 hesabı ilə uduzdu
26 mart 22:53
- Futbolçularımız bozbaş yeməyə öyrəşiblər deyə .... – Aqil Abbas
26 mart 22:24
- Eks- deputаt Hacı Qalib 55-ci dəfə Həccə getdi
26 mart 21:42
- Paşinyan üç eks-prezidentə dedi: - Əsəblərimlə oynamağı dayandırın... Sizi tapdalayacağam
26 mart 21:08
- Paşinyan: Ermənistan ATƏT-in Minsk qrupunun buraxılmasını müzakirə etməyə hazırdır
26 mart 17:33
- Pezeşkian Urmiya gölünə getdi
26 mart 17:24
- Tramp Ərdoğanı tərifləyib....
26 mart 16:53
- Azərbaycanlı məşhur müğənni Rusiyada saxlanıldı
26 mart 16:31
- 42 yaşlı qadın dəm qazından öldü
26 mart 16:22
- -Sumqayıt Nəqliyyat-a yeni direktor təyin edilib
26 mart 15:57
- -Əl uzadıb görüşmək- adətinin kökü, yəni Silahsız olduğunu göstərmək...
26 mart 15:39
- Baş prokurorun səlahiyyət müddəti bitir - Milli Məclis təqdimata baxacaq
26 mart 15:25
- Yararsız və bahalı: Ən pis diş pastaları BƏLLİ OLDU- ONLARI ENDİRİMLƏ DƏ ALMAYIN
26 mart 15:14
- -Hər şey gözəl olacaq- şüarının müəllifi həbs edildi – Məşhurlardan etiraz
26 mart 14:56
- 24 yaşlı oğlan həmin 13 yaşlı ilə bir evdə yaşayır – Kəmalə Ağazadə
26 mart 14:39
- SON DƏQİQƏ! Ərdoğandan müxalifətə SƏRT MESAJLAR
26 mart 14:15