Bakılı Zorgenin həyat yoldaşının müəmmalı ölümü - onun məzarı hələ də tapılmayıb

Sovet ordusunun Baş Kəşfiyyat İdarəsinin əməkdaşı, II dünya müharibəsindən əvvəl və müharibə zamanı Almaniya və Yaponiyada jurnalist adı altında fəaliyyət göstərmiş kəşfiyyatçı Rixard Zorgenin ölümü onun həyat yoldaşı Yekaterina Maksimovanın həyatına ciddi təsir edib.
Öncə o, Moskvada həbsxanada olub, daha sonra Krasnoyarsk vilayətinə sürgün edilib. Orada bir müddət sonra qəribə şəraitdə dünyasını dəyişib. Hazırda onun harada dəfn edildiyi və hansı səbəbdən öldüyü də məlum deyil.
Kəşfiyyatçının həyat yoldaşı
Bakı şəhərinin Sabunçu qəsəbəsində alman Vilhelm Zorgenin ailəsində anadan olan Rixard Yekaterina ilə 1927-ci ildə Moskvada rus dilini öyrənən zaman tanış olub. Tanışlıq isə evliliklə bitib.
Düzdür, on bir illik ailə həyatında Yekaterina əri ilə bir ildən az müddətdə birlikdə olub, çünki təzə bəy toydan dərhal sonra Yaponiyaya gedib. Rixard yalnız 1935-ci ildə SSRİ-yə qısa müddətə gələndə həyat yoldaşını yenidən görüb. Lakin bu sonuncu görüş olub.
Zorge Yaponiyada sovet kəşfiyyatına dəyərli məlumatlar verib. Məhz o, nasist Almaniyası ilə müharibə haqqında və 1941-ci ildə nasistlər hücuma keçən zaman yaponların qırmızı orduya qarşı hərbi əməliyyatlar keçirməyəcəyini əvvəlcədən bilib. Onun məlumatları sayəsində Moskvanı müdafiə etmək üçün Uzaq Şərqdəki qoşunların yeri dəyişdirilib. O, sonuncu dəfə 1941-ci ilin sentyabrın ortalarında Moskva ilə əlaqə saxlayıb, oktyabrda həbs edilib və noyabrda edam olunub.
Zorgenin qalıqlarını yapon məşuqəsi tapıb, onları yandırıb “Tama” adlı sadə qəbiristanlıqda basdırıb. İndi məzarının üstündə adı və ölüm tarixi yazılmış abidə var.
Sovet İttifaqında onu haqsız yerə “satqın” hesab ediblər. Yalnız 1964-cü ildə hakimiyyət onun 3-cü Reyx üzərində qələbəyə mühüm töhfə verdiyini anlayıb və onu Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüb. Zorgenin haqqında qəzet və jurnallar yazmağa başlayıb, filmlər çəkilib. O, sovet vətəndaşları arasında əfsanəvi şəxsiyyətə çevrilib.
Yekaterina Maksimovanın taleyi
Sovet hakimiyyəti Zorgeni şərlədikdən sonra SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığının nümayəndələri Yekaterinanın yanına gələrək onu həbs ediblər. O, təxminən doqquz ayını Lubyanka həbsxanasında keçirib və beş illik Krasnoyarsk diyarına sürgün edilib.
Sürgün edildiyi Bolşemurtinski rayonunda bir neçə il sonra qəribə şəraitdə ölüb. Onun sənədlərində beş gün fərqlə iki ölüm tarixi göstərilib. Rəsmi versiyaya görə, Yekaterina 1947-ci il iyulun 3-də vəfat edib, lakin qeydiyyat kartının arxasında 29 iyun yazılıb.
Tarix-diyarşünaslıq muzeyinin əməkdaşları və keçmiş deputat Anatoli Romaşkovun təmsil olunduğu yerli hakimiyyət orqanları onun dəfn olunduğu yeri və ölüm səbəbini müəyyən etməyə çalışsalar da, buna nail ola bilməyiblər. Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti onların sorğularına cavab olaraq bildirib ki, bu məlumat hələ də məxfidir və onlar bunu yalnız mərhumun yaxınlarına verə bilərlər.
Bu gün Zorgenin həyat yoldaşının ölümü ilə bağlı bir neçə versiya var. Yekaterinanın yerli xəstəxanada işləyərkən kimyəvi yanıqdan zəhərləndiyi ehtimalı ilə yanaşı, pnevmoniyadan və ya beyin qanamasından öldüyü güman olunur. Onların hamısı müəyyən şübhələr yaradır.
Onun dəfni barədə də heç bir yerdə məlumat yoxdur. 2010-cu ildə Maksimovanın məzarının yerinin müəyyən edilməsi ilə bağlı axtarışlar aparılıb, lakin axtarışlar nəticəsiz olub. Maraqlı olan isə onun işinin hələ də “gizli” kimi təsnif edilməsidir.
İlkin Nəcəf, xüsusi olaraq Musavat.com üçün
- Tramp : Putin gündüzlər XOŞ danışır, axşamlar isə hamını BOMBALAYIR..
14 iyul 2025 11:37
- Çeçen qızı Lauranı Tiflisdə oğurladılar !
14 iyul 2025 10:16
- Xəstəxanada intim görüntüləri yayılan şöbə müdiri ərizə yazdı – ŞOK detallar üzə çıxdı
14 iyul 2025 01:10
- Rusiyada azərbaycanəsilli polis rəisi saxlanılıb
13 iyul 2025 20:51
- Ərdoğan bu şəxslərə yüksək VƏZİFƏ verdi
13 iyul 2025 09:40
- Emin Ağalarov Bodruma niyə getdi? Yeni =Sea Breeze=nin sirri açıldı
13 iyul 2025 08:11
- ŞOK : Putin Ukraynanın 0.25 FAİZİNİ ələ keçirib və ...1 KV.KM-ə görə 167 ƏSGƏR İTİRİB
12 iyul 2025 21:27
- Hotel dəhşət : Azərbaycanda gənc qız sevgilisi tərəfindən pəncərədən atıldı VİDEO
12 iyul 2025 20:35
- Şaraa Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - FOTO
12 iyul 2025 19:34
- Abşeron RİH-nin həbs olunan əməkdaşı: Abdin Fərzəliyev atama bildirib ki, cinayət əməlini oğlun öz üzərinə götürsün, ona köməklik göstərəcəyəm...
12 iyul 2025 18:03
- Tramp Putini hədələdi: Hamını aldadır, ona 50 gün vaxt verirəm...
14 iyul 22:43
- 37 ildir AYB-nin sədriyəm, söz verdiyim kimi vəzifəmdən GEDİRƏM, qoy sevincləri artıq olsun - ANAR
14 iyul 12:58
- Amerikalı milyarderin SON sözləri: Uşaqlarınıza VARLI olmağı yox, XOŞBƏXT olmağı öyrədin
14 iyul 11:53
- Tramp : Putin gündüzlər XOŞ danışır, axşamlar isə hamını BOMBALAYIR..
14 iyul 11:37
- Çeçen qızı Lauranı Tiflisdə oğurladılar !
14 iyul 10:16
- AZƏRSUN ilə Müdafiə Nazirliyi arasında OTKAT 20 MİLYON
14 iyul 09:58
- Putin: Rusiya MƏHV olacaq, ya da , ümumiyyətlə, OLMAYACAQ....
14 iyul 09:05
- Qaranlığa qərq olan Bakı küçələri - TƏHLÜKƏLİ VƏZİYYƏT -VİDEO
14 iyul 08:49
- ABŞ Dövlət Departamentində 1 300 nəfər ixtisar edildi — Zaxarovadan kinayəli reaksiya
14 iyul 01:27
- Xəstəxanada intim görüntüləri yayılan şöbə müdiri ərizə yazdı – ŞOK detallar üzə çıxdı
14 iyul 01:10
- Xocalının bu kəndlərinə İLK KÖÇ olacaq
14 iyul 00:24
- Ət bahalaşdı: Yeni qiymət VİDEO
14 iyul 00:07
- FSB Rusiyaya 7 milyard dollarlıq ziyan vuran polkovniki öldürdü. Qatillərdən biri 34 yaşlı azərbaycanlı qadındır?
13 iyul 22:45
- Rusiyada azərbaycanəsilli polis rəisi saxlanılıb
13 iyul 20:51
- Ukraynada azərbaycanəsilli qadın hərbi qulluqçu həlak oldu
13 iyul 19:53
- Dünyanın 28 ÖLKƏSİ Quba rayonundan KİÇİKDİR - SİYAHI
13 iyul 12:02
- Prezident olmaq çox təhlükəli işdir - Tramp
13 iyul 11:29
- Azərbaycanlı aktrisa anası ilə şokolad vannasına girdi - FOTOLAR
13 iyul 10:11
- Ərdoğan bu şəxslərə yüksək VƏZİFƏ verdi
13 iyul 09:40
- Kişinin mədəsindən 27 alışqan və QƏPİK çıxardılar - FOTO
13 iyul 09:23
- Bu gün 34 mindən çox abituriyent imtahan verəcək
13 iyul 08:47
- Emin Ağalarov Bodruma niyə getdi? Yeni =Sea Breeze=nin sirri açıldı
13 iyul 08:11
- Polşada azərbaycanlıların yaşadığı hostelə polis basqını – Neməti axtarırlar
13 iyul 00:55
- Çayda boğulub ölən Səfiyənin - Fotosu
13 iyul 00:05
- ŞOK : Putin Ukraynanın 0.25 FAİZİNİ ələ keçirib və ...1 KV.KM-ə görə 167 ƏSGƏR İTİRİB
12 iyul 21:27
- Hotel dəhşət : Azərbaycanda gənc qız sevgilisi tərəfindən pəncərədən atıldı VİDEO
12 iyul 20:35
- Veteranları təhqir edən bloger qızı meşədə soyundurub döydülər, VİDEOya çəkib yaydılar - ŞOK
12 iyul 19:44
- Şaraa Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - FOTO
12 iyul 19:34
- Sabirabadda da EHSAN VERİLMƏYƏCƏK
12 iyul 18:42
- Abşeron RİH-nin həbs olunan əməkdaşı: Abdin Fərzəliyev atama bildirib ki, cinayət əməlini oğlun öz üzərinə götürsün, ona köməklik göstərəcəyəm...
12 iyul 18:03