- Koronavirusun mənşəyi barədə sual hələ də QARANLIQ qalır - ÜST hesabat yaydı
- Rusiyanın Azərbaycandakı DANA MONOPOLİYASI
- 33 yaşlı müsəlman ABŞ siyasətində dönüş nöqtəsi yaratdı...- Nyu-York meri ola bilər...
- Ərdoğan Tatarıstan Prezidenti ilə görüşüb
- Qanlı sürgün: 1864-cü il Çərkəz soyqırımının acı tarixçəsini qanlı Rusiya imperiyası necə yazdı…
Stalinin məktubları -Günəşin doğuşu- nu dayandırıb

Rəsmi Vaşinqtonun ikili siyasəti dünyada dəfələrlə ciddi problemlər yaradıb, beynəlxalq müqavilələrin pozulması heç vaxt ABŞ-nin kəşfiyyat xidmətləri üçün problem olmayıb. Moskvadan gizli şəkildə Berlinlə aparılan danışıqlar II dünya müharibəsində müttəfiqlərin qələbəsinin az qala qarşısını alacaq və nasist Almaniyasına qarşı vuruşan dövlətlər arasında ixtilaf yaradaqmış.
“Günəşin doğuşu”
İsveçrənin neytrallığı həmişə Qərbin pərdəarxası oyunları üçün yaxşı fürsət olub. 8 mart 1945-ci ildə bir neçə nəfərdən ibarət bir qrup Luqano şəhərinə gəlib. Onlar Bernə gedən qatara yetişmək üçün stansiyaya yollanarkən diqqəti cəlb etməməyə çalışıblar. Berndə ABŞ-nin Strateji Xidmətlər İdarəsinin (SXİ) rezidenti Allen Dalles nümayəndə heyətindən “etimadnamə”yə bənzər sənəd alıb. Sənədi oxuduqdan sonra kəşfiyyatçı onun qarşısında oberqruppenfürer Karl Volfun başçılıq etdiyi yüksək rütbəli SS zabitlərinin olduğunu anlayıb.
Amerikalılar və nasistlər çoxdan SSRİ-yə qarşı mübarizə üçün birgə plan qurmaq işləyiblər. Məhz Dalles 1943-cü ildə İsveçrəyə təyinat alması Berlin üçün əlverişli olub. Birincisi, o, Ağ Evə məruzə etmədən iş aparmaqdan qorxmayıb, ikincisi, əsl anti-kommunist olub. Strateji Xidmətlər İdarəsində işləyən Qabriel təxəllüslü SSRİ agenti də Dallesin ruslara nifrət etdiyini bildirib.
ABŞ İtaliyadakı Almaniya qoşunlarının kapitulyasiyasında Moskvanın iştirakını istəməyib. Buna görə də 1944-cü ildən Amerika rezidenturası alman generalları ilə danışıqlar aparmaq üçün münasib adamlar axtarıb. Dallesin təşəbbüsləri Vaşinqton tərəfindən bəyənilməyib. Ancaq almanların özləri tezliklə SXİ ilə əlaqə qurmağa başlayıblar.
Artıq Berlində müharibənin davamı ilə bağlı fikir ayrılığı yarandığı üçün nasist elitasının bir hissəsi ABŞ ilə əməkdaşlıq etmək istəyib. Odur ki, 1945-ci ilin fevralında Dalles Almaniyanın Təhlükəsizlik Baş İdarəsinin nümayəndələri ilə görüşüb. ABŞ agenti mövcud vəziyyətdən maksimum yararlanmaq istəyib. Gizli hərbi-diplomatik əməliyyat isə “Günəşin doğuşu” adlandırılıb.
Üçqat fayda
İtaliyanın şimalındakı “C” ordu qrupunda SS və polisin rəhbəri kimi Volf əsas komandanlıq zəncirinin bir hissəsi olmayıb. Buna baxmayaraq, oberqruppenfürer birbaşa SS reyxsfüreri Henrix Himmlerə hesabat verib və Adolf Hitlerin rəğbətini qazanıb.
Almanlar Berlinin razılığı ilə İsveçrədə danışıqlar aparıblar. Bəzən Volf özünün bilavasitə rəhbərinə demədən birbaşa fürerlə danışıb. 1945-ci ilin əvvəllərində Hitlerlə söhbətlərinin birində o, SSRİ-yə qarşı ABŞ və Böyük Britaniya ilə birləşməyin zəruriliyinə eyham vurub. Hitler isə etiraz etməyib.
Nasist lideri bilirdi ki, gizli danışıqlar koalisiyanı parçalayacaq, müttəfiq qüvvələrin Qərb cəbhəsindəki fəaliyyətini məhdudlaşdıracaq və Hitlerə müharibənin uğurlu nəticəsi üçün perspektivlər verəcək. Müvəffəqiyyət olduğu təqdirdə, Almaniya qoşunları geri çəkilərək döyüş qabiliyyətini qoruyacaq və yenidən güc toplayaraq Şərqə getmək imkanı əldə edəcəklər.
Bununla belə, Volf icazə veriləndən daha da irəli gedib. Məsələn, o, müttəfiqlərə Vermaxtın İtaliyada yerləşdirilməsinin xəritələrini təqdim edib ki, bu da amerikalıların Apennin yarımadasında hücum planlarını əhəmiyyətli dərəcədə asanlaşdırıb. Danışıqlar üçün əsas kimi Dalles İngiltərə-Amerika komandanlığının İtaliya cəbhəsinə hücumdan imtina etməsini və hərbi əməliyyatların dayandırılmasını təklif edib. Tezliklə İtaliyada müttəfiqlərin qərargahında kəşfiyyat rəisi vəzifəsində çalışan britaniyalı general-mayor Terens Ayrey gizli görüşlərin iştirakçısına çevrilib.
Almanlara da inam tam olmayıb. Dalles Volfun missiyasının əsas məqsədinin müttəfiqlər arasında nifaq salmaq olduğundan şübhələnib. Yəqin ki, bundan qorxan ingilis generalı Harold Aleksandr tezliklə sovet diplomatlarını almanların danışıqlara başlamaq istəyi barədə məumatlandırıb. SSRİ xarici işlər xalq komissarı Vyaçeslav Molotov buna müsbət cavab verib, lakin bir şərtlə: Moskva da iştirak etməlidir.
Stalinin məktubları
Ancaq Molotovun şərti yerinə yetirilməyib. Səbəb kimi sovet nümayəndə heyətinin İsveçrəyə gəlməsinin anlaşılmazlıq yaradacağı göstərilib. Komissar isə müttəfiqlərə məktubunda yazıb: “Sovet hökuməti heç bir anlaşılmazlıq görmür, amma daha pis bir şey görür”.
Tezliklə Moskva Dallesin nasistlərlə sonrakı görüşlərindən və bu görüşlərin məzmununun Sovet İttifaqından gizli saxlanıldığından xəbər tutub. İosif Stalin müttəfiqlərin davranışından əsəbiləşib və onları inamsızlıq üçün zəmin yaratmaqda ittiham edib. Vaşinqton və Londona göndərdiyi məktublarda o, SSRİ-nin heç vaxt belə bir addım atmayacağını vurğulayıb.
Amerika prezidenti Franklin Delano Ruzvelt əvvəlcə məxfi görüşləri inkar edərək, sovet liderini məlumatın etibarsız olduğuna inandırmağa çalışıb. Lakin Stalinin təzyiqi Ağ Evi Dallesin təşəbbüsünü məhdudlaşdırmağa inandırıb və ona alman emissarları ilə əlaqələri dayandırmaq əmri verilib.
Çünki sovet kəşfiyyatçıları nasistlərlə Dalles arasındakı söhbətlərin bəzi təfərrüatlarını əldə ediblər. Stalin Ruzveltə göndərdiyi məktubların birində məxfi agentlər haqqında yazıb: “Onlar öz vəzifələrini diqqətlə yerinə yetirən çox dürüst və təvazökar insanlardır”. Yulian Semyonovun “Baharın on yeddi anı” kitabının əsasını İsveçrədəki hadisələrlə bağlı casus hekayəsi təşkil edib.
“Bern hadisəsi” soyuq müharibənin xəbərçisi olub. Daha sonra Dalles Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinə rəhbərlik edib. O, istefaya gedənə qədər nə Amerika, nə də Qərbi Almaniya xüsusi xidmət orqanlarına təqaüdçü Volfu həbs etməyə icazə verməyib. Yalnız 1964-cü ildə nasist Holokost hadisələrində iştirak etməkdə təqsirli bilinib. SS-çi hətta qocalanda da özünü “Fürerin sadiq paladini” adlandırıb.
İlkin Nəcəf, xüsusi olaraq Musavat.com üçün
- İki İosifin və iki ittifaqın intriqası – Tito dirənməsə, Moskva və London Balkanı böləcəkmiş
30 iyun 2025 16:26
- Stalindən geri qalmayan Xruşov - repressiya yarışında o da minlərlə insanı məhv edib
15 iyun 2025 00:18
- Bu hava limanlarının fəaliyyəti dayandırıldı - TƏHLÜKƏ…
9 iyun 2025 09:37
- Mikayıl Müşfiqin həbsinin və güllələnməsinin gizlinləri - Üzünə duranların SİYAHISI
7 iyun 2025 10:45
- Litva və Belarusun birləşdirilməsinin faciəli sonu - xalqların -dostluğu- qırğınla bitib
6 iyun 2025 00:17
- Azərbaycanda tələbələrlə bağlı dəhşətli STATİSTİKA -14 min qovuldu, 76 tələbə vəfat etdi
4 iyun 2025 12:22
- Cənubi Koreyada prezident seçkilərində müxalifətin namizədi qalib gəldi
4 iyun 2025 00:59
- Körpə ikən 300, böyüyəndə 206: Sümüklərimizin sayı böyüdükcə niyə və necə azalır?
31 may 2025 09:09
- Rusiyada Stalinə maraq niyə artır?
22 may 2025 00:23
- Stalinin DNT-si: alimlər onun şifrəsini açdıqdan sonra nələr bəlli olub?
14 aprel 2025 00:01
- Koronavirusun mənşəyi barədə sual hələ də QARANLIQ qalır - ÜST hesabat yaydı
02 iyul 01:07
- Rusiyanın Azərbaycandakı DANA MONOPOLİYASI
02 iyul 00:48
- 33 yaşlı müsəlman ABŞ siyasətində dönüş nöqtəsi yaratdı...- Nyu-York meri ola bilər...
02 iyul 00:10
- Ərdoğan Tatarıstan Prezidenti ilə görüşüb
01 iyul 23:27
- Qanlı sürgün: 1864-cü il Çərkəz soyqırımının acı tarixçəsini qanlı Rusiya imperiyası necə yazdı…
01 iyul 22:47
- Cümşüdün toyu olacaqmış - Nişanlışından ürəkparçalayan məktub - FOTO
01 iyul 22:10
- Bakı Bulvar İdarəsində 12 MİLYON yeyinti, 2 MİLYON VERGİDƏN yayınma..))
01 iyul 20:38
- Zelenski İlham Əliyevə başsağlığı verdi
01 iyul 20:18
- Prezident bu məhkəmələrə hakimlər təyin etdi - SİYAHI
01 iyul 19:04
- Əsir Qafqaz - Rusiya regiona gənə kimi yapışıb, qoparılma prosesi ağrılı gedir
01 iyul 18:42
- Prezident Fərid Əsgərova general-mayor rütbəsi verdi
01 iyul 16:20
- Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstələr ələ keçdi: Narkotik tranziti, onlayn dələduzluq... (FOTO)
01 iyul 15:39
- Rus dilli məktəblər ödənişli olmalıdır - Elçin Şıxlı
01 iyul 15:18
- Qardaşların meyitlərinin ekspertiza rəyi açıqlandı: Qabırğalardan birini tapa bilmədik
01 iyul 13:57
- Mənim oğlumun ölümündə bu hakimiyyət günahkardı - ƏHMƏD ORUC
01 iyul 13:34
- Pulu Vasif Talıbovun oğlunun sürücüsünə verirdim - Rəisdən ŞOK AÇIQLAMA
01 iyul 11:36
- İlham Əliyev Ruanda Prezidentini təbrik edib
01 iyul 11:27
- Slovakiya azərbaycanlı diplomatı Azərbaycana səfir təyin etdi
01 iyul 11:18
- Evdən döyülərək çıxarıldılar - Öldürülən həmyerlilərimizin qardaşı qızı hadisə barədə DANIŞDI VİDEO
01 iyul 11:05
- DTX əməliyyat keçirdi: Dövlətə xəyanət edən tutuldu
01 iyul 10:48
- Rusiyanın hüquq-mühafizə orqanlarının hüquqazidd əməllərinin arxasında siyasi motivlər dayanır ŞƏRH
01 iyul 00:29
- DGK-nın şöbə rəisi: Mən RÜŞVƏT almamışam, 55 MİN manat ŞİRİNLİK almışam
30 iyun 23:55
- Ərdoğan Azərbaycana GƏLİR
30 iyun 22:58
- Bəylər Eyyubovun yerinə təyin olunan Fərid Əsgərov kimdir? – DOSYE
30 iyun 17:51
- Bəylər Eyyubov PTX-nin rəisi vəfizəsindən çıxarıldı - Bu posta gətirildi
30 iyun 17:46
- Bakıda 400 nəfərin gizlənə biləcəyi yeraltı BUNKER: Harada yerləşir? (FOTO)
30 iyun 16:59
- Veysəloğlu-nun elan etdiyi -Qida Təhlükəsizliyi Ayı- çərçivəsində növbəti məhsuldar görüş AQİSA ilə keçirildi
30 iyun 16:49
- Təyyarəmizi Qazaxıstan vurubmuş – Samir Vəliyev özünü rüsvay etdi
30 iyun 16:43
- İki İosifin və iki ittifaqın intriqası – Tito dirənməsə, Moskva və London Balkanı böləcəkmiş
30 iyun 16:26
- Prezident Fikrət Məmmədovla bağlı Sərəncam imzaladı
30 iyun 16:19