Körpə ikən 300, böyüyəndə 206: Sümüklərimizin sayı böyüdükcə niyə və necə azalır?

Yeni doğulmuş körpələrdəki sümüklərin sayı böyüklərlə müqayisədə daha çoxdur. Bəs bu fərqin səbəbi nədir? Başqa sözlə, o qədər sümük insanlar böyüdükcə hara gedir?
Qaynarinfo xəbər verir ki, yeni doğulmuş körpənin böyüklərə nisbətən daha həssas və qayğıya ehtiyacı olduğu tez-tez vurğulansa da, insan körpələrinin heyrətamiz bir üstünlüyü var: Daha çox sümüyə malik olmaları. Böyük bir insanın skeleti 206 sümükdən ibarət olarkən, bu say körpələrdə 275 ilə 300 arasında dəyişə bilər. Bəs niyə?
Bu fərq, doğuşun mümkün olması üçün bədənin təkamül yolu ilə inkişaf etdirdiyi bir uyğunlaşma ilə bağlıdır. Körpələrin sümükləri hələ tam sərtləşməmiş qığırdaq quruluşundadır. Bu elastiklik, doğuş zamanı dar doğum kanalından keçərkən böyük əhəmiyyət daşıyır. Xüsusilə kəllə sümüyü bu elastikliyin ən aydın göründüyü bölgədir. Yeni doğulmuş körpənin başındakı "bığlıdaq" adlanan yumşaq sahə, kəllə sümüyünü təşkil edən sümüklər arasındakı boşluqları ifadə edir. Bu quruluşlar doğuş zamanı kəllə sümüyünün forma almasına imkan verir, sonra isə zamanla kapanır.
Zamanla birləşən sümüklər
Doğuşdan sonra körpə böyüdükcə bu sümüklər sərtləşir və bəziləri bir-biri ilə birləşir. Bu proses uşaqlıq və yeniyetməlik dövrü boyu davam edir. Nəticədə, skelet yetişdikdə sümüklərin sayı azalır və böyük insan skeleti meydana çıxır.
Bu çevrilmə elmi olaraq "sümükləşmə" (ossifikasiya) adlanan proseslə baş verir. Sümükləşmə, qığırdaq və ya birləşdirici toxumaların sümük toxumuna çevrilməsi deməkdir. Onun iki əsas növü var: birləşdirici toxumadan birbaşa sümük əmələ gətirən membranöz sümükləşmə və qığırdaq üzərində yeni sümük toxumasının qurulmasını əhatə edən xondral sümükləşmə. Hər iki proses də bədənin müxtəlif bölgələrində fərqli sümüklərin yaranmasını təmin edir.
Bu prosesdə iştirak edən osteoblastlar sümük toxumasının əsasını təşkil edən strukturları istehsal edir. Bu strukturların əsas komponentləri arasında kollagen kimi zülallar və kalsium kimi minerallar var. Buna görə də xüsusilə böyümə dövründə kalsiumca zəngin qidalanma, sağlam sümük inkişafı baxımından həlledici əhəmiyyət daşıyır.
Sürətli sağalma, elastik quruluş
Körpəlik dövründə sümüklərin elastik quruluşda olması təkcə doğuşu asanlaşdırmır; eyni zamanda sınma kimi hallarda sağalma prosesini də sürətləndirir. Körpə sümükləri böyüklərə nisbətən daha tez birləşə bilir və ümumiyyətlə qalıcı forma pozuntuları olmadan sağalır.
Oxşar xəbərlər
- Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyası, yoxsa Sahib Məmmədovun kooperativi ?
27 iyul 2025 21:24
- Könül AYDIN. Kabusdumu, qonşudumu – bilmədim
27 iyul 2025 12:06
- Neçə nəfər ƏMƏKDAR və XALQ fəxri adları təqaüdü alır?
26 iyul 2025 11:46
- Tanınmış aktyor Allahverdi Yolçuyev müalicəsi üçün küçədə corab satır - VİDEO
25 iyul 2025 10:11
- Könül AYDIN. Mətnşünaslığın sonuncu mogikanı
25 iyul 2025 01:00
- Zita və Gita 50 il sonra - Tanınmaz halda - FOTOLAR
24 iyul 2025 12:08
- Qədim Romada qızlar neçə yaşında ərə verilirdi? - Bu gün vəhşilik kimi görünür
23 iyul 2025 12:16
- Azərbaycanın paytaxtı Bakı HƏYAT indeksinə görə dünyada 236-cı yerdədir
23 iyul 2025 11:34
- Tofiq Zülfüqarovdan xəbərdarlıq: Azərbaycanı mühasirəyə almaq planı işə düşüb…
23 iyul 2025 10:09
- Bakıda XUTOR sökülür
22 iyul 2025 10:40
Xəbər lenti
- Prezident Mərakeş Kralını təbrik etdi
30 iyul 12:42
- Xuliqanlıq edən Azərbaycan idmançısına CƏZA- ELEKTRON QOLBAQ
30 iyul 12:26
- Van Dammın azərbaycanlı gəlini Bakıda - FOTOLAR
30 iyul 10:55
- Doğma yurdlarına qayıdırlar - Fotolar
30 iyul 10:24
- Sərdar Cəlaloğlu məhkəməyə verildi
30 iyul 09:57
- Yeni səfir Bakıya gəldi
30 iyul 09:39
- Ərdoğan Tokayevə Türkiyənin ən yüksək medalını verdi
30 iyul 01:39
- Rusiya Dövlət Dumasının deputatı BURYATLARI təhqir etdi
29 iyul 23:39
- Ermənistan PREZİDENTİ Zəngəzur dəhlizindən DANIŞDI
29 iyul 23:31
- Mərkəzi Nəbatat Bağında 7 yaşlı uşağı ilan sancdı - Vəziyyəti ağırdır
29 iyul 13:10
- ÇİN və TÜRK dillərində ortaq sözlər - Firuz Mustafa
29 iyul 11:48
- Tokayev Türkiyədədir
29 iyul 11:40
- Bu xəstəxanaya yeni direktor təyin edildi
29 iyul 11:16
- Azərbaycanda ifşa olunan Rusiya şəbəkəsinin - Yeni üzvləri
29 iyul 10:56
- Süni intellekt sənətkarla bağlı səhv etdi, universitet üzr istədi - Foto
29 iyul 02:28
- 5 AYDA doğuldu, ÇƏKİSİ 285 QRAM, BOYU 24 santimetr - Zərrəcə yaşamaq şansı yox idi- YAŞADI
29 iyul 00:20
- Prezident sabit aylıq tariflə bağlı dəyişikliyi təsdiqlədi
28 iyul 16:22
- Son sözündə dedi ki, Natiqlə GÖRÜŞƏ GEDİRƏM ... - VİDEO
28 iyul 12:53
- MAXE dənizdə boğulan yeniyetməni XİLAS ETDİ və ÖZÜ BOĞULUB ÖLDÜ
28 iyul 12:42
- Rusiyada azərbaycanlı bloqer axtarışa verildi
28 iyul 11:32
- Putinin gizli keçmişi - ALTDAKI PUTİNDİR
28 iyul 10:43
- Qazaxıstanda NİQAB TAXMAQ QADAĞAN EDİLDİ
28 iyul 10:23
- Milli Qəhrəman Natiq Qasımovun anası dünyasını dəyişdi
28 iyul 09:53
- Mikayıl İsmayılovun polis rəisi olan qardaşı -uzaq Pirallahıdan Bakının mərkəzinə- vəzifəyə gətirilir...
27 iyul 23:59
- Oliqarx oğlu razılığı pozdu, Ali Məhkəməyə üz tutdu – TƏFƏRRÜAT
27 iyul 21:51
- Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyası, yoxsa Sahib Məmmədovun kooperativi ?
27 iyul 21:10
- Azərbaycanda ifşa olunan Rusiya şəbəkəsinin üzvləri – SENSASİON ADLAR
27 iyul 12:35
- Könül AYDIN. Kabusdumu, qonşudumu – bilmədim
27 iyul 12:06
- Bakıda məsciddə dəhşətli QƏTL: Vətən müharibəsi iştirakçısı SAXLANILDI - FOTO
27 iyul 11:57
- Dünyada İLK KABAB İNSTİTUTU fəaliyyətə başlayır
27 iyul 10:42
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya