Fasiləsiz 90 saat uça bilən quş - Bioloq açıqladı

Təbiətin ən dayanıqlı səyyahlarından biri – uzun məsafəli köç edən quşlar – qitələri və okeanları heç bir fasilə vermədən keçə bilirlər. Onların arasında isə böyük bataqlıq cürəsi (elmi adı ilə Gallinago media) xüsusi seçilir.
Qaynarinfo xəbər v erir ki, bioloq Skott Treversin "Forbes" üçün yazdığı məqaləyə əsasən, bu quş 80 saatdan çox fasiləsiz uça bilir və bu qabiliyyəti ilə bir çox insanın müasir nəqliyyat vasitələri ilə çatdığı məsafələri geridə qoyur.
Böyük cürə qış aylarını Səhranın cənubundakı Afrika ölkələrində, yay aylarını isə Şimali Avropa və ya Rusiya Federasiyasının şimal-qərbində keçirir. Treversin yazdığına görə, insanlar bu məsafəni maşın və təyyarələrlə, bir neçə dayanacaqla təxminən iki günə qət edirlər. Lakin cürə birbaşa marşrut üzrə, gündüz və gecə fasiləsiz uçar, saatda təxminən 100 km sürətlə hərəkət edər və hətta su içmək üçün belə dayanmaz. Uçuş ümumilikdə 60–90 saat çəkə bilər.
Trevers qeyd edir: "Başqa sözlə, bu quş insanlar müasir nəqliyyat vasitələri ilə səyahət etdiyi halların təxminən 10-20 faizində onlardan daha tez mənzil başına çatır – ləğv edilən və gecikən reysləri nəzərə alsaq".
Bu dayanıqlığın səbəbləri nələrdir?
1. Ekstremal yüksəkliyə qalxmaq - istilikdən qorunma və suyun qorunması
Müşahidə edilən quşların əksəriyyəti 6 000 metrdən (20 000 fut) yuxarı hündürlüklərdə uçur. Hətta bir cürənin 8 500 metrə (28 000 fut) çatdığı qeydə alınıb – bu, köçəri quşlar üçün qeydə alınan ən yüksək uçuşlardan biridir.
Aşağı hündürlüklərdə günəşin birbaşa şüaları quşun bədənində həddindən artıq qızmaya səbəb ola bilər. Quşlar tər ifraz etmədiyindən, bədənlərini yalnız buxarlanma yolu ilə soyuda bilirlər və bu isə fasiləsiz uçuş zamanı ciddi susuzlaşma riski yaradır. Lakin yüksəkdə, temperatur sıfırın altına düşdüyü üçün təbii konveksiya vasitəsilə bədənlərini sərinlədərək həm enerjiyə, həm də suya qənaət edirlər.
2. Gün ərzində yüksəkdə uçar, çünki yırtıcılardan uzaqdır
Gündüz saatlarında qızılquşlar, çalağanlar və digərləri orta və kiçik ölçülü quşlara ov edir. Bu yırtıcılar əsasən 3 000 metrdən (10 000 fut) aşağı hündürlüklərdə aktivdirlər. Cürə daha yuxarı qalxaraq bu yırtıcıların hüdudundan kənarda qalır. Axşam saatlarında isə hava qatının oksigenlə zəngin olan aşağı təbəqələrinə enərək daha səmərəli enerji sərfiyyatı ilə uçuşunu davam etdirir.
3. Yüksəklik dəyişmələri naviqasiya üçün kömək edir
Gündüz yüksəkdə uçmaq cürəyə yer səthini daha geniş şəkildə görməyə imkan verir. Bu, istiqamətin qorunması, ekoloji orientirlərdən istifadə edərək marşrutun tənzimlənməsi baxımından olduqca vacibdir. Çünki çoxlu sayda quşlar istiqaməti günəş, ulduzlar, Yer maqnit sahəsi və qoxu ilə təyin etsələr də, vizual orientirlər də həlledici rol oynayır. Uzaq çaylar, sahil xətləri və tanış relyeflər gündüz aydın görünsə də, gecə bu cür vizual orientirlər itir, buna görə də yüksəkdə qalmaq üçün ehtiyac azalır.
Lakin bu hündürlük rekordu deyil
Qeyd edilməlidir ki, cürə uçuş hündürlüyü üzrə rekordçu deyil. Bu göstəriciyə görə, onu Rüppell qartalı (və ya ləkəli zibilçi qartal) geridə qoyur. Belə ki, bu quşun 11 000 metr (təxminən 36 000 fut) hündürlükdə – yəni sərnişin təyyarələrinin səviyyəsindən də yuxarıda – kommersiya təyyarəsi ilə toqquşduğu qeydə alınıb.
Oxşar xəbərlər
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 2025 00:20
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 2025 23:03
- Amerikalı milyarderin SON sözləri: Uşaqlarınıza VARLI olmağı yox, XOŞBƏXT olmağı öyrədin
14 iyul 2025 11:53
- Bu gün 34 mindən çox abituriyent imtahan verəcək
13 iyul 2025 09:15
- Elə bilirdim ürəyim tab gətirməz, getdim, tamam başqa insan oldum...- Polad Həşimovun XANIMI
12 iyul 2025 14:28
- Ermənistan mediası sülh müqaviləsinin detallarını açıqladı – Zəngəzur dəhlizi, separatçılığa qarşı öhdəlik və...
11 iyul 2025 17:51
- Terrorsuz Türkiyə : PKK bu gün SİLAHI YERƏ QOYACAQ
11 iyul 2025 09:48
- 5 saat davam edən İlham Əliyev-Paşinyan görüşünə dair İLK AÇIQLAMA
10 iyul 2025 14:43
- Uşağa görə muştuluq aldılar, gecə isə yoldaşımın meyitini verdilər
10 iyul 2025 10:00
- Bakıda nişana hazırlaşan oğlanı öldürdülər - Dedim ki, bura yaşayış yeridir, söyüş söyməyin
10 iyul 2025 01:18
Xəbər lenti
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33
- Orxon yazıları və ortaq Türk dili təklifi
14 iyul 23:09
- Tramp Putini hədələdi: Hamını aldadır, ona 50 gün vaxt verirəm...
14 iyul 22:43
- 37 ildir AYB-nin sədriyəm, söz verdiyim kimi vəzifəmdən GEDİRƏM, qoy sevincləri artıq olsun - ANAR
14 iyul 12:58
- Amerikalı milyarderin SON sözləri: Uşaqlarınıza VARLI olmağı yox, XOŞBƏXT olmağı öyrədin
14 iyul 11:53
- Tramp : Putin gündüzlər XOŞ danışır, axşamlar isə hamını BOMBALAYIR..
14 iyul 11:37
- Çeçen qızı Lauranı Tiflisdə oğurladılar !
14 iyul 10:16
- AZƏRSUN ilə Müdafiə Nazirliyi arasında OTKAT 20 MİLYON
14 iyul 09:58
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya