O qadın istintaqda bütün işgəncələrə dözərək heç bir ifadə vermədi...
Maraqlı23 yanvar 2025 22:19

“Kudin onu “stoyka” durmağa məcbur etdi. Bir neçə gün ayaqüstə saxlandıqdan sonra dustaqların ayaqları şişir, aşağı ətraflara qanın çox axması nəticəsində beynin qanla təminatı pozulur, üç sutkadan sonra dustaqlar huşunu itirir, onları qara basır, döşəməyə yıxılırdılar…”
“Hökmranlar Allahdan qorxmur... Bəs onlar adi adamlardan, görəsən, daha nə ilə fərqlənir? Bu adamları hökm sahibi eləyən nədir görəsən: ağılmı, iradəmi, təsadüfmü, qanunauyğunluqmu?.. Bəlkə bu adamlar xalqların taleyinə- gah Allahın, gah da Şeytanın əli ilə Yuxarıdan- Göydən yazılır və buna görə dünyada adil və ali hökmdarlar olur, zalım və rəzil hökmranlar da...
İndi - gözümüzün qabağında tarixin boz sifəti bir daha dəyişərkən- dünyanı zaman-zaman öz hökmünə, öz iradəsinə tabe eləyənlərin fiziki və əxlaqi varlığı necə də aydın görünür!.. Və bu, suyu süzülən, qanı axan aydınlıqda Mir Cəfər Bağırovun tutqun, boz sifəti tarixin qəbiristanlığında elə bil ölü-ölü, soyuq-soyuq bizə baxır...”
Bu sətirlər 1993-cü ildə “Yazıçı” nəşriyyatında cəmi 60 min tirajla çap edilmiş və təbii ki, ölkəmizin geniş oxucu kütləsinin çox hissəsinə çatmamış “Mir Cəfər Bağırovun məhkəməsi” adlı kitabdandır...

Kitab sovet dövründə Azərbaycanın ən qəddar rəhbəri kimi tanınmış Mir Cəfər Bağırovun məhkəməsinin çoxcildli stenoqrafik materiallarından DTX-nın(o vaxt Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi) arxivində saxlanılan cəmi iki cildlik material əsasında hazırlanıb.
Kitabda XX əsrin 20-30-40-cı illərində baş vermiş və bütün keçmiş SSRİ xalqları kimi, Azərbaycan xalqının da bugünkü taleyindən dəhşətli izləri silinməmiş, ən kəskin dövrü 1937-ci ili əhatə etdiyindən ümumən “37-ci il” repressiyaları adlanan müdhiş olayların ölkəmizdəki baş fiqurantı, Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Sovetinin sədri (1932–1933), Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti yanında Azərbaycan Dövlət Siyasi İdarəsinin sədri (1926–1927, 1929–1930), Azərbaycan SSR Fövqəladə Komissiyasının sədri (1921–1926) və nəhayət, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi (1933–1953) vəzifələrində çalışmış Mir Cəfər Bağırovun sənədlər əsasında təsvir edilən əməllərindən, həmin əməllər əsasında ortalığa çıxan ziddiyyətli şəxsiyyətindən bəhs edir.
Beləliklə, dəyərli Moderator.az oxucularını sözügedən kitabın ən maraqlı epizodlarıyla tanış edirik:

"İstintaq materiallarından..
(Əvvəli burada: )
Şahid Qoryayev Fyodor Yakovleviç:
1936-cı ilədək mən Azərbaycan “NKVD”-sinin sərhəd qoşunlarında çalışırdım və DTN-lə heç bir əlaqəm yox idi...
1937-ci ildə respublikada kütləvi həbslərə başlananda məni “NKVD”-nin əməliyyat müvəkkili vəzifəsinə təyin etdilər.
Elə xidmətə başladığım ilk gündən dustaqların döyülməsi, onlara əzab-əziyyət, işgəncə verilməsi halları ilə üzləşdim. Dustaqların istintaq zamanı döyülməsi kütləvi xarakter daşıyırdı. Özünü günahkar saymayan, heç bir əks-inqilabi təşkilata üzv olmadığını israrla bildirən hər bir dustaq döyülürdü. Dustağın düz danışıb-danışmadığı nəzərə alınmırdı...
Qəddarcasına rəftar və amansız repressiyalar nəticəsində dustaqların çoxu döyülür, işgəncələrə tab gətirməyərək müstəntiqlərin tərtib etdiyi protokollara qol çəkir, əks-inqilabi təşkilatın üzvü olduqlarını “boyunlarına alırdılar”...
Bəzi müttəhimlər özlərini məcburiyyət qarşısında günahkar saydıqdan sonra guya təşkilatın üzvü olan daha 40- 50 adamın da adını verirdilər...
Şöbədə bir müddət işləyəndən sonra mən əmin oldum ki, istintaq protokollarına antisovet təşkilatın üzvləri kimi qeyd olunan adamların müstəqil şəkildə müstəntiqlər tərəfindən daxil edilir, ya da müttəhimə məcburən dedirtdirilirdi...
Azərbaycan K (b) P MK-nın məsul işçiləri Lazarev və Məryəm Mirqədirovanın istintaqını yaxşı xatırlayıram. İstintaq zamanı Lazarevi Kudin və Qriqoryan, Mirqədirovanı isə Kudin və XV şöbənin əməliyyat müvəkkili Jeltenkova döyürdü. Lazarevi o günə salmışdılar ki, “istintaq”dan sonra onu bir neçə gün Kudinin otağında saxladılar, kameraya- dustaqların arasına buraxmaqdan çəkindilər. Nəticədə Lazarevdən “etiraf” ifadəsi ala bildilər. Kudin otaqda gəzib Lazarevin “Kaspar”ın böyük rəhbərləri barədə ifadə verməyə məcbur etdiyini lovğalıqla söyləyirdi. Lazarevin sonrakı taleyindən xəbərim yoxdur...

Mirqədirova isə möhkəm döyüləndən sonra da heç nəyi boynuna almadı. Bundan sonra Kudin onu “stoyka” durmağa məcbur etdi. Bir neçə gün ayaqüstə saxlandıqdan sonra dustaqların ayaqları şişir, aşağı ətraflara qanın çox axması nəticəsində beynin qanla təminatı pozulur, üç sutkadan sonra dustaqlar huşunu itirir, onları qara basır, döşəməyə yıxılırdılar. Şəxsən mən onun yanında 2-3 dəfə gecə 11-12-dən səhər saat 8-9-a qədər “növbətçi” qalmışam. Onunla danışmaq qadağan olunmuşdu. Əgər “etiraf” ifadəsi verməyə razı olarsa, ona yalnız mürəkkəb və kağız verə bilərdim. Ancaq Mirqədirova bütün işgəncələrə dözdü, heç bir ifadə vermədi...
Mirqədirovanın və Lazarevin ittihamı üzrə iş xalq komissarı Rayevin və MK katibi Bağırovun xüsusi uçotunda idi. Onlar dəfələrlə Rayevin otağına Bağırovun istintaqına gətirilirdilər..."
(Davamı var)
Təqdim etdi:
Sultan Laçın
Oxşar xəbərlər
- Prezidentin Çin telekanalına müsahibəsi - MÜHÜM MESAJLAR VERDİ VİDEO
12 fevral 2025 11:08
- Rəsulzadənin oğluna Stalinin şəklini çəkdirib nəvəsinə -metirka- vermişdilər
11 fevral 2025 11:12
- Bakının mərkəzində general-leytenantı KİM ÖLDÜRDÜ ?
10 fevral 2025 20:33
- Yalnız iki vedrə su və yorğanlardan istifadə ediblər
10 fevral 2025 18:42
- Köçəryan Ağdamın işğalını detalları ilə etiraf etdi: Mənə zəng gəldi, dedim ki..
10 fevral 2025 18:22
- Ölülərlə EVLƏNMƏK : Qəribə adət hələ də davam edir
9 fevral 2025 14:46
- Erməni qadın bu ölkədə NАZİR təyin edildi
8 fevral 2025 22:08
- Azərbaycanda 3 uşağı olan ailələrə ŞAD XƏBƏR - Pul veriləcək
8 fevral 2025 00:48
- İstanbul əhalisinə görə 131 ölkəni geridə qoydu
7 fevral 2025 23:59
- Rusiyanın keçmiş meri və arvadı pula görə ÖLDÜRÜLDÜ - Qatil nəvə çıxdı - FOTOlar
7 fevral 2025 18:48
Xəbər lenti
- 10-dan çox ölkənin parlament sədri Bakıya gəlir – SƏBƏB
12 fevral 18:14
- Qoşqar Təhməzlinin təsisçisi olduğu şirkət nazirliyin tenderini uddu
12 fevral 17:58
- Bu şəraitdə meyvə şirəsi istehsal edirmişlər - Video
12 fevral 17:25
- İlham Əliyev həmkarını qarşıladı - Video - Fotolar
12 fevral 16:40
- Elçin Şıxlı: Vaxtilə SPUTNİK-i bizim boynumuzda Əli Həsənov otuzdurmuşdu
12 fevral 15:26
- Аna tərəfdən Hacı Zeynalabdin Tağıyevin və ata tərəfdən Şəmsi Əsədullayevin NƏTİCƏSİ ...
12 fevral 15:06
- Yunanıstanın yeni prezidenti o oldu
12 fevral 14:37
- PRAYK-mağaza açın və ya xidmətlərinizi təklif edin - Ödənişsiz və vasitəçilərsiz!
12 fevral 14:09
- Vahid Əziz: Ramiz Mehdiyev qoca kişidir, getsin...
12 fevral 13:37
- Prezidentin Çin telekanalına müsahibəsi - MÜHÜM MESAJLAR VERDİ VİDEO
12 fevral 11:08
- İlham Əliyev Pezeşkiana məktub göndərdi
11 fevral 11:58
- İllərdir axtarılan Hindistanlı milyonerin oğlunun meyiti Zaqatalada tapıldı
11 fevral 11:49
- Ramiz Rövşənə ağır itki
11 fevral 11:33
- Rəsulzadənin oğluna Stalinin şəklini çəkdirib nəvəsinə -metirka- vermişdilər
11 fevral 11:09
- DTX Azər Bağırovu İordaniyada tutaraq Azərbaycana gətirdi - FOTOLAR
11 fevral 10:43
- NАR-ın dəstəyi ilə Azərbaycanda jest dili tətbiqi hazırlanır
10 fevral 23:19
- Azərbaycan ərazisinin 80 faizi 8 ballıq seysmik...
10 fevral 23:01
- Rusiya agenti olduğu deyilən Əbülxoz Bəydən EKSKLÜZİV AÇIQLAMA
10 fevral 22:49
- Ali Məhkəmədən xarici diplomlarla bağlı - Açıqlama
10 fevral 21:32
- Bakıda II İohann Pavelin adına kilsə tikiləcək
10 fevral 21:21
- Bakıda məktəbli qız binanın damından özünü АTDI
10 fevral 21:09
- 300 min azərbaycanlı Ermənistana qayıdacaq, Zəngəzur da həmçinin - Oskanyan
10 fevral 20:58
- PEYK zavodunun 2 milyona yaxın vergi borcu var
10 fevral 20:47
- Bakının mərkəzində general-leytenantı KİM ÖLDÜRDÜ ?
10 fevral 20:33
- Rusiyanın Azərbaycandakı şəbəkəsinin üzvü olduğu deyilən Elmar Məmmədyarov danışdı
10 fevral 20:13
- Rusiyanın Azərbaycandakı şəbəkəsi ifşa edildi - Siyahıda onlar var
10 fevral 19:44
- Yalnız iki vedrə su və yorğanlardan istifadə ediblər
10 fevral 18:42
- Köçəryan Ağdamın işğalını detalları ilə etiraf etdi: Mənə zəng gəldi, dedim ki..
10 fevral 18:22
- Eldar Həsənovun övladlarından İlham Əliyevə müraciət
10 fevral 00:18
- Ana südü buynuz qişanın zədələrinin sağalmasını sürətləndirir
10 fevral 00:06
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya